Mua xe hơi cũ coi chừng lãnh nợ (Kỳ 2) WESTMINSTER (NV).- Nếu Thảo Triệu là người cảm thấy buồn bực vì bị mua nhầm xe phế thải “Salvage title” thì An Nhiên Đoàn ở Santa Ana hay Khang Lương ở Rosemead lại đau khổ khi rước phải chiếc xe “chạy ba bữa sửa bốn bữa,” tiền bỏ ra để nay sửa chỗ này mốt tu bổ chỗ kia đôi khi còn hơn cả tiền đã bỏ ra mua chiếc xe cũ.
Kinh nghiệm “hời hợt” khi đi mua xe của An Nhiên hay không đủ tỉnh táo trước những lời hứa suông khi đi tậu xe của ông Khang Lương cũng là điều không ít người mắc phải khi mới lần đầu đi sắm cho mình chiếc xe cũ làm phương tiện đi làm đi học, thực hiện giấc mơ Mỹ Quốc.
Không rành máy móc, cũng “gồng mình” đi mua xe

An Nhiên Đoàn ở Santa Ana, "Tôi khổ sở vì chiếc xe này ngay từ lúc mới mua." (Hình: Ngọc Lan/Người Việt)
Chỉ vào chiếc Toyota Camry đời 97 bạc thếch, An Nhiên nói, “Tôi khổ sở vì chiếc xe này ngay từ lúc mới mua.”
An Nhiên kể, “Cách đây hai năm, tôi dọn từ miền Bắc xuống Nam California, thấy cần phải mua một chiếc xe để đi làm đi học. Lúc đó để dành được $3,000. Đọc Rao Vặt trên báo, thấy có người kêu bán chiếc Toyota Camry 1997 với giá $3,500, cũng gần với số tiền mình có nên tới coi.”
Cô cùng mẹ của mình đi coi xe. An Nhiên và mẹ cô đều “không biết gì về máy móc xe cộ” nên “lái xe sang nhờ ông chú coi dùm.”
“Chú tôi nói xe tốt, tôi chạy thấy cũng ok, giấy xe cũng là ‘clean title’ nên tôi trả giá $3,200 rồi đặt cọc mua liền, hẹn hôm sau lấy xe.” An Nhiên tiếp tục câu chuyện.
Hôm sau, An Nhiên được mẹ chở tới nhà người bán xe ký giấy tờ, chung tiền và lái xe về.
Thế nhưng, niềm vui của người vừa tậu được cho mình một “đôi chân” để dễ dàng trong việc đi làm đi học chỉ kéo dài có… 5 phút!
“Mới chạy ra khỏi nhà đó có 5 phút, trong khi mẹ tôi còn chưa lái xe đến chỗ làm, thì tôi đã phải gọi cho mẹ vì cái xe giở chứng, đèn vàng ‘check engine’ hiện lên.” An Nhiên đau khổ. “Mang xe ra tiệm thứ nhất, rồi tiệm thứ hai, tiệm nào cũng nói sửa mất $600.”
Những người thợ nơi tiệm sửa xe còn cho rằng cô “mua xe bị mắc, vì trị giá của nó chỉ khoảng $2,500 thôi.”
Trở lại nhà chủ xe mắng vốn “chiếc xe vậy làm sao “pass smog check’ để mà đi sang tên?” thì An Nhiên được hứa “sẽ dẫn đi làm ‘smog check’ và sẽ ‘pass’.
“Mà quả nhiên là nó ‘pass smog check’ thiệt. Cái đèn ‘check engine’ tắt.” An Nhiên nói.
Tuy nhiên, khoảng một tháng sau thì đèn vàng lại hiện lên!
Chưa hết. “Đang lái xe mà nghe toàn là mùi gas nồng nặc, phải hạ hết các cửa xuống.” Cô nói một cách hóm hỉnh. “Đến giờ này tôi vẫn có thói quen hạ hết cửa xuống khi lái xe là vì như vậy đó, sợ chết ngộp vì mùi gas trong xe.”
An Nhiên than thở, “Đi làm bao nhiêu cứ để dành sửa xe suốt cả hai năm nay, mỗi lần vài chục, có khi cả trăm. Riêng vụ mùi gas thì thợ đề nghị sửa $1,000, mắc quá nên tôi không sửa. May sao có người quen sửa dùm, tốn chỉ $100. Mừng quá trời!”
Ước mơ của An Nhiên bây giờ là ráng để dành tiền mua xe mới chứ nhất định không mua xe cũ nữa.
Hãy mang xe cho thợ coi trước khi quyết định mua
“Khi đi mua xe cũ nên bỏ ra $30 hay $50 kiếm một người thợ máy nào đó đến kiểm tra xe là tốt nhất vì người thợ máy họ rành, còn mình biết gì đâu mà coi.” Đó là lời khuyên của anh Toàn Lý, chủ nhân tiệm sửa xe Khoa Auto Repair ở Austin, Texas dành cho người đi mua xe cũ.
Chủ nhân tiệm sửa xe Khoa Auto Repair kể, “Mới đây có một anh chàng khách sửa xe của tiệm mang đến đây một chiếc xe mới mua, nói thấy giấy tờ 'clear blue title,' tức chưa có đụng nên mua liền vì giá rẻ lắm. Nhưng tôi coi thì biết ngay xe đó thuộc loại bị tai nạn nặng, lăn lộn móp méo dữ lắm. Mặc dù nó đã được sửa sang lại hết rồi nhưng nhìn gớm lắm!”

Anh Toàn Lý, chủ nhân Khoa Auto Repair ở Austin, Texas, "Hãy kiếm một người thợ máy nào đó đến kiểm tra xe là tốt nhất vì người thợ máy họ rành, còn mình biết gì đâu mà coi.” (Hình: Toàn Lý cung cấp)
“Dĩ nhiên vì tôi là thợ nên mới nhìn ra, cứ còn người mua chỉ căn cứ trên giấy tờ xe nguyên thủy thì chiếc xe này không bị gì hết. Mang đến thấy hư tùm lum, tức là anh chàng đó bị mua lầm rồi.” Anh Toàn nói.
Với gần 20 năm kinh nghiệm trong việc sửa chữa xe hơi, anh Toàn nêu ra một số rủi ro khi đi mua xe cũ mà người mua không có chuyên môn sẽ khó lòng biết được.
“Ví dụ như xe bị hư hộp số chẳng hạn,” anh Toàn dẫn giải. “Khi bị hư thì xe sẽ nổi lên đèn màu vàng báo lỗi. Người ăn gian bán tháo cọc bình điện ra, 'reset computer' lại thì cái đèn đó sẽ tắt. Khi mình thử xe, nổ máy leo lên chạy thử một vòng trong xóm thì không thấy nó hiện gì bị gì, nghĩ là ok, nhưng khi mình chạy thử ngoài đường khoảng 50 miles trở lên thì lòi bệnh ra, vác về thì mới biết xe hư hộp số rồi.”
Hoặc trường hợp khác, theo người thợ sửa xe lâu năm này, là “trên xe có hệ thống đèn báo ‘airbags’ hay đèn báo ‘engine,’ khi xe bệnh thì đèn báo nổi lên. Ví dụ một chiếc xe bị đụng, hư hệ thống airbags, nếu sửa phải tốn mấy ngàn đồng, nếu không sửa thì đèn ‘SAS’ sẽ sáng lên. Người mua xe thấy đèn đó sáng thì không dám mua. Giờ người bán tháo luôn bóng đèn đó ra thì mình đâu có thấy đèn báo, mình đâu có biết nó hư. Trong trường hợp bị tai nạn, airbags hư không bung ra được. Khi đó mình thật sự trong tình trạng nguy hiểm vô cùng mà mình không biết.”
Hay một trường hợp khác mà người mua có thể “ôm hận” là mua nhầm xe bị ngập nước.
“Xe bị ngập nước dĩ nhiên là bị total loss, bị phế thải. Nhưng đôi khi tụi bảo hiểm không báo qua DMV kịp, người mua xe cứ nhìn thấy xe ‘clean title’ thì mua. Mà xe bị ngập nước thì dàn điện hư hết.” Toàn Lý giải thích. “Cái này cũng khó biết lắm vì họ mang về hút bụi, giặt thảm, làm sạch sẽ hết rồi, nhưng bên trong những hộp điện bị ngâm nước hết, là chết khi mua.”
Chính vì những điều như thế có thể xảy ra, nên việc cần phải có một người thợ chuyên môn giúp coi xe trước khi mua là vô cùng quan trọng.
Anh Toàn chia sẻ, “Hãy mang chiếc xe muốn mua đến một tiệm sửa xe nào đó nói rằng mình muốn mua xe và muốn tiệm làm ‘buyer check,’ kiểm tra toàn bộ dùm. Tùy theo tiệm họ sẽ tính trong khoảng vài chục đồng.”
Người thợ làm những việc gì?
“Người thợ sẽ mang xe chạy thử một vòng coi thắng thế nào, có tiếng động gì lạ, hộp số sang có êm không. Sau đó họ mang xe đội lên coi có bị đụng chỗ nào không. Xả dầu nhớt dầu thắng coi còn ngon không, có nứt bể gì không. Tiếp đó, họ sẽ cắm computer vô xem hết các hệ thống của xe. Nếu có lỗi thì sẽ có code cho mình biết bệnh nằm ở đâu. Còn nếu xe không lên đèn là mình biết xe có lỗi mà người bán đã nhổ mất bóng đèn rồi. Người thợ chuyên môn sẽ biết được hết những điều đó.” Toàn giải thích những việc người thợ máy sẽ làm khi kiểm tra xe.
Dĩ nhiên, không ai dám cam kết 100% mọi chuyện, nhưng “mang ra cho thợ kiểm tra thì xác suất rủi ro của mình sẽ giảm đi được 80%.” Chủ nhân Khoa Auto Repair xác nhận.
Từ bỏ trách nhiệm với xe đã bán
Trong vấn đề mua bán xe cũ, ông Michael Võ, giám đốc Little Saigon Traffic School ngay tại khu Bolsa lưu ý ngoài chuyện người mua cần làm giất sang tên chủ quyền xe thì người bán cũng cần làm ngay thủ tục từ bỏ trách nhiệm với xe đã bán.
Ông Michael nói, “Trước nhất cả người chủ xe lẫn người bán xe đều sợ là sợ trách nhiệm. Trách nhiệm trong việc mua bán xe rất quan trọng vì nếu mình làm không đúng thì có thể nhiều chuyện rắc rối sẽ xảy ra, từ nhỏ đến lớn.”

Little Saigon Traffice School có những dịch vụ sang tên và giấy đăng bộ lấy liền y như đến Nha Lộ Vận. (Hình: Ngọc Lan/Người Việt)
Ông diễn giải, “Theo luật, khi không còn làm chủ chiếc xe thì trong vòng 5 ngày, mình phải báo cho Nha Lộ Vận biết. Nếu trong 5 ngày mình không báo, thì người mua có làm gì trong thời gian họ giữ chiếc xe đó thì mình phải chịu trách nhiệm những chuyện có thể xảy ra.”
“Cho nên, ký tên bán xe xong rồi chưa phải là xong chuyện mà còn phải ký giấy từ bỏ trách nhiệm đối với chiếc xe đó. Trong giấy chủ quyền xe, phía trên có phần cho mình xé ra, đó là giấy báo cáo từ bỏ trách nhiệm. Nhiều người có làm việc này gửi lên Nha lộ vận nhưng không điền đầy đủ chi tiết hay điền sai thì coi như chuyện báo cáo cũng không hiệu quả.”
Hiện nay, công việc này có thể làm qua máy điện toán và gửi đi rồi in bản 'confirm' đó giữ lại từ 3 đến 5 năm để sau này có chuyện gì thì mình đưa giấy đó ra để cho biết mình không còn trách nhiệm với chiếc xe đó nữa, trong trường hợp người chủ mới không sang tên. Ông Michael khuyên.
“Vậy làm sao để biết mình hoàn toàn hết trách nhiệm và không còn phải chứng minh gì nữa trong tương lai?”
Theo giám đốc Little Saigon Traffice School, “Cách tốt nhất là cả người mua lẫn người bán cùng đến Nha Lộ Vận hay những nơi chuyên về dịch vụ đăng lý xe để sang tên. Khi sang tên thì giấy đăng bộ có tên người mua rồi thì coi như mình hết trách nhiệm, không phải lo lắng gì hết.”
“Hiện nay ở Little Saigon Traffice School có những dịch vụ sang tên và giấy đăng bộ lấy liền y như đến Nha Lộ Vận. Người mua hết trách nhiệm, người bán cũng yên tâm, nếu đó là xe phế thải thì nó cũng hiện lên luôn cho biết. Như thế lợi cho bán và cả người mua. Trừ trường hợp rủi ro duy nhất là người bán bán xe quá nhanh trước khi DMV nhận được báo cáo xe bị 'salvaged' từ hãng bảo hiểm.” Ông Michael giới thiệu thêm.
Ngoài ra, ông Michael cũng khuyên những người mới mua chiếc xe đầu tiên, chưa có bảo hiểm nào về xe thì nên nhờ một người đã có sẵn bảo hiểm một chiếc xe nào đó lái chiếc xe mới mua về giúp, trong khi chờ đợi mua bảo hiểm. “Như vậy, nếu có chuyện xui rủi gì xảy ra trên đường lái xe về nhà thì đã có bảo hiểm của người kia lo.”
Mua xe cũ là chuyện hầu như ai cũng một lần trải qua khi sinh sống tại Mỹ. Vì thế, để có thể cảm thấy lòng nhẹ nhàng, bình an mỗi ngày khi mở cửa xe, đề máy bắt đầu cho một ngày mới, thì hãy nên thật cẩn thận trước khi mang về nhà một “người bạn đường tốt bụng”.
Ngọc Lan/Người Việt