Khi nói đến chuyện về hưu sớm, hoặc hưu non, nhiều người thường nghĩ rằng đó là chuyện dành cho những người giầu có nên mới có khả năng thực hiện điều mơ ước này. Tuy nhiên, đối với nhiều người đã qua cầu, những người về hưu sớm cho biết yếu tố giầu có hay không thật ra không phải là điều quan trọng nhất để quyết định.
Đối với họ, cái giá trị của đời sống lúc về hưu sớm mới là điều vô giá, đáng quí nhất. Đó là cái hạnh phúc mà cuộc sống lúc về hưu sớm mà họ hưởng được không phải tuỳ thuộc vào số tiền họ có được trong các trương mục ở ngân hàng.
Thay vào đó, hai yếu tố quan trọng nhất để người ta quyết định có nên về hưu sớm hay không là thời gian và phong cách sống (lifestyle). Đó là nhận định kết luận của nhà báo Hillary Hoffower trong một bài viết trên tạp chí Business Insider mới đây.
Tác giả bài viết nói rằng khi bàn đến chuyện về hưu sớm, không ai phủ nhận tầm mức quan trọng của việc bạn cần phải có dư dả tiền bạc đầy đủ để tiêu dùng trong khoảng thời gian sống thoải mái như người về hưu. Nhưng cũng có rất nhiều người đã về hưu non đều không ngần ngại nói cho bạn một sự thật ít ai ngờ: đó là tiền bạc thật ra không quan trọng lắm một khi chúng ta bước vào cuộc sống thong thả này.
Một thí dụ điển hình là trường hợp của anh Brandon, chủ trang blog Mad Fientist, đã quyết định về hưu sớm ở cái tuổi có lẽ là rất trẻ vì chỉ mới có 34 tuổi. Anh có kể cho nhà báo biết rằng ước gì anh ta biết trước đó vấn đề tiền bạc thật ra “chẳng có gì quan trọng và cũng chẳng đáng kể” (unimportant and insignificant) một khi người ta quyết định về hưu sớm.
Anh Brandon giải thích tiếp: “Trước đây, tôi lúc nào cũng nghĩ rằng mình sẽ làm những công việc khai phá, mở mang nào đó khi được về hưu sớm. Nhưng giờ đây khi đã có tiền rồi thì tôi thấy việc tiếp tục đi làm nhiều công việc để kiếm thêm ra tiền không còn có ý nghĩa nữa. Trong suốt quãng đời trưởng thành, đồng tiền lúc nào cũng là động lực chính, nhưng khi tôi đã có đủ tiền như hiện nay, tôi thấy mình cần phải đi tìm những nguồn động lực mới (cho ý nghĩa của cuộc sống).”
Có lẽ khi nhìn gần lại để thấy được rằng đồng tiền thật ra không phải là điều gì quan trọng lắm đối với những người đã về hưu sớm, nên nhiều người trong số đó thừa nhận rằng họ ước gì họ đã không phải ngần ngại và chờ đợi thêm một thời gian dài trước khi quyết định về hưu sớm, cho dù là họ đã chưa để dành đủ số tiền như họ mong muốn. Đối với họ, cái giá trị của quyết định về hưu sớm để có một đời sống thong thả và thoải mái không thể được đo lường bằng số tiền của mình có được.
Một thí dụ khác cũng được chia sẻ trong bài báo, đó là trường hợp của ông John chủ nhân trang mạng ESI Money chuyên tường thuật về những kinh nghiệm đầu tư tài chính. Ông là một người tương đối khá giả sau khi đã chí thú làm ăn trong 28 năm qua để đạt được mức lương tương đối cao ($250,000 mỗi năm) và cũng biết dành dụm để tích trữ một số vốn phòng thân đáng kể. Tình cờ, ông John đặt ra câu hỏi là giá như nếu ông muốn về hưu sớm vào lúc này khi chỉ mới 52 tuổi, và đang ở đỉnh cao của sự nghiệp với đồng lương khá nhất từ trước tới nay) thì ông sẽ bị thiệt hại bao nhiêu tiền (tức là mất đi cơ hội kiếm được số tiền đó) nếu như ông tiếp tục đi làm và về hưu lúc 65 tuổi như đa số người khác.
Lý do ông John này tự đặt ra câu hỏi trên là vì ông thấy cha mẹ ông cứ băn khoăn mãi với câu hỏi này, và dường như có lẽ chẳng bao giờ họ sẽ quyết định chịu về hưu, bởi vì cha của ông John là một doanh gia (tuy đồng lương thấp hơn người con rất nhiều), và dường như không thể nào dứt khoát với việc sẽ quyết định giải nghệ để về hưu.
Sau khi tính toán số tiền kiếm được (gồm tiền lương trừ đi tiền thuế và chi phí tiêu dùng), cộng với mức lời kiếm được do đầu tư số tiền này vào chứng khoán và trái phiếu v.v. trong suốt thời gian 13 năm sau đó, ông John cho biết là coi như ông đã bỏ phí đi số tiền hơn $3.1 triệu Mỹ-kim vì đã quyết định về hưu lúc này thay vì phải chờ đến 13 năm sau đó.
Tuy nhiên, sau khi đã về hưu sớm, và đã tính toán kỹ lưỡng tất cả những chi thu trong thời gian tới, ông John đã đi đến một kết luận khá lý thú: đó là số tiền 3.1 triệu Mỹ-kim đáng đồng tiền nhất mà ông đã bỏ ra. Vì quyết định này đã khiến ông nhận ra nhiều điều sau đây: thứ nhất là việc về hưu sớm đã không hề thay đổi phong cách sống của ông, ông đã có khả đủ tiền để sống thoải mái; và do đó ông không cần phải kiếm thêm nhiều tiền nữa, vì nó cũng chẳng cải thiện thêm cuộc sống của ông chút nào. Kế đến, ông cũng khám phá ra rằng việc về hưu sớm đã cho ông một cuộc sống đáng giá và có ý nghĩa hơn là cuộc sống mà ông vẫn tiếp tục phải đi làm.
Ông so sánh 13 năm sắp tới được hưởng cuộc sống thoải mái lúc về hưu so với 13 năm phải tiếp tục đi làm thì mới thấy là nó có giá trị quá lớn mà đồng tiền không thể đem lại được.
Cái hưởng thụ sung sướng mà ông John nói tới, theo các chuyên gia, nó không tuỳ thuộc vào số tiền mà mình đang có nhưng lại lệ thuộc vào hai yếu tố chính: đó là thời gian và phong cách sống.
Một người khác cũng quyết định về hưu sớm và chia sẻ kinh nghiệm tương tự. Đó là anh Grant Sabatier, về hưu lúc chỉ mới 30 tuổi với số tiền để dành được khoảng 1 triệu 250 ngàn Mỹ-kim. Trong một trang blog của anh có tên là Millenial Money, anh Sabatier viết rằng việc chúng ta có thể sống một cách độc lập về mặt tài chính (tức là không còn lệ thuộc vào đồng tiền cần phải kiếm được) luôn luôn lệ thuộc vào yếu tố thời gian, chứ không phải là số tiền có được. Anh giải thích rằng: “Nếu như bạn coi đồng tiền là mục đích, coi như bạn đã bỏ lỡ cái điểm chính yếu. Đồng tiền thì không có giới hạn nào cả, nhưng thời gian thì có giới hạn của nó.”
Anh Sabatier phân tích thêm rằng khi càng lớn tuổi (để đến tuổi về hưu) thời gian mỗi ngày càng đi qua thì cái quỹ thời gian của chúng ta sẽ càng rút ngắn lại. Nhưng nhiều người lại không nhìn thấy cái khái niệm này khi phân tích hoặc đánh giá về thời gian và đồng tiền để thấy cái này quý giá với họ hơn.
Để kết luận, anh Sabatier nói với nhà báo của Business Insider rằng: “Đối với tôi, việc quyết định về hưu sớm đơn giản là việc tôi có đủ tiền để tôi không còn phải lo lắng về những chuyện tiền bạc, và cuối cùng thì tôi cũng có thể theo đuổi những đam mê hoặc tìm những thú vui đam mê mới.”
Ngoài yếu tố thời gian là điều đáng quí mà mọi người nên trân quý, môt tay viết blog khác trên lãnh vực này có tên Mr Crazy Kicks cũng nhận định rằng việc về hưu sớm là nhằm cải thiện phong cách sống của mình. Tác giả cũng là người về hưu lúc còn khá trẻ, chỉ mới 34 tuổi, và đưa ra một lời khuyên cũng khá lý thú: đó là mọi người nên nghĩ đến một phong cách sống lúc về hưu để tập làm quen trước khi quyết định dấn bước vào việc về hưu sớm.
Trong một bài viết cho tạp chí Business Insider, tác giả trang blog này đưa ra một nhận định như sau: “Thay vì cứ phải sống chật vật trong một căn phòng chật hẹp tù túng và thường ăn mì gói và hà tiện để dành tiền cho thật nhiều, tại sao bạn lại không thay đổi để có cuộc sống độc lập hơn về tài chính, đó là thay đổi để có một phong cách sống mới nhưng dựa vào số tiền ít hơn. Mục đích chính là hãy cắt giảm bớt những chi tiêu hoang phí trong lúc tạo dựng một phong cách sống mới không lệ thuộc vào việc phải có thật nhiều tiền mới đem lại hạnh phúc.”
Nói tóm lại, đó là việc chúng ta phải biết cách biến đồng tiền mình có được phải đem lại cái ích lợi tối đa cho cuộc sống mình, tức là dùng đồng tiền vào những mục tiêu mà mình ưa thích và trân trọng nhất, và dùng nó ở cách thức đem lại trị giá to lớn nhất.
Và cũng giống như ông Sabatier kết luận: “Đồng tiền chỉ có giá trị nếu như nó giúp mình tìm được một cuộc sống mà mình yêu thích.”
Houston, Texas ngày 20/8/2018
Tuấn Minh