Vi khuẩn đường ruột cần thiết cho sự sinh tồn của con người (Dr. Holdeman) (Credit: ABC Licensed) .
Vi khuẩn đường ruột cần thiết cho sự sinh tồn của con người. Vậy bạn đã biết gì về những vi sinh vật có ích này?

Bạn có biết rằng chỉ khoảng 10% số tế bào trong cơ thể thực sự thuộc về bạn?

“Số lượng chính xác các tế bào sống trong đường ruột nhiều hơn khoảng 9 lần số tế bào trong cơ thể con người. Như vậy, chúng ta chỉ có 10% con người còn 90% là ‘chất thải’, giáo sư chuyên khoa dạ dày–ruột Thomas Borody, giám đốc Trung tâm Bệnh đường tiêu hóa tại Sydney, cho biết.

90% ‘chất thải’ ông Borody nói tới là những nhóm vi khuẩn sống trong ruột. Chúng không chỉ quan trọng với sức khỏe tổng thể của con người mà còn cần thiết để con người tồn tại.

Không có các vi sinh vật này, con người không thể tiêu hóa được thức ăn bị đẩy xuống ruột và không lấy được các chất dinh dưỡng từ thức ăn cần thiết cho sự tồn tại của con người. Hệ vi sinh vật trong đường ruột đóng vai trò quan trọng nhưng các nhà khoa học chưa xác định và nắm bắt được vai trò của chúng đối với sức khỏe miễn dịch.

Ruột là một cơ quan khác thường bởi nó mở ra môi trường bên ngoài. Hàng ngày, chúng ta bơm vào ruột các chất nhiễm bẩn gọi là thức ăn. Nhưng nhờ số lượng vi khuẩn dồi dào ký sinh trong ruột, con người không bị ốm mà vẫn có thể hấp thụ chất dinh dưỡng cần thiết từ thức ăn.

Theo ông Borody, trong ruột có khoảng 3,3 triệu dòng vi khuẩn đường ruột khác nhau nhưng thực tế chỉ khoảng 100 dòng được cấy và xác định.

Con người sinh ra trong trạng thái vô trùng

Cơ thể con người khi sinh ra không có những vi sinh vật hữu ích này nên chúng ta phải tiếp nhận nó.

Quy trình này bắt đầu khi con người chào đời, vi khuẩn truyền từ mẹ sang con trong khi sinh. Sau đó, rất nhiều yếu tố, bao gồm cách ăn uống, tiếp xúc ban đầu với người khác như anh chị em ruột và sử dụng thuốc, ví dụ như thuốc kháng sinh, có thể ảnh hưởng tới sự phát triển của hệ sinh thái vi sinh vật có lợi cho sức khỏe trong ruột.

“Vi sinh vật xâm nhập vào cơ thể qua đường miệng từ ngày đầu tiên khi trẻ được cho ăn và sau đó dần hình thành một hệ vi sinh vật ngày càng phát triển trong những năm đầu đời,” ông Borody nói.

Vai trò quan trọng của vi sinh vật trong ruột

Theo giáo sư chuyên ngành dạ dày–ruột Timothy Florin từ Đại học Queensland và Bệnh viện Mater tại Brisbane, ngoài hỗ trợ tiêu hóa thức ăn, đặc biệt là các thành phần như chất xơ, hệ vi sinh vật trong ruột còn bảo vệ con người chống sự xâm nhập của các mầm bệnh như Clostridium difficile, Salmonella và Shigella có thể gây bệnh nghiêm trọng, đôi khi nguy hiểm tới tính mạng.

“Với các vi khuẩn thông thường, những mầm bệnh muốn xâm nhập không thể vượt qua. Đây là hiện tượng kháng thể xâm nhập,” ông Florin cho biết.

Nhưng nếu hệ vi sinh vật thong thường trong ruột bị ảnh hưởng, ví dụ như sau khi sử dụng một liều kháng sinh, bị căng thẳng hay gặp một mầm bệnh ‘cứng đầu,” con người sẽ có nguy cơ nhiễm bệnh ở dạ dày – ruột.

Con người nhiễm bệnh là do các mầm bệnh này tạo ra những chất độc không chỉ làm ruột kích ứng mà còn gây những tác động khó chịu khác. Chúng buộc cửa sổ tế bào trong thành ruột mở ra, khiến nước tràn vào ruột và gây tiêu chảy. Các chất độc này cũng ảnh hưởng tới não bộ, kích thích nôn mửa.

Theo ông Florin, điều đáng mừng là nguy cơ này giảm theo tuổi tác.

“Chúng ta đều tiếp xúc với các vi sinh vật xâm nhập và hệ miễn dịch biết cách nhận ra chúng nên hình thành cơ chế bảo vệ chống lại chúng. Hầu hết những người bị bệnh dạ dày – ruột thường bị lúc nhỏ và khi lớn lên bệnh giảm dần,” ông Florin giải thích.

Một giả thuyết khác mới xuất hiện cho rằng hệ vi sinh vật trong ruột nắm giữ vai trò quan trọng trong quá trình phát triển và duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh. Những vi sinh vật này bị ảnh hưởng có thể dẫn tới các chứng bệnh miễn dịch và tự miễn dịch như bệnh Crohn và dị ứng nói chung. Tuy nhiên, một số nhà khoa học cho rằng giả thuyết này còn nhiều tranh cãi và chưa có những bằng chứng thuyết phục.

Vì vậy, khi bạn muốn ‘mắng nhiếc’ mọi loại vi khuẩn, hãy nhớ đến hàng tỉ vi sinh vật đang ngày đêm chống lại những nguy cơ để giúp bạn duy trì sức khỏe và đường ruột khỏe mạnh.
Source: ABC Australia