Ảnh tư liệu: Bích chương giới thiệu Liên Hoan Phim Mỹ tại Deauville (Pháp) năm 2017. © Deauville American Film Festival
Được thành lập kể từ năm 1975, liên hoan phim Deauville diễn ra vào đầu tháng 9 và chủ yếu giới thiệu các tác phẩm nghệ thuật hay dòng phim độc lập của Mỹ. Do vậy, người Pháp thường gọi nôm na là Liên hoan điện ảnh Mỹ ở Deauville. May mắn hơn so với các thành phố khác, Deauville duy trì việc tổ chức liên hoan và đặc biệt giới thiệu 10 tác phẩm từng được Cannes chọn đi tranh giải chính thức.
Tuy không phải là thủ phủ của tỉnh Calvados, thuộc vùng Normandie, nhưng Deauville là một thành phố giàu có, thu hút nhiều nguồn vốn của giới kinh doanh đầu tư. Trong giai đoạn huy hoàng nhất, Deauville có tới hai liên hoan điện ảnh có tầm vóc quốc tế, tháng 3 được dành để giới thiệu phim châu Á (bộ phim ‘‘Mê Thảo, thời vang bóng’’ của nữ đạo diễn Việt Linh từng được công chúng lẫn giới phê bình tán thưởng tại Deauville), còn tháng 9 chủ yếu trình chiếu các bộ phim Mỹ. Năm nay, liên hoan điện ảnh Mỹ thành phố Deauville sẽ diễn ra từ ngày 04/09 đến 13/09. Chủ tịch ban giám khảo là ngôi sao điện ảnh Pháp kiêm thần tượng ca nhạc Vanessa Paradis.
Trong năm 2020, dịch Covid-19 đã tác động mạnh mẽ đến các sự kiện văn hóa lớn ở Pháp. Liên hoan điện ảnh quốc tế Cannes, dự trù diễn ra vào trung tuần tháng 05/2020, rốt cuộc đã bị hủy bỏ. Vì thế cho nên ban giám đốc liên hoan Cannes đã ngỏ ý mời các liên hoan khác như liên hoan phim tiếng Pháp thành phố Angoulême hay là liên hoan phim Mỹ tại Deauville. Một cách để tránh hoài công tuyển chọn cũng như lãng phí các tác phẩm được đánh giá là xuất sắc từng được đi tranh giải trong khuôn khổ các chương trình như Nhãn quan độc đáo, Tuần lễ của giới phê bình, 15 ngày dành cho các nhà đạo diễn …..
Trong thời hậu Covid-19, một số liên hoan văn hóa lớn, tuy được duy trì nhưng chủ yếu diễn ra trên mạng, cách tổ chức cũng được rút gọn lại. Về phần mình, ban tổ chức Deauville đã phá vỡ thông lệ khi duy trì liên hoan phim, điều đáng chú ý là các tác phẩm được công chiếu sắp tới đây không còn đơn thuần là phim Mỹ. Bù lại, thay vì phải rút gọn nội dung, chương trình của liên hoan Deauville lại hoành tráng hơn khi giới thiệu một hạng mục riêng biệt, dành cho 10 tác phẩm từng được ban tuyển chọn phim đưa vào chương trình chính thức, đi tranh nhiều giải thưởng, trong đó có Cành cọ vàng, giải thưởng cao quý nhất của liên hoan Cannes.
Trong 10 bộ phim ban đầu dự trù tham gia liên hoan Cannes, có tác phẩm ‘‘Last Words” (tạm dịch Lời cuối trước ngày tận thế) của đạo diễn Mỹ Jonathan Nossiter. Đây là bộ phim duy nhất đến từ danh sách phim Cannes, được đưa vào chương trình tranh giải chính thức của liên hoan phim Deauville, các bộ phim kia tuy cũng xuất sắc nhưng không hội đủ ba tiêu chuẩn do ban tổ chức đặt ra : phim nói tiếng Anh, hãng phim độc lập, sản xuất tại Mỹ.
Trong số các bộ phim khác trên danh sách Cannes, có bộ phim mang tựa đề ‘‘Rouge’’ của đạo diễn Farid Bentoumi đến từ Bỉ hay là tác phẩm ‘‘Ammonite” của đạo diễn người Anh Francis Lee. Bộ phim thu hút nhiều sự chú ý nhất vẫn là ‘‘Peninsula” (Bán đảo) của đạo diễn Yeon Sang-ho. Đây là phần kế tiếp của tác phẩm ‘‘Chuyến tàu sinh tử’’ (Last Train to Busan), từng được công chiếu tại Cannes vào năm 2016 và đã giúp ‘‘khởi sắc’’ dòng phim thây ma, xác sống (zombie) sau khi lập kỷ lục doanh thu tại châu Á. Trong bối cảnh hiện thời, khi mà ngày ra mắt rất nhiều bộ phim blockbuster của Mỹ đã bị dời lại nhiều lần, phim ‘‘Peninsula” của Hàn Quốc trở thành tác phẩm sáng giá, được nhiều khán giả mong đợi.
Chương trình Deauville năm nay còn có phim của các đạo diễn Pháp quen thuộc như phim tâm lý hình sự ADN của nữ đạo diễn Maïwenn (5 năm sau thành công của bộ phim ‘‘Mon Roi’’), bộ phim ‘‘Des Hommes’’ của đạo diễn Lucas Belvaux nói về hệ quả chiến tranh Algérie, hay là phim tình cảm xã hội ‘‘Les Deux Alfred’’ của Bruno Podalydès. Trả lời câu hỏi vì sao có nhiều phim Pháp được giới thiệu trong khi chương trình của Cannes hội tụ nhiều đạo diễn với hơn 50 quốc tịch khác nhau, ban tổ chức Deauville cho biết là trong bối cảnh hiện thời, rất khó thể nào mời các đạo diễn cũng như các diễn viên đến giới thiệu với công chúng tác phẩm của họ. Deauville đã cố tình chọn nhiều phim Pháp và như vậy để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các đoàn làm phim Pháp đến tham gia liên hoan, có thêm cơ hội tiếp xúc và trao đổi với khán giả trong các buổi chiếu phim ‘‘ra mắt’’.
Đây cũng là một cách để ủng hộ kỹ nghệ điện ảnh Pháp trong lúc ngành này đang trải qua rất nhiều khó khăn trong thời hậu Covid-19. Sau khi lệnh phong tỏa được dỡ bỏ, một số rạp chiếu phim đã được phép mở lại kể từ ngày 22/06 nhưng rồi cũng phải đóng cửa một lần nữa do hoàn toàn vắng khách. Trong khi đó, theo giới chuyên ngành, đã có khoảng 10% các rạp chiếu phim ở Pháp có nguy cơ đóng cửa luôn, hoặc không còn đủ khả năng để trang trải các chi phí hoạt động như trường hợp gần đây nhất của rạp chiếu phim Le Grand Rex, nổi tiếng lâu đời tại Paris.
Được xây vào năm 1932, rạp chiếu phim Le Grand Rex đã đành phải tạm thời đóng cửa trong suốt tháng 08/2020 vì theo ban quản lý, vẫn chưa có nhiều khán giả chịu trở lại các rạp chiếu phim. Trong bối cảnh đó, tất cả các bộ phim có mang thương hiệu ‘‘Cannes 2020’’ tuy được chiếu trong khuôn khổ liên hoan phim Deauville, nhưng vẫn trông cậy rất nhiều vào sự ủng hộ của khán giả qua hình thức bán vé vào cửa cho mỗi suất chiếu phim, thay vì chỉ mua một vé duy nhất để rồi xem toàn bộ các tác phẩm trong mùa liên hoan.
Theo RFI
