Mùa Xuân, tình yêu và hạnh phúc đó là những thông điệp người ta hay trao cho nhau vào dịp đầu năm. Vậy hạnh phúc có vai trò như thế nào đối với sức khoẻ?

Quỳnh như xin mời quý vị nghe ý kiến của chuyên gia sức khỏe, Bác sĩ Nguyễn Ý Đức, ông cũng đồng thời là một khách mời quen thuộc của chuyên mục “Sức khoẻ và Đời sống”.

Hình minh họa. Photo courtesy of phaidep.info
Thưa quý vị, vào dịp đầu Xuân người ta thường chúc nhau cả năm hạnh phúc, hoặc đối với những đôi uyên ương khi kết hôn người ta cũng chúc họ sống với nhau trăm năm hạnh phúc. Như vậy hạnh phúc là gì mà mọi người trên hành tinh này luôn trông mong, tìm kiếm như vậy.


Mục đích của cuộc đời

Trong tự điển Tiếng Việt người ta định nghiã hạnh phúc chính là trạng thái sung sướng về mặt tinh thần do đáp ứng được mọi ý nguyện. Đối với người Việt ta, hạnh phúc cũng còn được hiểu như là một phước lành, là điều may mắn trong đời mình.

Người phương Tây quan niệm hạnh phúc là hướng đeo đuổi của con người. Còn Triết gia Hy lạp cổ đại Aristote thì cho rằng, hạnh phúc là, ý nghiã và mục đích của cuộc đời, là mục tiêu cũng như sự tận cùng của sự hiện hữu của con người.


Lại có quan niệm cho rằng, hạnh phúc ở ngay bên cạnh ta mà chẳng cần phải phí thời gian để tìm kiếm nó. Cũng có ý kiến nói rằng, tạo hóa đã an bài hạnh phúc vừa đúng mức cho mọi người, chỉ cần ta biết lựa chọn nó mà thôi. Đức Phật Thích Ca giảng cho các đệ tử rằng, cả trăm ngọn nến có thể đốt lên từ một ngọn nhỏ nhoi, mà ngọn này không tắt. Hạnh phúc chẳng bao giờ giảm bớt khi chúng ta chia sẻ.”


Trong khi đó, nhà tranh đấu ôn hoà của Ấn độ Mahatma Gandhi tuyên bố, hạnh phúc là khi ta nghĩ, ta nói, ta làm ăn nhịp với nhau.


Có hàng trăm cách nói, định nghiã khác nhau về hạnh phúc, điều này chứng tỏ con người ở khắp mọi nơi trên trái đất, dù thuộc bất cứ thời đại nào cũng đều quan tâm đến vấn đề hạnh phúc. Như vậy, đủ thấy hạnh phúc đóng một vai trò quan trọng trong cuộc sống con người.


Theo quan điểm của Y học, hạnh phúc là gì và tác động của nó đối với sức khoẻ, tâm trạng con người ra sao? Bác sĩ Nguyễn Ý Đức giải thích:


“Về phương diện y học, các nhà nghiên cứu cho hay khi chúng ta hạnh phúc thì chúng ta sẽ có một sức khoẻ tốt hơn, chúng ta sẽ sống lâu hơn, và chúng ta cũng sẽ có một đời sống xã hội, một quan hệ với mọi người tốt hơn. Khi chúng ta hạnh phúc thì chúng ta sẽ cảm thấy thoải mái và sức khoẻ tốt. Một nghiên cứu cho hay rằng, những người 65 tuổi trở lên, mà sống hạnh phúc thì những người đó sẽ có một đời sống tốt lành hơn, và những người đó cũng ít bị bệnh tật hơn.”

Gia đình hạnh phúc, hình minh họa. AFP Photo.

Hạnh phúc có tác động tích cực rất lớn đối với sức khoẻ chúng ta vì đó là liều thuốc giữ vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa bệnh tật:

“Một nghiên cứu khác cho hay nếu chúng ta hạnh phúc thì hệ miễn nhiễm chúng ta trong cơ thể sẽ tốt hơn để có thể chống lại một số bệnh tật. Và cũng có nghiên cứu nói rằng, hạnh phúc có thể khiến chúng ta chịu đựng được những sự đau đớn về thể chất cũng như tinh thần nhiều hơn. Nghiên cứu của Mayo Clinic cho hay rằng, ở một người sống lạc quan, luôn luôn hạnh phúc thì sẽ sống lâu hơn. Một nghiên cứu khác ở các vị nữ tu người ta thấy rằng, những vị nào hạnh phúc, yêu đời, làm việc giúp người khác thì sẽ sống lâu quá 85 tuổi, ngược lại những người nào hay buồn phiền thì đời sống của họ sẽ bị rút ngắn lại rất nhiều.”


Thật vậy, các nhà nghiên cứu y khoa nhận thấy ánh sáng mặt trời cũng có tác động kích thích làm tiết các hormone tích cực, vì trạng thái phấn chấn về mặt tinh thần sẽ giúp cơ thể sản sinh ra các hormone hưng phấn.


Bên cạnh đó cuộc sống hạnh phúc gia đình cũng giúp cân bằng về mặt sinh học. Nghiên cứu của các nhà xã hội học và chuyên gia tâm lý đã chỉ ra rằng những người kết hôn nếu lại cô đơn một lần nữa vì ly hôn hay do người bạn đời của mình lìa đời, thì sức khỏe của họ sẽ bị giảm sút và khó có thể lấy lại được. Thêm vào đó, những người độc thân ở độ tuổi trung niên dễ mắc các bệnh liên quan tới tim mạch hay bệnh tiểu đường hơn, so với những người đang sống hạnh phúc với người phối ngẫu. Do vậy chúng ta nên luôn tìm sự vui vẻ trong cuộc sống để cảm thấy được hạnh phúc.


Bữa ăn gia đình

Một trong những phương cách để có thể tạo ra một bầu không khí hạnh phúc gia đình là tổ chức bữa ăn gia đình. Trong thời buổi kinh tế thị trường, người lớn thì tất bật với công việc bận rộn, trẻ em thì lo lắng với chuyện học hành, nên thường thì gia đình chỉ gặp mặt quây quần vào bữa cơm chiều và các bữa ăn trong những ngày nghỉ cuối tuần
Bữa ăn gia đình là một vấn đề rất quan trọng. Không khí đầm ấm, hạnh phúc, quan tâm chăm sóc lẫn nhau sẽ kích thích các tuyến tiêu hóa hoạt động giúp mọi người ăn ngon miệng và nhờ đó việc tiêu hóa, hấp thu thức ăn cũng được tốt hơn. Do vậy, các chuyên gia dinh dưỡng thường khuyên mọi người nên dành thời gian và có thói quen tổ chức “Bữa ăn gia đình” vừa đủ chất, ngon miệng mà lại vệ sinh an toàn. Qua bữa ăn gia đình, các thành viên trong nhà sẽ cảm thấy giảm bớt được các sức ép từ công việc căng thẳng trong ngày gây nên. Đồng thời tạo điều kiện để các thành viên trong gia đình gần gũi và quan tâm đến nhau hơn.


Ngược lại sự căng thẳng, sầu não thường làm giảm khả năng miễn dịch. Bác sĩ Đức nhấn mạnh, rằng những người bệnh mà buồn rầu thì sức khoẻ giảm sút, thân thể suy nhược, chậm hồi phục. Ông cho hay trạng thái thư thả, tha thứ, giải toả đầu óc khỏi điều bực tức, thù hận cũng quan trọng không kém đối với sức khỏe, huyết áp, và tim mạch. Vì Y học đã phát hiện rằng, sự lo âu, giận dữ, thù hằn sẽ khiến cơ thể sản sinh ra các chất có hại.


Chính vì quý báu như thế nên chúng ta càng phải biết trân trọng gìn giữ hạnh phúc.


“Hạnh phúc cũng như thuỷ tinh, càng rực rỡ bao nhiêu thì càng mỏng manh bấy nhiêu. Một điểm khác, hạnh phúc có thể đến từ một việc rất nhỏ – một nụ cười của bé thơ, một cánh thư từ người bạn thiết, một tiếng chim hót líu lo trên cành cây, một tia sáng lọt qua khe cửa sổ, một chén cơm giúp cho nạn nhân sóng thần cũng mang đến hạnh phúc cho họ. Thành ra, hạnh phúc là muôn màu, muôn sắc.”
Hạnh phúc là một món quà tinh thần nên là một trợ thủ đắc lực đối với sức khỏe tinh thần. Bác sĩ Nguyễn Ý Đức cho biết:


“Những người hạnh phúc thường ít bị trầm cảm, ít tự tử hơn, và ít có những hoang tưởng về cuộc đời. Trong khi đó những người kém hạnh phúc thì thường họ có những tư tưởng bi quan, và tỉ lệ tự vận trong số này cũng tăng lên rất nhiều.”


Hãy đối xử tốt đẹp với mọi người

Ngoài ra, về mặt xã hội, chiếc chìa khóa hạnh phúc cũng giúp chúng ta dễ gặt hái thành công ngoài đời. Bác sĩ Nguyễn Ý Đức giải thích:


“Trong việc làm, trong quan hệ tốt với người khác, người ta nhận thấy rằng, một người yêu đời hạnh phúc, thường rất thành công ở đời. Một nghiên cứu cho hay, khi họ quan sát những nụ cười của các sinh viên chụp hình chung trong lớp học, người ta thấy rằng, những người nào cuời một cách hồn nhiên, chân thật thì sau này sẽ có một gia đình tốt hơn, họ sẽ lập gia đình sớm hơn và trong đời sống họ sẽ cảm thấy thoải mái hơn. Trong trường hợp làm việc hoặc trong nghiệp vụ, một người hạnh phúc thường thường cũng thoả mãn với công việc của mình hơn, lợi nhuận cũng mang vào nhiều hơn, và sự thăng thưởng của họ cũng tăng hơn rất nhiều.”


Chuyên gia sức khoẻ này cũng đưa ra lời khuyên tổng quát về mối liên hệ giữa hạnh phúc với sức khoẻ con người. Ông nói:

“Hạnh phúc là một điều mà mọi người đều tìm kiếm. Điều duy nhất quan trọng mà ta có thể thực hiện được để có một sức khoẻ tốt, một sự sung túc về vật chất, một sự thành công trong trường đời là chúng ta tăng mức độ hạnh phúc. Có người khuyên rằng, không bao giờ quá trễ để tìm ra hạnh phúc. Một thí dụ là hãy đối xử tốt đẹp với mọi người, chúng ta sẽ cảm thấy thoải mái hơn, vì chúng ta đã làm cho nhiều người khác được hạnh phúc. Ngoài ra chúng ta cũng nên tăng các sinh hoạt về thể chất, về tinh thần và như vậy chúng ta sẽ tạo ra nhiều hóa chất tốt cho cơ thể, thí dụ như chất serotonin giúp làm giảm stress, đồng thời nó cũng làm con người cảm thấy yêu đời và cảm thấy hạnh phúc hơn.”


Một điều thú vị mà ít ai nghĩ đến là, đôi khi một cánh cửa hạnh phúc khép lại, thì một cánh cửa khác mở ra. Nhưng do chúng ta chỉ chăm chú vào cánh cửa khép mà thôi, nên chỉ thấy toàn điều bất hạnh, mà bỏ quên hay để vuột mất cái hạnh phúc mới đến. Và trong khi giúp đỡ người khác có hạnh phúc thì chúng ta cũng tìm được hạnh phúc cho chính bản thân, như ngạn ngữ Ấn Độ có câu: “Hãy giúp thuyền người qua sông thì thuyền của chúng ta cũng cập bến.”
Chương trình Sức khoẻ và Đời sống tuần này xin dừng ở đây. Cám ơn quý vị đã theo dõi. Quỳnh Như xin hẹn gặp lại quý vị vào tuần tới.

Source: RFA

Sửa bởi người viết 18/08/2012 lúc 07:25:35(UTC)  | Lý do: Chưa rõ