Kể từ khi được nhà đi biển Magellan khám phá vào năm 1520, vùng cực Nam hoang dã của châu Mỹ đã dần trở thành chân trời mới lắm hứa hẹn và cũng đầy đe dọa đối với nhiều phận người từ các lục địa cũ. Qua nhiều thế kỷ, nơi đây đã trở thành điểm du lịch nổi tiếng, hấp dẫn du khách bởi phong cảnh hùng vĩ, đặc sắc và những câu chuyện chỉ có ở chốn cùng trời cuối đất này.
Băng qua eo biển hẹp Magellan, chúng tôi đến với bờ Đông Tierra del Fuego, hòn đảo ở cực Nam của châu Mỹ có diện tích gần hai mươi ngàn cây số vuông. Ðảo còn có tên Isla Grande, nghĩa là đảo lớn để phân biệt với hàng ngàn đảo nhỏ không có người ở. Năm 1881 đảo được chia làm hai phần: phía đông đảo thuộc Argentina, phía tây đảo thuộc Chile. Điểm dừng chân đầu tiên của cả đoàn là thành phố lớn nhất đảo Tierra del Fuego ở địa phận Argentina có tên Ushuaia.
Do nằm gần Nam cực hơn tất cả các thành phố của những châu lục khác nên người Argentina còn gọi Ushuaia một cách tự hào là Fin del Mundo – nơi tận cùng của thế giới. Có vị trí xa xôi, hiểm trở cộng thêm khí hậu khắc nghiệt với gió bão, sương mù, mưa đá, tuyết rơi thường xuyên nên vào đầu thế kỷ XX, Ushuaia được chính quyền biến thành nơi lưu đày tội phạm. Tù nhân phải đi đốn gỗ về xây dựng thành phố, làm đường xe lửa… Đến những năm 1950, chính phủ Argentina mới xóa bỏ nhà tù và khuyến khích dân chúng đến lập nghiệp tại Ushuaia. Mấy thập niên gần đây, do sự phát triển dịch vụ du lịch tàu biển, đảo Tierra del Fuego gắn với những câu chuyện về Magellan đã trở thành điểm khám phá không thể thiếu của những con tàu vòng quanh Nam Mỹ.
Buổi sáng, Ushuaia trông thật xinh tươi với những dãy phố thấp tầng nhiều màu sắc chen giữa cây cối xanh mơn mởn. Nhà cửa nằm ngay ngắn trên đồi dốc thoai thoải, nhìn xuống bến cảng dập dìu tàu thuyền lộng lẫy trên mặt biển trong xanh như ngọc. Khu trung tâm Ushuaia tấp nập du khách bốn phương. Trên những công viên và vỉa hè có nhiều nghệ sĩ biểu diễn nhạc cụ dân gian. Tiết tấu, giai điệu lúc tha thiết, lúc rộn ràng đặc trưng phong cách Mỹ Latinh như muốn níu chân người qua đường. Là đất nước của điệu nhảy tango, các cặp vũ công gợi cảm trong những bước nhảy điêu luyện đã biến vỉa hè của thành phố thành một không gian đậm chất nghệ thuật. Chỗ tập trung nhiều vũ công nhất có lẽ là vườn hoa nhỏ trước dinh thị trưởng, nơi có bức tượng bán thân đệ nhất phu nhân Evita Peron bằng đồng thau sáng loáng nổi bật.
Sau khi thưởng thức các món hải sản tươi ngon, mọi người đến khu Casa de Beban, nơi tái dựng lại ngôi làng cổ Pueblo Viejo vốn là vùng đất của tổ tiên người Ushuaia đang lập nghiệp ở đây. Cách đó không xa có Bảo tàng Presidio vốn được cải tạo từ nhà tù kiên cố xưa với nhiều hiện vật thú vị về lịch sử, còn bảo tàng Fin del Mundo thì triển lãm những đồ dùng tạo tác của người da đỏ bản địa. Bắt đầu từ đại lộ Costanera Avenida Maipu bên bờ kênh Beagle, chúng tôi tản bộ ra cảng Ushuaia. Ngắm thành phố từ phía cầu tàu chán, mọi người lênh đênh theo thuyền ngắm ngọn hải đăng biểu tượng của Ushuaia. Ushuaia còn được biết đến nhờ ngọn hải đăng nằm trên một đảo nhỏ luôn ríu rít tiếng chim của kênh Beagle phía đối diện với thành phố. Chiếc đèn pha nơi địa đầu trái đất này cao 11m, được sơn hai màu đỏ và trắng, tỏa sáng bằng năng lượng của rất nhiều bảng pin mặt trời.
Theo những dặm cuối của cung đường xuyên châu Mỹ Pan-American Highway chạy từ Alaska xuống tới đây, cả đoàn có dịp chiêm ngưỡng phong cảnh đường núi ngoằn ngoèo lên dốc, xuống dốc. Phía xa xa là một hồ nước dài uốn mình quanh mấy ngọn đồi. Lúc này sương mù bắt đầu dày đặc, mưa lất phất, gió thổi lồng lộng. Cái khí hậu thất thường làm khổ bao tù nhân ngày nào giờ lại được coi là điểm quyến rũ du khách. Ushuaia trong một ngày như có đến bốn mùa. Du khách vừa bắt gặp sương mù giăng giăng phố xá, một lát sau lại thấy trời xanh nắng vàng làm bừng sáng từ bờ biển đến chân đồi. Cái biệt danh Fin del Mundo gợi hình ảnh một thành phố chân mây cuối trời đã lôi kéo bao nhiêu khách phương xa vì tò mò mà đến đây. Quả thật, khung cảnh thiên nhiên quanh thành phố rất hùng vĩ. Những đỉnh núi đá tuyết phủ trắng tinh nằm giữa các sông băng màu xanh ngọc. Những hồ nước thơ mộng nằm giữa thung lũng, nhìn lên là đồi cao mượt mà hoa cỏ lạ mắt đủ màu sắc. Đi xa hơn, ra đến biển còn có rất nhiều đảo nhỏ hoang sơ. Bầu không khí trong lành giữa trời cao biển rộng làm nhiều người muốn rời bỏ đời sống hiện đại mà trở về với thiên nhiên hoang dã.
Một điểm đến thú vị khác của Ushuaia là nhà ga xe lửa bên bờ sông Pipo được xây bởi tù nhân hàng trăm năm trước. Chuyến tàu nơi địa đầu Trái đất (Tren del Fin del Mundo) sử dụng đầu máy hơi nước có hành trình tám cây số từ phía tây của Ushuaia đến rừng quốc gia Tierra del Fuego. Tàu đưa du khách chiêm ngưỡng dòng sông Rio Pipo, thung lũng Pico, đỉnh núi Martial, xem cảnh dựng lại những căn lều của người Yamana bản địa trong rừng rậm. Điểm cuối của hành trình – rừng quốc gia Tierra del Fuego là thiên đường đối với những ai yêu thích môn trekking hoặc thích khám phá phong cảnh lạ mắt. Được hình thành nhằm bảo tồn thiên nhiên, hệ động, thực vật của vùng núi non và hệ sinh thái biển phong phú gần Nam cực, rừng được bao bọc bởi hồ nước băng tuyết Fagnano dài 35 cây số, núi cao ở phía bắc và phía đông, kênh Beagle phía nam, biên giới với Chile phía tây. Thật khó tưởng tượng là rừng Tierra del Fuego có đến hai ngàn lối vào, mỗi lối vào lại dẫn đến những thung lũng băng tuyết tuyệt đẹp khác nhau.
Nơi cùng trời cuối đất này còn nhiều tour khám phá hay, lạ như ghé các đảo có nhiều loài chim biển đẹp mắt, đi thuyền đến nơi có bầy hải sư nằm phơi nắng trên ghềnh đá, ngắm lũ chim cánh cụt ngộ nghĩnh luôn miệng kêu ột ột. Mạo hiểm hơn nữa là theo thuyền ra khơi câu cá lạ, xem cá voi, cá mập khổng lồ quẫy mình trên sóng. Năm trăm năm trước, Magellan đã mất rất nhiều sức lực và đối mặt với bao thử thách giữa vùng biển khắc nghiệt đầy sóng gió, nhiều ghềnh đá ác hại, những dòng nước sâu khắc nghiệt để đặt chân lên hòn đảo này. Giờ đây, phần lớn du khách đến với Tierra del Fuego bằng những con tàu du lịch năm sao khổng lồ tiện nghi được trang bị đến tận răng!
- Minh Hào (DNSG)
