Với xu hướng hội nhập và quốc tế hóa mọi mặt đời sống, bản thân âm nhạc, đặc biệt là âm nhạc dành cho giới trẻ Việt Nam ngày nay cũng không đi ngoài bước đi chung của xã hội.


Photo courtesy of Giọng Hát Việt. Bốn vị giám khảo kiêm huấn luyện viên của "Giọng Hát Việt": Trần Lập, Thu Minh, Hồ Ngọc Hà, và Đàm Vĩnh Hưng.

Hội nhập thế giới
Một điều dễ cảm nhận là tính hiện đại trong cách xử lý bài hát của các ca sĩ hay nhạc sĩ trẻ đang dần hội tụ vào tiêu chuẩn của âm nhạc khu vực và thế giới. Điều đó được thể hiện qua cách hòa âm, phối khí hay sự nhấn nhá và nhả câu chữ trong các ca khúc hiện nay.

Mới đây trong chương trình Giọng Hát Việt, sau khi trình bày xong ca khúc quen thuộc Thu Cuối, thí sinh Thu Hằng đã nhận được lời nhận xét thú vị của huấn luyện viên Thu Minh với đại ý rằng bài hát và chất liệu mà Thu Hằng lựa chọn, âm nhạc cũng như cách thức thí sinh thể hiện rất văn minh và hội nhập, và đó cũng chính là màu sắc âm nhạc, xu hướng âm nhạc mà bản thân Thu Minh đang rèn luyện và hướng tới mỗi ngày. Ca sĩ Thu Minh cho rằng những người nghệ sĩ luôn cần những chất liệu dân tộc riêng biệt, nhưng ca sĩ cũng cần biết thể hiện những điều hội nhập của quốc tế.

Ca sĩ Tùng Dương. Photo courtesy of danviet.com.
Thể nghiệm, khám phá
Với chất liệu nhạc hiện đại, bắt nhịp với xu thế chung của khu vực và thế giới, thời điểm gần đây, trong khí nhạc chuyên nghiệp người ta cũng dễ dàng tìm thấy những thể nghiệm mở rộng âm sắc, âm thanh sang lĩnh vực nhạc điện tử, nhạc tiếng động hay nhạc máy tính. Dường như âm nhạc không còn là nghệ thuật âm thanh thuần túy với kiểu thưởng thức truyền thống mắt nhắm tai nghe, mà những hướng nhạc thể nghiệm (tiếng anh gọi là experimental music) cũng đã được một vài nhạc sĩ trẻ Việt Nam tìm tòi
Chắc hẳn quí vị cũng chưa quên Tùng Dương với đĩa nhạc Li Ti được xuất bản năm 2010 đã gây một tiếng vang trong làng nhạc trẻ thời điểm đó; năm ngoái, khi trả lời phỏng vấn chúng tôi Tùng Dương cho rằng nhạc điện tử mang lại những màu sắc huyền bí, ma quái, anh thích dòng âm nhạc độc lập đương đại mới lạ với sự biến ảo; tại đó, người nghệ sĩ có thể bay bổng, khám phá và dẫn dắt người nghe vào một thế giới riêng của họ. Những xu hướng âm nhạc hiện đại như vậy là bước đi mới, táo bạo và đang tạo ra những thể nghiệm mặc dù không dễ chấp nhận, nhưng đang là phong cách được thế giới đón nhận.

Phổ lời Việt
Một điểm dễ nhận thấy trong xu hướng nhạc trẻ là việc tiếp thu các thể loại âm nhạc khác nhau trong khu vực và thế giới của giới trẻ Việt Nam. Những bản nhạc của Hàn Quốc, Nhật Bản, Thái Lan, Trung Quốc và nhiều nhất là của Mỹ với tiếng Anh thông dụng đã được đón nhận không chỉ bởi những giai điệu hay mà còn bởi sự hiện đại, mang màu sắc tươi trẻ, nhẹ nhàng.

Có thể thấy những tác phẩm nước ngoài được giới trẻ đón nhận không hề chuyển tải những vấn đề cao siêu to tát hoặc quá sâu sắc, triết lý mà đó là những ca khúc rất “đời thường”, dẫn chứng cho điều đó là sự lan tỏa của dòng nhạc hip hop vốn bị xem nhẹ như một thứ nghệ thuật đường phố, hay không có đẳng cấp thế nhưng nó vẫn có những vị trí nhất định đối với giới trẻ nghe nhạc tại Việt Nam. Điều này cũng đang được thấy rõ ràng qua việc giới trẻ chắt lọc những tác phẩm nước ngoài, phổ lời Việt và thể hiện một cách sinh động, phù hợp với thị hiếu thưởng thức nhạc dễ nghe, đặc biệt là trong các chương trình truyền hình thực tế.

Đem chuông đi đánh xứ người
Bên cạnh việc tiếp thu và thể hiện thành công các ca khúc nước ngoài của các ca sĩ trẻ, thì những nhạc sĩ trẻ Việt Nam lại làm công việc “đem chuông đi đánh xứ người,” họ là những nhạc sĩ trẻ làm công việc sáng tác với mục đích phổ biến đến thế giới và khu vực biết được âm nhạc hiện đại Việt Nam. Đó là sự kết hợp của nền tảng nhạc dân tộc kết hợp với những yếu tố mới lạ, hiện đại nhưng có cùng một tiêu chuẩn của quốc tế. Sự hiện đại trong các tác phẩm là như vậy!

Chẳng hạn, những sáng tác của nhạc sĩ Vũ Nhật Tân với nghệ thuật sắp đặt âm thanh, anh đang hướng tới tìm kiếm nhiều loại nhạc cụ mới, chơi theo ý đồ cụ thể, trình diễn có ý tưởng, bố cục rõ ràng và tạo ra một ngôn ngữ mới. Ngoài ra còn có nhạc sĩ Trần Kim Ngọc biểu diễn âm nhạc ngẫu hứng. Theo nhạc sĩ Trần Kim Ngọc thì sự ngẫu hứng đương đại phải dựa trên âm nhạc đương đại, và có sự hợp tác, trao đổi và trải nghiệm, một thành viên đưa ra một nhân tố, để những người khác “bắt” được sự hiện diện đó và hợp tác, từ đó tạo thành một tập hợp ngẫu hứng. Nghệ sĩ Trần Mạnh Tuấn là người có nhiều nhạc phẩm không lời được cộng đồng quốc tế đón nhận.
Source: RFA