Rob Forsyth chuẩn bị các dụng cụ trước khi pha cà phê kiểu ibrik Thổ Nhĩ Kỳ. (Credit: ABC)

Khoảng 500 năm trước, phương pháp pha cà phê đầu tiên trên thế giới xuất hiện từ Thổ Nhĩ Kỳ, và nó đã thay đổi hoàn toàn lịch sử đồ uống của chúng ta.

Trước khi có kỹ thuật hiện đại, phương pháp pha cà phê truyền thống được sử dụng phổ biến và vẫn còn tồn tại trong nhiều nền văn hóa đến tận ngày nay.

Robert Forsyth là chuyên gia về cà phê, ông đảm nhiệm vị trí chủ tịch Hiệp hội Cà phê của Úc. Theo ông việc giáo dục và đào tạo cũng như hiểu nguyên tắc của cà phê cũng quan trọng không kém phần các sản phẩm và văn hóa xung quanh nó.

Ông Robert cho biết khi tra cứu trên mạng về cà phê theo kiểu Thổ Nhĩ Kỳ có thể tìm thấy bốn đến năm tên khác nhau.

“ Chúng chỉ ra nơi mà những loại cà phê được sản xuất.”

“Nếu được sản xuất ở Thổ Nhĩ Kỳ thì nó được gọi là ibrik. Làm ở Hy Lạp thì sẽ được gọi là briki. Đó là tên gọi của chiếc ấm nhỏ theo tiếng của nước hay địa phương đó.”

“Phương thức này có từ khoảng 500 năm khi quân Ottoman đưa cà phê đến Anh và cùng thời điểm đến Thổ Nhĩ Kỳ và các nước khác.”

Trước phương pháp ibrik, thì cách pha cà phê truyền thống phải mất 5 giờ đồng hồ để cà phê xay nhuyễn thẩm thấu. Và do qua mất thời gian, cách pha kiểu ibrik cho phép giữ độ nóng của nước trong khi giảm cặn. Tất cả chỉ cần một ấm ibrik, nhiệt và tách uống.

“Khi công nghệ xay nhuyễn tốt hơn, họ bắt đầu xay cà phê thành bột mịn và sử dụng bột đá để làm cà phê tan, sau đó không cần phải có bình pha cà phê với hình dáng như vậy nhưng họ vẫn dùng nó như một phần của truyền thống.”

Hương vị mà espresso không thể có
Robert nói rằng cách pha cà phê này cho một hương vị rất đặc biệt

“Nếu bạn uống espresso, bạn sẽ không có một chút cặn nào. Nếu uống cà phê lọc, bạn cũng không có cặn. Dùng ấm ép cà phê thì sẽ có cặn nhưng ibrik cà phê, bột được xay cực mịn, chúng ta có những bột rất rất nhỏ trong cà phê,” ông nói.

Có một nguyên tắc cần phải tuân thủ khi pha kiểu cà phê này: “Đun cà phê, cà phê hỏng’.

“Khi bạn tạo hương vị cho cà phê điều mà bạn thật sự làm là lấy tinh dầu khỏi bột. Khi bạn đun nó trên 97 độ, bạn bắt đầu tạo phản ứng hóa học với nó.

“Bạn càng đun lâu, và thường xuyên thì nó sẽ trở nên càng đắng.

“Khi uống và cà phê không mượt thì có nghĩa là bạn đã làm sai bước nào đó. Có thể là 3 điều; bạn đã đun sôi nó, quá nhiều cà phê hoặc không đủ cà phê, hay là bạn đã mua phải cà phê hỏng hoặc cà phê không tốt.”

Theo ông Robert, bí quyết để pha cà phê kiểu Thổ tuyệt hảo cần kiếm được loại cà phê đúng, đúng phụ gia và liều lượng nước cũng như điều chỉnh độ sôi.

Văn hóa của Thổ Nhĩ Kỳ và tầm quan trọng của cà phê
Đối với đầu bếp Thổ Nhĩ Kỳ nổi tiếng ở Sydney Somer Sivrioglu, cà phê là một phần của một bữa tối tuyệt vời.

“Bạn bắt đầu bằng đồ uống, khai vị, món ăn chính, trà và sau đó là tráng miệng.

“Cà phê là vị cuối cùng đọng lại trong miệng nên nó rất quan trọng.”

Trái ngược với quan niệm hiện đại, cà phê Thổ không dùng cho bữa sáng mà chủ yếu được uống sau bữa ăn và vào buổi chiều.

Somer cũng cho biết rằng thay vì uống nó với sữa thì ở Thổ Nhĩ Kỳ, cà phê không bao giờ được pha với sữa cả.

“Đó là một sự xúc phạm đối với văn hóa ở đó, bạn không nên bao giờ yêu cầu pha cà phê như vậy.”

Theo cách truyền thống từ 500 năm trước thì cà phê được pha trên lửa than một cách chậm rãi.

Ngày nay, phương pháp này vẫn được truyền dạy trong gia đình.

Trong văn hóa Thổ Nhĩ Kỳ, cà phê được mời như một nghi thức khi người đàn ông cầu hôn.

"Cô gái sẽ pha cà phê, pha cà phê ngon cho gia đình chồng nhưng dành cho vị hôn phu sẽ là được pha với muối và đắng hơn.”

“Điều mà chú rể nói sẽ ảnh hưởng đến hôn nhân của họ về lâu dài, nếu chủ rể nói ‘ cà phê này thật là dở’, có nghĩa anh ấy không phải là người kiên nhẫn.”

“Vị hôn phu nên nói ‘rất ngon’, dù nó toàn muối! Có nghĩa là họ sẽ có một cuộc hôn nhân hạnh phúc và lâu dài và họ có thể cười đùa đến tận ngày cuối cùng.”
Theo ABC