Những lát cắt dưới đây về quá trình phát triển của Blue Dragon (Rồng xanh), một tổ chức phi chính phủ chuyên giúp đỡ và nâng cao năng lực cho trẻ em đường phố ở Việt Nam có trụ sở ở Hà Nội, do một giáo viên người Úc sáng lập, cho thấy, tình yêu thương và sự sẻ chia có thể vượt qua mọi rào cản về ngôn ngữ và văn hóa để làm nên nhiều điều kỳ diệu.


Không chỉ là môn thể thao, bóng đá còn tạo cơ hội kết nối các thành viên cả Blue Dragon. (Credit: Audience Submitted)
Chuyện của Tú, Hương và Thi
Ở tuổi 15, Tú rời làng quê để ra Hà Nội kiếm sống. Bươn chải đánh giày quanh Khách sạn Daewoo, Tú dành dụm tiền để gửi về quê cho mẹ. Với số tiền cậu con trai gửi về hàng tháng, cộng với thu nhập từ đồng áng của mẹ, hai người em của Tú có thể tiếp tục đến trường. Năm 2003, một lần, Tú gặp các bạn đồng tuổi ở Blue Dragon đang đá bóng. Tú tham gia và trở thành một trong những cầu thủ xuất sắc của đội. Rồi Tú về sống dưới mái nhà của Blue Dragon, được tổ chức này cho theo học một khóa nấu ăn. Hiện nay, Tú đang làm việc tại một trong những khách sạn hàng đầu ở Hà Nội, vẫn dành dụm tiền gửi về hỗ trợ gia đình và hay ghé thăm gia đình thứ hai - Blue Dragon - và tất nhiên, tham gia những trận bóng ở đó.

Hương chỉ là một cô bé khi gặp Blue Dragon. Khi đó, Hương sống cùng bà ngoại dưới gầm cầu thang của một chợ trời ở Hà Nội. Ban ngày, cô giúp ngoại bán nước chè, đêm lang thang trên phố. Khi Blue Dragon ngỏ ý giúp đỡ, bà ngoại cô cảnh giác vì cho rằng người ngoại quốc này có thể có ý đồ xấu. Nhưng bị thuyết phục bởi những công việc của tổ chức này, cuối cùng, bà cũng đồng ý để Hương đến với Blue Dragon. Với sự giúp đỡ của Blue Dragon, Hương và bà ngoại nay đã có một mái nhà tươm tất. Hương đang học tại trung tâm và giúp các anh chị ở đây chăm sóc các em nhỏ tuổi hơn.

14 tuổi, Thi bị bắt cóc. Cùng với hai cô bé khác, Thi bị đưa sang Trung Quốc để bán vào nhà chứa. Họ trốn thoát nhưng trong cảnh không tiền bạc, thức ăn, lại cách biên giới cả trăm cây số. Sau khi đến được một nơi an toàn, ba cô bé gọi điện về cho gia đình. Gia đình họ gọi đến Blue Dragon để nhờ giúp đỡ. Ngay lập tức, thành viên của tổ chức này sang Trung Quốc đem họ về nhà. Tuy may mắn là chưa bị làm hai nhưng các cô bé vẫn cần giúp đỡ để vượt qua cơn sốc bởi biến cố kinh hoàng này. Thi hiện sống trong ngôi nhà an toàn của Blue Dragon, tranh thủ ôn lại kiến thức để thi tốt nghiệp trung học phổ thông (high school). Mơ ước của Thi hiện là được đặt chân vào giảng đường đại học.

Chuyện của Blue Dragon
Trên đây chỉ là ba trong số hàng ngàn mảnh đời đã được Blue Dragon giúp đỡ. Hãy trở lại với thời điểm năm 1999, khi ông Michael Brosowski, một giáo viên Úc, đang giảng dạy tiếng Anh ở Sydney đến Việt Nam du lịch. “Tôi đi khắp vùng châu thổ Mê Kông, đặc biệt đã đến Châu Đốc. Bị mê hoặc bởi khung cảnh, tính cách phóng khoáng, lối sống hào sảng của người dân nơi đây, tôi hẹn với lòng là sẽ trở lại,” ông kể.

Và ông trở lại thật, vào tháng Ba năm 2002. Michael sang Việt Nam để dạy tiếng Anh ở một trường đại học tại Hà Nội và cũng mong được làm một điều gì đó khác cho cuộc đời mình. Sau những giờ học, lang thang trên những đường phố Hà Nội, Michael gặp và quen những em nhỏ làm nghề đánh giày, đa phần là con trai, đến từ các miền quê. Biết Michael là giáo viên, các em ngỏ ý muốn học để có chút tiếng Anh đặng giao tiếp với khách ngoại quốc. Vậy là, một lớp học mở ra, với 5-10 em theo học buổi đầu.

Sau những giờ học, thầy và trò, tây và ta kéo nhau đi ăn, đi đá bóng. Lớp học bỗng như một mái ấm để các em tìm về. Số trẻ đến học ngày một nhiều. Đây quả là một thách thức với Michael. Bởi thế, năm 2003, Michael nghĩ đến việc thành lập một tổ chức từ thiện. Năm 2004, Blue Dragon chính thức được thành lập.

Ngày mới thành lập, nhân sự của Blue Dragon chỉ có hai người là Michael và Chung. Blue Dragon khi đó cung cấp nơi cư ngụ, chăm sóc cho 6 trẻ đường phố; đồng thời, vận hành chương trình hỗ trợ trẻ em nghèo ở nông thôn đến trường và tiếp tục tiếp cận với các trẻ đường phố khác. Khi Chung sang Mỹ du học, Michael tuyển dụng thêm nhân viên và thiện nguyện viên để tiếp nhận thêm trẻ đường phố, mở một nhà an toàn cho trẻ đường phố kết hợp làm văn phòng ở khu vực Long Biên (Hà Nội). Hai năm rưỡi sau, trung tâm này phải chuyển đến một địa điểm rộng hơn do số trẻ tăng nhanh.

Những ngày tháng đầu, Blue Dragon hoạt động theo hình thức nhà an toàn. Đây không phải là trường học nhưng có giáo viên bổ túc kiến thức cho các em trước khi các em trở lại trường học chữ hay học nghề; lại có dịch vụ y tế, chăm sóc sức khỏe, lo cái ăn cái mặc cho các em. Thế rồi, cuối năm 2005, sau một lần giải cứu thành công một cậu bé 13 tuổi là nạn nhân một vụ buôn người, Michael quyết định mở rộng hoạt động của Blue Dragon sang hỗ trợ các em là nạn nhân của nạn buôn người, lạm dụng sức lao động. Hai năm sau, một vụ mua bán người đã được ngăn chặn, 30 trẻ em được giải cứu.

Từ Hà Nội, Rồng Xanh nay đã ‘bay’ đến Huế, Bắc Ninh và Hội An với các chương trình, dự án như ‘Ở lại trường học,’ ‘Nhà cho trẻ em’... Đến nay, Blue Dragon đã đưa 2.579 trẻ em trở lại trường học, cung cấp chỗ ở cho 135 trẻ và phục vụ gần 300.000 bữa ăn, xây dựng và sửa chữa 59 nhà cho gia đình các em nhỏ, đưa 1.000 em đi khám bệnh, đưa 6 em lỡ bị nghiện ngập vào trung tâm cai nghiện, giải cứu 255 trẻ là nạn nhân của nạn buôn người…

Và hỏi chuyện Michael Brosowski
R.A: Tại sao ông lại quyết định hỗ trợ trẻ em đường phố, trẻ em nghèo?

Michael Brosowski: Hồi ở Australlia, hoàn cảnh gia đình tôi cũng rất nghèo, nói thật là không lấy một mái nhà tươm tất. Vì thế, tôi nghĩ những em nhỏ Việt Nam ngoài đường phố cũng giống như mình hồi bé. Tôi tin các em là những người tốt, có nghị lực, thực tâm muốn vươn lên thoát đời nghèo khó. Tôi tìm thấy một phần của chính mình qua các em. Từ sự đồng cảm ấy, tôi quyết định giúp các em.

R.A: Nhưng tại sao ông lại đặt tên cho tổ chức là ‘Blue Dragon’?

M.B: ‘Blue Dragon’ tiếng Việt là ‘Rồng xanh.’ Rồng là một con vật huyền thoại đã đi vào tâm thức của người Việt và là một trong những biểu tượng của Việt Nam, mang nội hàm những gì đó lớn lao và mạnh mẽ. Còn xanh là màu bầu trời nước Úc, màu của đại dương - những biểu trưng của niềm hy vọng và sự rộng mở tấm lòng. Chúng tôi muốn mang người Úc và người Việt đến với nhau qua một hình ảnh có tính biểu tượng như thế.

R.A: Trong quá trình hoạt động, khó khăn lớn nhất với Blue Dragon là gì, thưa ông?

M.B: Đó là việc nhu cầu của trẻ cần giúp đỡ rất lớn, nhưng nguồn lực của chúng tôi lại có hạn. Chúng tôi chỉ có trụ sở đóng tại Việt Nam, không có chi nhánh ở Úc hay các nước khác, nên nguồn lực tài chính cho các hoạt động hoàn toàn dựa vào sự hỗ trợ của bạn bè, các ‘Mạnh Thường Quân’, những người thiện nguyện. Vấn đề của chúng tôi, do đó, là cân bằng giữa việc làm thế nào để giúp đỡ thêm nhiều trẻ em hơn nhưng vẫn phải đảm bảo tiêu chuẩn cao trong việc chăm sóc các em; đồng thời, tiếp tục góp sức giải cứu các em là nạn nhân của những kẻ buôn người, bóc lột sức lao động.

R.A: “Giúp một trẻ nghèo và lang thang, điều tiên quyết là trở thành bạn của chúng,” ông từng nói với đồng sự như vậy. Vậy làm thế nào ông và các đồng sự của mình trở thành bạn của các em, nhất là khi còn có cách biệt trong văn hóa, ngôn ngữ?

M.B: Xây dựng niềm tin và tình bạn luôn cần có thời gian. Khi làm việc với gia đình các em và cộng đồng ở nông thôn, chúng tôi dành nhiều thời gian để họ hiểu rằng chúng tôi là những người đáng tin cậy và hoạt động trong một thời gian dài. Với trẻ em đường phố, chúng tôi tạo dựng niềm tin bằng một số phương cách khác nhau, chẳng hạn, mời các em chơi đá bóng trong đội Blue Dragon United, tặng các em một số quần áo hay thức ăn và trò chuyện chân tình với các em. Chúng tôi lại mời các em ghé thăm Blue Dragon. Ở đó, các em sẽ tận mắt chứng kiến những người bạn đồng cảnh ngộ đang sống như thế nào trong sự chăm sóc, sẻ chia. Điều quan trọng nhất là chúng tôi đến với các em bằng tình yêu thương thực sự. Và khi ta có điều này, nó sẽ vượt qua mọi rào cản. Đó là điều chúng tôi vẫn hằng tin khi bắt tay vào công việc giúp đỡ trẻ em.

R.A: Vậy thưa ông, sau gần 10 năm thành lập, mục tiêu nào mà Blue Dragon xác định cho tương lai?

M.B: Mục tiêu lớn nhất của chúng tôi hiện tại là mở rộng các hoạt động chống lại nạn buôn người và tiếp tục tiếp cận trẻ đường phố. Chúng tôi muốn đem dịch vụ tiếp cận với tất cả những trẻ em từ miền quê ra Hà Nội kiếm sống trên các đường phố. Chúng tôi không thể nghỉ ngơi cho đến khi không còn cảnh những trẻ em bị lừa gạt hay phải xa gia đình để làm việc như nô lệ. Chúng tôi cũng ước mơ là trong tương lai, chúng tôi sẽ có một nơi trú ẩn thật lớn và an toàn nơi mà những phụ nữ trẻ là nạn nhân của nạn buôn người có thể sống, học tập và làm việc. Đó là những muc tiêu lớn.
Source: ABC Australia