Tạo một môi trường với nhiều sách truyện xung quanh trẻ sẽ giúp chúng học tốt hơn. (ABC) .
Biết đọc và số đếm là những kỹ năng quan trọng trong giai đoạn đầu đời. Vậy phụ huynh cần làm gì ở nhà để giúp con mình có một bước khởi đầu tốt?
Việc khuyến khích học tập tại gia đình có vài trò quan trọng giúp trẻ đạt được kết quả tốt trong học tập hơn bất cứ yếu tố nào khác. Mặc dù việc gia đình tham gia vào quá trình học tập của trẻ rất quan trọng thì chỉ có một số ít phụ huynh hiểu được mức độ ảnh hưởng của mình.
Một nghiên cứu gần đây được xuất bản trên Tạp chí Nghiên cứu về Mầm non cho thấy mối liên hệ giữa môi trường đọc tại nhà của trẻ với kỹ năng ngôn ngữ của chúng. Đặc biệt là trong việc hiểu cấu trúc và quy tắc của ngôn ngữ viết.
Vì thế điều mà các phụ huynh có thể làm để tạo một môi trường trong nhà giúp khuyến khích việc phát triển khả năng đọc và viết của trẻ ngay từ nhỏ.
Một trong những cách dễ nhất là bỏ thời gian để đọc sách cho trẻ ở nhà. Nhưng Bridie Raban, Giáo sư Thỉnh giảng tại Đại học Melbourne chuyên nghiên cứu về giáo dục Mầm non, cho biết một số gia đình gặp khó khăn trong việc đọc sách cho trẻ nhỏ. Thế nhưng, cũng có nhiều phương thức khác mà phụ huynh có thể làm.
“Ngay cả với những phụ huynh có khả năng đọc, viết ở mức thấp thì họ vẫn có thể hỗ trợ tương tác với trẻ nhỏ,” Giáo sư Raban nói.
Dựa trên những nghiên cứu, có ba phương thức mà phụ huynh có thể thực hiện để hỗ trợ việc học tập của con tại nhà.
1. Nói và tương tác với trẻ bất cứ khi nào có thểGiáo sư Raban giải thích rằng việc nói chuyện với trẻ về những gì chúng đang làm hay sẽ làm có thể giúp chúng phát triển ngôn ngữ được sử dụng trong sách.
“Trẻ cần rất nhiều trải nghiệm về ngôn ngữ để chuẩn bị cho việc đọc và viết,” bà nói. “Tôi dùng từ viết gọn TALK để nhắc nhở mình cách sẽ giải thích điều này với các gia đình.”
T = Take time to talk - Dành thời gian để nói, sắp xếp thời gian của mình để sẵn sàng giao tiếp với trẻ.
A = Ask questions – Đặt những câu hỏi mà bạn không phải luôn biết câu trả lời.
L = Listen actively – Chủ động lắng nghe.
K = Know your child and the language they use - Hiểu con mình và ngôn ngữ mà chúng sử dụng, phát triển ngôn ngữ cho chúng dựa trên nền tảng này.
Một số nghiên cứu ủng hộ cho phương thức này bao gồm nghiên cứu của Đại học Utah cho thấy phụ huynh thường xuyên chơi với trẻ khi con nhỏ có ảnh hưởng đến điểm đọc và toán của chúng tại trường học sau này.
Một nghiên cứu khác cũng về sức mạnh của “TALK” cho thấy số lượng từ được nói với trẻ trong ba năm đầu đời có liên quan đến khả năng ngôn ngữ, vốn từ và ngay chỉ số thông minh của chúng sau này.
Thêm vào đó, những trẻ hay tham gia nói chuyện với người chăm nom mình cho thấy chúng biết nhiều về màu sắc, chữ, hình dáng lúc ba tuổi hơn là những đứa trẻ ít nói chuyện hơn trong những năm đầu.
2. Đừng chỉ nhại lại tiếng bi bô của trẻKhi ở bên trẻ, bạn có xu hướng nhại lại tiếng bi bô của chúng. Việc này vừa có ý nghĩa chúng ta muốn sử dụng ngôn ngữ của chúng hay đơn giản chúng ta thấy cách chúng bi ba bi bô thật đáng yêu.
Tuy nhiên, nghiên cứu chỉ ra rằng vốn từ của một đứa trẻ ở nhà trẻ sẽ cho thấy khả năng học đọc của chúng, vì thế việc chọn những từ ‘dễ’ để giao tiếp với trẻ, bạn giới hạn khả năng mở rộng vốn từ của chúng.
Bên cạnh đó, những từ chế hay thay đổi cách phát âm của chúng (theo cách nói ngọng nghịu của trẻ) có thể khiến chúng nhầm lẫn khi chúng ở giai đoạn học nói. Đừng sợ dùng những từ phức tạp với trẻ vì chúng có thể hiểu chúng dễ hơn bạn tưởng nhiều.
Nếu bạn lần đầu tiên sử dụng những từ mới hay phức tạp với trẻ, hãy dành chút thời gian để giải thích về từ đó và những ý nghĩa của nó.
Ngoài ra, thay vì bỏ qua việc nói ngọng của trẻ, cố gắng hãy chỉnh cho trẻ theo cách tích cực. Ví dụ nếu con của bạn chỉ vào một vật và phát âm sai, thay vì nhắc lại theo cách nói ngọng của con, bạn có thể nói rằng đúng rồi và nhắc lại từ đó theo cách phát âm đúng.
3. Hãy để sách hay các câu chuyện sẵn sàng cho trẻ đọc trong nhàNghiên cứu chỉ ra rằng việc có sẵn các sách, chuyện để đọc dù mua hay mượn ở thư viện có tác động trực tiếp đến khả năng đọc hiểu của trẻ.
Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc tạo một môi trường trong gia đình mà việc đọc sách được coi trọng. Mặc dù bạn không phải lúc nào cũng có thời gian để ngồi xuống đọc sách cho trẻ, bạn vẫn có thể đảm bảo rằng chúng có khả năng tiếp cận với một loạt những sách phù hợp với lứa tuổi của chúng.
Đối với trẻ sơ sinh, sách vải hay bìa cứng giúp giới thiệu cho chúng về khái niệm ‘đọc sách’ ngay từ ban đầu. Trong khi trẻ lớn hơn sẽ thích các loại chuyện hay các bài đồng giao với nhiều tranh minh họa.
Với những trẻ lớn hơn, hãy cho chúng đọc những loại sách khoa học, truyện hay truyện tranh và ngay cả những tài liệu thông tin như sách nấu ăn, sách hướng dẫn, từ điển bách khoa hay tạp chí liên quan đến sở thích của chúng như thể thao, âm nhạc.
Bạn cũng nên xem đến việc làm một phòng hay khu vực yên lặng hơn trong nhà chỉ để dành đọc sách. Tại nơi đó, bạn nên để các loại sách, truyện và chỗ ngồi thoải mái với thật nhiều ánh sáng.
Hãy nhớ rằng việc tạo một ngôi nhà với nhiều sách không cần quá tốn kém. Điều quan trọng là sự hỗ trợ và tham gia của bạn vào việc đọc của trẻ, dù đấy là chơi chung, đọc cho chúng hay dành thời gian để giải thích và trò chuyện về những từ mới.
Theo ABC