Điểm phim: Tay Súng Joseon (kỳ 2) Soo In được đại sư huynh Oh Kyung báo sẽ rời khỏi Joseon nên nàng cùng Yoon Kang đi đến bến tàu này để trao lại quyển sách mà thầy nàng đã căn dặn. Oh Kyung bị bắn sẻ chết, cuối cùng quyển sách lọt vào tay người xạ thủ mang về giao cho thủ lãnh Kim (Jwa Young) đốt bỏ. Sư đệ tài giỏi kế Ok Kyung là anh Kim Ho Kyung từ Nhật trở về Joseon hoạt động, đến xin cô sư đệ Soo In cho ở nhờ trong gia trang cô, về sau, anh nảy sinh tình yêu đơn phương với cô sư đệ và trong 3 năm Yoon Kang mất tích, anh luôn bên cạnh nàng.
Poster phim Tay Súng Joseon.
Yeon Ha, cô con út của quan Park bị bắt cóc. Quan Park bị hạ gục trước khi vị phó quan mang binh lính đến để cùng Kang giải thoát cho cô út. Quan Park chết còn bị quy tội phản nghịch, cô con bị bắt bán sang Trung Hoa làm nô lệ, Yoon Kang trên đường đào tẩu, bị một viên đạn bắn sẻ vào ngực rơi xuống dòng sông trôi đi mất tích. Người vớt Kang trên sông là Kim Ok Gyun, một nhân vật lãnh đạo nhóm Ðổi Mới, đang cùng 2 đồng liêu trên thuyền đi đến cảng Jemulpo để sang Nhật, vì thế họ mang Kang đi Nhật luôn.
3 năm sau, cũng tại bến cảng Jemulpo, thủ lãnh thương đoàn Gyeonggi là Won Shin và con gái Hye Won đến đón người đại diện cho nhà đại tư bản Yamamoto từ Nhật sang để giao dịch kinh doanh, đó là anh chàng Hanjo. Khi thuyền anh gần đến bờ, anh dùng súng ngắn ru-lô hạ gục một tay đang đánh đấm vài người lao công trên cầu tàu. Hango trong bộ âu phục, mái tóc ngắn tân thời và mang cặp mắt kính gọng tròn theo kiểu John Lenon của Beatle.
Trở về 3 năm trước, khi Yoon Kang ở Nhật, người cứu anh đã trở thành vị thầy anh và trao cho anh cây súng trường, một loại súng mới nhất, có thể bắn 2 viên đạn, không cần phải nạp từng viên. Cây súng này sẽ theo anh trong cuộc tầm thù. Soo In ngày đó cũng đến bến tàu, mục đích là mua chiếc máy chụp hình mà nàng đã mơ từ lâu, hàng đến từ thương buôn Nhật, tình cờ nhìn thấy Hanjo làm nàng sững sờ, nhưng Hanjo sau đó nói nàng đã nhìn lầm anh ra người yêu của cô. Won Shin cũng nghi ngờ, nhưng mọi điều tra ngầm đều cho thấy Hanjo là người Nhật.
Cha của Kang bị tên quan dưới quyền là Son Taek Soo phản đi theo Kim bố già nên man khai cho ông có tội, vì thế Taek Soo là mục tiêu đầu tiên Kang sẽ tìm đến. Taek Soo thực ra chỉ là nhân vật lót đường để phăng mối dò tới. Kang bắt tay này, điều tra biết tên xạ thủ thủ lãnh là Won Shin, người bắn chết cha anh và tặng anh viên kẹo đồng vào ngực. Còn Won Shin sau đó cũng biết Hanjo đích thị là Yoon Kang.
Em gái Kang nằm trong đoàn buôn nô lệ sắp sửa đưa sang Tàu, Kang đến cứu không được. Won Shin biết tin, đến chuộc cô bé mang về cho chạm mặt Kang xem ra sao. Thấy anh vẫn lạnh lùng không nhìn cô em, ông ta tiến thêm một bước thử thách, mang cô bé đi giao cho một tên quan già mê gái non, ông quan này nắm Bộ Hình nên Won Shin cần lợi dụng. Won Shin cho đám xạ thủ phục kích Kang nơi quan phủ này. Kang đến, anh dùng trái bom khói mà anh yêu cầu Soo In chế tạo nên tuy đụng độ bọn xạ kích nhưng cứu được em mình, mang gởi ở một ngôi chùa kín đáo; vì cứu em, anh bắn chết tên quan già. Nhà vua ra lệnh Kim thừa tướng truy lùng thủ phạm.
Quan Park bị bắn chết vì đi cứu con gái. Kang gom xác cha, đàng sau là quan binh đến muộn.
Soo In với linh tính Hanjo chính là Yoon Kang, một hôm cô lẻn lên căn gác riêng của Hangjo, lục lạo tìm thấy chiếc la bàn kỷ vật nàng tặng cho người yêu khi chia tay nơi chiếc thuyền Kang bị bắn rơi xuống dòng sông. Nàng khóc mùi mẫn một hồi... rồi nín. Tuy nhiên, nàng vờ như không biết, chỉ thay đổi thái độ tỏ ra vâng lời người chủ nhân Hanjo, và chăm sóc vết thương nơi cánh tay Kang bị viên đạn do Won bắn.
Một hôm, Soon In đến chùa thăm Jeon Ha, bắt gặp hai anh em đang vui vẻ, nhưng Kang vì muốn bảo toàn sinh mạng cho người yêu trong khi anh chưa trả xong mối thù, nói anh không còn yêu và đã quên nàng từ lâu. Soo In quay người bước đi trong những giọt lệ buồn tủi thì một vòng tay ôm từ sau lưng đã giữ chặt nàng đứng lại. Từ đây cuộc tình tái hồi. Hye Won phát giác ra sự tình khi trái tim và tâm hồn của cô đã hoàn toàn bị chàng thanh niên này làm chủ. Cuộc đời cô đúng là bất hạnh, tình yêu trở thành tình thù.
Bố già Kim giận dữ Won Shin đã không đình thủ tuân theo lệnh ông, mắng con chó này và ra lệnh giết Kang, thế là Kang được Won mời đi dạo, thắng cảnh là nơi giết cha của Kang, chỉ chờ Won xòe quạt cầm tay ra hiệu là xạ thủ núp sẽ bắn sẻ, nhưng kế hoạch không thành vì thủ hạ thân tín của Won bất ngờ xuất hiện báo tin con gái ông bị nguy hiểm.
Có chứng cớ thuốc nổ xuất phát từ kho của Hanjo, Kim thừa tướng bắt hai cha con Soo In, Hanjo đến nhận tội cũng không xong. Ho Kyung bí mật đưa anh gặp hoàng đế, nhà vua hôm sau trực tiếp đến nơi xử án, giải án cho cha con Soo In, đồng thời cách chức Kim nhị thừa tướng cho về vườn. Yoon Kang đến bắt Won Shin tại trụ sở thương đoàn trước chứng kiến của con gái ông. Hoàng đế đích thân đến xử án, nhưng con gái Won Shin không xác nhận tội của cha mình mà cô là nhân chứng duy nhất; mặt khác, bố già Kim đã thu xếp nên tất cả chứng cớ trở thành vô căn cứ theo lời phản cung của Won Shin, nhà vua phải xử trắng án, tuyên án bêu đầu Yoon Kang trước sức ép của nhóm quan phe đối nghịch. Ðêm đó, nhà vua thức trắng.
Yeon Ha bị Won Shin đưa đến nạp mạng cho lão quan ở Bộ Hình Sự.
Hôm sau, trên tuyến đường giải tử tội Kang ngang qua khu rừng, bỗng một nhóm người bịt mặt xuất hiện, giết toàn bộ quân lính và cứu Kang, mang anh đến gặp một người, đó là hoàng đế. Nhà vua kêu gọi Kang đầu quân phục vụ bí mật cho ông, Kang từ chối vì sự oan ức của cha và anh vẫn còn đó, anh bỏ đi, trở thành người sống ngoài pháp luật và tiếp tục việc trả thù.
Nàng Hye Won tỏ tình trực tiếp với Kang, bị từ chối tình yêu. Nàng yêu anh do một lần anh cứu nàng khỏi tay bọn thương buôn địch thủ. Nàng đã biết cha của nàng là thủ lãnh xạ thủ, không khuyên được cha từ bỏ tham vọng, nàng ra sống riêng, tự kinh doanh độc lập. Bọn thương hồ kình địch đến đốt cháy toàn bộ tài sản hàng hóa của nàng, tuyệt vọng, nàng đến một con sông để trầm mình. Cha nàng đến cứu kịp con gái, từ đây hai cha con sát cánh cùng xây dựng quyền lực với tham vọng sẽ trở thành trùm thương buôn.
Won Shin bị trùm bố già Kim hạ nhục đến không còn chịu đựng nổi, Shin lo lót cho vị quan họ Min trong nhóm canh tân và thân cận vua, để xin vua xá tội cho Kim thừa tướng, với lý do như thế sẽ giữ được an toàn cho phe đổi mới không còn bị ám sát. Kim thừa tướng được phục chức, Won Shin âm mưu cùng ông ta một kế hoạch dẹp tan đảng Sugu của bố già.
Yoon Kang theo dõi và cuối cùng bắn hạ Won Shin rơi xuống dòng sông dưới vực sâu. Bố già Kim bắt bọn quan tham gia lật đổ nhà vua cùng ký tên vào lệnh khởi nghĩa. Kang cướp được tờ huyết ấn này nạp cho vua, khiến bọn phản động phải nhanh chóng xuất quân, không giết vua, nhưng tìm giết hoàng hậu. Ba của Soo In bị bọn tạo phản giết chết. Soo In đưa hoàng hậu về làng của bà tạm lánh. Nhị thừa tướng Kim đến xin vua tha mạng và hứa hạ bọn cướp chính quyền. Hye Won biết cha không chết nhờ ông mặc áo giáo bên trong, trước đó cô đã mang xạ thủ tìm đến giết Kang để báo thù cha nhưng thất bại. Cô theo kế hoạch của cha, mang thủ hạ đến bảo vệ hoàng hậu, hai cha con cô được ghi công. Cuối cùng bố già Kim và toàn bộ sậu lật ngôi vua bị bắt rồi tất cả bị xử trảm.
Hye Won cuối cùng chết vì viên đạn của cha mình, hấp hối nằm trong lòng cha.
Hoàng đế Gojong triệu Won Shin và Kang đến để giảng hòa, hai người không được bắn giết nhau nữa, Won Shin đồng ý nhưng Kang nhất quyết không chịu và bỏ đi. Nhà vua vì cần phải hòa hoãn với bọn đại gia bảo thủ, nên dùng Kim nhị thừa tướng để củng cố vây cánh, vì vậy dùng luôn Won Shin, tên thương buôn này được phong quan.
Nhà đại tư bản Yamamoto sang Joseon, bắt tay với Won Shin khai thác mỏ vàng và đồng thời thu mua đặc sản ở Triều Tiên. Kang đến mỏ vàng, giải thoát cho công nhân nô lệ bị giam giữ lao động khắc nghiệt tại đây. Anh âm thầm thu mua những mặt hàng mà Won Shin cung cấp cho Yamamoto. Ðây là kế hoạch phá tan sự nghiệp kinh doanh của Won Shin, làm cho Yamamoto tín nhiệm dùng lại Hanjo. Soo In vì cha bị giết, trở nên mạnh mẽ hơn.
Choi Won Shin thất bại mỏ vàng, đến đòi lão Kim yêu cầu vua thành lập Bộ Giao Thương. Hiện nay, ngân lượng do Won Shin tạo ra để lưu thông cho triều đình, và dùng để mua chuộc đại thần. Hoàng đế nghe theo nhị thừa tướng Kim, thành lập Bộ Giao Thương, cho phép buôn bán độc quyền, giúp cho bọn thương gia tăng thêm quyền lực. Yamamoto cuối cùng bị tống xuất.
Nhật đang thay đổi và phát triển rất nhanh, là mối lo cho phe cách tân, do đó họ quyết định hành động sớm khi thấy nhà vua khó lòng thực hiện tư tưởng “giác ngộ.” Vị đảng trưởng của nhóm này là học giả Go Woo, ông bảo học trò Ho Kyung về ở trong phủ thừa tướng của cha cậu để làm gián điệp; yêu cầu Soo In vào làm cung nữ, thân cận với điện hạ và trung điện nương để lấy thông tin. Ông nói với Soo In: “Ta có kế hoạch thực hiện con đường theo nguyện vọng của cha cô về một đất nước tương lai, đất nước mà ở đó tất cả mọi người đều bình đẳng và bất kỳ ai có tài năng đều có thể trở thành người lãnh đạo đất nước. Ta đang vận động mọi người cho ngày đó. Rất nhiều người đã sẵn sàng cùng gánh vác và cùng mục đích với ta.”
Soo In đêm đó tâm sự cho cô hầu đang ngồi ngủ gật: “Ta muốn tạo ra thế giới mà phụ thân ta mong ước. Và ta cũng muốn sống một cuộc sống bình thường với Yoon Kang. Chàng thì luôn bận rộn và đối diện với hiểm nguy. Nó làm cho ta bất an và buồn bã. Ta ước ta có thể sống cuộc sống bình thường như mọi người khác. Nhìn thấy nhau, ăn cùng nhau mỗi ngày. Có những đứa trẻ giống như chúng ta, cười và khóc. Liệu ta với huynh ấy có thể sống giống như vậy không?”
Go Woo cũng là người thầy của Kang khi ở Nhật, anh đến gặp, nói xin đại nhân hãy để Soo In qua bên, tôi sẽ làm tất cả những gì ông yêu cầu. Go Woo đáp, tôi chỉ muốn giúp cô ấy có thể thực thi hoài bão của cha cô, vào cung là quyết định của cô ấy. Kang hôm sau bất lực đứng nhìn người yêu lên kiệu vào triều để làm cung nữ. Còn anh sau đó trở thành cánh tay mặt của Goo Woo, đứng ra huấn luyện bắn súng cho đoàn quân cách mạng thuộc quân đội của phò mã.
Trại anh hùng “Lương Sơn Bạc,” Soo In phân phát thức ăn cho dân nghèo.
Go Woo thành công cuộc cách mạng ít đổ máu, dời được hoàng đế và hoàng hậu đến một cung thất nhỏ trong hoàng cung để quản chế. Họ giết nhị thừa tướng Kim nhưng Won Shin thoát chết. Hoàng đế buộc phải công nhận nội các mới, chiếu chỉ được tuyên đọc trước toàn thể nhóm cách mạng như sau:
“Chúng ta sẽ đưa hoàng tử Heungseon trở về nước sớm nhất. Chúng ta sẽ dừng luật lễ cống phẩm cho nhà Thanh. Chúng ta sẽ xóa bỏ hệ thống lớp học cổ điển và thiết lập tự do cho nhân dân. Chúng ta sẽ lựa chọn quan lại dựa trên năng lực. Chúng ta sẽ xóa bỏ thái giám và tìm ra các nhân tài trong số đó. Chúng ta sẽ trừng phạt thích đáng các quan lại tham nhũng và loại bỏ Thương bộ. Các quan chức sẽ hội nghị trong bộ phận hành chính. Tất cả các viện không cần thiết trong 6 bộ sẽ được bãi bỏ. Các quan chức sẽ bàn bạc để đưa ra quyết định sau.”
Nơi xóm chợ, dân chúng tụ tập để nghe người chuyên nghề kể chuyện và loan tin, như sau: Ðó là một sự khởi đầu mới của Trời đất! Từ giờ tầng lớp quý tộc và nô lệ đều bình đẳng! Từ giờ chúng ta không cần phải cúi chào và nói “xin chào công tử” với những đứa trẻ thuộc tầng lớp quý tộc nữa, mà bây giờ mọi người có thể nói “Suỵt! ngươi nói ít thôi!” (làm mọi người thích chí cười rân). Và tất cả những tên quan tham nhũng đều đã bị trừng phạt. Còn nữa, mọi người đều có thể đến nha môn để nhận lương thực, không cần phải trả tiền. Tất cả bách tính là chủ Joseon! Chúng ta chính là đất nước!
Nỗi mừng vui chưa kịp tắt trong ánh mắt người dân thì vị lãnh đạo Go Woo vấp phải sai lầm trầm trọng, ông đã để cho quân đội Nhật tiến vào Triều Tiên theo yêu cầu tiếp tay cho Joseon trong cuộc canh tân. Nhưng quân đội Nhật lại hộ tống hoàng đế trở về đại cung. Một mặt hoàng hậu bí mật nhờ vị tân thừa tướng cầu viện quân nhà Thanh sang để đánh dẹp lực lượng cách mạng. Nhật không muốn gây bất hòa với Thanh triều, cho lệnh quân đội Nhật rút về nước.
Quân Thanh sang, tấn công phe cách mạng, Go Woo dưới lời khuyên của sứ quán Nhật, đã bỏ lại tất cả đồng chí cách mạng để chạy sang Nhật. Ôi, hình ảnh của con người thủ lãnh! Họ dùng xương máu của người khác để đạt đến thành công, nhưng khi thất bại cũng sẵn sàng bỏ rơi những máu xương cùng chiến tuyến, bỏ chạy để an toàn bản thân. Lời tuyên bố hùng hồn của TT Thiệu và sự trốn bỏ liền sau đó là một chứng minh trong lịch sử VN.
Trên đường Kang dắt người yêu và em gái đào thoát vào rừng, Won Shin mang xạ thủ rượt theo, Kang chấp nhận cuộc đụng độ trực diện sau cùng, bắn bị thương rồi tha mạng cho kẻ giết cha mình để kết thúc mối thù. Shin tự sát. Trước đó, chính khẩu súng ông đã giết chết con gái mình khi Kang tìm đến Thương bộ để cướp ngọc ấn. Hye Won từ một quá khứ bi phẫn bị hãm hiếp, lớn lên xinh đẹp giàu có lại thất bại tình yêu, tôn thờ người cha như thần tượng, để rồi rơi vào hận tình mà muốn bước lên tuyệt đỉnh danh vọng để trả thù, cuối cùng chết vì viên đạn của người cha bá đạo. Nghiệp quả cô trả thật nặng nề và đau thương.
Cuối phim, Kang trở thành nhân vật huyền thoại mang tên “Xạ Thủ Bóng Ðêm,” anh đã trung niên râu ria, sống nơi rừng sâu, thủ lãnh một nhóm xạ thủ, chuyên đi diệt những quan lại hà hiếp dân lành. Soo In trở thành phu nhân trại “Anh hùng Lương Sơn Bạc,” mỗi ngày phân phát thức ăn cho dân nghèo, cùng chồng chấp nhận một cuộc sống của con người mang chí lớn.
Ðây là nét chấm phá hư cấu bất ngờ, mang ý nghĩa hoài bão dân tộc hơn là dựa theo biên sử. Hoàng đế tài ba theo sử liệu trở thành ông vua nhút nhát mà muốn làm chuyện thay đổi lớn cho đất nước; Nhà trí thức làm cách mạng đổi mới thì sai trầm trọng qua việc nhờ đến sức mạnh ngoại bang, rồi hèn hạ bỏ rơi “đồng chí”, trốn ra nước ngoài; Chỉ còn lại anh chàng ngông nghênh nhưng ý chí mãnh liệt, tiêu biểu cho người dân chống lại bạo tàn của chế độ quân chủ mà quốc dân mong muốn nó sụp đổ. Người Hàn quốc qua phim này, bùi ngùi ôn lại dòng lịch sử và nhận chân ra cái đang có được hôm nay của quốc gia họ đã phải trả giá thế nào. Âu cũng là bài học giúp cho những ai quan hoài đến vận mệnh tương lai của đất nước mình.
Trần Lãm Vi