Trong thời người Sài Gòn bùng nổ mở quán, chuyện cạn kiệt ngôn ngữ để đặt tên quán là chuyện dễ hiểu.

Một ông ở quận 7, chuẩn bị mở quán nhậu tâm sự: “Kiếm được cái tên ưng ý đặt cho quán, nhức đầu muốn chết. Thỉnh ý bạn nhậu trước cả mấy tháng mà vẫn còn phân vân giữa La Cà với Quá Ðã.”

Quán Sài Gòn Quen.



Ðiều kỳ lạ là ở Việt Nam hiện nay, mọi việc liên quan đến văn hóa đều phải bị kiểm duyệt gắt gao để áp đặt “ý thức hệ.” Nhưng chuyện đặt tên bảng hiệu, nhất là tên quán nhậu và quán cà phê thì “vô tư.”

Trước đây ở Hà Nội có quán cà phê đặt tên là Cộng. Quán này có lúc bị công an hù gỡ bảng hiệu dẹp tiệm, dù quán chỉ lấp ló giễu nhại, giải bùa thời “cộng, cộng nữa , cộng mãi.” Nghe đâu hiện nay ở Ðà Nẵng cũng copy tên cà phê Cộng, nhưng chẳng có chút hơi hám kiểu lấy toàn tập Lenin xé ra làm menu để giải thiêng lãnh tụ Cộng Sản như Hà Nội.

Trong một lần nói chuyện tào lao với một cô tiếp thị thuốc lá trong quán nhậu trên đường Thành Thái, quận 10, Sài Gòn. Cô này dông dài kể đời “tiếp thị,” buổi tối làm ở quán bia Cột Ðiện, sáng làm ở quán cà phê Hình Như Là.

Nghe cô gái trẻ này trưng ra hai cái tên quán nghe lạ tai, chúng tôi tìm hiểu thêm thì cô cho biết, tên quán đó đâu có lạ, bạn cô nói, ở Hà Nội có quán nhậu tên là quán Vitamin Gâu Gâu, rồi ở Vũng tàu có quán ăn theo đặt tên Vitamin Chó.



Quán xích lô.



Những người trẻ khởi nghiệp mở quán, nếu không chọn tên quán bằng tiếng Anh, Pháp, Hàn... thì đều thích tên kiểu “phi truyền thống” như quán: Khoai Tây, Dễ Thở, Quán Ngố...

Có khi đoán tâm lý khách đang ngộp thở giữa phố thị ồn ào, nên đặt cho cái tên lãng mạn miệt vườn là: Hoa Cài Mái Tóc, hoặc đưa khách vào chuyện cổ tích: Vừng Ơi Mở Cửa Ra.

Càng xa khu vực trung tâm thành phố thì tên quán nhậu càng tượng hình hơn. Ở quận 8 thì có quán Xả Gió, ai đã là dân nốc bia, hô hào vô trăm phần trăm đều biết nhu cầu xả gió theo nghĩa đen.

Hấp dẫn hơn người ta đặt tên là Vũ Nữ Chân Dài để câu khách nhậu, nhưng vô độ rồi mà hỏi, thì họ đưa ra thực đơn có món mồi khô con chàng hiu, nhái bén, nói rằng đó là vũ nữ chân dài, chân ngắn nhậu bắt hết sẩy.


Quán Hoa Cài Mái Tóc.



Các kiểu đặt tên quán loạn xạ ở Sài Gòn và cả nước hiện nay cũng cho thấy hiện trạng khủng hoảng tệ hại văn hóa công cộng.

Có những tên quán như quán Xấu Quắc hay quán trưng ra khẩu hiệu: “Không có phụ nữ xấu - Chỉ sợ không đủ thịt cá sấu cho phụ nữ ăn.”

Tuy nhiên, vẫn phải nhìn nhận là người Sài Gòn vẫn luôn muốn giữ ký ức về một thời Sài Gòn Ðẹp Lắm Sài Gòn ơi! Thông qua việc đặt tên quán hướng về những phương tiện mà ngày nay Sài Gòn đã mất, như quán Mô bilet, Xe Lam, Xích Lô, và Saigon Quen.


Bài và hình: Trần Tiến Dũng/Người Việt