Trẻ nhỏ từ dưới 1 tháng tuổi đến 12 tháng tuổi thường có nguy cơ bị chết đột tử khi ngủ hoặc chết do ngạt thở khi ngủ. Có nhiều yếu tố rủi ro dẫn đến những cái chết đáng tiếc này, trong đó có những yếu tố nằm ngoài tầm kiểm soát của các cha mẹ nhưng cũng có những yếu tố người lớn có thể thay đổi để giảm thiểu nguy cơ đột tử ở trẻ khi ngủ. Vậy những yếu tố này là gì? Mời quý vị tìm hiểu chủ đề này trong trang tạp chí sức khỏe đời sống do Việt Hà phụ trách.

Sofa không phải là nơi ngủ của trẻ
Các bậc làm cha mẹ thường có tâm lý cho rằng nên cho trẻ nằm ở những nơi mềm ấm thì sẽ an toàn hơn cho trẻ, đảm bảo sức khỏe cho trẻ. Từ logic này, người ta cũng có thể cho rằng sofa hoàn toàn có thể là nơi an toàn cho trẻ sơ sinh khi ngủ, nhất là khi có người lớn nằm cùng để giữ ấm và trông trẻ. Tuy nhiên một nghiên cứu mới đây của các chuyên gia về trẻ nhỏ ở Mỹ đã cho thấy sofa là một trong những nơi nguy hiểm nhất với trẻ khi ngủ, và nó còn nguy hiểm hơn khi có người lớn ngủ cùng.

Nghiên cứu của các bác sĩ thuộc bệnh viện nhi Mercy ở thành phố Kansas, tiểu bang Missouri, công bố trên tạp chí Nhi khoa của Mỹ hôm 13 tháng 10 cho thấy trong số gần 8,000 những cái chết xảy ra cho trẻ sơ sinh khi ngủ tại Mỹ, có đến 12% số ca là do ngủ trên sofa. Nói về nghiên cứu mới, bác sĩ Jeffrey Colvin, một trong những đồng tác giả của nghiên cứu cho biết.
BS. Jeffrey Colvin: trong nghiên cứu của chúng tôi tìm hiểu khoảng 8,000 trẻ sơ sinh tại 24 tiểu bang trong vòng 8 năm chúng tôi thấy là cứ 8 trẻ thì 1 trẻ nằm ngủ trên sofa và khi chúng ta nghĩ đến sofa chúng ta biết là ở sofa thường có gối, chăn. Mặt khác thiết kế của sofa là nó dốc về phía dựa lưng đằng sau cho nên nó sẽ dễ làm cho trẻ, nhất là trẻ đang tập lẫy bị mắc kẹt giữa các gối và chăn và bị nghẹt thở. Chúng tôi thấy trong nghiên cứu của chúng tôi là gần 90% những cái chết của trẻ sơ sinh trên sofa là trong hoàn cảnh có cha hoặc mẹ cũng ngủ cùng trên sofa với trẻ. Điều này đặt ra một yếu tố rủi ro khác đó là có người ngủ cùng với trẻ vì người lớn có thể vô tình quay người và nằm đè lên trẻ làm trẻ ngạt thở.

Giải thích về nguyên nhân sofa không an toàn cho trẻ, bác sĩ Jeffrey Colvin nói:

BS. Jeffrey Colvin: Sofa thường rất chật nên chúng ta có thể tưởng tượng được làm sao trẻ dễ bị kẹt giữa các gối chăn và phía lưng của ghế hay thậm chí ở dưới người lớn nếu người lớn ngủ cùng trẻ.

Các nhà nghiên cứu cho rằng, rất có thể, nhiều cha mẹ cho trẻ nằm trên sofa vì sự tiện lợi khi cho trẻ ăn và ngủ, tránh làm mất giấc ngủ của những người khác. Cũng có người cho trẻ nằm ngủ trên sofa khi họ xem TV và họ nghĩ rằng họ sẽ thức để trông trẻ những cuối cùng lại ngủ mà không biết.

Kết quả của nghiên cứu mới cho thấy trẻ sơ sinh được cho ngủ trên sofa có gấp đôi nguy cơ bị ngạt thở so với trẻ được cho ngủ ở những nơi khác. Trong số những ca được nghiên cứu, có đến 40% là do ngạt thở, 36% là do các nguyên nhân khác chưa xác định và 24% là do hội chứng đột tử khi ngủ ở trẻ, gọi tắt là SIDS.

Hội chứng đột tử khi ngủ ở trẻ sơ sinh (SIDS) được mô tả là chết bất ngờ, không giải thích được của một em bé dưới một năm tuổi. SIDS thường gặp nhất ở trẻ từ 2 đến 4 tháng tuổi có vẻ khỏe mạnh nhưng chết mà không có dấu hiệu báo trước khi ngủ. Có khoảng 4,000 ca đột tử khi ngủ ở trẻ sơ sinh tại Mỹ mỗi năm. Hiện các nhà khoa học vẫn chưa rõ nguyên nhân chính xác dẫn đến những ca đột tử khi ngủ ở trẻ nhỏ là gì. Tuy nhiên có một số yếu tố nguy cơ được nêu ra. Thứ nhất, theo các bác sĩ nhi khoa, việc cho trẻ nằm sấp co nguy cơ bị đột tử khi ngủ cao hơn 5 lần. Thứ hai, em bé thở khói thuốc thụ động có nguy cơ bị đột tử khi ngủ cao hơn 2,5 lần. Khoảng 1/5 trường hợp đột tử khi ngủ xảy ra dưới sự chăm sóc của người khác không phải là cha mẹ. Ngoài ra, nhiều trường hợp tử vong xảy ra khi em bé đã quen với việc nằm ngủ ngửa, thay vào đó lại nằm sấp. Em bé đã quen nằm ngửa, sau đó bị đặt nằm ngủ sấp có nguy cơ đột tử khi ngủ cao hơn 18 lần.

Theo bác sĩ Jeffrey Colvin, trẻ ngủ trên sofa thường dễ bị đột tử khi ngủ là do hay được đặt nằm sấp hoặc nằm nghiêng. Khi trẻ bị đặt nằm ngủ nghiêng thì trẻ thường có xu hướng lật sấp người để ngủ sấp và điều này làm tăng nguy cơ bị đột tử khi ngủ
Đâu là nơi ngủ an toàn cho trẻ sơ sinh?

Như vậy, việc ngủ trên sofa là không an toàn cho trẻ. Vậy liệu việc cho trẻ ngủ với người lớn trên giường có an toàn cho trẻ không? Câu trả lời cũng là không. Một nghiên cứu mới đây của Viện Hàn lâm Nhi khoa Mỹ, dựa trên số liệu của hơn 8000 ca đột tử khi ngủ ở trẻ cho thấy 69% trẻ đột tử khi đang nằm cạnh cha mẹ. Theo nghiên cứu này, trẻ sơ sinh dưới 3 tháng có nguy cơ bị đột tử khi ngủ cao hơn so với nhóm trẻ từ 4 đến 12 tháng tuổi, với tỷ lệ tử vong tương ứng là 74% và 59%.
Chọn nơi ngủ an toàn cho trẻ, các cha mẹ cần chú ý một số yếu tố rủi ro có thể kiểm soát được theo lời của bác sĩ Jeffrey Colvin:

BS. Jeffrey Colvin: có nhiều yếu tố rủi ro, có một số yếu tố cha mẹ có thể thay đổi, một số khác thì cha mẹ không thể làm gì khác. Một số những yếu tố rủi ro mà chúng ta biết là chúng ta có thể thay đổi đó là những vật mềm để ở trong cũi của trẻ như gối hay chăn và việc cho trẻ nằm ngủ sấp thay vì cho trẻ nằm ngửa khi ngủ. Mặc dù không phải mọi khía cạnh khoa học liên quan đến những cái chết khi ngủ ở trẻ sơ sinh đã được làm rõ nhưng điều mà chúng tôi tìm thấy và rất nhiều chuyên gia khác đã tìm thấy đó là trẻ sơ sinh thường bị ngạt thở bởi những vật mềm để quanh trẻ.

Các nghiên cứu trước đây tại Mỹ cũng cho thấy, với trẻ từ 3 tháng trở xuống, chết ngạt khi ngủ thường xảy ra là do ngủ với người lớn, còn với trẻ từ 4 tháng tuổi trở lên, nguyên nhân chết ngạt khi ngủ thường xảy ra do trẻ tự lật sấp người lúc ngủ và ngủ trên những vật mềm để quanh trẻ như chăn gối hay thú nhồi bông và không làm cách nào để thoát ra được sau đó.
Vậy đâu là nơi ngủ an toàn cho trẻ? Theo các bác sĩ nhi khoa, nơi ngủ an toàn nhất cho trẻ vẫn là nôi của trẻ. Còn bác sĩ Jeffrey Colvin thì cho rằng, nếu không thể nằm trên nôi thì cho trẻ nằm trên sàn nhà còn tốt hơn nằm trên sofa hay giường của người lớn với nệm mềm và chăn gối mềm xung quanh.

Về lâu dài, để giảm thiểu nguy cơ đột tử khi ngủ ở trẻ, các bác sĩ nhi khoa thường khuyên các bậc phụ huynh nên cho trẻ nằm sấp khi thức và có người lớn giám sát. Bằng cách này, trẻ sẽ dần dần có được sự cứng cáp ở cổ, lưng và tay. Khi trẻ bắt đầu tập lẫy và lẫy đi lẫy lại trong cũi, trẻ sẽ có khả năng tự ngẩng đầu mình lên khỏi các vật mềm trong cũi.

Một trong các loại túi ngủ cho em bé
Các bậc phụ huynh cũng có thể lo ngại nếu để trẻ nằm cũi mà không có chăn thì sẽ lạnh cho trẻ. Bác sĩ Jeffrey Colvin có lời khuyên như sau:

BS. Jeffrey Colvin: có hai lựa chọn mà cha mẹ có khi họ lo ngại rằng trẻ bị quá lạnh khi ngủ trong khi vẫn bảo vệ được trẻ khi ngủ không bị ngạt thở. Thứ nhất là túi ngủ thiết kế riêng cho trẻ sơ sinh bán ở các cửa hiệu dành riêng cho trẻ. Tủi ngủ này rất an toàn và chúng ta có thể cho trẻ nằm trong đó. Cách thứ hai đơn giản hơn là cho trẻ nằm nhiều lớp nhưng đừng quá nhiều lớp để làm nóng trẻ. Những lớp quần áo đó có tất và có phec mơ tuy kéo lên đến ngực. Có thể để hai lớp như vậy cho trẻ.

Câu hỏi mà nhiều người lúc này có thể đặt ra là đến lúc nào thì trẻ có thể ngủ an toàn trong cũi với gối và chăn mà không lo về hội chứng đột tử khi ngủ? Các nghiên cứu cho thấy trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên rất hiếm bị đột tử khi ngủ, mặc dù theo bác sĩ Jeffrey Colvin thì con số 12 cũng không hẳn đã là một con số kỳ diệu khi mà mọi rủi ro hoàn toàn biến mất ở trẻ.
Theo RFA

Sửa bởi người viết 10/11/2014 lúc 09:37:35(UTC)  | Lý do: Chưa rõ