Tôi có một vấn đề nan giải. Tôi có rất nhiều những người bạn đáng ghét. Và điều này có thể làm ảnh hưởng tới sức khỏe của tôi.

Đừng hiểu lầm: Tôi rất yêu quý những người này. Nhưng đôi lúc họ làm cho tôi điên đảo. Tệ nhất là họ thường kèm trong lời nói những sự mỉa mai, châm biếm. Một anh bạn thường hỏi tôi về tình hình hiện nay, chỉ để ngáp dài sau đó và bảo: "Chán ngấy!".

Những lần như vậy có thể khiến tôi sôi sục trong nhiều ngày. Tuy nhiên sau nhiều năm chìm trong sự bực bội, tôi đã tìm cách để hàn gắn mối quan hệ. Tôi thậm chí cảm thấy hắn ta khá hài hước, miễn rằng tôi không phải là nạn nhân của trò đùa.

Tôi nhận ra rằng những mối quan hệ như vậy đang thu hút sự chú ý từ các nhà tâm lý học. Họ thậm chí còn có từ riêng dành cho nó: "mối quan hệ mâu thuẫn".

Theo Julianne Holt-Lunstad, từ Đại học Brigham Young ở Utah, một nửa mạng lưới xã hội của chúng ta được cấu thành từ những người chúng ta vừa ghét nhưng lại vừa mến.

"Hiếm khi chúng ta bắt gặp một người nào không có ít nhất một mối quan hệ mâu thuẫn," bà nói.

Và điều này có thể đáng lo ngại hơn là bạn nghĩ.

Nghiên cứu của Holt-Lunstad cho thấy những người bạn như vậy có thể gây nhiều tác động xấu hơn là những người bị bạn chủ động ghét. Họ có thể làm ảnh hưởng đến cuộc sống và sức khỏe của bạn.

Thế nhưng vì sao chúng ta lại tiếp tục duy trì những mối quan hệ độc hại như vậy?

Mạng lưới bảo vệ
Để hiểu điều này, chúng ta cần biết thêm về những ảnh hưởng của mạng lưới xã hội.

Dựa trên 150 kết quả nghiên cứu, Holt-Lunstad nhận thấy những mối quan hệ xã hội bền vững có thể làm giảm nguy cơ tử vong ngang với việc cai thuốc lá.

Tình trạng cô đơn có thể gây hại gấp đôi bệnh béo phì.

Những người bạn có khả năng giúp cho ta thư giãn và tránh khỏi căng thẳng.

Sự căng thẳng khiến huyết áp tăng và sự cô đơn có thể khiến chúng ta mất ngủ.

Tính liên thông trong mạng lưới xã hội khiến chúng ta khó tránh giao tiếp với người khác

Tuy nhiên bạn bè cũng có nhiều thể loại.

Theo Robin Dunbar, từ Đại học Oxford, những người bạn nhất thời chỉ biểu hiện cho sự biến đổi của chúng ta trong một mạng lưới xã hội lớn.

"Bạn luôn phải đối phó với những mâu thuẫn trong quyền lợi. Vấn đề là làm sao để trung hòa những sự mâu thuẫn này nhằm duy trì sự gắn kết trong một nhóm", ông nói.

"Vì vậy bạn cần phải tìm kiếm các đồng minh, trong đó sẽ bao gồm những 'người bạn đáng ghét'. Bạn chịu đựng những người này để có thể kiểm soát họ tốt hơn".

Có vẻ như điều này đúng với câu nói: "Hãy giữ bạn bè ở gần, và giữ kẻ thù ở gần hơn".

Áp lực giao tiếp
Holt-Lunstad và Bert Uchino từ Đại học Utah đã tìm hiểu liệu những mối quan hệ mâu thuẫn có mang lại nhiều lợi ích hơn là tác hại hay không.

Trong một lần thử nghiệm, hai người yêu cầu các tình nguyện viên đeo thiết bị đo huyết áp và quay trở lại cuộc sống bình thường.

"Mỗi khi họ giao tiếp với một ai đó, chúng tôi sẽ nhận được các thông số về huyết áp," Holt Lunstad nói.

Kết quả là huyết áp thường thấp khi họ ở bên cạnh những người bạn tốt, so với những người họ kết bạn một cách miễn cưỡng - ví dụ như một đồng nghiệp xấu tính hoặc một người sếp có tính cách bất thường.

Tuy nhiên bất ngờ lớn nhất đó là huyết áp của các tình nguyện viên tăng cao nhất khi họ ở bên cạnh những người bạn đáng ghét.

Những đợt thử nghiệm sau đó cho thấy ngay cả khi hai người ở khác phòng nhau, huyết áp lẫn sự lo lắng của họ đều tăng, ông Holt-Lunstad cho biết.

"Họ lo lắng về việc phải giao tiếp với người kia," ông nói.

Khi tên của một người bạn như vậy hiện lên trên màn hình, nhịp tim của người tham gia thử nghiệm cũng tăng nhanh.

"Các mối quan hệ không chỉ tác động đến chúng ta thông qua sự tương tác trực tiếp," Uchino nói. "Tất cả những gì gợi nhớ bạn đến họ đều có thể tạo ra một phản ứng trên cơ thể bạn".

Xét về phương diện này, những người bạn đáng ghét có thể khiến bạn căng thẳng hơn bất cứ ai khác. Một phần là do họ rất khó đoán.

"Có một sự hoang mang, bất định" khi bạn nghĩ về họ, Holt-Lunstad nói.

Uchino đồng ý với nhận định này, và cho rằng sự gắn kết giữa chúng ta với những người này thậm chí còn dễ khiến chúng ta bị tổn thương hơn là những người chúng ta chủ động muốn tránh mặt.

"Bạn có thể dễ dàng làm ngơ trước một người mà bạn chủ động thù ghét, vì người đó không có ý nghĩa gì nhiều đối với bạn" ông nói.

"Thế nhưng đối với những người bạn đáng ghét, họ có tác động lớn hơn, vì có sự kết nối giữa hai bên, và vì vậy, họ có nhiều khả năng để khiến ta bị tổn thương hơn".
Theo BBC