Chỉ còn mấy ngày nữa là Tết Ất Mùi đến, không khí mùa Xuân và những bài hát Xuân ca vang lừng khắp nơi. Có nhiều bài hát chủ đề mùa Xuân được viết từ thập niên 1940, ở miền Nam từ thập niên 1960 đến 1975, ở trong nước và hải ngoại sau năm 1975, tính hơn cả trăm bài. Trong những đĩa hát hay chương trình ca nhạc mừng Xuân, có một bài hát không thể thiếu, và dĩ nhiên nhiều ca sĩ vẫn chọn để trình diễn bài này; đó là bản Anh Cho Em Mùa Xuân của nhạc sĩ Nguyễn Hiền phổ từ bài thơ Nụ Hoa Vàng Ngày Xuân của thi sĩ Kim Tuấn.
Nhạc sĩ Nguyễn Hiền kể rằng mùng 5 Tết năm Nhâm Dần (1962), ngồi trong phòng làm việc còn bàng bạc không khí mùa Xuân, ông mở tập thơ được tặng trong đó có bài thơ 5 chữ mang tên Nụ Hoa Vàng Ngày Xuân và chợt cảm hứng phổ nhạc bài thơ này.

Chỉ trong 3 câu đầu “ Anh cho em mùa Xuân, nụ hoa vàng mới nở, chiều đông nào nhung nhớ”, nét nhạc hiện ra thật ngọt ngào và tiếp tục làm xong ca khúc trong buổi sáng hôm đó. Ông giữ gần hết các câu thơ, chỉ sửa vài chữ cho hợp nốt nhạc, và lấy câu thơ đầu đặt tên cho bài hát là Anh Cho Em Mùa Xuân.

Hôm sau thi sĩ Kim Tuấn đến thăm ông và tình cờ có cả ông chủ hãng đĩa Asia, ba người gặp nhau và đồng ý để bản Anh Cho Em Mùa Xuân được thu đĩa với tiếng hát Lệ Thanh. Bài hát phổ biến và được ưa thích từ đó cho đến nay.

Mời đọc nguyên cả bài thơ Nụ Hoa Vàng Mùa Xuân của thi sĩ Kim Tuấn viết năm 1961. Ông viết về quê mẹ của ông là Hà Tĩnh, vùng đất miền Trung khô cằn, cho nên có câu “ Đất mẹ gầy có lúa”, khi hát chữ “có” bị nốt nhạc làm người nghe lầm tưởng là “cỏ”. Bài thơ vẽ ra khung cảnh quê hương thanh bình, có con sông bờ cát trắng, có con đê diều căng gió, có trăng sáng có hàng dừa, có đồng ruộng, có tiếng chim hót, có tiếng chuông chùa, có phố nhỏ đường hoa. Và hòa vào tình yêu non nước có tình yêu đôi lứa thật dễ thương.

Nguyên tác bài thơ Nụ Hoa Vàng Mùa Xuân

Anh cho em mùa Xuân. Nụ hoa vàng mới nở. Chiều đông nào nhung nhớ.

Đường lao xao lá đầy. Chân bước mòn vỉa phố. Mắt buồn vin ngọn cây.

Anh cho em mùa xuân. Mùa xuân này tất cả. Lộc non vừa trẩy lá.

Thơ còn thương cõi đời. Con chim mừng ríu rít. Vui khói chiều chơi vơi.

Đất mẹ gầy có lúa. Đồng ta xanh mấy mùa. Con trâu từ đồng cỏ.

Giục mõ về rộn khua. Ngoài đê diều thẳng cánh. Trong xóm vang chuông chùa.

Chiều in vào bóng núi. Câu hát hò vẳng đưa. Tóc mẹ già mây bạc.

Trăng chờ trong liếp dừa. Con sông dài mấy nhánh. Cát trắng bờ quê xưa.

Anh cho em mùa xuân. Bàn tay thơm sữa ngọt. Giải đất hiền chim hót.

Người yêu nhau trọn đời. Mái nhà ai mới lợp. Trẻ nô đùa nơi nơi.

Hết buồn mưa phố nhỏ. Hẹn cho nhau cuộc đời. Khi hoa vàng sắp nở.

Trời sắp sang mùa xuân. Anh cho em tất cả. Tình yêu non nước này.

Bài thơ còn xao xuyến. Nắng vàng trên ngọn cây. ( Kim Tuấn, 1961 )



Mời đọc lời ca của ca khúc Anh Cho Em Mùa Xuân để thưởng thức tài phổ thơ của nhạc sĩ Nguyễn Hiền. Có lẽ lời thơ trong Nụ Hoa Vàng Mùa Xuân đầy hình tượng phong phú để giúp thêm cảm hứng cho nét nhạc vui tươi phong phú.



Lời ca bản Anh Cho Em Mùa Xuân:

Anh cho em mùa xuân, nụ hoa vàng mới nở, chiều đông nào nhung nhớ

Đường lao xao lá đầy, chân bước mòn vĩa phố, mắt buồn vịn ngọn cây

Anh cho em mùa xuân, mùa xuân này tất cả, lộc non vừa trẩy lá

Lời thơ thương cõi đời, bầy chim lùa vạt nắng

trong khói chiều chơi vơi.

Đất mẹ gầy có lúa, đồng ta xanh mấy mùa

Ngoài đê diều căng gió, thoảng câu hò đôi lứa

Trong xóm vang chuông chùa, trăng sáng soi liếp dừa

Con sông dài mấy nhánh, cát trắng bờ quê xưa



Anh cho em mùa xuân, trẻ nô đùa khắp trời

Niềm yêu đời phơi phới

Bàn tay thơm sữa ngọt, giải đất hiền chim hót, mái nhà xinh kề nhau



Anh cho em mùa xuân, đường hoa vào phố nhỏ, nhạc chan hòa đây đó

Tình yêu non nước này, bài thơ còn xao xuyến rung nắng vàng ban mai

Anh cho em mùa xuân

Nhạc thơ tràn muôn lối ( Nguyễn Hiền , 1962- Tết Nhâm Dần)

Thi sĩ Kim Tuấn viết câu cuối bài thơ : “Trời sắp sang mùa xuân. Anh cho em tất cả. Tình yêu non nước này.Bài thơ còn xao xuyến. Nắng vàng trên ngọn cây.”

Nhạc sĩ Nguyễn Hiền đưa vào cuối ca khúc : “ Anh cho em mùa xuân. Nhạc thơ tràn muôn lối”.

Bài thơ đã được phổ nhạc, mối duyên thơ nhạc hội ngộ và như một lời tiên tri Nguyễn Hiền đã cho biết bài hát sẽ nổi tiếng mãi mãi với câu kết “ Nhạc thơ tràn muôn lối”.

Nếu bài thơ chỉ nói về quê hương đất nước thì thiếu sự hấp dẫn, nếu bài thơ chỉ nói riêng về tình yêu hai đứa thì thiếu sự bát ngát. Đàng này tình yêu quê hương hoà lẫn vào tình yêu đôi lứa thì thật tròn đầy hạnh phúc. Đó là giá trị của bài thơ.

Sự khéo léo của người phổ nhạc đã làm cho ca khúc Anh Cho Em Mùa Xuân trở thành một trong những bài hát phổ thơ thành công nhất và cũng là một trong những bản Xuân ca được ưa thích nhất.

Thi sĩ Kim Tuấn sinh năm 1940 tại Huế và mất năm 2003 tại Sài Gòn. Nhạc sĩ Nguyễn Hiền sinh năm 1927 tại Hà Nội và mất năm 2005 tại Quận Cam.

Mùa Xuân đang đến, anh gởi tặng em một nụ hoa vàng mới nở, nụ hoa hồng vàng mua ngoài tiệm hay một cánh hoa cỏ dại màu vàng ngắt từ bãi cỏ xanh mơn mởn sau một mùa đông dài với nỗi nhớ em. Ôi thật là lãng mạng.

Và nếu không gặp nhau thì xin mời đọc bài thơ Nụ Hoa Vàng Mùa Xuân và mời nghe bản Anh Cho Em Mùa Xuân.

Nhạc xuân 2015 - Anh Cho Em Mùa Xuân - Hoàng Thục Linh



Trần Chí Phúc / SBTN