Phụ nữ bị các triệu chứng mệt mỏi, tức ngực đôi khi rất dễ bị bỏ qua, phải rất cẩn thận vì đó có thể là các triệu chứng bệnh tim.
Vikramhospital.com
Bệnh tim thường được cho là căn bệnh gây chết người phổ biến ở nam giới. Với suy nghĩ này, người ta rất dễ bỏ qua những nguy cơ bệnh tim ở phụ nữ, và khiến phụ nữ cũng chủ quan không để ý những triệu chứng có thể liên quan đến bệnh tim mà họ đang mắc phải. Tại sao bệnh tim ở phụ nữ bị coi nhẹ và làm thế nào để ngăn ngừa cũng những phát hiện sớm bệnh tim ở phụ nữ? Đó là chủ đề của trang tạp chí sức khỏe đời sống tuần này do Việt Hà phụ trách.
Những triệu chứng bệnh tim phổ biến ở phụ nữVới nhiều phụ nữ, trạng thái mệt mỏi, tức ngực đôi khi rất dễ bị bỏ qua vì thường bị coi là các triệu chứng thông thường như làm việc quá sức hoặc bị đau dạ dày, trào ngược thực quản. Những triệu chứng này thậm chí có thể xảy ra ngay ở những phụ nữ chỉ mới ở trong độ tuổi 40, độ tuổi thường được coi là có rất ít rủi ro bị bệnh tim. Tuy nhiên, theo các bác sĩ tim mạch, những phụ nữ bị các triệu chứng này cần phải rất cẩn thận vì đó có thể là các triệu chứng bệnh tim. Bác sĩ Paula Johnson, chuyên khoa tim mạch, Giám đốc Trung tâm Sức khỏe PHụ nữ và Sinh học Giới Conners tại Brigham, Hoa Kỳ cho biết:
BS. Paula Johnson: điều chúng tôi biết được về các triệu chứng điển hình của bệnh tim là tức ngực. Bạn cũng biết dấu hiệu đó giống như là có ai đó đang đấm vào ngực mình. Không phải là phụ nữ không bị triệu chứng đó, rất nhiều phụ nữ có triệu chứng đó. Nhưng so với đàn ông thì phụ nữ thường hay có các triệu chứng về tiêu hóa, khó thở và mệt mỏi quá mức hơn…Khi bạn bị chứng trào ngược thực quản nhưng uống thuốc chống axit mà không hết thì bạn nên nghĩ là có thể mình bị bệnh tim.
Bệnh tim phổ biến nhất mà phụ nữ thường gặp phải là bệnh động mạch vành hay còn gọi là xơ vữa động mạch. Nguyên nhân gây bệnh là do sự tích tụ chất mỡ, gọi là mảng, trong mạch máu của tim. Tại Mỹ, cứ 4 phụ nữ thì có một người bị tử vong vì căn bệnh này. Những triệu chứng thường thấy của bệnh bao gồm đau hoặc bị chèn ép ở ngực, cánh tay, quai hàm, vai hoặc cổ, hay còn gọi là đau thắt ngực. Người bị bệnh có thể còn cảm thấy các triệu chứng khác bao gồm nặng ngực, hoặc cảm thấy nóng ngực, ra mồ hôi, khó thở, buồn nôn, nôn mửa, đau bụng, mệt mỏi, chóng mặt, thậm chí ngất xỉu.
Các bác sĩ cho rằng phụ nữ thường dễ bị mắc bệnh động mạch vành hơn so với nam giới vì mức hormone estrogen bị giảm khi phụ nữ bước vào giai đoạn mãn kinh. Hormone estrogen giảm được coi là một yếu tố rủi ro dẫn đến bệnh tim.
Ngoài ra phụ nữ cũng dễ bị gặp phải tình trạng gọi là bệnh lý cơ tim hay còn được gọi là hội chứng ‘tim vỡ’. Nguyên nhân gây bệnh là do stress về cảm xúc quá mức như đau buồn, lo lắng… dẫn đến làm hại cơ tim, thường là trong ngắn hạn. Các bác sĩ có thể chẩn đoán nhầm hội chứng này với nhồi máu cơ tim vì nó cũng có những triệu chứng và kết quả xét nghiệm tương tự. Tuy nhiên không có bằng chứng nào cho thấy động mạnh bị vỡ, và người bị bệnh cũng hồi phục nhanh hơn.
Những nguy cơ dẫn đến bệnh tim ở phụ nữTheo bác sĩ Paula Johnson, bệnh tim ở phụ nữ cần phải được coi trọng trong cả đời mặc dù thường thì phụ nữ lớn tuổi dễ bị bệnh tim hơn ở phụ nữ trẻ vì yếu tố mãn kinh. Bác sĩ Paula Johnson cho rằng, những nguy cơ bệnh tim ở phụ nữ có thể bắt đầu từ rất sớm, đặc biệt là nó có liên quan đến yếu tố thai nghén ở người phụ nữ:
Paula Johnson: nguy cơ bệnh tim có thể bắt đầu từ rất sớm và điều quan trọng là chúng ta phải biết được những nguy cơ phổ biến là gì, ví dụ như cao huyết áp, hút thuốc lá, bệnh tiểu đường, béo phì hoặc gia đình cùng huyến thống có người đã từng bị bệnh tim. Điều quan trọng đối với những người bị bệnh tim khi còn trẻ là họ cần phải biết những yếu tố nguy cơ đặc trưng cho phụ nữ. Ví dụ, ngày nay chúng ta biết được là một số những rối loạn nhất định trong thời kỳ thai nghén như tiền sản giật, tức là có đạm trong nước tiểu, huyết áp cao trong thời kỳ thai nghén, tiểu đường khi thai nghén, khiến phụ nữ có nguy cơ cao bị bệnh tim và cuối cùng cũng khiến cho con họ có nguy cơ bị bệnh tim cao hơn.
Điều chúng tôi biết được về các triệu chứng điển hình của bệnh tim là tức ngực. Bạn cũng biết dấu hiệu đó giống như là có ai đó đang đấm vào ngực mình.
Những phụ nữ có mức cholesterol (mỡ máu) và huyết áp cao, thừa cân và bị stress được coi là những người có nguy cơ dễ bị bệnh tim.
Ngoài ra, theo các bác sĩ, phụ nữ ở độ tuổi từ 60 đến 70, có nguy cơ bị bệnh tim cao hơn so với các độ tuổi khác, đây cũng là độ tuổi mà phụ nữ dễ bị tăng cân, bị tiểu đường, và cao huyết áp vốn là các yếu tố có khả năng dẫn đến bị bệnh tim.
Phòng tránh bệnh tim ở phụ nữBệnh tim ở phụ nữ có thể được phòng tránh bằng các biện pháp như thay đổi chế độ ăn, tăng cường hoạt động thể chất, giảm cân. Bác sĩ Joann Manson, Trưởng khoa y tế phòng chống, đồng Giám đốc Trung tâm Sức khỏe Phụ nữ và Sinh học Giới Conners nói:
BS. Joann Manson: Các bạn có thể bắt đầu ngay từ độ tuổi 60, 70, 80 bằng cách thay đổi cách sống của mình để giảm nguy cơ bị bệnh tim. Trong nghiên cứu vế ức khỏe của trường đại học Harvard, chúng tôi thấy là chỉ cần theo đuổi một chế độ sinh hoạt hàng ngày bao gồm tập thể dục thường xuyên khoảng 30 phút một ngày như đi bộ nhanh có thể giảm nguy cơ bệnh. Chúng tôi thường nói là bạn có thể đi bộ khỏi bệnh tim, đi bộ nhanh. Các bạn theo đuổi một chế độ ăn tốt cho tim, duy trì cân nặng hợp lý, tránh béo phì, thừa cân, không hút thuốc. Tất cả những yếu tố đó có liên quan đến việc làm giảm 80% nguy cơ bị bệnh tim, giảm 70% nguy cơ bị tai biến mạch máu não, và giảm 90% nguy cơ bị tiểu đường, vốn là nguy cơ chính bị bệnh tim ở phụ nữ….
Nói về chế độ ăn phòng tránh bệnh tim nói riêng, tim mạch nói chung, bác sĩ Frank Sacks, Giáo sư về phòng chống bệnh tim mạch, khoa Dinh dưỡng, đại học Harvard cho biết.
BS. Frank Sacks: có những chế độ ăn được coi là có tác dụng tốt cho tim, có tác dụng bảo vệ. Một trong những chế độ ăn đó là dựa chủ yếu vào rau quả, đậu và hạt. Ăn thịt gà, gia cầm, ăn rất nhiều cá, ăn rất ít đường, rất ít thịt đã qua xử lý công nghiệp, thịt đỏ. Đó là chế độ ăn làm giảm đáng kể huyết áp. Nó làm giảm huyết áp rất nhiều ở người lớn tuổi, cả ở nam giới lẫn nữ giới. Khi bạn càng lớn tuổi thì cơ thể bạn càng dễ nhạy cảm với các chế độ ăn hơn. Điều không hay là bạn lại rất dễ ăn các thức ăn không tốt cho sức khỏe. Điều hay là bạn rất dễ có được những điểm lợi từ chế độ ăn tốt cho sức khỏe. Một điều khác tôi muốn nói nữa là muối. Có rất nhiều những sự khác biệt trong việc xác định bao nhiêu muối là thấp? … Tuy nhiên theo toi thì hàm lượng muối mà chúng ta đang ăn là quá cao. Giảm lượng muối ăn vào sẽ làm giảm huyết áp cao ở phụ nữ thậm chí nhiều hơn so với nam giới vì phụ nữ dễ bị tác động của muối hơn nam giới, và người già dễ bị tác động của muối hơn so với người trẻ.
Theo một nghiên cứu được công bố tại Mỹ hồi năm 2013, có khoảng 2,3 triệu người trên thế giới bị chết trong năm 2010 vì các bệnh tim mạch do ăn quá nhiều muối. Trong nghiên cứu này, lượng muối trung bình một người một ngày là khoảng 4,000 mg, cao hơn rất nhiều so với con số khuyến cáo của Hiệp hội tim mạch Hoa Kỳ là 1,500 mg muối mỗi ngày.
Tại Việt nam, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) hồi năm ngoái cũng đã phải lên tiếng kêu gọi Việt nam phải có hành động đối với việc làm dụng muối. Theo WHO, tỷ lệ tăng huyết áp ở người Việt Nam từ 25 tuổi trở lên là hơn 25%. Tổ chức này ước tính bệnh tim mạch là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở Việt Nam, chiếm khoảng 33% tổng số tử vong. Báo cáo của WHO cho biết, lượng muối tiêu thụ trung bình tại Việt Nam dao động từ 12,000 đến 15,000 mg một ngày một người.
Bên cạnh việc theo đuổi một chế độ ăn khỏe mạnh và hoạt động thể chất, một số người có thể sử dụng thêm các thuốc vitamin, khoáng chất với hy vọng là những thuốc này cũng có thể giúp làm giảm nguy cơ bệnh tim. Tuy nhiên các bác sĩ khuyên mọi người nên cẩn trọng với lựa chọn này. Bác sĩ Joann Manson nói:
BS. Joann Manson: không có một loại thuốc bổ sung nào có thể ngăn ngừa được bệnh tim. Thực sự thì theo đuổi một chế độ ăn khỏe mạnh và vận động thể chất còn tốt hơn là uống thuốc. Không có một bằng chứng nào cho thấy là vitamin D, hay Canxi sẽ làm tăng nguy cơ bị bệnh. Thuốc bổ sung canxi đã được nghiên cứu rất nhiều và nó dường như không có tác dụng gì với bệnh tim hay đứt mạch máu não. Cho nên nếu các bạn uống canxi để bổ xương thì các bạn cũng không phải lo lắng về nguy cơ bị tim do uống canxi. Vitamin D cũng đang được nghiên cứu để tim hiểu về tác dụng của nó với bệnh tim và ung thư nhưng cũng chưa có kết luận cuối cùng. Những thử nghiệm này vẫn đang tiếp diễn cho nên nhìn chung các bạn không nên chỉ dựa vào việc uống thuốc để giảm nguy cơ bệnh tim.
Một nghiên cứu mới được công bố gần đây của các bác sĩ thuộc trường đại học Copenhagen, Đan Mạch, cho thấy nguy cơ tử vong từ các bệnh tim mạch dường như tăng gần gấp đôi khi mức vitamin D giảm xuống dưới mức 50 nmol trên 1 lít máu hoặc tăng lên hơn 100 nm trên một lít máu. Các bác sĩ cho rằng mức vitamin D trong máu tốt nhất là khoảng 70 nmol trên một lít máu. Từ nghiên cứu này, các bác sĩ cho rằng nếu một người có lượng vitamin D thấp thì hoàn toàn có thể uống bổ sung vitamin D nhưng không nên uống trong một thời gian quá dài.
Theo bác sĩ Frank Sacks, việc uống bổ sung axit béo omega 3 như dầu cá có thể là một hứa hẹn tốt cho việc bảo vệ sức khỏe tim.
Việc phòng tránh bệnh tim cũng bao gồm việc kiểm tra sức khỏe định kỳ. Theo bác sĩ Paula Johnson, mọi người không nhất thiết phải kiểm tra mỡ máu hàng năm nếu trong nhiều năm, mức này vẫn bình thường. Tuy nhiên tất cả mọi người nên biết được huyết áp của mình thường xuyên là bao nhiêu, đặc biệt là đối với những người nằm trong nhóm có nguy cơ dễ bị bệnh tim như có người thân cùng huyết thống đã bị bệnh tim hoặc tiểu đường. Một điểm đáng chú ý khác mà các bác sĩ khuyên các phụ nữ nên chú ý là nếu họ bị tiểu đường trong thời kỳ thai nghén thì sau đó nên đi kiểm tra lượng đường trong máu khi nhịn ăn. Việc kiểm tra sức khỏe định kỳ chung hàng năm được các bác sĩ nhấn mạnh là điều cần thiết đối với tất cả phụ nữ.
Theo RFA
