Đảo Aoshima cách bờ biển tỉnh Ehime (Ehime Prefecture) 12 km, lộ trình đường biển khoảng 30 phút tàu thủy, diện tích chưa đầy 2km2, cư dân thưa thớt, quanh năm hiu quạnh, gần đây bỗng nổi tiếng. Hòn đảo nhỏ này chợt được nhiều người nhắc đến, nhiều du khách tới thưởng ngoạn, một số ký giả và nhiếp ảnh gia của những hãng thông tấn lớn như AFP, Reuters… cũng đến viết bài, chụp hình… Lý do vì, sau một thời gian lui tới đảo Aoshima nhiều lần, một dân mạng Nhật Bản nhìn thấy trên trăm chú mèo thân thương sống tự do thoải mái trên hòn đảo này trong khi cư dân sinh sống trên đảo chỉ có 20 người, vội vàng chụp hình các chú mèo đưa lên mạng giới thiệu, khiến cho hòn đảo hiu quạnh này ngày càng nổi tiếng. Từ đó những du khách đến thăm đều ca ngợi cuộc sống tự do của những chú mèo trên đảo Aoshima. Thậm chí có người còn gọi đảo Aoshima là “thiên đường” của mèo. Cô Makiko Yamasaki, 27 tuổi, nói với ký giả một tờ báo Nhật Bản: “Ở đây có rất nhiều mèo, lại còn có cả một người lớn tuổi luôn đi ra cho mèo ăn, thật là thú vị. Tôi sẽ quay lại đây lần nữa”. Đó cũng là tâm trạng của nhiều du khách từng đến đảo Aoshima.
Trời sinh voi, trời sinh cỏTại một hải cảng nhỏ thuộc thành phố Ozu, tỉnh Ehime, miền nam Nhật Bản, cuối tuần hoặc ngày thường, luôn luôn có những du khách nội địa và quốc tế vui vẻ bước lên phà máy hoặc tàu thủy đến đảo Aoshima du ngoạn. Mặc dù trên hòn đảo này không có tiệm ăn, nơi mua sắm, thậm chí một cái quầy bán bánh kẹo nước uống cho khách qua đường cũng không có, nhưng du khách nào đến đây cũng vui vẻ, khoái trá, chỉ vì khi đến đảo Aoshima họ sẽ được gặp nhiều chú mèo đáng yêu. Thời gian đầu, một vài thuyền trưởng lái phà hoặc tàu thủy qua lại trên tuyến đường này lâu năm thấy vậy cũng vô cùng kinh ngạc. Họ không hiểu tại sao đến hòn đảo hiu quạnh, cư dân thưa thớt này, du khách lại lộ rõ vẻ vui mừng như vậy?
Thông thường, khi phà máy hoặc tàu thủy cập bến cho du khách lên đảo Aoshima, những kẻ ra đón tiếp không phải là nhân viên công ty du lịch mà là năm bảy chú mèo đứng nhìn du khách với vẻ mặt ngơ ngác kỳ lạ. Bên cạnh có dăm ba ngư dân tuổi khoảng sáu bảy chục ngồi chuyện trò vui vẻ. Du khách nào lần đầu tiên đến đảo Aoshima vừa bước lên bờ cũng bị những cảnh tượng kỳ lạ ở trước mắt hút hồn: Chưa bao giờ họ có thể nhìn thấy một đàn mèo quấn quýt bên cạnh nhau đứng nhìn những người khách vừa bước chân lên hòn đảo do mèo làm chủ. Nhìn thấy cảnh tượng đó du khách nào cũng vội vàng lấy máy quay phim, chụp hình ghi lại những hình ảnh thân thương chưa từng thấy.
Trên hòn đảo được một số du khách gọi là “thiên đường” của mèo, từ bến tàu, con đường nhỏ, ngôi nhà cũ kỹ, hay trên các bờ tường đều có thể nhìn thấy những chú mèo đáng yêu chạy nhảy, nô đùa, cũng có con đang ngồi tư lự hoặc ngái ngủ. Nói cách khác, ở bất cứ ngõ ngách nào cũng có thể bắt gặp những chú mèo nửa hoang dã nhưng lại rất thân thiện và gần gũi con người. Bên cạnh đó, du khách còn nhìn thấy một vài cụ bà là cư dân trên đảo mang thức ăn ra cho mèo ăn.
Một số du khách đi dạo trên đảo còn nhìn thấy hình dáng của một số chú mèo đang chạy nhảy bên bờ biển. Nhìn kỹ, thì ra những con vật thân thương này đang săn bắt những con cá đang bơi ven bờ biển. Thấy người, mèo ta nhìn du khách với ánh mắt cảnh giác, hai chân trước ôm chặt con vật vừa săn bắt được hoặc đưa vào miệng nhai ngấu nghiến, sau đó đi vào nơi kín đáo, an toàn hơn. Đó chính là bản lãnh tự nuôi sống mình trời đã ban cho chúng, đúng như câu tục ngữ “Trời sinh voi, trời sinh cỏ” cha ông chúng ta thường nói.
Hòn đảo mèo làm chủĐảo Aoshima cách bờ biển tỉnh Ehime khoảng 30 phút đi tàu, chiều dài từ đông sang tây khoảng 1,5 km, chiều rộng từ nam sang bắc khoảng nửa cây số, nước biển trong xanh, phong cảnh tuyệt vời, cách đây gần 400 năm đã có một số ít dân chài Nhật Bản đến đây đánh cá và lập thành một làng ven biển. Gần cuối Đệ nhị Thế chiến, một số người Nhật Bản đến đảo này tránh bom đạn. Năm 1945 số cư dân trên đảo có tới 900 người. Những năm sau, nhiều người dọn đến những nơi đông đúc kiếm sống. Tính đến bây giờ, số cư dân trên đảo chỉ có khoảng 20 người tuổi từ 50 đến 80, nhưng lại có hơn 120 chú mèo hoang dã sống tự do thoải mái trên hòn đảo này. Cư dân trên đảo cho biết, lúc đầu, ngư dân ở đây nuôi mèo để chống chọi với lũ chuột luôn làm ổ trên thuyền đánh cá, cắn đứt những cái lưới họ dùng để bắt cá, khi người dân dọn về những nơi dễ kiếm công ăn việc làm, mèo lại sinh sôi nảy nở, ngày nay mới nhiều như thế. Năm tháng trôi qua, người dân trên đảo yêu quý loài mèo đến mức họ bắt đầu nghiên cứu hành vi của chúng để dự báo thời tiết và thậm chí dùng để phân loại mẫu cá.
Theo tin của Yomiuri Shimbun, tờ báo phát hành rộng rãi ở Tokyo, Osaka… số lượng mèo bắt đầu tăng lên vào cuối thế kỷ trước, khi dân số giảm xuống, mèo được tự do phát triển, ngày càng đông đúc.
Khi ký giả một tờ báo Nhật Bản hỏi về sự sinh sôi nảy nở của mèo, một cư dân tuổi ngoài 70 trả lời: “10 năm trước, khi số người trên đảo chỉ còn khoảng 50, số mèo lại ngày càng tăng lên, bởi vì trên đảo có nhiều căn nhà không người ở, không xe cộ qua lại, mèo có thể sống tự do thoải mái như chính mình là chủ nhân của hòn đảo này”.
Một cụ già khác ngồi cạnh nói xen vào: “Tuy nhiều nhà trống nhưng mèo vẫn thường lui tới nhà của cư dân đang sinh sống ở trên đảo, khiến cho mọi người bực bội. Chúng tôi từng nghĩ tới chuyện thiến mèo đực cho chúng không còn sinh đẻ được nữa. Cuối cùng vẫn không làm nổi. Bởi vậy số lượng mèo ngày càng nhiều”.
Mặc dù đảo Aoshima đã là “thiên đường” của mèo, những cư dân tuổi ngoài sáu bảy mươi vẫn không ưa thích những chú mèo đáng yêu này. Một cụ bà sống lâu năm ở đây thường cầm gậy xua đuổi mèo vì một số con thường đến đào hang hoặc cắn gặm cây cối ở phía sau vườn nhà cụ. Số lượng mèo ngày càng nhiều cũng khiến một số cư dân bực bội. Một số người đã thiến mèo đực để giảm bớt tỷ lệ sinh đẻ, nhưng tính ra, toàn đảo chỉ mới thiến được 10 con.
Ngoài ra, ngày càng có nhiều du khách đến chụp hình hay ngắm nhìn những chú mèo cũng khiến một số cư dân không hài lòng, bởi vì, thỉnh thoảng có những du khách bước vào nhà họ tìm hiểu về giống mèo sinh sống ở đây, quấy rầy cuộc sống yên lành của các cụ. Cũng có người lo sợ du khách đến vứt rác bừa bãi, ảnh hưởng đến không khí trong lành vốn có trên đảo. Hầu hết các cụ đều lo du khách đến cho mèo ăn những thức ăn khác với thức ăn chúng vẫn ăn xưa nay như cá tươi, sẽ nảy sinh ra nhiều bệnh tật…
Cụ Hidenori Kaminoto, năm nay 65 tuổi, nói với ký giả tờ Yomiuri Shimbun: “Nếu người ta đến đảo này cảm thấy thoải mái hơn khi có lũ mèo thì tôi nghĩ đó là điều tốt! Tôi chỉ hy vọng họ sẽ không làm gì ảnh hưởng đến những người đang sống ở đây”.
Sau khi đảo Aoshima nổi tiếng về những chú mèo dễ thương truyền khắp thế giới, cuộc sống của trên trăm chú mèo và vài chục cư dân ở đây sẽ ra sao đều chưa thể nói trước được. Tuy nhiên, người nào cũng muốn cuộc sống của cư dân trên đảo mãi mãi yên lành, những chú mèo sinh sống trên đảo luôn luôn được tự do, vui vẻ và hồn nhiên như trước ngày du khách đến đảo Aoshima.
Tình cảm của dân Nhật đối với mèo
Mèo là động vật có vú nhỏ và ăn thịt, sống chung với loài người, được nuôi để săn vật gây hại hoặc làm thú nuôi. Người ta tin rằng tổ tiên trung gian gần nhất trước khi được thuần hóa của chúng là mèo rừng Châu Phi (Felis silvestris lybica). Mèo sống gần gũi với loài người ít nhất 9.500 năm. Hiện nay chúng là một trong những loài vật cưng phổ biến nhất trên thế giới. Giống một số động vật đã thuần hóa như ngựa, mèo vẫn có thể sống tốt trong môi trường hoang dã. Trái với quan niệm thông thường của mọi người, rằng mèo là loài động vật cô độc, trong môi trường hoang dã, chúng thường sống thành bầy đàn.
Người Nhật Bản cũng như dân chúng nhiều nước trên thế giới đều coi mèo là con vật đáng yêu, nên đã dành nhiều thì giờ nghiên cứu. Các nhà nghiên cứu Nhật Bản phát hiện ra rằng mèo có thể phân biệt giọng nói của chủ nhân với những người khác, nghĩa là mèo có thể chú ý lắng nghe nếu người nuôi bắt chuyện với chúng. Một số nhà nghiên cứu đến từ Đại học Tokyo đã thực hiện một cuộc thí nghiệm kiểm tra trên những con mèo trong gia đình của họ. Chúng được nghe bản thu âm giọng nói của những người xa lạ và những thành viên trong gia đình. Những con mèo phản ứng với tiếng nói bằng cách di chuyển đầu hoặc tai về phía gần người đã nói chuyện với chúng. Khi mèo phát hiện ra một giọng nói quen thuộc, đồng tử của chúng bắt đầu co giãn. Theo đài Discovery, đó là tín hiệu của sự phấn khích. Những phản ứng này có thể mạnh mẽ hơn khi con mèo nghe thấy tiếng nói của người chủ thân thiết nhất, hoặc khi chúng ngày càng tiếp xúc nhiều hơn với những giọng nói lạ.
Saito Atsuko, một nữ học giả nghiên cứu nhiều về chó và mèo, đồng tác giả của công trình nghiên cứu trên, đã giải thích trên các trang mạng rằng: “Loài chó được nuôi trong nhà thường thích thú với việc làm theo tất cả những điều chủ nhân yêu cầu, nhưng mèo thì không. Vì vậy, đôi khi mèo mang lại cảm giác tách biệt, nhưng chúng có mối quan hệ thực sự gắn bó với chủ sở hữu”.
Mèo được người dân Nhật Bản thương yêu và chú ý không phải là điều mới lạ. Nhật Bản từng là quốc gia có nhiều quán cà phê mèo dành riêng cho những người thích nuôi mèo đến chung vui và trao đổi kinh nghiệm. Từ lâu quán cà phê mèo là những điểm đến quen thuộc ở Tokyo, dành cho những người không được phép nuôi thú trong nhà do các điều lệ nghiêm khắc tại các chúng cư.
Đây cũng là đất nước đã sản sinh ra Hello Kitty, một nhân vật hư cấu do Yuko Shimizu, thuộc công ty Sanrio, thiết kế. Hình dáng Hello Kitty được vẽ dưới hình dạng từ giống mèo cái cụt đuôi của Nhật với một chiếc nơ đỏ trên đầu. Lần đầu tiên Hello Kitty xuất hiện trên một bản tin, trên chiếc ví đựng tiền xu. Bé ra mắt tại Nhật Bản năm 1974, đến năm 1976 thì xuất hiện ở Hoa Kỳ.
Lý Anh
