Nhân dịp kỷ niệm Ngày Quốc tế Yoga (International Yoga Day) lần thứ nhất do Liên Hiệp Quốc khởi xướng theo đề nghị của TTg Ấn Độ Narendra Modi, ngày 21/06/2015, tại thủ đô New Delhi và thành phố Nữu Ước đã diễn ra 2 buổi tập Yoga với sự tham dự của trên 30.000 người, trong đó có TTg Ấn Độ (New Delhi) và Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki-moon (Nữu Ước). Cũng trong ngày hôm đó, nhiều thành phố, thị trấn… ở Ấn Độ và Hoa Kỳ cùng 192 quốc gia trên thế giới đã có những buổi tập Yoga để chào mừng ngày kỷ niệm này.
Nguồn gốc Yoga
Yoga là môn rèn luyện tâm hồn và thân thể từng phát triển ở Ấn Độ khoảng 5.000 năm trước. Thời cổ đại, do khát vọng tự do cá nhân, sức khỏe, cuộc sống lâu dài và khao khát nâng cao kiến thức, Yoga đã xuất hiện. Ở Ấn độ, Yoga xuất hiện nhiều trong văn hiến cổ, hầu như mỗi bộ kinh đều có khá nhiều chương mục truyền thụ Yoga. Các lưu truyền đầu tiên của Yoga được ghi trên những lá cọ. Yoga cũng được nhắc đến trong sách thánh kinh Vedas và Upanishad. Các thiền sinh cổ (The ancient yogis) hay các vị thánh đầu tiên của tôn giáo Vệ Đà (Vedas) đã thực hiện các động tác chủ yếu của Yoga trong các buổi lễ.
Dần dần… các thiền sinh muốn có một trải nghiệm tâm linh trực tiếp, không chỉ có trong những buổi lễ tượng trưng. Vì vậy, họ đã phát triển Yoga. Các thiền sinh xây dựng phương pháp duy trì sự cân bằng giữa thân thể và tâm trí. Phương pháp này kết hợp tất cả các động tác với hơi thở và kỹ thuật thiền định để bảo đảm sự ổn định về tâm hồn và thân thể…
Ngày Quốc tế Yoga lần thứ nhất
Sáng 21/06/2015, khoảng 35.000 người gồm giới chức nhà nước, sĩ quan cấp cao và binh lính cùng sinh viên, học sinh và một số người dân thành phố New Delhi đã đổ tới quảng trường Rajpath, King’s Avenue, tham dự buổi tập Yoga nhân Ngày Quốc tế Yoga được tổ chức hằng năm với sự có mặt của TTg Ấn Độ Narendra Modi. Hàng triệu tín đồ Yoga khác cũng đã tham gia vào các buổi tập tương tự được tổ chức tại trăm ngàn thành phố và thị trấn khác ở Ấn Độ.
Phát biểu trước buổi tập, TTg Narendra Modi nói: “Yoga là món quà vô giá từ truyền thống cổ xưa của Ấn Độ. Yoga không chỉ là một môn vận động thể chất mà còn khám phá sự hòa hợp trong mỗi con người, thế giới và tự nhiên. Chúng tôi không chỉ kỷ niệm Ngày Quốc tế Yoga, còn huấn luyện tâm trí mọi người để bắt đầu một kỷ nguyên mới của hòa bình. Đây là một chương trình vì lợi ích của con người, vì một thế giới không còn căng thẳng, đồng thời chuyển tải thông điệp tình yêu, hòa bình và thiện chí”.
TTg Narendra Modi cảm ơn Liên Hợp Quốc và các nước đồng tài trợ đã ủng hộ đề nghị của ông về ngày Quốc tế Yoga 21/06 hằng năm.
Ông là người ăn chay và thường xuyên luyện tập Yoga. Sau khi được bầu làm TTg Ấn Độ thứ 15 vào ngày 26/05/2014, ông lập tức đề nghị Liên Hiệp Quốc kỷ niệm Ngày Quốc tế Yoga vào tháng Sáu hằng năm với mong muốn khôi phục lại môn Yoga để nhớ lại một phần văn hóa trong lịch sử Ấn Độ.
Tại Nữu Ước, khoảng 30.000 người, trong đó có ông Ban Ki-moon, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc, và nhiều quian chức ngoại giao một số nước đã có mặt tại The Times Square tham dự buổi tập Yoga, nhân dịp kỷ niệm ngày Quốc tế Yoga lần thứ nhất. Ông Ban Ki-moon mặc bộ quần áo màu trắng tập yoga cùng mọi người để hưởng ứng Ngày Quốc tế Yoga đầu tiên được tổ chức trên toàn thế giới. Ông ca ngợi những lợi ích các bài tập Yoga mang đến cho con người. Ông nói: “Tôi gửi tới tất cả các bạn lời chào ‘Namaste’. Hy vọng Yoga sẽ mang tới cho mọi người khắp nơi ý thức và sự hòa hợp để cùng nhau chung sống hòa thuận”. (Namaste là động tác chắp hai bàn tay trước ngực rồi cúi đầu chào trước khi bắt đầu hay khi kết thúc bài tập).
Ngoài Times Square, hàng trăm chiếc chiếu đã được phát miễn phí tại các khu vực khác trong thành phố Nữu Ước dành cho người tập Yoga theo hướng dẫn của giáo viên.
Ngoài New Delhi và Nữu Ước, hàng triệu người dân các nước Úc Đại Lợi, Thái Lan, Mã Lai, Đài Loan, Trung Quốc, Anh, Pháp… đã bước lên những chiếc chiếu tập Yoga tham gia vào buổi tập chào mừng Ngày Quốc tế Yoga hằng năm lần đầu tiên. Tại Sydney, Úc Đại Lợi, nhiều người đã đến tập Yoga tại Viện Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại, nhìn thẳng ra cầu cảng Sydney và nhà hát Opera. Nhiều người dân Thái Lan cũng tập Yoga trong ngày 21/06 để kỷ niện Ngày Quốc tế Yoga lần thứ nhất tại Đại học Chulalongkorn, Bangkok. Tại Đài Bắc, hơn 2.000 người cũng tham gia tập Yoga với những động tác như chào mặt trời, rắn hổ mang…
Yoga trong các trường học Ấn Độ
Hôm 22/06, sau lễ kỷ niệm Ngày Quốc tế Yoga, bà Smriti Irani, Bộ trưởng Bộ Phát triển Nhân lực Ấn Độ, thông báo Yoga sẽ trở thành môn học không chỉ bắt buộc trong các trường quốc lập từ lớp 6 đến lớp 10 mà còn trong chương trình đào tạo giáo viên, Năm 2016, Ấn Độ sẽ tổ chức thi Yoga cấp quốc gia. Người đoạt giải nhất sẽ được thưởng 500.000 rupees (khoảng 8,000 Mỹ kim).
Bà Smriti Irani khẳng định môn học mới sẽ không tăng thêm gánh nặng cho học sinh khi phần thực hành chiếm 80% nội dung bài học, lý thuyết chỉ chiếm 20%. Bà nói: “Tôi muốn học sinh bảo đảm rằng các em sẽ học Yoga nghiêm túc”,
Bà cho biết thêm, các bang trong toàn Ấn Độ tự quyết định chương trình dạy và kết hợp Yoga với các môn học khác. Ngành giáo dục vẫn chưa đưa ra phương pháp áp dụng môn học mới tại các trường quốc lập. Tuy nhiên, nó chắc chắn là môn học bắt buộc tại hai trường trực thuộc Bộ Phát triển Nhân lực là Kendriya Vidyalayas và Jawahar Navodaya Vidyalayas.
Hội đồng Quốc gia chuyên về đào tạo giáo viên tại các trường sư phạm đã xem xét việc đưa Yoga vào chương trình đào tạo bắt buộc đối với giáo viên bên cạnh các môn học: công nghệ thông tin (truyền thông), nghiên cứu giới tính và giáo dục toàn diện.
Theo bà Irani, quyết định này nhằm tạo ra đội ngũ giáo viên Yoga giỏi, đáp ứng các nhu cầu sắp tới. Bộ cũng đưa ra chương trình cấp bằng cử nhân và thạc sĩ môn Yoga.
Được biết, tại Ấn Độ, những người làm việc căng thẳng, như tài xế tàu hỏa hoặc các loại xe khác…, cũng thường luyện tập Yoga để giảm bớt căng thẳng khi làm việc.
Theo BBC, hệ thống hỏa xa ở ngoại ô Mumbai là một trong những mạng lưới đường sắt nhộn nhịp nhất thế giới, mỗi ngày vận chuyển hơn 7 triệu hành khách. Tài xế hỏa xa thường chịu nhiều áp lực trong việc điều khiển tàu chạy đúng giờ và tránh xảy ra tại nạn. Bởi vậy, các nhà chức trách ngành đường sắt đã mở các khóa học Yoga, giúp họ giải tỏa căng thẳng trong công việc.
Năm 2008, một tổ chức phi lợi nhuận với trợ giúp của cảnh sát giao thông Chennai ở bang Tamil Nadu miền nam Ấn Độ, đã tổ chức lớp thiền và Yoga cho tài xế xe lam trong thành phố. Khóa học mở ra nhằm giúp tài xế xe lam thư giãn đầu óc, tăng cường nhận thức chấp hành luật giao thông và có hành vi cư xử đúng đắn với hành khách.
Tại một số nước như Hoa Kỳ, Anh Quốc, Tân Gia Ba… Yoga chỉ là môn học tự chọn hoặc hoạt động ngoại khóa. Đặc biệt, trong tháng 04/2015, phụ huynh và người dân bang California (Hoa Kỳ) từng bày tỏ lo ngại về việc nhà trường mở lớp dạy Yoga để hướng học sinh đi theo Ấn Độ giáo (?).
Cơn sốt Yoga tỏa nóng khắp toàn cầu
Rất nhiều người dân ở các nước gần Ấn Độ đã luyện tập Yoga để rèn luyện tâm linh và thân thể, các nước phương Tây cũng không ngoại lệ. Từ ngày Indra Devi mở lớp học Yoga tại Hollywood vào năm 1947, Yoga càng phát triển rộng rãi ở Hoa Kỳ. Nhiều giáo viên Hoa Kỳ và Ấn Độ trở thành những người tiên phong phổ biến rộng rãi Yoga và thu hút hàng triệu người theo tập.
Một trong những nguyên nhân khiến Yoga phổ biến khắp toàn thế giới là người Mỹ đã sử dụng Yoga với mục đích kiếm tiền (thương nghiệp hóa).
Tại Hoa Kỳ có khoảng 25 triệu người dân tập Yoga, chiếm khoảng 9% dân số nước Mỹ. Số tiền thu được từ các hoạt động về Yoga khoảng sáu bảy chục tỷ Mỹ kim/năm. Có thể nói từ Hoa Thịnh Đốn đến Alaska đâu đâu cũng có người tập Yoga. Tuyến đường xe điện ngầm ở Nữu Ước thường có những buổi tập Yoga đột xuất diễn ra trong toa xe hoặc trên bến tàu. Một số người đã quay thành những đoạn phim ngắn tung lên mạng.
Tại Nữu Ước, khoảng 7 giờ sáng, nhiều người tụ tập tại công viên để tập Yoga, sau đó điểm tâm bằng nước hoa quả, thức ăn bổ dưỡng rồi đến phố Wall làm việc. Ngược lại, ở Hoa Thịnh Đốn, người ta thường tụ tập tập Yoga sau giờ làm việc, sau đó mỗi người uống một ly bia bự, rồi về nhà ăn bữa tối…
Tại đất nước Lá Phong xứ lạnh tình nồng cũng có rất nhiều người tập Yoga. Trong đó, một số người đã kết hợp Yoga với môn trượt tuyết. Thầy giáo dạy Yoga Andrew Criwell đã kết hợp Yoga với môn thể thao trượt tuyết khuyến khích người luyện tập Yoga dù tuyết phủ cũng tập Yoga.
Nhật Bản có những bài tập “Yoga trên không”. Người tập Yoga thường treo mình lên cao, không khác gì supper man, chim chóc hay giơi bay lượn trên không, để thân thể và tứ chi thư giản.
Yoga còn lan rộng đến Châu Âu. Trong Hội nghị Thượng đỉnh Các nền Kinh tế mới nổi hàng đầu thế giới (gồm Brezal, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi) diễn ra trong hai ngày 08/07 và 09/07 vừa qua tại Ufa, Cộng hòa Nga, TT Vladimir Putin nói với TTg Narendra Modi rằng, ông thử tập Yoga dù nhiều động tác của môn tập này rất khó. Ông nói: “Tôi từng tập nhiều môn thể dục thể thao, nhưng chưa từng thử tập Yoga mặc dù chắc chắn đây là một môn thú vị và hấp dẫn. Dựa trên năng khiếu thể chất của mình, tôi sẽ thử tập yoga. Khi quan sát người ta tập Yoga, tôi cảm thấy dường như khó có thể thực hiện được những động tác khó hoàn hảo như vậy. Đó cũng là lý do khiến tôi nản lòng và bỏ cuộc trước môn tập này”.
Lý Anh
