Tất cả chúng sinh ai cũng phải chết. Ai cũng biết điều này. Và trước khi chết, chúng ta phải già đi. Ai cũng biết với tuổi già, chúng ta sẽ dần có các nếp nhăn và mái tóc bạc. Nhưng quý vị có biết tuổi già sẽ ảnh hưởng đến răng, trái tim và... chuyện tình dục như thế nào không? Chúng ta nên tìm biết về những thay đổi cho cơ thể đang lão hóa - và những gì có thể làm để tăng cường sức khỏe ở lứa tuổi này.
 Những điều xảy ra trong cơ thể đang lão hóa
 Sức khỏe tim mạch
Khi bạn già đi, nhịp tim sẽ trở nên hơi chậm hơn và trái tim lớn hơn. Mạch máu và động mạch cũng trở nên cứng hơn, khiến trái tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu đi. Điều này có thể đưa đến huyết áp cao và các vấn đề tim mạch khác.
Nên theo những lời khuyên sau đây để giữ sức khỏe tim mạch:
-Bao gồm các hoạt động thể chất trong sinh hoạt hàng ngày: đi bộ, bơi lội hoặc các hoạt động khác mà bạn thích. Hoạt động thể chất vừa phải thường xuyên có thể giúp bạn duy trì cân nặng khỏe mạnh, giảm huyết áp và giảm mức độ cứng động mạch.
-Ăn uống lành mạnh. Chọn các loại rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, các loại thực phẩm nhiều chất xơ và các nguồn protein nạc như cá. Hạn chế các thực phẩm chứa chất béo bão hòa (thịt đỏ, đồ biển,...) và muối. Ăn uống lành mạnh có thể giúp tim và động mạch khỏe mạnh.
-Không hút thuốc. Hút thuốc góp phần vào sự xơ cứng động mạch, làm tăng huyết áp và nhịp tim. Nếu bạn hút thuốc hoặc sử dụng các sản phẩm thuốc lá khác, hãy hỏi bác sĩ để giúp bạn bỏ thuốc lá.
-Tránh căng thẳng. Căng thẳng có thể tạo ảnh hưởng xấu lên trái tim của bạn. Tìm hiểu và thực hiện cách giảm stress - hay học cách đối phó với căng thẳng một cách lành mạnh (tập thiền, học hỏi về tâm linh...)
 Sức khỏe xương
Với tuổi tác, xương thường thu nhỏ kích thước và giảm mật độ khiến xương suy yếu và dễ gãy. Nhiều người có thể thành lùn đi một chút. Bắp thịt thường mất đi sức mạnh và tính linh hoạt, và bạn có thể khó phối hợp các cử động hay gặp khó khăn cân bằng.
Để giữ sức khỏe xương, khớp và bắp thịt:
-Lấy vào cơ thể đủ lượng calcium. Đối với người lớn, tuổi từ 19-50, và nam giới tuổi từ 51-70, nên lấy vào 1.000 milligrams (mg) calcium một ngày. Con số này tăng tới 1.200 mg một ngày cho phụ nữ 51 tuổi trở lên và đàn ông 71 tuổi trở lên. Thực phẩm có nhiều calcium gồm có các sản phẩm sữa, hạnh nhân, bông cải xanh, cải xoăn kale, cá hồi đóng hộp với xương, cá mòi và các sản phẩm từ đậu nành như đậu phụ. Nếu bạn cảm thấy khó khăn để ăn vào đủ calcium, hãy hỏi bác sĩ về việc uống thêm calcium.
-Lấy vào cơ thể đủ vitamin D. Đối với người lớn tuổi từ 19-70, nên lấy vào 600 đơn vị quốc tế (IU) vitamin D mỗi ngày. Con số này tăng đến 800 IU mỗi ngày cho người lớn 71 tuổi trở lên. Mặc dù nhiều người có thế lấy đủ lượng vitamin D từ ánh sáng mặt trời nhưng đối với đa số, điều này khó thực hiện. Các nguồn khác của vitamin D là cá nhiều mỡ như cá ngừ và cá mòi, lòng đỏ trứng, sữa có hco thêm vit D, và thuốc bổ vitamin D.
-Bao gồm các hoạt động thể chất trong sinh hoạt hàng ngày. Các hoạt động như đi bộ, chạy bộ, tennis và leo cầu thang, và tập sức mạnh có thể giúp bạn làm thêm chất xương và chậm bị mất xương.
-Tránh hút thuốc và không uống nhiều hơn hai ly rượu mỗi ngày.
 Sức khỏe đường ruột
Táo bón rất thường xẩy ra ở người lớn tuổi. Nhiều yếu tố có thể gây táo bón, thí dụ như ăn uống ít chất xơ, không uống đủ nước và thiếu tập thể dục. Thuốc - như thuốc lợi tiểu, chất sắt - và một vài tình trạng bệnh chẳng hạn như bệnh tiểu đường và hội chứng ruột kích thích - cũng có thể đóng góp vào việc gây ra táo bón.
Để ngăn ngừa táo bón, nên:
-Ăn uống lành mạnh. Nên ăn các loại thực phẩm nhiều chất xơ như trái cây, rau và ngũ cốc. Hạn chế các loại thịt có nhiều chất béo, các sản phẩm sữa và bánh kẹo, tất cà đều có thể gây táo bón. Uống nhiều nước và các chất lỏng khác.
-Bao gồm các hoạt động thể chất trong sinh hoạt hàng ngày. Hoạt động thể chất thường xuyên có thể giúp ngăn ngừa táo bón và rất quan trọng đối với sức khỏe tổng quát.
-Đừng bỏ qua khi mắc cầu mà nên đi ngay , càng bỏ qua lâu càng dễ bị táo bón.
 Sức khỏe đường tiểu
-Mất kiểm soát bàng quang thường xảy ra với tuổi già. Một số bệnh hạn như bệnh tiểu đường, thời kỳ mãn kinh và bệnh trương tuyến tiền liệt có thể góp phần vào việc không kiểm soát được việc đi tiểu.
Để giữ và sức khỏe đường tiết niệu:
-Vào nhà vệ sinh thường xuyên. Có thể giữ việc đi tiểu theo một lịch trình thường xuyên, chẳng hạn như mỗi giờ. Dần dần, nới rộng số lượng thời gian giữa các chuyến đi tiểu.
-Cố duy trì một trọng lượng khỏe mạnh. Nếu bạn đang thừa cân nhiều, cố gắng giảm cân.
-Không hút thuốc. Nếu đang hút thuốc hoặc sử dụng các sản phẩm thuốc lá khác, hãy hỏi bác sĩ của bạn để giúp bạn bỏ thuốc lá.
-Làm bài tập Kegel. Thắt chặt bắp thịt sàn chậu của bạn, giữ năm giây, sau đó giãn ra trong năm giây. Thử làm như trên bốn hoặc năm lần một lúc. Tăng thời gian dần dần lên 10 giây mỗi lần co thắt hay thư giãn..
 Sức khỏe tâm thần
Trí nhớ thường kém hiệu quả hơn với tuổi tác. Chúng ta sẽ mất nhiều thời gian để tìm hiểu những điều mới hoặc nhớ những chữ hoặc tên quen thuộc.
Để giữ cho bộ nhớ sắc nét:
-Ăn uống lành mạnh cho trái tim cũng có lợi cho não. Ăn trái cây, rau và ngũ cốc. Chọn nguồn protein ít béo như cá, thịt nạc và bỏ da gà. Cần chú ý đến thức uống nữa. Uống quá nhiều rượu có thể dẫn đến sự nhầm lẫn và mất trí nhớ.
-Bao gồm các hoạt động thể chất trong sinh hoạt hàng ngày của bạn. Hoạt động thể chất làm tăng lưu lượng máu đến toàn bộ cơ thể, bao gồm cả bộ não. Điều này có thể giúp giữ cho bộ nhớ của bạn sắc nét.
-Giữ tâm thần tích cực. Những kích thích tâm thần giúp giữ bộ não khỏe mạnh - và có giúp tránh mất trí nhớ. Làm ô chữ. Đi các đường khác nhau khi lái xe. Học chơi một loại nhạc cụ.
-Giữ các giao tiếp xã hội. Tương tác xã hội giúp tránh trầm cảm và căng thẳng, có thể góp phần giúp tránh giảm trí nhớ. Tìm kiếm cơ hội gặp mặt người thân yêu, bạn bè và những người khác.
Nếu bạn lo ngại về mất trí nhớ, tham khảo ý kiến ​​bác sĩ của bạn.
 Sức khỏe tai, mắt
Với tuổi tác, bạn có thể gặp khó khăn nhìn các vật ở gần. Bạn có thể trở nên nhạy cảm hơn với ánh sáng chói và khó thích nghi với các mức độ ánh sáng khác nhau. Lão hóa cũng có thể gây đục thủy tinh thể khiến nhìn không rõ.
Thính giác của bạn cũng có thể giảm. Bạn có thể gặp khó khăn khi nghe các âm thanh tần số cao hoặc khi trò chuyện trong một phòng đông người.
Để giữ sức khỏe mắt và tai:
-Giữ lịch trình kiểm soát thường xuyên. Làm theo lời khuyên của bác sĩ về mắt kính, kính áp tròng, máy trợ thính và các thiết bị khắc phục khác.
-Biện pháp phòng ngừa. Đeo kính mát hoặc một chiếc mũ rộng vành khi bạn đang ở ngoài trời, và sử dụng nút tai khi bạn đang đứng cạnh máy móc ồn ào hoặc tiếng động lớn khác.
 Sức khỏe răng miệng
Nướu răng của bạn có thể kéo rút lại làm hở răng. Một số loại thuốc như thuốc trị dị ứng, hen suyễn, huyết áp cao và cholesterol cao, cũng có thể gây ra khô miệng. Kết quả là, răng và nướu răng của bạn có thể trở thành dễ bị sâu răng và nhiễm trùng.
Để giữ sức khỏe răng miệng:
-Chải và dùng floss. Đánh răng hai lần một ngày và làm sạch kẽ răng của bạn - sử dụng chỉ nha khoa thường xuyên hoặc thiết bị làm sạch kẽ răng – ít nhất một lần một ngày.
-Giữ lịch trình kiểm thường xuyên. Đến khám ở văn phòng nha sĩ hoặc chuyên viên vệ sinh răng miệng thường xuyên.
 Sức khỏe da
Với tuổi tác, làn da của bạn trở nên mỏng và kém đàn hồi, dễ hư hại hơn. Bạn có thể đã nhận thấy mình bầm tím dễ dàng hơn. Chất nhờn trong da cũng giảm làm cho làn da của bạn khô hơn. Nếp nhăn, đốm tuổi và những cục da thừa (skin tags) thấy nhiều hơn.
Để giữ làn da khỏe mạnh:
-Hãy nhẹ nhàng. Tắm trong nước ấm - không nóng - nước. Sử dụng xà phòng nhẹ và chất dưỡng ẩm.
-Biện pháp phòng ngừa. Khi ở ngoài trời, sử dụng kem chống nắng và mặc quần áo bảo vệ da. Kiểm tra da của bạn thường xuyên và cho bác sĩ biết những thay đổi của da.
-Không hút thuốc. Nếu bạn hút thuốc hoặc sử dụng các sản phẩm thuốc lá khác, hãy hỏi bác sĩ của bạn để giúp bạn bỏ thuốc lá. Hút thuốc góp phần tổn thương da, chẳng hạn như nếp nhăn.
 Trọng lượng
Duy trì một trọng lượng khỏe mạnh khó khăn hơn khi bạn già đi. Khi có tuổi, khối lượng bắp thịt giảm đi và lớp chất béo chiếm vị trí của bắp thịt. Vì mô mỡ cần ít calories để đốt cháy hơn bắp thịt, bạn cần ít calories hơn để duy trì cân nặng hiện tại của bạn.
Để ngăn chặn việc tăng cân không mong muốn:
-Bao gồm các hoạt động thể chất trong sinh hoạt hàng ngày của bạn. Hoạt động thể chất vừa phải thường xuyên có thể giúp bạn duy trì một trọng lượng khỏe mạnh.
-Ăn uống lành mạnh. Chọn các loại rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, các loại thực phẩm nhiều chất xơ và các nguồn protein nạc như cá. Hạn chế đường và các thực phẩm giàu chất béo bão hòa.
-Xem lại khẩu phần. Bạn có thể không cần nhiều calories như trước kia.
 Sức khỏe tình dục
Với tuổi tác, nhu cầu tình dục, mô hình và hiệu suất có thể thay đổi. Bệnh tật hoặc thuốc có thể ảnh hưởng đến khả năng tình dục. Đối với phụ nữ, tình trạng khô âm đạo có thể làm cho quan hệ tình dục không thoải mái. Đối với nam giới, liệt dương có thể trở thành một mối quan tâm.
Để giữ sức khỏe tình dục của bạn:
-Chia sẻ nhu cầu và mối quan tâm với người bạn đời. Bạn có thể thử nghiệm với các vị trí hoặc hoạt động tình dục khác nhau.
-Hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn về các khó khăn để có thể được giúp đỡ cụ thể, thí dụ như kem estrogen cho âm đạo bị khô hoặc thuốc uống cho rối loạn chức năng cương dương.
Quý vị có thể nhận thấy những lời hướng dẫn trên không khác lắm so với những hướng dẫn giữ gìn sức khỏe tổng quát cho những lứa tuổi khác. Tuy nhiên, ở tuổi già, chúng ta càng nên chú ý tới những hướng dẫn trên để có thể sống lâu và sống khỏe thay vì sống lâu và bệnh.
Theo báo Viễn Đông