Vào mùa hè năm nay, cô học sinh trung học gốc Việt Mai Linh Tôn – 17 tuổi – đã tốt nghiệp thủ khoa trường trung học Magnolia của thành phố Anaheim, California, với điểm GPA 4.65. Cô đã được Havard University - một trong những ngôi trường danh tiếng nhất nước Mỹ- tặng học bổng và nhận vào học khoa Sinh Học Phân Tử của trường.

Mai Linh Tôn với nụ cười trẻ thơ trong ngày tốt nghiệp trung học. Ảnh: Leonard Ortiz- O.C Register
Sự thành công xuất sắc của Mai Linh đã làm ngạc nhiên biết bao người. Người đầu tiên bỡ ngỡ chính là mẹ của Mai Linh, chị Hiệp, một phụ nữ có chồng mất sớm, một mình hành nghề cắt tóc để nuôi 3 con. Khi Mai Linh về khoe mẹ là mình đã được nhận vào đại học Havard, chị còn hỏi lại con: “Havard? Là cái gì vậy? Nó là một trường ở Quận Cam hả?...”. Có lẽ trong suốt cuộc đời bình dị, tần tảo nuôi con như chị, chẳng bao giờ chị nghe nhắc đến cái tên “Havard” này, và cũng không biết đó là niềm mơ ước của hàng triệu học sinh trên khắp nước Mỹ, và cả thế giới nữa.

Người ngạc nhiên thứ hai là anh T., một người hàng xóm gốc Việt, nhà sát cạnh nhà của Mai Linh. Hồi đầu tháng 8, khu cul-de-sac nhà anh T. có một buổi tiệc để hàng xóm có dịp gặp gỡ biết lẫn nhau. Anh T. kể rằng trong buổi tiệc đó, chị Hiệp đi làm chưa về, chỉ có Mai Linh và anh chị có mặt để “đại diện gia đình”. Đối với anh T., cô bé “ốc tiêu” Mai Linh giống như một cô học sinh trung học đệ nhất cấp, vẫn còn ham chơi như một đứa con nít. Vậy mà khi hỏi ra mới biết Mai Linh vừa tốt nghiệp thủ khoa trung học, được nhận vào trường Havard, là giấc mơ mà chính anh trước đây sang Mỹ cũng không dám nghĩ tới. Khi đọc bài báo viết về Mai Linh đăng trên tờ O.C Register, anh mới càng khâm phục gia đình của chị Hiệp, người hàng xóm chăm chỉ, hiền lành của mình.

Bố mẹ Mai Linh rời Việt Nam vào đầu thập niên 1990, rời bỏ những ký ức về sự tù tội và nghèo túng. Cha của Mai Linh là một người lính Cộng Hoà, từng là một tù nhân chiến tranh. Ông mất sớm vì căn bệnh ung thư, để lại chị Hiệp và 3 con thơ. Một mình nuôi con ăn học, đến ngày hôm nay chị đã có thể nhìn thấy thành quả của mình. Chị của Mai Linh đã tốt nghiệp đại học Cal State Long Beach, còn anh trai thì tốt nghiệp UCLA. Mai Linh là cô út “hạt tiêu”, luôn tìm sự hướng dẫn, giúp đỡ trong việc học từ anh chị.

Hiệu trường trung học Magnolia đã nhận xét rằng Mai Linh là một trong những học sinh xuất sắc nhất mà ông đã từng biết. Điểm đặc biệt của em là sự say mê học hỏi trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Mai Linh đứng đầu lớp trong môn Anh Ngữ, đứng đầu trong môn toán. Mai Linh cũng là một trong những học sinh chứng tỏ có năng khiếu đặc biệt về nghệ thuật của trường. Với điểm GPA tốt nghiệp 4.65, Mai Linh được chấp nhận vào 13 trường đại học, trong đó có UC Berkeley, UCLA, University of Pennsylavania…

Câu chuyện về những tấm gương phấn đấu của Mai Linh và gia đình chị Hiệp Tôn vẫn mãi mãi được trân trọng, cho dù người Việt trên đất Mỹ đã bước sang năm thứ 40 trong lịch sử lưu vong của mình.
SBTN