Một nghệ sĩ ở Melbourne đã sưu tầm hơn 10000 tấm ảnh do các bộ đội người Úc và Mỹ chụp trong cuộc chiến tranh Việt Nam.
Ngô Phương là chủ nhân của bộ sưu tập mang tên Vietnam Archive Project này. Bộ sưu tập bao gồm các tấm ảnh Phương mua trên mạng.
“Hầu hết những tấm ảnh trong bộ sưu tập được mua trên eBay,” Phương kể 774 ABC Melbourne.
“Tôi thường được những người biết về dự án của tôi liên lạc qua mạng. Họ bảo tôi họ có vài bộ ảnh liên quan và muốn bán chúng.
“Sau đó tôi mặc cả với họ và cuối cùng sẽ mua bộ ảnh cho dù nó đắt thế nào."
Phương sẽ thảo luận chi tiết về Vietnam Archive Project tại một diễn đàn vào ngày 12/5 (774 ABC Melbourne: Simon Leo Brown)
Thế nhưng Phương cũng cho biết không phải ảnh nào anh cũng sẽ mua cho kho sưu tầm của mình. Phương chỉ mua những bộ ảnh đã hoàn thiện.
“Mọi người thường tới các buổi bán tài sản, mua một bộ ảnh và sau đó bán lẻ các tấm ảnh vì họ biết ảnh máy bay hay ảnh xe tăng sẽ có giá cao hơn ảnh phong cảnh,” Phương nói.
Với Phương, hành động này đã hủy hoại các bộ ảnh.
“Theo tôi, bộ ảnh trở thành một câu chuyện không hoàn thiện,” Phương chia sẻ.
“Điều tôi đang làm giống như là góp nhặt các kí ức. Nếu tôi chỉ có một phần của bộ ảnh, tôi cảm giác như đi xem một bộ phim nhưng rạp phim chỉ chiếu mỗi phần trailer quảng cáo."
Theo Phương, chắc chắn các cuộc chiến gần đây như chiến tranh Iraq hay chiến tranh ở Afghanistan sẽ không thế nào có kho ảnh tầm cỡ kho ảnh về chiến tranh Việt Nam (Ảnh được Vietnam Archive Project cung cấp)
Phương sẽ thảo luận chi tiết về Vietnam Archive Project tại một diễn đàn tại trung tâm nghệ thuật Substation ở Newport vào ngày 12/5.
Anh đang làm việc với Substation để xây dựng triển lãm trưng bày các bộ ảnh của mình. Dự kiến triễn lãm sẽ diễn ra vào năm 2017.
Cảm xúc mâu thuẫn về cuộc chiến tranh Việt Nam
Phương sinh ra tại Adelaide. Bố mẹ của anh là những người tị nạn sang Úc để thoát khỏi cuộc chiến tranh tàn khốc ở Việt Nam.
Phương cho biết anh cảm thấy tội lỗi khi thấy cuộc chiến tranh đã mang lại cho anh nhiều thuận lợi.
“Tôi sống trong một môi trường an ninh và phi chính trị,” anh chia sẻ.
“Nhưng có những người cùng thế hệ với tôi đang ở Việt Nam, và họ vẫn phải chịu những hậu quả tai hại từ cuộc chiến này. Trong khi đó, nhờ cuộc chiến tôi mới có cuộc sống thuận lợi như hôm nay."
Các tấm ảnh do các bộ đội người Úc và Mỹ chụp trong cuộc chiến tranh Việt Nam (Ảnh được Vietnam Archive Project cung cấp)
Phương nói cảm giác tội lỗi là nguyên nhân khiến anh vừa có cảm tình vừa căm ghét cuộc chiến ở Việt Nam.
“Tất nhiên ai cũng đều ghét chiến tranh, cũng như những gì chiến tranh đã làm cho loài người,” Phương nhấn mạnh.
“Thế nhưng nếu người Mỹ không có mặt trong cuộc chiến tranh Việt Nam, nếu người Úc không tham gia cuộc chiến này, liệu họ có nhận dân tị nạn không?"
Khám phá quá khứ để hiểu hơn về hiện tại
Phương cho biết khi còn trẻ anh không có mấy hứng thú với nguồn gốc Việt Nam của mình. Thế nhưng hiện tại năm nào anh cũng sang Việt Nam.
“Kinh tế ở đó đang phát triển khá nhanh và luôn thay đổi,” Phương cho biết.
“Việt Nam giống như một cá thể sống. Nếu tôi quay lại Việt Nam 10 năm nữa, đất nước trông sẽ hoàn toàn khác.”
“Nếu tôi quay lại Việt Nam 10 năm nữa, đất nước trông sẽ hoàn toàn khác", Phương nói (Ảnh được Vietnam Archive Project cung cấp)
Phương cũng chia sẻ rằng xây dựng một kho ảnh về cuộc chiến Việt Nam giúp anh hiểu hơn về Việt Nam hiện tại, cũng như về cộng đồng người Việt Kiều ở Úc.
“Tôi không về Việt Nam chỉ để xem nó như thế nào lúc này,” Phương nhấn mạnh
“Tôi về cũng để hiểu hơn về đất nước mà gia đình tôi đã bỏ trốn khỏi, về lịch sử và về ý nghĩa của đất nước này với cộng đồng Việt Nam ở Úc hiện tại."
Phương cho biết anh cảm thấy tội lỗi khi thấy cuộc chiến tranh đã mang lại cho anh nhiều thuận lợi (Ảnh được Vietnam Archive Project cung cấp)
Việt nam là cuộc chiến tranh đầu tiên và duy nhất được chụp ảnh tự do
Phương cho biết duy trì kho ảnh lớn là công việc nhiều thách thức, khó khăn.
Bộ ảnh của Phương có hơn 10000 ảnh slide (Ảnh được Vietnam Archive Project cung cấp)
“Hiện giờ tôi đang có vấn đề với việc chứa giữ những bộ ảnh này – vấn đề không phải là không có đủ chỗ, mà làm thế nào có thế lưu giữ những bộ ảnh này đúng cách,” anh chia sẻ.
“Phân loại các tấm ảnh là một vấn đề lớn vì tôi không có thời gian để scan tất cả các bức ảnh."
“Hiện tại tôi đã scan khoảng 1000 đến 2000 tấm – trong khi đó tôi có hơn 10,000 ảnh slide và vô số ảnh chụp."
Theo Phương, chắc chắn các cuộc chiến gần đây như chiến tranh ở Iraq hay chiến tranh ở Afghanistan sẽ không thế nào có kho ảnh tầm cỡ kho ảnh về chiến tranh Việt Nam.
Tôi nghĩ chiến tranh ở Việt Nam là một trường hợp thú vì, vì nó là cuộc chiến đầu tiên và duy nhất quân đội cho phép mọi người chụp ảnh và quay phim hoàn toàn tự do, không có luật lệ hay rào cản nào.”
“Sau vụ xì căng đan ở nhà tù tại Abu Ghraib, quân đội Mỹ đã học được một bài học lớn về việc thắt chặt chụp ảnh, cũng như phải làm gì nếu ảnh quân đội bị tung ra."
Theo ABC
