Hiện nay, việc di chuyển bằng máy bay đã trở nên quá thông dụng, nhất là khi bà con ta cần về Việt Nam để thăm gia đình thì không muốn cũng phải bước lên máy bay. Ngồi máy bay thì ai cũng phải trải qua những giờ phút tai bị đau, có người bị ít nhưng cũng có người bị nặng. Hiện nay có thành ngữ “tai máy bay” (airplane ear) để chỉ những chuyện xẩy ra cho đôi tai khi chúng ta ngồi trên máy bay.

“Tai máy bay” là sức ép đè lên màng nhĩ và các bộ phận của tai giữa khi áp suất trong tai giữa không cân bằng với áp suất không khí của môi trường, thường xẩy ra khi máy bay đang lên cao hay khi đáp xuống vì thay đổi độ cao quá nhanh gây ra thay đổi áp suất không khí.
Thường chúng ta có thể làm giảm bớt khó chịu khi bị “tai máy bay” bằng cách ngáp, nuốt hoặc nhai kẹo cao su . Tuy nhiên, có những trường hợp tai máy bay nghiêm trọng cần phải được điều trị bởi một bác sĩ.

Triệu chứng
“Tai máy bay” có thể xảy ra ở một hoặc cả hai tai. Triệu chứng gồm có:
-Khó chịu hoặc đau trong tai
-Cảm giác đầy hoặc nghẹt trong tai
-Nghe không rõ
Nếu bị nặng hoặc kéo dài hơn một vài giờ, bạn có thể bị:
-Đau nhiều
-Cảm thấy áp lực trong tai giống như đang ở dưới nước
-Mất thính lực từ trung bình đến nặng
-Ù tai
-Chóng mặt
-Ói mửa do chóng mặt
-Chảy máu tai



Nguyên nhân
Tai máy bay xảy ra khi có sự mất cân bằng giữa áp suất không khí trong tai giữa và áp suất không khí trong môi trường, khiến màng nhĩ không dao động được. Cân bằng áp suất là công việc của một ống hẹp (vòi Eustachian) nối từ tai giữa tới mặt sau của khoang mũi và vòm họng.
Khi máy bay lên hoặc xuống, áp suất không khí trong môi trường thay đổi nhanh chóng khiến ống Eustachian không phản ứng nhanh đủ để cân bằng áp suất. Nuốt hoặc ngáp giúp các bắp thịt mở rộng ống eustachian khiến áp suất cân bằng và tai ta hết đau hay khó chịu.
Triệu chứng chấn thương tai do áp suất cũng có thể được gây ra bởi:
-Lặn ở biển
-Bị tát hoặc đánh vào tai
-Ở gần một vụ nổ
-Đi thang máy trong một tòa nhà cao hoặc lái xe ở vùng núi.



Ai dễ bị “tai máy bay”?
Bất kỳ điều kiện nào làm chặn ống eustachian đều có thể làm tăng nguy cơ bị “tai máy bay”. Các yếu tố nguy cơ thường gặp gồm có:
-Ống eustachian quá nhỏ, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi
- Cảm
-Xoang mũi bị nhiễm trùng
-Viêm mũi dị ứng
-Nhiễm trùng tai giữa
-Ngủ khi máy bay lên hay xuống
Bị “tai máy bay” thường xuyên hoặc nghiêm trọng có thể gây hại cho các mô trong tai hoặc ống eustachian, khiến bạn càng dễ bị chứng này hơn.



Biến chứng
“Tai máy bay” thường không gây ra biến chứng. Biến chứng lâu dài chỉ xảy ra khi bị nặng hay kéo dài hoặc khi có thiệt hại ở cấu trúc tai giữa hoặc tai trong.
Biến chứng hiếm gặp có thể bao gồm:
-Mất thính lực vĩnh viễn
-Ù tai kinh niên



Khám bệnh và điều trị
“Tai máy bay” thường tự khỏi, bạn không cần đi khám bệnh. Tuy nhiên nếu bạn bị đau tai nặng hay thêm các triệu chứng khác như ù tai kéo dài, giảm thính lực lâu ngày, chóng mặt lâu ngày, bạn nên đi khám bệnh. Trong khi chờ đợi, bạn có thể uống thuốc giảm đau như Advil, Motrin hay Tylenol. Sau khi khám, bác sĩ có thể cho các thuốc giúp ống Eutachian thông như:
-Thuốc thông mũi xịt hay uống
-Thuốc kháng histamin (antihistamin)

Tự giúp
Khi bạn đã uống thuốc, bác sĩ có thể hướng dẫn bạn sử dụng thủ thuật Valsalva để thông ống tai: Bịt chặt hai lỗ mũi, ngậm chặt miệng rồi thổi nhẹ ra mũi (giống như đang xì mũi) . Một khi thuốc đã giúp ống Eustach làm việc, sử dụng thủ thuật Valsalva có thể buộc ống này mở ra.



Phòng ngừa
Có thể theo những chỉ dẫn sau để tránh bị “tai máy bay”:
-Ngáp và nuốt khi máy bay cất cánh và hạ cánh. Ngáp và nuốt giúp các bắp thịt trong tai mở ống eustachian của bạn. Có thể ngậm kẹo hoặc nhai kẹo cao su để giúp bạn nuốt.
-Sử dụng thủ thuật Valsalva nói trên khi máy bay lên xuống. Có thể lập lại nhiều lần.
-Không ngủ trong thời gian cất và hạ cánh.
-Xem xét lại kế hoạch du lịch. Nếu có thể, không bay khi bạn bị cảm, nhiễm trùng xoang, nghẹt mũi hoặc nhiễm trùng tai. Nếu bạn đã từng giải phẫu tai, hỏi bác sĩ về an toàn khi đi du lịch.
-Sử dụng thuốc xịt hay thuốc uống thông mũi (nasal decongestants) mua tự do khoảng 30 phút đến một giờ trước khi cất cánh và hạ cánh. Không nên sử dụng thuốc này thường xuyên vì dùng lâu ngày có thể làm bạn nghẹt mũi kinh niên. Không nên dùng thốc nghẹt mũi uống nếu bị bệnh tim, rối loạn nhịp tim hay cao huyết áp hoặc đã bị phản ứng với thuốc này.
-Đàn ông trên 50 tuổi uống thuốc nghẹt mũi chứa chất pseudoephedrin như
Actifed, Sudafed có thể bị nghẹt tiểu. Đàn bà có thai cần nói chuyện với bác sĩ trước khi uống các thuốc này.
-Uống thuốc chống dị ứng 1 giờ trước khi lên máy bay nếu bạn bị dị ứng mũi.
-Dùng filtered earplugs mua ở các tiệm bán dụng cụ du lịch, phi trường... Các đồ nhét tai này có thể giúp cân bằng áp suất trong tai.
-Uống nhiều nước để tránh bị khô nước, giúp dễ thông mũi và họng
-Tránh uống rượu và cà phê vì các chất này dễ làm khô nước, làm co các mạch máu và làm các mạch máu nhỏ dễ vỡ



Giúp trẻ em tránh đau tai trên máy bay
-Khuyến khích các em nuốt thường xuyên. Cho các em uống nước khi máy bay cất cánh hay hạ cánh. Trẻ sơ sinh có thể ngậm vú. Trẻ lớn hơn 4 tuổi có thể nhai kẹo cao su, uống nước bằng ống hút hay thổi bong bóng bằng ống hút.
-Nhỏ thuốc giảm đau tai. Có thể nói với bác sĩ cho toa mua thuốc giảm đau nhỏ vào tai các em.
-Nên nhớ: trẻ em không được uống thuốc trị nghẹt mũi.

Theo Viendongdaily