Lễ tưởng niệm các nạn nhân vụ tai nạn Smolensk, tại Varsava, 17/04/2010.
Ảnh : Reuters/Pawel Kopczynski

Đạo diễn Antoni Krauze nhấn mạnh đây là một bộ phim hư cấu. Tuy nhiên, sự xuất hiện của tổng thống Andrzei Duda, thủ tướng Beata Szydlo và người đứng đầu đảng cầm quyền Jaroslaw Kaczynski, đồng thời là anh em sinh đôi với tổng thống quá cố, tại buổi chiếu ra mắt trong tuần này, dường như khẳng định thêm giả thuyết có âm mưu ám sát.
Hơn nữa, bộ phim kết hợp các cảnh quay gần đây và nhiều hình ảnh tư liệu, khiến người xem càng có cảm giác Nga đứng đằng sau vụ tai nạn máy bay này. Trong phim, khán giả có thể thấy cảnh những cuộc gặp gỡ giữa Vladimir Putin, lúc đó là thủ tướng Nga, và thủ tướng Ba Lan thời đó là Donald Tusk, hiện đang là chủ tịch Hội Đồng Châu Âu.

Lên nắm quyền tại Ba Lan từ năm 2015, đảng bảo thủ Luật Pháp và Công Lý đã khởi động lại cuộc điều tra về vụ Smolensk. Một ủy ban điều tra được chính phủ trước thành lập đã cáo buộc phi công và nhân viên kiểm soát không lưu Nga liên quan đến vụ tai nạn này.

Dù không chính thức khẳng định nhận định trên, nhưng kịch bản khớp với giả thuyết về âm mưu khủng bố của Nga, có đồng lõa từ phía Ba Lan. Bộ phim cho thấy cảnh máy bay gặp nạn khi đâm phải một cây bạch dương, thay vì vỡ tan trên mặt đất, máy bay lại nổ tung trên không. Trước đó, cơ trưởng đã cố tìm cách hạ cánh trong màn sương mù dầy đặc và liên tục ấn vào chiếc nút cho phép lấy lại độ cao trên bảng điều khiển, nhưng vô ích, vì dường như chiếc nút đã bị vô hiệu hóa.

Về phần các nhân viên kiểm soát không lưu Nga, họ nhận được một mệnh lệnh kì lạ : yêu cầu máy bay hạ xuống độ cao 50 mét, thay vì bay ở mức 100 mét.

Giả thuyết đây là một tội ác có chủ mưu còn được khẳng định thêm với hàng loạt sự kiện xảy ra tại Ba Lan sau vụ nổ máy bay, tất nhiên phần lớn là hư cấu, như rất nhiều nhân chứng, như phi công, kỹ thuật viên, quân nhân không tin vào giả thuyết tai nạn, lần lượt bị sát hại hay tự vẫn. Ban giám đốc của một đài truyền hình đã hướng nữ phóng viên điều tra về vụ nổ máy bay đến những nhân chứng giả, ủng hộ giả thuyết tai nạn.

Cuối cùng, bộ phim đưa ra một lời giải thích về động cơ được cho là của điện Kremlin : người ta thấy hình ảnh tổng thống Lech Kaczynski đến thăm Tbilissi năm 2008 để ủng hộ Gruzia đang có xung đột với Nga. Một khán giả nhận xét : « Người Nga sẽ không bao giờ tha thứ cho ông ấy về chuyện này ».
Theo RFI