Mặc dù đang điều trị trọng bệnh, thượng nghĩ sĩ John McCain vẫn đến Thượng Viện để bỏ phiếu ngày 6/12/2017. REUTERS/Aaron P. Bernstein
Từ một năm qua, nghị sĩ Cộng Hòa của bang Arizona - cựu phi công, người hùng trong chiến tranh Việt Nam - John McCain phải chống chọi với một dạng ung thư não nguy hiểm nhất. Ngay sau khi loan báo ngưng điều trị, có nghĩa là chẳng bao lâu nữa khuôn mặt rất được tôn trọng trên chính trường Hoa Kỳ sẽ qua đời, đã có vô số những lời vinh danh ông từ cả hai phía Cộng Hòa lẫn Dân Chủ.
Từ San Francisco, thông tín viên RFI Eric de Salve ghi nhận :
« Từ một năm qua, John đã vượt quá mọi tiên lượng sống, những tiến triển của căn bệnh đã làm nên quyết định cuối cùng ». Gia đình thượng nghị sĩ John McCain đã viết như trên, khi loan báo việc ngưng điều trị.
Là gương mặt quan trọng trên chính trường Mỹ, thượng nghị sĩ Cộng Hòa của tiểu bang Arizona, 81 tuổi, từ mùa hè 2017 được chữa trị bệnh ung thư, một dạng u não rất nguy hiểm.
Từ tháng 12 năm ngoái, người cựu phi công, cựu tù nhân từng bị tra tấn trong 5 năm giam cầm thời chiến tranh Việt Nam, không còn đến Thượng Viện. Nhưng nhân vật mà nhiều người Mỹ coi là anh hùng chiến tranh chưa bao giờ từ chức, và tiếng nói của ông chưa bao giờ ngưng nghỉ.
Nhất là để chống lại Donald Trump, ông là một trong những khuôn mặt đối lập gay gắt nhất ngay trong đảng Cộng Hòa. John McCain chưa bao giờ giấu diếm sự coi thường, cáo buộc ông Trump là "ngây thơ, thiếu suy nghĩ và vô trách nhiệm".
Chẳng hạn về thái độ của Donald Trump trong cuộc gặp Vladimir Putin hồi tháng Bẩy, ông McCain viết : « Đó là một trong những cách xử sự đáng xấu hổ nhất của một tổng thống Mỹ ».
Ngay sau khi loan báo ngưng chữa trị, các đồng nghiệp của John McCain tại Quốc Hội lưỡng viện, cả Dân Chủ lẫn Cộng Hòa đều dành những lời lẽ đẹp đẽ nhất cho ông.
Người đứng đầu phe Cộng Hòa tại Hạ Viện, ông Paul Ryan tuyên bố : « John McCain là hiện thân cho ý nghĩa của việc phục vụ đất nước ». Ngược lại, không có lời bình luận nào từ phía tổng thống Mỹ.
John McCain có ông nội và cha đều là đô đốc Hải quân Hoa Kỳ, là phi công lái máy bay cường kích, bị bắn rơi trong phi vụ thứ 23 vào năm 1967 và bị bắt làm tù binh. Khi Hà Nội phát hiện ra thân thế của ông và đề nghị trả tự do vào năm 1968, John McCain đã khẳng khái từ chối ưu tiên này.
Sau khi được thả năm 1973, ông được bầu vào Hạ Viện Hoa Kỳ và sau đó trở thành thượng nghị sĩ từ năm 1986 đến nay. John McCain, hai lần ứng cử tổng thống, là một trong những nhân vật đi đầu trong việc vận động bình thường hóa quan hệ Mỹ-Việt.
Theo RFI