Cách đây vài năm, báo LA Times có đăng một bài viết rất dài về một ông “Vua Donut” người Căm Bốt gốc Tầu. Ông này tay trắng làm nên nhờ nghề mở tiệm donut và cho thuê, bành trướng mạnh đến nỗi ông trở thành một triệu phú nổi tiếng trong cộng đồng người Căm Bốt, được đi gặp tổng thống Bush (cha). Nhưng chỉ vì vướng vào chuyện cờ bạc, chẳng mấy chốc tài sản của ông dần dần đội nón ra đi, gia đình bạn bè cũng xa lánh vì sợ ông hỏi vay tiền. Sau một cuộc phiêu lưu về quê cũ nắm chính quyền, ông bỏ hết để trở lại Mỹ sống cuộc đời một người vô gia cư, ở tạm nơi chái nhà một người đồng hương hảo tâm. Câu chuyện cho thấy cái nguy hiểm của bệnh nghiện cờ bạc.

Ai cũng biết khi đi đánh bạc, nhà cái bao giờ cũng nắm phần thắng, chẳng thế mà chủ các sòng bài ở Las Vegas ngày càng giàu xụ. Nhưng cái biết này không cấm người ta cố thử thời vận. Có khoảng 85% người Mỹ cho biết họ đã từng đánh bạc một lần nào đó trong đời. Và 60% cho biết đã đánh bạc ít nhất là 1 lần trong năm qua. Con bạc đánh mỗi năm khoảng vài trăm tỉ đô la. Nhiều người tán gia bại sản.

Người ta ước tính có khoảng 4,8 triệu người Mỹ mắc bệnh nghiện cờ bạc mỗi năm. Tuy sẽ có nhiều người lâm vào tình trạng cùng kiệt như ông vua donut kể trên, có nhiều người đã qua được những cơn nguy hiểm nhờ được chữa trị với thuốc men, tâm lý trị liệu và những nhóm nâng đỡ tinh thần.
Triệu chứng bệnh nghiện cờ bạc
1. Thay vì đi làm hay ở nhà với gia đình thì dùng thì giờ này đi đánh bạc.
2. Đánh bạc bí mật không cho ai biết.
3. Sau khi đánh bạc thì cảm thấy hối hận và tự hứa sẽ không đánh nữa. Có thể bỏ một thời gian nhưng sau đó lại tiếp tục chơi bạc.
4. Không định trước là sẽ đi đánh bạc nhưng cuối cùng vẫn đi đánh bạc và đánh cho tới đồng tiền cuối cùng.
5. Dùng tiền đáng lẽ dành cho việc trả bill hay những món cần tiêu khác để đi đánh bạc. Sẵn sàng nói dối, ăn trộm, vay tiền hay bán bất cứ thứ gì để có tiền đánh bạc.
6. Khi thua, cố đánh gỡ. Khi thắng, cố chơi để thắng thêm. Mơ tưởng lúc thắng lớn và có tiền mua mọi thứ.
7. Khi cảm thấy buồn chán hay khi cảm thấy vui vẻ cũng đều muốn đánh bạc.
Nguyên nhân
Sự rối loạn cân bằng của những chất hóa học trong óc như serotonin, norepinephrine, và dopamine có thể góp phần vào nguyên nhân gây ra bệnh nghiện cờ bạc.
Ngoài ra, những yếu tố khác cũng có thể góp thêm phần:
1. Những thói quen xấu khác: người nghiện cờ bạc thường cũng nghiện những thứ khác như rượu, ma túy...Họ cũng thường có những rối loạn về cảm xúc hay tính tình.
2. Tuổi tác: càng bắt đầu đánh bạc trẻ chừng nào thì càng dễ bị nghiện chừng nấy.
3. Ảnh hưởng của gia đình: nếu cha mẹ bị nghiện cờ bạc thì con cũng dễ bị nghiện.
Khi nào nên đi gặp bác sĩ
Nếu bạn có những triệu chứng sau đây, bạn nên gặp bác sĩ của mình để được giới thiệu đến người chuyên môn chữa bệnh nghiện.
1. Chuyện cờ bạc của bạn gây ảnh hưởng đến những mối liên hệ, tình trạng tài chánh hay công việc của bạn
2. Bạn dùng quá nhiều thì giờ cho việc đi đánh bạc.
3. Bạn không thể ngưng hay giảm bớt chuyện đánh bạc.
Càng được chữa trị sớm chừng nào, cơ hội khỏi bệnh của bạn tốt chừng nấy. Nhưng ít người tự nhận là mình đang bị nghiện cờ bạc. Người ta thường chối quanh và nhiều khi cần phải có gia đình, bạn bè đốc thúc, họ mới chịu đi khám bệnh.
Định bệnh
Theo Hội Bệnh Tâm Thần Hoa Kỳ, một người mắc bệnh nghiện cờ bạc phải có 5 trong những triệu chứng dưới đây:
1. Lúc nào cũng suy nghĩ về cờ bạc, thí dụ như nhớ lại những canh bạc cũ, suy tính những canh bạc mới, nghĩ cách kiếm ra tiền để đánh bạc.
2. Cần phải đánh bạc ngày càng lớn mới thấy “đã”.
3. Đã cố gắng chừa nhiều lần nhưng không được
4. Khi giảm bớt hay bỏ đánh bạc thì thấy bứt rứt khó chịu
5. Đánh bạc như một hình thức trốn tránh những vấn đề đang gặp phải hoặc những cảm giác khó chịu như mặc cảm tội lỗi, bất lực, trầm cảm...
6. Sau khi thua bạc, thường trở lại để tìm cách gỡ.
7. Nói dối với người trong gia đình, bác sĩ chữa bệnh hay những người khác để giấu độ nghiện của mình.
8. Hành động phạm pháp như biển thủ, trộm cắp, lường gạt... để kiếm tiền đánh bạc.
9. Bị mất việc, mất cơ hội đi học hay gẫy đổ gia đình vì cờ bạc.
10. Phải nhờ vào người khác để trả nợ cờ bạc.
Cách chữa
Cũng như cách chữa những bệnh ghiền khác, bác sĩ thường theo những cách dưới đây:
1. Tâm lý trị liệu: chú trọng đến việc tìm ra những tin tưởng sai lầm, bệnh hoạn của bệnh nhân để thay thế bằng những tin tưởng tích cực, lành mạnh. Bệnh nhân có thể được gia nhập những nhóm hỗ trợ nơi họ có thể nhận được những kinh nghiệm, lời khuyên, hỗ trợ của những người đã đi qua con đường nghiện ngập này.

2. Thuốc men: Thuốc chống trầm cảm tên selective serotonin reuptake inhibitors (SSRIs) có thể chữa bệnh nghiện cờ bạc. Những nhãn thuốc SSRIs gồm có Prozac, Sarafem, Paxil, Zoloft, Celaxa. Thuốc Lithium có thể dùng chữa những người nghiện có mắc thêm chứng rối loạn lưỡng cực (bipolar disorder).

3. Hội Gamblers Anonymous đã đề ra một chương trình gồm 12 bước giống như hội Alcoholic Anonymous để giúp người nghiện. Hội này cũng đề ra 20 câu trắc nghiệm để bệnh nhân trả lời xem mình có mắc chứng nghiện không. Nên hỏi bác sĩ của mình địa chỉ của hội này trong vùng mình ở để được giúp đỡ.
BS Nguyễn Thị Nhuận