Một chuyên gia cấp quốc gia về chứng khó đọc, tại văn phòng của mình, đang sử dụng thao tác các mảnh màu theo quan điểm đa giác quan để đọc chữ
Chứng dyslexia (chứng bệnh hay đọc nhầm viết nhầm mặc dù có thể thông minh, sau đây nói gọn là 'chứng khó đọc') ảnh hưởng đến hơn 10% số người. Tuy nhiên, các chính sách đối với các nhân viên mắc chứng này là không đồng đều. Một số cơ quan, từ lực lượng cảnh sát đến các công ty bảo hiểm, đang đẩy mạnh chính sách này.
Nessa Corkery luôn biết mình mắc chứng khó đọc, và được chẩn đoán trong những năm đầu tiên đi học.
Cuối cùng, cô học nghề y tá và thích làm việc ở các bệnh viện. "Tôi luôn là người rất tự tin và ghét để mọi người nghĩ rằng chỉ vì bộ não của tôi có cách xử lý khác đi mà tôi không thể làm những điều người khác làm được."
Khi học đại học cô được sự hỗ trợ, bao gồm cả cây bút ghi âm cho các bài giảng, một máy tính để viết ghi chú và được thêm thời gian khi thi.
Tuy nhiên, sự hỗ trợ này không còn nữa khi cô đi thực tập. Lần đầu tiên, cô cảm thấy mình thực sự thấp kém.
"Tôi biết là mình làm việc không tốt và cho dù tôi có cố gắng bao nhiêu thì tôi cũng không thể theo kịp các sinh viên khác," cô nói.
"Người ta có thể nghĩ rằng tôi tự mãn và không quan tâm, nhưng tôi thấy rất khó khăn để giữ được theo nhịp độ cùng người khác. Các nhân viên y tá luôn thiếu, rất bận và không đủ thời gian để giảng cho sinh viên. Tôi thấy rất ái ngại để đề nghị hỗ trợ thêm vì tôi đã bị coi là một sự trở ngại."
Quy mô toàn cầu của chứng khó đọc Ở Ireland, nơi Corkery sống, chứng khó đọc được pháp luật công nhận là một khuyết tật; do đó người lao động được quyền có sự điều chỉnh hợp lý. Nhưng Ireland chắc chắn là một ngoại lệ. Hầu hết các quốc gia không chấp nhận người lao động mắc chứng khó đọc, theo một báo cáo Chứng Khó Đọc Và Kỹ Năng Đọc Viết của Tổ chức phi chính phủ.
Mặc dù khó để biết chính xác trên thế giới có bao nhiêu người mắc chứng khó đọc, nhưng Tổ Chức Chứng Khó Đọc Và Kỹ Năng Đọc Viết cho rằng ít nhất 10% dân số mắc chứng này, tương đương khoảng 700 triệu người.
Theo tổ chức nói trên, việc thiếu các kỹ năng đọc viết cơ bản có nghĩa là có quá nhiều thanh niên vẫn còn thiếu các kỹ năng làm việc mà họ cần có để lập nghiệp trong thế giới hiện đại.
Ngay cả ở các quốc gia giàu có, nơi giáo dục công cộng là hiện hữu cho trẻ em thuộc mọi hoàn cảnh, các nguồn lực khác nhau có thể để lại những lỗ hổng lớn trong các dịch vụ dành cho học sinh sinh viên có nhu cầu đặc biệt.
Nếu không có sự xác định và can thiệp hiệu quả, thì tác động của chứng khó đọc có thể là rất lớn và lâu dài, không chỉ đối với cá nhân, mà đối với cả xã hội nói chung.
"Hầu hết những người lớn mắc chứng khó đọc, có kinh nghiệm đọc sách suốt đời họ, đã học được cách hoàn thành nhiệm vụ bằng mọi cách cần thiết, ví dụ như thông qua các cách thức thay thế, sử dụng bộ nhớ từ, hoặc đọc lướt (hoặc thậm chí tránh đọc)," Joel B. Talcott, giáo sư khoa thần kinh nhận thức phát triển tại Đại học Aston ở Anh, giải thích.
"Trong một số điều kiện làm việc cần khả năng đọc thành thạo, những yêu cầu này có thể vượt quá khả năng đọc của cá nhân thì họ sẽ gặp khó khăn."
Talcott nói rằng trong một số trường hợp, đây có thể là điểm tới hạn khi một cá nhân lần đầu tiên nhận ra rằng họ gặp khó khăn khi đọc, hoặc đọc khác đi với các đồng nghiệp của mình..
Một nghiên cứu mang tính bước ngoặt, bởi Quỹ KPMG năm 2006, đã phân tích chi phí xã hội tổng thể của việc gạt bỏ lỗi khi đọc liên quan đến chứng khó đọc.
Chi phí này bao gồm chi phí vì thất nghiệp, các vấn đề sức khỏe tâm thần và các chương trình khắc phục, cũng như các chi phí phát sinh do hành vi chống đối xã hội, chẳng hạn nghiện ma túy, mang thai sớm và vụ việc hình sự.
Trong báo cáo KPMG của Vương quốc Anh, các chi phí này nằm trong khoảng từ 5.000 đến 64.000 bảng trong cuộc đời của một cá nhân.
Nó dẫn đến một con số tổng cộng từ 198 triệu đến 2,5 tỷ bảng mỗi năm, vượt xa chi phí của việc can thiệp sớm.
Một số người cho rằng những lĩnh vực có giá trị như công việc điều dưỡng có thể khó nâng cao nghiệp vụ nếu bạn mắc chứng khó đọc.
Rào cản Năm 2018, Ủy Ban Thành Tựu Westminster (WAC) đã tìm thấy bằng chứng về các rào cản có tính hệ thống đối với việc tuyển mộ hàng triệu nhân viên tiềm năng ở Anh, những người có thần kinh khác biệt - nghĩa là bộ não của họ hoạt động, học hỏi và xử lý thông tin một cách khác biệt so với người thường .
Báo cáo này nhấn mạnh sự thiếu nhận thức rộng rãi, sự thất bại trong hỗ trợ của chính phủ và sự phân biệt đối xử ở nơi làm việc, nhưng cũng lại có nhiều ví dụ tốt trên thực tế. Hầu hết những người có thần kinh khác biệt đều giỏi và thạo việc - đó là do quy trình tuyển dụng đã vô hiệu hóa họ.
Bị cản trở bởi các quy trình xin việc, 43% số người được phỏng vấn cảm thấy thất vọng khi xin việc. Còn 52% khác tuyên bố đã trải nghiệm sự phân biệt đối xử trong quá trình phỏng vấn hoặc lựa chọn.
"Nếu người ta bị những bình luận hoặc trải nghiệm xấu về chứng khó đọc trong suốt quá trình đi học, điều này là rất phổ biến, thì hầu hết người lớn đều muốn giấu chúng và không nói về chứng khó đọc của mình," Margaret Malpas, cựu chủ tịch Hiệp Hội Chứng Khó Đọc của Anh, nói. "Trong rất nhiều trường hợp, môi trường cơ quan chưa hoàn toàn chấp nhận chứng khó đọc."
Ở Anh năm 2016, một người phụ nữ mắc chứng khó đọc đã thắng kiện hãng Starbucks về một trường hợp phân biệt đối xử khuyết tật khi bà bị buộc tội làm sai lệch các tài liệu. Tòa án thấy rằng Meseret Kumulchew đã bị phân biệt đối xử sau khi mắc lỗi do chứng khó đọc, khó viết và khó nói đúng giờ.
Luật sư của Kumulchew, Jenna Ide, nói, "tôi nghĩ rằng vụ án Starbucks là vô cùng quan trọng vào lúc này, bởi vì không có nhiều vụ án nổi bật trên truyền thông liên quan đến chứng khó đọc, đặc biệt khi liên quan đến tình huống chênh lệch như 'David và Goliath'.
Người phát ngôn của Starbucks, Georgia Misson, trả lời rằng hãng này đã làm việc rất nhiều để mở rộng hỗ trợ cho phù hợp với từng nhân viên. "Chúng tôi đã tăng cường đào tạo nâng cao nhận thức về khuyết tật, cung cấp các thiết bị mới như máy tính bảng để giúp nhân viên thực hiện nhiệm vụ hàng ngày, cũng như có các huấn luyện viên tổ chức luôn sẵn sàng hỗ trợ trực tiếp," bà nói.
Tuy nhiên, ở lục địa Châu Âu, hầu hết các nước không có cùng nhận thức hoặc sự bảo vệ quốc gia đối với người lao động như ở Ireland hoặc Anh.
Thí dụ, Benedicte Beaugeois mắc chứng khó đọc và làm việc về tiếp thị kỹ thuật số ở Pháp. Bà cũng đã làm việc cho Tổ Chức Chứng Khó Đọc Và Kỹ Năng Đọc Viết.
"Tại Pháp, người mắc chứng khó đọc ở nơi làm việc vẫn bị coi là điều tồi tệ." Beaugeois nói. "Tôi không được một sự giúp đỡ nào. Tôi đã nói dối một thời gian dài về chứng khó đọc, cho đến khi tôi chuyển đến London. Bây giờ thì tôi rất tự hào về nó."
Theo Hiệp Hội Chứng Khó Đọc Châu Âu, Công Ứớc Liên Hợp Quốc về Quyền của Người Khuyết Tật và một chỉ thị của EU về sự đối xử bình đẳng trong việc làm thì có nghĩa là quy định các nghĩa vụ pháp lý cấm sự phân biệt đối xử và yêu cầu các chủ hãng phải cung cấp nơi làm việc hợp lý. Tuy nhiên, hiện tại ở Châu Âu không có luật cụ thể về nơi làm việc cho người bị chứng khó đọc.
https://ichef.bbci.co.uk...107915493_p07ft171-1.jpg Một số cảnh sát ở Anh đang tích cực áp dụng các công nghệ hỗ trợ và các điều chỉnh cho những người mắc chứng khó đọc như một phần của ngày làm việc của họ.
Làm cho nơi làm việc được đầy đủ hơn Tuy nhiên, ở Anh, theo Đạo Luật Bình Đẳng 2010, chứng khó đọc được xếp vào loại khuyết tật. Để ngăn chặn sự phân biệt đối xử và tuân thủ Đạo Luật này, các nhà tuyển dụng được yêu cầu thực hiện các điều chỉnh phù hợp tại nơi làm việc nếu những người mắc chứng khó đọc yêu cầu.
Tuy nhiên, vẫn còn sự mập mờ về thời điểm nào là thích hợp để tiết lộ với chủ hãng là mình bị chứng khó đọc.
"Những người mắc chứng khó đọc có thể tiết lộ cho chủ hãng vào bất cứ lúc nào, ngay cả ở giai đoạn tuyển dụng," Ide nói.
"Một quy tắc vàng, các biện pháp bảo vệ pháp lý cho người lao động mắc chứng khó đọc sẽ tốt hơn nếu chủ hãng biết được bệnh của họ, trong điều kiện lý tưởng, càng sớm thì càng tốt - điều này có nghĩa là những điều chỉnh hợp lý sẽ có được ngay từ khi bắt đầu làm việc."
Một người khuyến khích mạnh mẽ các công ty áp dụng công nghệ hỗ trợ để hỗ trợ nhân viên mắc chứng khó đọc là Nasser Siabi.
Siabi và gia đình đã chuyển từ Iran sang Anh năm 1977. Với kiến thức về tin học và công nghệ, cùng với chứng khiếm khuyết thị lực mãn tính, đã khiến ông sáng tạo ra Microlink vào năm 1992. Microlink cung cấp một loạt công nghệ và công cụ để giúp những người gặp khó khăn trong học tập. Nó cũng cung cấp một dịch vụ điều chỉnh nơi làm việc.
Siabi cho biết mục đích chính của các công nghệ hỗ trợ cho người khuyết tật là khôi phục khả năng giao tiếp hiệu quả với thế giới bằng cách loại bỏ các rào cản do bệnh tình của họ gây ra.
Ví dụ, đối với những người mắc chứng khó đọc mà họ gặp khó khăn khi giao tiếp bằng văn bản thì nay có thể được máy tính hỗ trợ để viết bằng giọng nói của họ thay vì gõ bàn phím," ông nói. "Chương trình đọc màn hình có thể đọc lại văn bản thay vì người đó phải đọc văn bản trên màn hình."
Ở Anh, ngay cả khi phải đối mặt với ngân sách eo hẹp, một số dịch vụ công đang đầu tư vào công nghệ này và đang được chứng tỏ là tốt.
Thí dụ cảnh sát ở Hampshire đang tích cực áp dụng các công nghệ hỗ trợ và các điều chỉnh cho những người lao động mắc chứng khó đọc như là một phần của ngày làm việc.
Chúng bao gồm các sách bài tập được hỗ trợ bằng màu để giúp các sĩ quan theo dõi các từ trên trang trong các cuộc phỏng vấn; màn hình phủ màu để đọc dễ dàng hơn trên máy tính; bút thông minh cho các cuộc họp, có thể ghi lại âm thanh và số hóa các ghi chú; có thêm thời gian làm các thủ tục giấy tờ, thi và đánh giá; và một căn phòng yên tĩnh để tránh sao nhãng.
Cảnh sát Hampshire cũng tiến hành sàng lọc ở giai đoạn tuyển dụng và đào tạo để nhân viên mắc chứng khó đọc có thể được hỗ trợ ngay từ đầu.
Thanh tra Peter Phillips, người đứng đầu chương trình, nói rằng sự hỗ trợ này "cần phải cụ thể và riêng biệt cho từng cá nhân (vì chứng khó đọc của họ có thể rất khác với bất kỳ ai khác) và cho từng nhiệm vụ của họ." Trong các lợi ích có cả "sự chuyên cần nhiều hơn (giảm căng thẳng và lo lắng) và hiệu suất cao hơn (tăng tự tin vào khả năng bản thân)."
Thomas Smith, người làm việc trong phòng điều khiển của cảnh sát Hampshire, không biết rằng mình mắc chứng khó đọc cho đến khi ông ta bắt đầu làm việc cho cảnh sát cách đây 3 năm.
"Suốt đời tôi cứ nghĩ rằng mình bị chậm chạp hoặc ngờ nghệch," ông nói.
"Công việc cảnh sát của tôi đòi hỏi tôi phải tập trung chú ý trong phần lớn thời gian trong ngày. Tôi cần phải nhớ số, trình tự sự việc, mã số và từ viết tắt. Cố gắng xoay xở với tất cả những từ và số này đôi khi làm tôi lẫn hết. Bây giờ tôi đã được chẩn đoán, điều đó giúp tôi hiểu bản thân mình. Chứng khó đọc vẫn chiếm dụng tôi, nhưng đó không phải là tôi.
Khai thác tiềm năng sáng tạo Mark Evans, giám đốc quản lý tiếp thị và kỹ thuật số tại công ty bảo hiểm Direct Line Group, đã đưa chứng khó đọc và những chứng khó khăn khác trong học tập vào côngviệc trung tâm của công ty. Con gái ông cũng mắc chứng khó đọc.
Công ty đã đưa các chuyên gia và diễn giả bên ngoài để khuyến khích cuộc trò chuyện xung quanh tính đa dạng thần kinh. Sau đó, họ bắt đầu điều chỉnh chính sách và quy trình để giúp nhân viên mắc chứng khó đọc, bao gồm cả điều chỉnh hợp lý nơi làm việc và hình thành các nhóm hỗ trợ. Khi làm điều này, công ty phát hiện ra rằng họ đang nuôi dưỡng một lực lượng lao động thực sự sáng tạo.
Các nhân viên có tính đa dạng thần kinh là một tiềm năng chưa được khai thác." Evans nói. "Nếu được hỗ trợ đúng cách, chúng ta có thể giải phóng 'siêu năng lực'của họ."
Ông cảm thấy ngày càng trở nên thích đáng để làm điều này; khi mà học máy và trí tuệ nhân tạo phát triển, các doanh nghiệp sẽ phải chú trọng hơn vào sự sáng tạo để có thể cạnh tranh.
Margaret Malpas của Hiệp Hội Chứng Khó Đọc Anh cho biết thêm: "Với tôi, tôi không nghi ngờ gì là bộ não mắc chứng khó đọc, với cách xử lý thông tin một cách khác đi, thể hiện những tài năng cụ thể như sự sáng tạo lớn hơn trong suy nghĩ, điều đó không có nghĩa nói là chứng khó đọc biến bạn thành thiên tài, hoặc ngược lại…
"Cách tốt nhất để bồi dưỡng tài năng ở những người mắc chứng khó đọc là xác định sớm và cung cấp hỗ trợ thích hợp. Với sự hỗ trợ đúng đắn, trí tuệ bị chứng khó đọc sẽ có tiềm năng đáng kinh ngạc."
Theo BBC
