Kể từ khi Covid-19 bùng phát đến nay ngót ngét trên dưới 4 tháng, con người phải thay đổi cách sống thường ngày. Mỗi ngày, sáng ra đi làm, chiều về nhà đều đặn như vậy không ngớt. Trước đây, có lần ta ước gì được có thêm thời gian một ngày hai ngày trong tuần để nghỉ ngơi ở nhà với gia đình, hoặc chơi với con cái, hay là để tịnh dưỡng tâm hồn…Nhiều khi lại ước gì mình nghỉ làm ở nhà mà có người lo cho mình, chứ đang làm mà nghỉ thì ai lo tiệm, ai lo trông coi nhân viên, việc đó mình mà nghỉ đi thì người khác không làm được, xin chủ nghỉ thì sợ không cho, tự động nghỉ thì sợ mất việc, nếu là chủ mà đóng cửa nghỉ thì công việc không xong…
Rồi đùng một cái con Covid-19 xuất hiện làm thế giới chao đảo, thiệt hại về kinh tế, và nhiều thứ khác thiệt hại theo. Đặc biệt là thiệt hại về tính mạng con người quá nhiều, không gì bù đắp được. Chính phủ các nước đồng loạt kêu gọi cách ly xã hội để giảm bớt lây lan bệnh dịch. Tại Mỹ không thôi số người nhiễm bệnh và chết cứ tăng mãi mà chưa chựng lại. Hy vọng sẽ có thuốc vaccine (chủng ngừa) hoặc uống để phòng ngừa trong nay mai để ổn định cuộc sống bình thường trở lại. Nhà nhà lo sợ, người người lo sợ. Thế là mọi người phải chấp hành lệnh giới nghiêm đề ra “phải ở nhà” (Stay at home order).
Ở nhà vài ngày đâm ra buồn chán, vì trước đây ta quen cách sống sáng dậy đi làm chiều về nhà như cái máy tự động. Giờ mà ở nhà kiểu này chắc chết. Nếu đi làm là để tạo ra kinh tế cho gia đình, đóng góp cho xã hội thì ở nhà lúc này là lúc tốt nhất cũng làm việc ích lợi cho gia đình và đóng góp cho xã hội không thua kém.
Lúc này, nếu ta biết tận dụng thời gian này để sắp xếp lại những việc trong nhà lâu nay bề bộn và lộn xộn, hay là đây là lúc mình ngồi nói chuyện với nhau trong gia đình, nói chuyện với con cái, dạy con học những kỹ năng sống mà ở nhà trường không dạy được. Ví dụ: dạy con nấu những món ăn truyền thống Việt Nam mà lâu nay mình không có thời gian, hay là dạy con học lễ phép chào hỏi đi thưa về trình của Việt Nam mà văn hóa ở các nước phương Tây không có….Bao nhiêu thứ để ta làm lúc này thì có phải thời gian này là thời gian quý nhất mà cả đời người sống ở hải ngoại nói chung, ở Mỹ nói riêng, có mơ được nghỉ thêm thời gian như lúc này cũng không có bao giờ. Cho nên, chúng ta tìm thấy được ý nghĩa thời gian lúc này thì không còn tâm trạng buồn chán, than vắn thở dài trách móc con virus Corona sao mà tàn ác quá!
Số bệnh nhân nhiễm Covid-19 mỗi ngày tăng rất nhiều trên thế giới, đã trên 2,240,191 và tử vong khoảng 153,822 (Apr 17, 2020). Tại Mỹ đã có trên 37,241 ca tử vong và 699,850 ca nhiễm. Tại Việt Nam khoảng 268 ca nhiễm, và đang điều trị tại các bệnh viện, may mắn chưa có người tử vong. Cuối tháng 6/2020 này, Mỹ mới có khoảng 2 triệu máy test cho ra lò sử dụng.
Lúc này, chúng ta mới thấy được ý nghĩa câu nói: “Lương y như từ mẫu” (vị thầy thuốc có tâm tốt như mẹ hiền có tình thương lớn với con mình). Cả xã hội đang tri ân lực lượng y bác sĩ ngày đêm hy sinh cứu giúp người. Họ là những cảm tử quân đang đối mặt với con vi rút Corona từng giờ từng ngày để kìm hãm sự lây lan của chúng.
Nếu ngày xưa chúng ta đã từng mơ ước học ngành y mà không học được, hoặc đang học ngành y mà vì lý do gì đó bỏ học nửa chừng. Mục đích của mình muốn học ngành y là để cứu nhân độ thế giúp đời nhưng nó không thành, thì bây giờ mình nên gieo duyên với ngành y để trong những kiếp lai sinh sẽ thành.
Tại thời điểm này mọi người ở trong nhà tránh dịch, nhưng ngoài kia không biết bao nhiêu y bác sĩ phải đương đầu với dịch cúm Corona nguy hiểm. Nếu chúng ta đồng cảm với việc làm cật lực của đội ngũ y tá bác sĩ tại các bệnh viện thì nên chia sẻ một chút khó khăn với họ. Ví dụ: tự nguyện đi đặt thức ăn trưa đem vô bệnh viện cho bác sĩ dùng trưa đỡ mất thời gian, tiết kiệm thời gian đó để bác sĩ cứu giúp bệnh nhân. Đây là việc làm ý nghĩa nhất trong thời gian này.
Một điều ta biết chắc chắc rằng, theo quy luật vô thường, mọi thứ phải thay đổi, dịch Covid-19 rồi cũng sẽ qua thôi, nhưng thời gian như thế này lập lại không bao giờ có nữa. Nếu có lại đi nữa cũng không giống thời gian lúc này. Cho nên, ta phải biết trân quý phút giây này để tận hưởng hạnh phúc đích thực. Hạnh phúc đích thực là không mong cầu sớm được gỡ lệnh giới nghiêm để được tự do, cũng không chống đối những gì đang gò bó mình. Có gỡ bỏ lệnh vào April 30 này hay không còn tuỳ thuộc vào lĩnh vực chuyên môn y tế của cấp chính phủ. Chính phủ đang mời gọi các nhà y khoa thượng thặng nghiên cứu thuốc chủng ngừa (vaccine) cho dân chúng. Mình nên yên tâm phần này.
Mình có trông mong thời gian qua nhanh để đi làm hay không thích như thế này thì thực tại nó vẫn là nó, thực tại nó vẫn diễn ra như vậy đó. Mình không làm gì khác hơn là giữ tâm bình thản, sống hết lòng với giây phút hiện tại để không rơi vào trạng thái buồn chán, nặng hơn là trầm cảm. Biết đâu đây là thời gian tốt nhất ở nhà kịp thời cứu vãn gia đình mình, nếu không gia đình mình chết đuối thì sao.
Ta nên biết thêm môt điều nữa rằng những việc gì ta làm trong thời gian này trong nhà cũng có giá trị ngang bằng những gì ta làm trước đây trong hãng xưởng công ty kia thôi. Nếu không có dịch Covid-19 xảy ra, ta có thể vẫn đi làm kiếm nhiều tiền hơn. Nhưng những giá trị tâm hồn ta vun đắp cho con, dạy con ngoan ngoãn lễ phép, những gía trị văn hóa Việt Nam ta biết gìn giữ cho gia đình ta có khi lại nhiều hơn gấp bội lần giá trị vật chất mà ta tiếc thời gian nghỉ không đi làm do dịch gây ra. Cái tiếc này mới thật là đáng tiếc và không có ý nghĩa gì hết!
Một tấc thời gian một tấc vàng
Tấc vàng khó đổi tấc thời gian
Tấc vàng lỡ mất còn tìm được
Để mất thời gian hết cách tìm.
(Nhất thốn quang âm nhất thốn kim
Thốn kim nạn mại thốn quang âm
Thốn kim thất khước hữu tầm xứ
Thất khước quang âm vô xứ tầm)
Dallas TX, April 17, 2020
Thích Phước Hạnh
