Cabaret Moulin Rouge ở Paris. Ảnh minh họa. Steve/Wikimedia Commons

Moulin Rouge (Cối xay gió đỏ) - Phim ca nhạc sắp kỷ niệm 20 năm ngày ra mắt với câu chuyện tình buồn lấy bối cảnh tại hộp đêm khét tiếng nhất Paris. Bộ phim từng được đề cử tới 8 giải Oscar nhưng chỉ thắng hai giải phụ Thiết kế trang phục và Chỉ đạo Nghệ Thuật xuất sắc.

Tuy nhiên, theo Gia Trình, ít người để ý rằng thành công của phim có đóng góp không nhỏ của yếu tố nhạc phim đặc sắc. Đạo diễn Baz Luhrman là người tiên phong trong việc sử dụng nhạc pop hiện đại để mô phỏng cuộc sống phù hoa tại kinh đô ánh sáng hơn 100 năm trước.
Ý tưởng mới mẻ : pop hóa phim ca nhạc
Lấy bối cảnh Paris năm 1899, đạo diễn Baz Luhrman thổi vào Moulin Rouge (2001) luồng gió mới. Với kinh nghiệm xuất phát từ opera, ông dũng cảm lồng vào nhạc phim những bản hit pop/rock đương đại của thập niên 1990 - 2000, thế hệ MTV soán ngôi giải trí. Từ bản alternative rock Smells like teen spirits (Mùi linh hồn trẻ) của nhóm Nirvana, The show must go on của nhóm Queen đến bản hòa ca gợi dục của bộ tứ Lil Kim, Mya, Pink, Christina Aguilera (Lady Marmalade), soundtrack nhạc phim mang đậm hơi thở hiện đại hơn là cổ điển. Tuy nhiên, Luhrman không thể bỏ qua điệu nhảy cancan tốc váy rất nổi tiếng vào đầu thế kỷ 20.
Điều gì khiến cho đạo diễn gốc Úc sử dụng chất liệu âm nhạc 100 năm sau để mô tả thế giới giải trí sôi động tại Moulin Rouge ? Baz pha chế một loại cocktail mới cho thể loại ca nhạc : sự kết hợp lạ lẫm giữa sân khấu, opera, điện ảnh và văn hóa pop/rock đương đại tạo nên bệ phóng cho thể loại musical mới mẻ.


Hãy lắng nghe cô gái điếm thượng lưu Satine (Nicole Kidman thủ vai) thể hiện liên khúc Sparkling Diamond để nói về đẳng cấp ngôi sao của mình tại hộp đêm Moulin Rouge. Đó là sự kết hợp bản hit  Material girl (Cô gái vật chất) do Madona trình diễn năm 1985 và ca khúc đinh Diamonds are girls best friend của Marilyn Monroe trong phim Gentleman prefers blonde (Quý ông say mê cô gái tóc vàng) năm 1953. Khán giả không những theo dõi diễn biến phim mà còn được chiêu đãi màn trình diễn ca múa nhạc live sống động tại hộp đêm Moulin Rouge.
Hiện đại hóa mô-típ cổ điển
Bộ phim mở màn với tấm màn nhung đỏ gạt sang hai bên, camera bay nhanh trên bối cảnh dựng giống Paris, xuyên qua các căn hộ thu nhỏ rồi tập kết tại Cối Xay gió đỏ. Moulin Rouge có cốt truyện khá cổ điển khi đề cập chuyện tình éo le giữa nhà viết kịch trẻ tuổi Christian và ngôi sao quyến rũ nhất Moulin Rouge, Satine. Một ngôi sao nổi tiếng như Satine gặp nhiều rắc rối vì ông chủ hộp đêm Zidler hứa sẽ trao Satine cho công tước xứ Worchester. Đổi lại, vị công tước sẽ rót tiền cải tạo Moulin Rouge thành nhà hát và biến Satine sẽ thành một nữ diễn viên siêu sao. Chuyện tình tay ba trở nên gay cấn hơn do sự giằng xé của Satine giữa hai thái cực : tình và tiền.
Hầu hết khán giả đoán rằng phim hội tụ những bản ballad song ca mùi mẫn trong bối cảnh hoàn hảo cho tình yêu và thơ ca, đồi Monmartre, Paris. Trên thực tế, màu sắc âm nhạc của phim rất đa dạng. Sử dụng các ca khúc kinh điển trong các phim ca nhạc như The Sound of Music (1965) và nhạc pop thời kỳ MTV, Baz khơi gợi khán giả Satine chính là hóa thân của Madonna hiện đại vì cô quá yêu vật chất trong Material girl.
Đạo diễn sáng tạo trên cốt chuyện cổ điển bằng thủ pháp : phim lồng trong phim, nhân vật liên tưởng nhân vật trên sân khấu ca nhạc. Phải chăng siêu sao Moulin Rouge cũng nổi tiếng ngang ngửa với quả bomb sex tóc vàng Marylin Monroe vì say mê với món quà kim cương từ các quý ông ?
Ở góc độ trái ngược, sự chất phác hay nét si tình, ghen tuông trong tình yêu của Christian đều gắn với các bản nhạc tên tuổi các ngôi sao pop rock như David Bowie (Nature Boy), The Police (Roxanne). Đặc biệt là bản hit Your song (Bài ca cho em) gắn với tên tuổi của Elton John trở thành điểm nhấn của phim khi cặp đôi diễn viên khiêu vũ say mê dưới bầu trời Paris ngập ánh sáng trăng và sao.
I sat on the roof and kicked off the moss ; Well, a few of the verses, well, they've got me quite cross ; But the sun's been quite kind while I wrote this song ; It's for people like you that keep it turned on ; So excuse me forgetting, but these things I do ; You see I've forgotten if they're green or they're blue ; Anyway the thing is what I really mean ; Yours are the sweetest eyes I've ever seen.
Anh ngồi trên mái nhà, giẫm lên rêu phong ; Một vài khổ thơ khiến anh nhầm lẫn ; Mặt trời khá tử tế khi anh viết bài ca này ; Bởi vì nó dành cho em, người luôn giữ cho ánh nắng luôn tràn ngập ; Xin lỗi em nếu anh đã quên nhưng không thể quên những gì anh làm ; Vì em sẽ hiểu anh chỉ quên màu sắc nó là xanh lá cây hay xay dương ; Dẫu sao anh chỉ muốn nói rằng ; Đôi mắt em là đôi mắt ngọt ngào nhất anh từng thấy.
Ekip sản xuất tài năng
Một nghịch lý dễ nhận thấy khi các ca sỹ tham gia đóng phim thường bị đánh giá thấp. Ở chiều ngược lại, các diễn viên đi hát hoặc đóng phim musical lại được khen ngợi. Điều này hoàn toàn đúng với sức hút hai ngôi sao chính Nicole Kidman và Ewan McGregor vì họ có thể ca hát như ca sỹ chuyên nghiệp không phải lồng giọng.
Baz Luhrman nhận xét rằng Nicole và Ewan hoàn toàn phù hợp với vai diễn : “Họ không cần là ca sỹ tên tuổi, chỉ cần có thể diễn xuất qua giọng hát và lay động cảm xúc khán giả”. Baz vô tình để ý Nicole và Ewan trong hai vợ kịch khác nhau trên sân khấu Broadway và quyết định ráp nối hai ngôi sao trong dự án phim Moulin Rouge. Giọng nam của Ewan có phần nổi trội hơn giọng Nicole về độ vang và độ dày nhưng cả hai lại có sự hòa hợp và bổ trợ ăn ý trong nhiều liên khúc tình yêu.
Ngoài ra, bổ trợ cho giọng hát là kỹ thuật thu thanh khá đa dạng nhờ yếu tố công nghệ. Thứ nhất, phim áp dụng kỹ thuật playback truyền thống : hai diễn viên chính thu âm và phát lại (playback) trên trường quay. Thứ hai, họ sẽ hát live thu tiếng trực tiếp không có sự can thiệp công nghệ. Cuối cùng, Baz sử dụng kỹ thuật mới mẻ : diễn viên chính hát trực tiếp trong phim và sau đó giọng hát sẽ được thay thế với công nghệ digital khiến cho họ bị khóa môi như hát lip-sync. Ca khúc chủ đạo trong phim Come what may cũng được áp dụng kỹ thuật dưới nhiều hình thức khác nhau.
Moulin Rouge là điểm sáng cho sự trở lại của thể loại phim ca nhạc sau nhiều năm vắng bóng. Thông qua đó, khán giả cảm nhận sự cầu kỳ và tâm huyết của bàn tay pha chế cocktail âm nhạc của đạo diễn người Úc. Không chỉ đơn thuần là ý tưởng mới mẻ pop hóa phim ca nhạc, Moulin Rouge là kho tài nguyên quý giá về tài năng của êkip sản xuất từ đạo diễn đến diễn viên. 
Suddenly the world seems such a perfect place ; Suddenly it moves with such a perfect grace ; Suddenly my life doesn't seem such a waste ; It all revolves around you ; And there's no mountain too high ; No river too wide ; Sing out this song and I'll be there by your side ; Storm clouds may gather ; And stars may collide ; [Ewan:] But I love you ; [Nicole:] I love you ; Until the end of time.
Bất chợt thế giới này trở thành nơi hoàn hảo ; Bất chợt di chuyển với sự duyên dáng ; Bất chợt cuộc đời anh không còn vô nghĩa ; Khi có em ở bên ; Không có ngọn núi quá cao ; Không có con sông nào quá rộng ; Hãy cất tiếng hát bài ca này và anh luôn ở bên em ; Bão tố có thể kéo tới, các ngôi sao có thể va chạm ; Nhưng anh sẽ yêu em tới trọn đời.
Theo RFI