Palazzo del Casino, nơi diễn ra Liên hoan điện ảnh quốc tế Venise, Ý, lần thứ 77. Ảnh chụp ngày 01/09/2020. REUTERS - YARA NARDI
Cùng với liên hoan phim Mỹ Deauville ở Pháp, Liên hoan điện ảnh Venise lần thứ 77 là hai sự kiện văn hóa đáng chú ý vào mùa tựu trường. Tuy các biện pháp phòng dịch Covid-19 đang được tăng cường tại Ý, Liên hoan phim Venise vẫn diễn ra từ ngày mai 02/09 đến 12/09. Cách tổ chức năm nay đơn giản nhẹ nhàng hơn, nhưng nội dung chương trình vẫn phong phú, đa dạng.
Năm ngoái, bộ phim ‘‘Joker’’ của Todd Phillips đã được đăng quang khi về đầu trên bảng vàng Venise. Khán giả lúc ấy đã nhìn thấy nhiều thần tượng điện ảnh như Meryl Streep, Catherine Deneuve, Brad Pitt, Scarlett Johansson, Penelope Cruz, Jude Law và nhất là Joaquin Phoenix xuất hiện trước ống kính của các phóng viên nhiếp ảnh hay của các đài truyền hình. Năm nay, cảnh quay các ngôi sao màn bạc bước trên thảm đỏ đã hoàn toàn bị hủy bỏ. Liên hoan phim Venise lần thứ 77 không còn nét lộng lẫy hào nhoáng như những năm trước, một khi vắng hẳn vầng hào quang của các ngôi sao đến từ kinh đô điện ảnh Hollywood, ngoại trừ chủ tịch ban giám khảo năm nay là ngôi sao màn bạc người Úc Cate Blanchett.
Trong năm 2020, chương trình liên hoan Berlin đã ít nhiều bị xáo trộn, liên hoan điện ảnh Cannes (dự trù diễn ra vào tháng 5) đã bị hủy bỏ. Còn Venise, tuy được xem trên lịch sự kiện là liên hoan quốc tế cuối cùng trong năm, nhưng rốt cuộc năm nay Venise lại trở thành điểm hẹn quan trọng nhất đối với làng điện ảnh quốc tế. Lần đầu tiên, kể từ khi dịch Covid-19 bùng phát rồi lan rộng trên toàn cầu, một liên hoan lại có đông đảo tài năng, từ nhiều quốc gia cùng đến tham dự.
Tính tổng cộng, có 18 bộ phim được gửi đi tranh giải Sư tử vàng 2020. Trong chương trình chính thức, có tất cả 4 bộ phim Ý, hai phim Mỹ, một phim Pháp. Phía châu âu, có phim của Ba Lan, Hungary, Đức, Bỉ và Bosnia. Phía châu Mỹ, có sự tham gia của Hoa Kỳ, Mêhicô và Canada. Châu Á năm nay hiện diện trong chương trình tranh giải với phim của Nhật Bản, Ấn Độ và Azerbaidjan. Ngoài ra, còn có các tác phẩm đến từ Nga, Israel và Iran.
Nhìn chung, chương trình tranh giải Sư tử vàng 2020 khá đa đạng về mặt thể loại. Phim ‘‘Les amants sacrifiés’’ (tựa tiếng Anh là Wife of a Spy) của đạo diễn Kiyoshi Kurosawa là phim tâm lý hồi hộp, lồng một câu chuyện trong ngành mật vụ tình báo vào bối cảnh lịch sử nhiễu nhương trước khi xẩy ra Đệ nhị Thế Chiến. Bộ phim ‘‘Dear Comrades’’ (Các đồng chí thân mến) của đạo diễn người Nga Andrei Konchalovsky gợi hứng từ câu chuyện có thật vào tháng 6 năm 1962, khi lực lượng quân đội Nga đàn áp phong trào biểu tình tại nhà máy Novocherkassk khiến 26 công nhân thiệt mạng và gần 100 người khác bị thương.
Còn bộ phim mang tựa đề ‘‘The Sun Children’’ (Những đứa con của mặt trời) của đạo diễn người Iran Majid Majidi lại giống như một câu chuyện ngụ ngôn thời đại, kể lại hành trình phiêu lưu của một nhóm trẻ lêu lỏng ‘‘bụi đời’’ chuyên đi ăn cắp vặt. Nhóm con nít này đi tìm dấu vết của một kho tàng chôn giấu dưới lòng đất. Tuy nhiên, để có thể vào được tận nơi cất giữ kho báu, cả nhóm phải đăng ký nhập học tại trường ‘‘Mặt Trời’’, một tổ chức thiện nguyện chuyên dạy chữ và nhất là dạy nghề cho các trẻ em nghèo, mồ côi hay vô gia cư.
Về phía các bộ phim Mỹ, tuy Venise năm nay không thu hút những tên tuổi lớn đến từ Hollywood, nhưng có hai gương mặt đáng chú ý. Trước hết là nữ đạo diễn Mona Fastvold người Mỹ gốc Na Uy, đến Venise giới thiệu tác phẩm ‘‘The world to come’’. Quan trọng hơn nữa là nữ đạo diễn người Mỹ gốc Hoa Chloé Zhao. Cô đã từng gây nhiều tiếng vang lớn nhờ bộ phim độc lập ‘‘The Rider’’ (Cao bồi ngã ngựa) và cô đã được tập đoàn Disney tuyển chọn để thực hiện chu kỳ thứ tư của vũ trụ điện ảnh kết nối của Marvel qua bộ phim những siêu anh hùng bất tử ‘‘The Eternals’’. Đến liên hoan phim quốc tế Venise lần này, Chloé Zhao giới thiệu bộ phim độc lập ‘‘’Nomadland’’ với nữ diễn viên từng đoạt giải Oscar, Frances McDormand trong vai chính.
Bên cạnh đó, giới phê bình quốc tế cũng quan tâm đến tác phẩm ‘‘One Night in Miami’’ (tạm dịch Đêm đầy nhiệt huyết) của nữ đạo diễn Regina King. Bộ phim này phản ánh tinh thần dấn thân của vô địch quyền anh người Mỹ Cassius Clay (Mohamed Ali) thời thanh niên, cũng như của mục sư Malcolm X, lãnh tụ phong trào đấu tranh đòi quyền bình đẳng cho người da đen, một chủ đề mà cho tới tận bây giờ vẫn còn mang nhiều tính thời sự nóng bỏng tại Hoa Kỳ.
Về phía các tác phẩm châu Á, ngoài phim Nhật Bản và Ấn Độ, đa số còn lại được chiếu trong chương trình toàn cảnh ‘‘Chân trời’’ của liên hoan Venise. Tác phẩm ‘‘Night in Paradise’’ của đạo diễn Park Hoon Jung là bộ phim Hàn Quốc duy nhất (với dàn diễn viên Eom Tae Goo, Cha Seung Won, Jeon Yeo Been) tham dự liên hoan Ý và từng được ban tuyển chọn đánh giá là một trong những bộ phim băng đảng hay nhất của làng điện ảnh Hàn Quốc những thập niên gần đây.
Ngoài ra, còn có bộ phim tâm lý xã hội ‘‘Love After Love’’ của nữ đạo diễn Ann Hui (Hứa An Hoa). Đạo diễn người Hồng Kông đến tham dự liên hoan Venise năm nay không những để giới thiệu tác phẩm mới của mình, mà còn chủ yếu là để nhận giải vinh danh toàn bộ sự nghiệp (giải thành tựu trọn đời) cùng với nữ diễn viên Tilda Swinton.
Theo lời giám đốc Alberto Barbera, tuy nhiều phim đã được tuyển chọn, các đoàn làm phim cũng đã được mời, thế nhưng một số bộ phim quan trọng và ngoạn mục có nhiều khả năng thu hút sự chú ý của mọi người, vẫn thiếu vắng trong chương trình năm nay. Làng phim Hollywood vẫn có nhiều dự án hấp dẫn, tuy nhiên một số bộ phim cho dù đã hoàn tất vẫn không được xuất hiện tại Venise ngay cả trong các chương trình không có tranh giải. Điều này phần lớn cũng vì giới sản xuất chờ đợi một cơ hội tốt hơn để khai thác các bộ phim ‘‘tồn kho’’.
Bên cạnh đó, liên hoan Venise từng để vuột mất nhiều tác phẩm có giá trị vào tay liên hoan Cannes, chẳng hạn như bộ phim hoạt hình mới mang tựa đề ‘‘Soul’’ của hãng phim Pixar và tác phẩm gần đây nhất ‘‘The French Dispatch’’ của đạo diễn Mỹ Wes Anderson. Cả hai bộ phim này từng được đưa vào chương trình chính thức của Cannes, nhưng đến giờ chót liên hoan Cannes lại bị hủy bỏ, khán giả vì thế có lẽ sẽ phải kiên nhẫn thêm một thời gian dài trước khi được xem hai bộ phim này trên màn ảnh lớn. Nhìn chung, chương trình tranh giải Sư tử vàng 2020 vẫn khá phong phú, trong đó có nhiều ứng cử viên xứng đáng kế nhiệm tác phẩm ‘‘Joker’’ của Todd Phillips, chẳng những đã đoạt giải nhất tại Venise, mà còn giúp cho Joaquin Phoenix giành luôn cả hai giải Golden Globe và Oscar dành cho diễn xuất.
Theo RFI
