Vai diễn chính trong phim “Mưu cầu hạnh phúc” đã mang lại cho diễn viên Will Smith 2 đề cử danh giá Oscar và Quả cầu vàng cho “diễn viên nam chính xuất sắc” năm 2006. AFP/File

Trong thời khắc khó khăn, có thể nói là có một không hai này, khi dịch bệnh Covid-19 hoành hành trên khắp thế giới, hẳn chúng ta sẽ luôn phải tự nhủ với bản thân rằng “rồi mọi việc sẽ qua”. Ta sẽ tìm kiếm những tia sáng hi vọng, những suy nghĩ tích cực để cùng nhau hướng tới tương lai tươi đẹp hơn. Một trong những lựa chọn đó, chắc chắn không thể bỏ qua, là một bộ phim hay.

Và trong vô vàn những bộ phim ấy, có một tác phẩm càng không nên bỏ qua, đó là “Mưu cầu hạnh phúc” (The Pursuit of Happyness) của đạo diễn người Mỹ gốc Ý - Gabriele Muccino. Dù không phải một tác phẩm hoành tráng với những cảnh quay hành động kĩ xảo tuyệt tác hay dàn diễn viên chân dài hấp dẫn như phần lớn các tuyệt phẩm của Hollywood, bộ phim ra đời vào năm 2006 rõ ràng đã mang lại rất nhiều năng lượng tích cực cho hàng triệu triệu khán giả trong suốt một thời gian dài.
Phim được nhà biên kịch Steve Conrad viết dựa trên cuốn hồi kí của triệu phú da màu Christopher Paul Gardner và được hoàn thiện một cách gần như tuyệt đối bởi phần diễn xuất vô cùng ấn tượng của hai cha con diễn viên Will Smith và Jaden Smith. Hơn thế, nó còn đạt doanh thu cao gấp 6 lần so với kinh phí bỏ ra, lên đến hơn 300 triệu USD.
Dựa trên một câu chuyện và một con người có thật cùng hành trình vượt qua nghịch cảnh cuộc sống của hai cha con Gardner, bộ phim đã hoàn toàn chiếm trọn tình yêu của những người yêu điện ảnh và xa hơn nữa, nó truyền cảm hứng cho rất rất nhiều người đang tìm kiếm ý nghĩa của cuộc sống.

Sống là nỗ lực không ngừng
“Mưu cầu hạnh phúc” kể về Chris Gardner, một nhà đầu tư sống ở San Francisco vào khoảng đầu những năm 1980. Chris dốc toàn bộ tiền vào máy quét mật độ xương lưu động và mong muốn sẽ đổi đời nhưng sự thật lại không như anh trông đợi. Cái máy không có công dụng tuyệt hảo mà giá tiền thì lại quá đắt đỏ. Chris gần như sạt nghiệp, vợ chuyển đến New York để tìm kiếm công việc mới, để lại cậu con trai duy nhất bé bỏng cho anh chăm nom.
Liên tục những khó khăn ồ ạt ập tới, cái này chưa hết thì lại đến cái khác. Tất cả đều như những cơn sóng lớn trên biển khơi, không cho Chris kịp có thời gian để xoay trở và để thở. Là một phim tâm lí nhưng nhịp điệu phim vì thế rất nhanh, chuyển từ sự kiện này sang sự kiện khác, luôn có các tình huống xoay chiều đảo cực. Nhiều lúc tưởng như Chris đã sắp thoát ra được nhưng rồi nó lại kéo anh xuống, nhấn chìm sâu hơn.
Đó… là lúc Chris biết tới nghề môi giới chứng khoán. Anh đăng kí nộp đơn để được tham gia vào một chương trình đào tạo của hãng chứng khoán nổi tiếng và đã có được một cuộc hẹn phỏng vấn. Thế nhưng ngay trước buổi sáng quan trọng này, Chris đã phải sơn lại nhà cho chủ vì không có tiền trả tiền thuê. Rồi cũng thời điểm đó, anh bị cảnh sát bắt giam một đêm vì vé phạt đỗ xe chưa thanh toán. Sự việc dẫn tới việc Chris xuất hiện trong buổi phỏng vấn với đầu tóc bù xù và bộ vest duy nhất dính đầy sơn tường.
Đó… là lúc tài khoản vừa có thêm một khoản nho nhỏ thì Chris lại bị trừ gần hết vì anh còn nợ thuế.
Đó… là lúc Chris có được cuộc hẹn với một bác sĩ để bán cái máy cuối cùng, hi vọng cuối cùng của hai cha con, thì nó lại bị kẻ lang thang trên phố ăn cắp mất.
Những chướng ngại vật liên tục được dựng lên khiến khán giả vừa cảm thấy một chút vui mừng thì lại hụt hẫng và thất vọng thay cho anh. Hầu hết thời gian người ta đều chứng kiến Chris chạy. Hành động bên ngoài ấy giống như để thể hiện cái bên trong của anh, luôn luôn tiến lên phía trước, luôn luôn cố gắng và không bao giờ ngừng nghỉ. Vì chỉ cần dừng lại thì tất cả sẽ biến mất. Những bước chân gấp gáp, hơi thở hổn hển có lúc rã rời nhưng Chris không gục ngã.
Anh chạy cho kịp buổi phỏng vấn. Chạy đuổi theo kẻ lang thang để lấy lại cái máy đo mật độ xương. Chạy trốn người tài xế taxi khi anh không đủ tiền trả cho họ. Chạy để kịp đứng vào hàng dài những người vô gia cư cần được cứu trợ ở nhà thờ, để được họ xếp cho hai cha con một chỗ ngủ qua đêm. Chạy và chạy và chạy… Cuộc sống rõ ràng không bao giờ dừng lại, nếu chỉ cần ta chậm hơn nó thì ta sẽ bị đá bay khỏi vòng xoay ấy, ta sẽ bị loại ra ngoài. Chris phải làm tất cả để tồn tại. Anh chạy, kéo theo cậu con trai Christopher bé nhỏ luôn ôm trong lòng con búp bê siêu nhân của cậu.
May mắn thay, dường như càng trong khó khăn thì Chris càng trở nên mạnh mẽ hơn. Anh giống như một miếng cao su, bị dồn nén nhiều thì sức bật trở lại càng lớn. Rồi số phận cũng có lúc mỉm cười với Chris khi anh tìm lại được chiếc máy cuối cùng. Chris phải bán máu để lấy tiền sửa máy vì người đàn ông lang thang đã làm hỏng nó nhưng dẫu sao anh cũng đã bán được và có một khoản tiền nho nhỏ để trông nom con trai và tiếp tục nuôi dưỡng ý chí.
Năng lượng tích cực lan tỏa
Tại sao “Mưu cầu hạnh phúc” lại có thể đi vào lòng người đến thế, có lẽ là bởi không khí của phim dựa trên tình Cha con. Có quá nhiều áp lực, quá nhiều mệt mỏi, quá nhiều chua chát nhưng tuyệt nhiên bộ phim không hề toát lên vẻ bi lụy đau khổ. Mà trái lại, nó là gần 2 tiếng xúc động nghẹn ngào, bật cười khúc khích và nể phục khôn lường. Ở bên con, nhìn con, chăm sóc cho con là niềm an ủi lớn nhất thúc đẩy Chris hướng về phía trước. Anh không được phép buồn, hay thất vọng, hay chán nản vì bên cạnh anh là một tâm hồn thơ bé trong sáng cần được tưới tắm và nuôi dưỡng bằng những điều tốt đẹp.
Trường đoạn rung động nhất trong phim, là khúc yêu đời khiến người ta không thể quên, chính là lúc hai cha con Chris phải trú ngụ qua đêm ở trong nhà vệ sinh của ga tàu điện ngầm. Nhà thuê thì đã bị đòi lại, nhà thờ cũng không còn chỗ vì hai cha con đến quá muộn, Chris buộc phải đưa con xuống ga tàu.
Ở đó, mạch phim lắng lại một chút khi cậu bé Christopher quá mệt và buồn bã bởi những ngày liên tục bị cha kéo lê đi khắp nơi, thèm khát mái nhà, đòi hỏi một cuộc sống bình thường… thì cha cậu bỗng đưa cậu trở về quá khứ với những con khủng long tuyệt đẹp, khung cảnh hùng vĩ và tham gia vào cuộc rượt đuổi ngoạn mục với lũ khủng long bạo chúa. Tình cảnh nguy khốn tới mức họ phải chui vào một hang đá để trốn và phải giữ im lặng để bảo toàn tính mạng trước bầy khủng long hung ác. Cái hang ấy, không phải một chỗ hoàn hảo nhưng lại an toàn, đó là nhà vệ sinh ở ga tàu điện ngầm.
Chris đã diễn một vở kịch vô cùng tuyệt vời khi anh nghĩ tới người đàn ông lang thang đã ăn cắp cái máy của mình rồi tin rằng đó là cỗ máy thời gian. Giờ đây, anh cũng làm y hệt ông ta, dùng nó để xoa dịu cậu con trai bé bỏng. Hình ảnh thật sự khiến người xem phải xúc động lặng đi là hình ảnh Chris trải giấy vệ sinh xuống sàn toilet để con nằm. Anh chốt cửa bên trong, mặc cho bao người đi qua đập cửa ầm ầm kêu gào đòi mở nó ra.
Chris giữ chặt cánh cửa. Christopher thì đang ngủ say sưa. Còn anh thì khóc. Lần đầu tiên và cũng là lần duy nhất trong phim, Chris khóc. Không phải những giọt nước mắt bất lực. Đó là những giọt nước mắt của sự cố gắng, chua xót nhưng phải bật đứng lên của Chris, để rồi chẳng lâu sau đó, anh đã đạt được điều anh muốn, được tham gia vào khóa đào tạo và trở thành nhân viên làm việc toàn thời gian ở công ty chứng khoán.
Dựa trên hành trình vượt khó trong suốt một năm của hai cha con nhân vật có thật là Christopher Paul Gardner, bộ phim có một điều đặc biệt là vai chính trong đó cũng do hai cha con Will Smith thủ vai. Chắc chắn là vì vậy mà Will Smith đã nhập cuộc không thể tốt hơn. Diễn xuất tuyệt vời của anh đã tạo nên hình ảnh người cha không bao giờ khoan nhượng với khó khăn, dồn nén sự mệt mỏi xuống tận cùng để luôn động viên và khích lệ con trai của mình. Vai diễn này đồng thời mang lại cho Will Smith hai đề cử danh giá Oscar và Quả cầu vàng cho “diễn viên nam chính xuất sắc” cùng năm đó.
Tiêu đề bộ phim cũng khiến nhiều người thắc mắc khi bị viết sai chính tả. Từ “Happiness” với chữ “I” ngắn đã được viết bằng chữ “Y” dài. Đây chính là chủ ý của nhân vật chính, ông Gardner. Từ “Happyness” được viết sai chính tả này chính là từ mà ông đã từng nhìn thấy ở một khu dân cư nghèo trên đường tìm kiếm cuộc mưu sinh của mình năm đó. Ông muốn dùng lại nó, như là một sự tri ân, bởi nhờ có nó mà ông trở thành người như ngày hôm nay, nhờ có những người nghèo nhưng tốt bụng đó đã giúp đỡ ông và con trai vượt qua giai đoạn khó khăn nhất trong cuộc đời.
Hạnh phúc là điều đáng được mưu cầu, nếu chúng ta đủ mạnh mẽ để đấu tranh và vươn tới nó thì rồi tất cả sẽ trở thành hiện thực vì chúng ta xứng đáng được hưởng Hạnh phúc.
Theo RFI