Quỳnh Trần & Giải Thưởng Văn Chương Runeberg Của Phần Lan Cho Cuốn Sách Đầu Tay: Bóng Tối và Sự Mát Mẻ
Tác giả Quỳnh Trần đoạt giải Runeberg – với cuốn sách đầu tay miêu tả cuộc sống của một gia đình Việt Nam nhỏ ở Ostrobothnia
Tác giả Quỳnh Trần đoạt giải Runeberg cho cuốn Bóng tối và sự mát mẻ.
Giải Runeberg do Quỳnh Trần giành được cho tiểu thuyết đầu tay Shadow and Coolness (Oos Menna). Anh là người thắng giải, được chọn trong số mười ứng cử viên.
Nguyên bản bằng tiếng Thụy Điển, tác phẩm đã làm hài lòng ban giám khảo với câu chuyện giàu hình ảnh và ngôn ngữ. Kết luận để bình chọn quyển sách nầy đã được ban giám khảo mô tả về cuốn tiểu thuyết như sau:
“Cuốn tiểu thuyết của Trần không trình bày hoặc đưa ra những lời giải thích có sẵn, mà cho phép người đọc tự tạo ra những cách hiểu của họ. Cuốn tiểu thuyết có âm điệu độc đáo, một tổng thể có nhiều màu sắc và đẹp đẽ và là bổ sung mới mẻ cho văn học Phần Lan”.
Năm nay, ban giám khảo gồm có: văn sĩ Marja-Leena Tiainen, nhà phê bình Merja Leppälahti và nhà nghiên cứu văn học Hanna Lahdenperä.
Trần, sống ở Malmö, Thụy Điển, đã đến Porvoo để nhận giải thưởng 20.000 euro.
Chúng tôi đã liên lạc với Quỳnh Trần, 32 tuổi, qua điện thoại trước lễ trao giải. Nhà văn đầu tay nầy đã trả lời chúng tôi một cách vui vẻ như sau:
– Tôi chưa thực sự tin điều nầy. Giải thưởng là một bất ngờ thực sự lớn. Tôi chỉ mới gần đây quen với ý tưởng rằng người ta đang đọc một cuốn sách do tôi viết.
Trần có gốc gác Việt Nam. Cha mẹ anh chuyển đến Phần Lan vào năm 1989, cùng năm mà Quỳnh được sinh ra. Anh ấy đã sống ở Pietarsaari trong suốt thời thơ ấu và thanh niên của mình.
Thật trùng hợp, J. L. Runeberg cũng sinh ra ở Pietarsaari.
Các sự kiện của cuốn tiểu thuyết đầu tay cũng nằm ở Pietarsaari. Bóng tối và sự mát mẻ kể về một gia đình ba người gồm mẹ Má, anh lớn Hiếu và cậu em trai trong truyện là nhân vật kể chuyện. Người cha của gia đình đã không được nói đến.
Trần nói rằng gia đình trong tiểu thuyết là hư cấu. Nó không liên quan gì đến gia đình thời thơ ấu của chính anh ấy.
Nói chung, Trần không muốn nói nhiều về bản thân xuất thân.
Tuy vậy, anh ấy tiết lộ một chút rằng anh ấy đã sống ở Malmö gần mười năm. Trần là một nhà tâm lý học chuyên nghiệp, nhưng không muốn nói thêm về công việc của mình. Anh ấy đã viết cuốn sách đầu tay của mình trong một vài năm song song với công việc của mình.
Trần đã theo học viết văn ở trường Biskops Arnö Folk danh tiếng ở Thụy Điển.
Giữa Các Nền Văn Hóa
Cuốn tiểu thuyết Bóng tối và sự mát mẻ không có cốt truyện, nhưng bao gồm các chương có độ dài khác nhau. Các chương vẽ nên một bức tranh về sự năng động đặc biệt của một gia đình nhỏ. Người Mẹ, Má muốn làm giàu và cố gắng kiếm tiền cho gia đình bằng nhiều cách. Ngoài ra, bà còn duy trì kỷ luật nghiêm khắc đối với các con của mình, đặc biệt là đối với người anh lớn có tính chống đối hơn. Anh cả Hiếu bắt đầu có hứng thú với các cô gái và dành cả cuộc đời để thay đổi bạn gái. Nhân vật kể chuyện quan sát tất cả những điều này, dù ít hay nhiều với tư cách là một người ngoài cuộc.
Cộng đồng Việt Nam cũng được đưa lên mạnh mẽ.
– Pietarsaari đã và vẫn còn nhiều người tỵ nạn đã rời khỏi Việt Nam trong quá khứ, Trần nói.
Cuốn sách được tạo ra giữa văn hóa Phần Lan và Việt Nam. Thế hệ lớn tuổi ở trong vòng sinh hoạt của riêng họ, trong khi những người trẻ có khả năng ngôn ngữ đi lại trôi chảy giữa các nền văn hóa khác nhau và gặp gỡ những người mới.
Trần về thăm quê hương của mình ở Pietarsaari vài lần một năm và vẫn nói tiếng Việt trôi chảy. Trần hiểu rất rõ tiếng Phần Lan, nhưng không thích nói.
Tường thuật trực quan
Trần viết một cách nên thơ và miêu tả. Anh ấy nói rằng đã mất một thời gian dài để tìm được âm điệu phù hợp.
– Tôi không dễ tìm được âm điệu cho mình. Tôi đã thử rất nhiều và viết đi viết lại nhiều lần.
Ban giám khảo Runeberg so sánh cuốn tiểu thuyết của Trần với một bức ảnh: “Ánh sáng và bóng tối và các chi tiết được thu hút từng chút một vào tâm trí người xem.”
Hình ảnh cũng đóng một vai trò quan trọng ở cấp độ câu chuyện. Má mua một chiếc máy ảnh và hăng hái học cách chụp. Cuốn sách vẫn sống trong thời của máy ảnh dùng phim. Ngoài ra nhiều bộ phim châu Á cũng được đề cập đến.
Theo Trần, nhân vật chính của cuốn sách, một cậu bé Tiểu Học, không hề giống cậu. Mặc dù cậu ấy cũng thích chuyện viết lách.
Trí tưởng tượng là nguồn lực của nhân vật chính trong câu chuyện. Nó thậm chí còn lên đến cường độ quá đáng khi cậu mô tả một chuyến đi hái trái rừng mà đích thân cậu không thể tham gia.
Giải thưởng Runeberg là một trong những giải thưởng văn chương quan trọng nhất ở Phần Lan. Nó khác với Giải thưởng Finlandia ở chỗ sự lựa chọn cuối cùng cũng được thực hiện bởi một hội đồng chuyên gia, trong khi người đoạt giải Finlandia chỉ được chọn bởi một người.
Giải thưởng Runeberg không giới hạn thể loại tiểu thuyết, vì nó có thể bao gồm cả thơ và tiểu luận. Từ vài năm trước, số tiền thưởng của giải đã được nâng lên 20.000 €.
Trần vẫn chưa biết mình định làm gì với số tiền thưởng.
– Có lẽ tôi sẽ chỉ gửi chúng vào tài khoản tiết kiệm thôi.
Tuy nhiên, Trần hy vọng mình có thể làm việc ít hơn và viết nhiều hơn trong tương lai.
Bản dịch của Trần Minh Cảnh, Helsinki
Ngày 5 Tháng Hai 2022
(Nguyên gốc từ:
https://yle.fi/uutiset/3...EDevBITzUdMre_9e4ewuQjah)kGLuTEE2uWY
* * *
(Bài đọc thêm)
Tác Giả Quỳnh Trần, Người Việt 32 Tuổi, Đoạt Giải Văn Chương Runeberg Đầy Vinh Dự Của Nước Phần Lan
[/img](Phần Lan 5 tháng 2, 2022) – Hôm nay dù tuyết băng mù mịt, nhưng lá quốc kỳ đã được người dân Phần Lan long trọng kéo lên để kỷ niệm ngày sinh nhật của Johan Ludvig Runeberg. Ông được coi là nhà thơ quốc gia của nước Phần Lan, tác giả nhiều bài thơ đề cập đến cuộc sống nông thôn nghèo khó, nhiều bài thơ tâm linh, nhiều bài sử thi hùng tráng. Lời bài thơ “Đất của chúng ta” đã trở thành quốc ca Phần Lan. Ông cũng là một Linh Mục Lutheran đã tham gia vào quá trình hiện đại hóa thánh ca Lutheran của Phần Lan.
Cũng hôm nay, thông tấn YLE của Phần Lan loan báo Giải Văn Chương Runeberg – một trong những giải quan trọng nhất về tiểu thuyết của Phần Lan – năm nay đã được trao cho Quỳnh Trần, một tác giả 32 tuổi với cuốn tiểu thuyết đầu tay mang tên “Bóng Tối và Cái Mát Mẻ” (Oos Menna).
YLE cho biết họ Trần là người gốc Việt. Cha mẹ đến Phần Lan năm 1989, cùng năm Quỳnh Trần được sinh ra. Anh đã sống ở Jakobstad trong suốt thời thơ ấu và thời thanh niên của mình. Thật tình cờ, Jakobstad cũng là nơi sinh của nhà thơ Phần Lan J. L. Runeberg.
Cuốn tiểu thuyết viết bằng ngôn ngữ Thụy Điển. Tiếng Thụy Điển và tiếng Phần Lan đều chính thức được coi là quốc ngữ của Phần Lan, vì 6% dân Phần Lan nói tiếng Thụy Điển. Cuốn sách kể về một gia đình ba người, gồm Mẹ, anh trai – và em trai, người kể “tôi” trong cuốn sách. Không nói gì về người cha của gia đình. Tác giả cho biết gia đình này chỉ là hư cấu.
Thông tấn YLE tường thuật rằng cuốn tiểu thuyết không có cốt truyện, mà gồm các đoạn văn có độ dài khác nhau. Thông qua đó, tác giả vẽ ra một bức tranh về sự năng động đặc biệt của một gia đình nhỏ. Mẹ muốn làm giàu và cố gắng kiếm tiền cho gia đình bằng nhiều cách. Ngoài ra, bà còn duy trì kỷ luật nghiêm khắc với các con, đặc biệt với người anh trai nổi loạn hơn, đã bắt đầu quan tâm đến các cô gái và dành cả cuộc đời mình để thay đổi bạn gái. (“Tôi” sẽ theo dõi tất cả những điều này, ít nhiều với tư cách là một người ngoài cuộc). Cộng đồng người Việt cũng được phơi bày ra khá nhiều. Tác giả cho biết: “Có rất nhiều người đã trốn từ Việt Nam sang Jakobstad”.
YLE tường thuật “Cuốn sách được tạo ra giữa văn hóa Phần Lan và Việt Nam. Thế hệ lớn tuổi ở trong vòng tròn của riêng họ, trong khi những người trẻ có kỹ năng ngôn ngữ di chuyển thuận lợi trong các nền văn hóa khác nhau và làm quen với những người mới”.
Giải Runeberg với số tiền thưởng 20,000 euros được trao cho Quỳnh Trần sau khi chọn ra từ 10 ứng viên.
Ban Giám Khảo cho biết:
“Cuốn tiểu thuyết của Trần không trình bày hay đưa ra những lời giải thích sẵn, mà cho phép người đọc tự tạo ra những cách giải thích của riêng mình. Cuốn tiểu thuyết này là một bổ sung mới mẻ cho văn học Phần Lan, một tổng thể săn chắc và đẹp đẽ”.
Nguyễn Bá Trạc lược thuật
Nguồn: Fb Nguyễn Bá Trạc
