Ảnh minh họa: Đạo diễn Lee Joon-ik (p) tai lễ khai mạc Liên Hoan Phim Quốc Tế Busan (BIFF) lần thứ 27 tại Trung Tâm Điện Ảnh Busan ở Busan, Hàn Quốc, ngày 05/10/2022. AP - Ahn Young-joon

Nhắc tới Hope, một tác phẩm điện ảnh của Hàn Quốc được sản xuất vào năm 2013, người ta nhớ ngay tới vụ án Nayoung từng làm rúng động nước này. Hành động tra tấn và xâm hại tình dục một bé gái 9 tuổi một cách tàn ác của hung thủ hồi năm 2008 lại chỉ phải chịu cái án quá nhẹ so với những gì hắn đã gây nên.

Làn sóng phẫn nộ lan mạnh bao trùm, dấy lên hồi chuông cảnh tỉnh về tội phạm tình dục tuổi vị thành niên đồng thời khiến cho đạo diễn Lee Joon-ik, người vẫn luôn đam mê và thành công với dòng phim Lịch sử, đã phải lên tiếng. Tác phẩm mang tên “Hi vọng” của ông cùng các cộng sự ngay lập tức được đánh giá cao và đoạt giải thưởng điện ảnh Rồng Xanh lần thứ 34 tại Hàn Quốc.  
Điều ngạc nhiên hơn cả là HOPE mang danh phục hiện một vụ án có thật song hoàn toàn không có bất cứ một hình ảnh bạo lực nào xuất hiện trên phim. Nó chỉ mở màn bằng cảnh cánh diều Hi vọng bay cao trong gió trên bầu trời trong xanh rồi một ngày rớt xuống đúng chân kẻ thủ ác để rồi bị nghiền nát đớn đau. Người xem cảm thấy nỗi thất vọng đau khổ tận cùng, gục ngã theo tiếng khóc không nên lời của người mẹ, ánh mắt thất thần của người cha và hành trình vượt lên những ám ảnh, những điều tiếng, dị nghị của xã hội, của truyền thông, những vật vã cả về thể xác lẫn tinh thần… để tiếp tục cuộc sống như vốn dĩ đang diễn ra của ba người trong gia đình bé Soo Won.
Nỗi đau bất tận
Bởi có lẽ không một cảnh bạo lực nào hiện hữu trong phim nên người ta biết rằng, cảm nhận nỗi đau – theo cái cách mà Lee Joon-ik tạo ra – chính là cảm nhận bằng hành trình “xuyên thấu qua nó”. Nỗi đau ấy không chỉ tồn tại khi cái ác diễn ra mà nó sẽ theo nạn nhân và gia đình họ đi suốt cuộc đời, ở trong từng bữa ăn, giấc ngủ, từng bước đi, từng cử chỉ hành động lời nói. Đối mặt với sự việc giống như thử thách quá lớn với gia đình Soo Won. Nhìn con gái bé nhỏ bị tổn thương thể xác kinh khủng, họ vừa chăm sóc con, vừa theo sát quá trình điều tra của cảnh sát vừa phải bảo vệ con trước búa rìu dư luận.
Trường đoạn Dong Hoon, cha của Soo Won, vượt qua hàng rào dày đặc của truyền thông, xốc vội con gái lên tháo chạy khỏi phòng bệnh trong khi trên cơ thể cô bé vẫn gắn đầy dây rợ và ống truyền đã tạo nên ấn tượng vô cùng mạnh mẽ. Túi đựng chất thải vỡ ra. Giữa tiếng con khóc, người cha luống cuống dùng giấy lau chùi cho con, run rẩy động viên con mà chính anh cũng đang hoảng hốt… dường như khán giả cảm thấy căm giận kẻ thủ ác hơn bao giờ hết. Ai đáng phải trải qua những điều kinh khủng hơn thế? Không ai cả.
“Tôi muốn chết”. Soo Won đã kể với Nhà trị liệu tâm lí về điều bà nội cô bé nói trước lúc lâm chung. Và khi được hỏi con nghĩ gì về câu nói đó thì cô đã trả lời “thế nghĩa là tại sao tôi được sinh ra”. Sau sự việc, Soo Won hoàn toàn câm lặng. Có vẻ như băn khoăn duy nhất trong đầu óc non nớt của cô bé lúc này chính là “tại sao điều đó lại xảy ra với mình”. Cũng giống cảm xúc của cha mẹ cô, Dong Hoon và Mi Hee đã thốt lên “Tôi mong điều đó xảy ra với tất cả trẻ em trên thế giới, để con tôi không phải chịu sự đau đớn một mình”.
Họ có phải người xấu không, khi có cái suy nghĩ độc ác ấy? Không, họ chỉ đang quá đau khổ mà thôi. Họ cảm thấy bế tắc trước hoàn cảnh con gái phải chịu đau đớn về thể xác lúc còn quá nhỏ, chịu nỗi ám ảnh khủng khiếp về tinh thần lúc con chưa kịp hiểu chuyện gì, khi họ phải nghe tiếng con rên rỉ mỗi đêm và hình dung ra con bé sẽ phải sống với những tổn thương trên cơ thể đến suốt cuộc đời. Không một bậc làm cha làm mẹ nào có thể chịu đựng nổi nhưng gia đình bé nhỏ của họ đã phải đối mặt với nó, phải học cách chấp nhận và vượt qua nó, bởi sẽ không ai có thể giúp họ được ngoài chính bản thân họ.
Những bận rộn sai lầm
Không phải người lớn đều là những người vô tội. Gia đình bé Soo Won được dựng lên từ đầu phim trong khung cảnh khá bận rộn. Cuộc sống hiện đại như một cái guồng khổng lồ cuốn họ đi với biết bao lo toan, bao mối quan hệ phải dùng tới Tiền dù là những mối quan hệ không đâu. Họ cũng không phải người dư giả gì và vì thế, việc gia đình sắp đón thêm một thành viên mới được Mi Hee giấu kín. Một người cha làm công nhân chỉ chờ tới giờ được về nhà là cắm mặt vào tivi xem thể thao giải trí, một người mẹ bận rộn với cửa hàng tạp hóa tới mức không thể có đủ thời gian buộc tóc cho con gái vào mỗi sáng… và cũng chỉ đủ ăn…
Cảm giác tội lỗi dấy lên trong họ, đau và ân hận khi buổi sáng hôm ấy, họ đã không đích thân đưa con gái tới trường dù trời mưa khá lớn. Họ đã không hình dung được cái buổi sáng như mọi ngày bận rộn xáo xác lại trở thành buổi sáng định mệnh nghiệt ngã với con gái và với gia đình họ. Mang trong mình nỗi ân hận, dằn vặt, Dong Hoon nắm tay con lúc cô bé chợt tỉnh sau ca phẫu thuật, òa khóc khi con gái thều thào với anh rằng “con biết cha mẹ quá bận nên con không gọi điện cho cha mẹ, con đã gọi cấp cứu”. Sẽ ra sao nếu bạn không phải là người mà con cái gọi đầu tiên lúc chúng gặp khó khăn? Bạn đã là những bậc cha mẹ đúng nghĩa chưa?
Tiền có thể rất cần nhưng khi họ không có tiền thì bạn bè có thể hỗ trợ giúp đỡ họ, như cái cách mà mọi người cùng quyên góp cho đợt điều trị đặc biệt của Soo Won. Cái họ thật sự CẦN là tình thương và sự gắn kết. Sau nỗi đau, dường như Mi Hee và Dong Hoon thấu hiểu và yêu thương nhau hơn. Lần đầu tiên từ đầu phim, giữa những quay cuồng sống và làm việc, hai vợ chồng đã ôm nhau. Những bận rộn ấy có ý nghĩa gì khi mà cuộc sống của họ không còn như trước. Họ cần phải ở gần nhau. Đó là bài học mà họ phải trả một cái giá quá đắt thì mới có được. Và giờ đây, chắc chắn em trai của Soo Won sau khi chào đời sẽ có được một gia đình Đẹp đúng nghĩa.
Tình phụ tử bất diệt
Sau sự việc đau đớn ấy, từ một người Cha chỉ biết ngày ngày làm việc, tối về nhà xem thể thao giải khuây, đến bát cơm cũng bưng ra bàn tivi để ăn, Dong Hoon bỗng khát khao gần con, sẻ chia với con. Cái lần bế con chạy và lau chùi chất thải dây ra người Soo Won, anh chợt nhận ra anh không thể là một người Cha bình thường được nữa. Con gái anh sợ đàn ông, kể cả bố. Những tiếng khóc nấc, những ánh nhìn hoảng hốt và cơ thể căng cứng của Soo Won tác động mạnh mẽ lên Dong Hoon. Ám ảnh từ những hành động man rợ của kẻ thủ ác khiến cô bé co cụm, cảm thấy bị đe dọa trước sự hiện diện của đàn ông lớn tuổi và che mặt khi thấy bố.
Đau khổ vì không thể ở gần con để động viên an ủi và chăm sóc, Dong Hoon đã nghĩ ra cách mà có lẽ chỉ có ở trong phim của Lee Joon-ik. Đây là chi tiết đắt giá trong tác phẩm điện ảnh này, tạo bất ngờ đồng thời lấy đi không biết bao nhiêu nước mắt của khán giả. Đó là người Cha Dong Hoon đã mượn một bộ đồ giả trang nhân vật hoạt hình mà con gái thích, chui vào trong đó, giữa cái nóng nực mùa hè, để được gần con. Dong Hoon hoàn toàn im lặng, đóng tròn vai người bạn Hoạt Hình ở bên cạnh Soo Won. Không chỉ thời gian dài đằng đẵng mấy tháng trời nằm viện mà cả khi đã về nhà, đã hòa nhập lại với cuộc sống bình thường và trở lại trường học, Soo Won vẫn thấy sự hiện diện của người bạn Hoạt Hình. Giữa giờ làm việc, Dong Hoon vội vã chạy về, trong bộ đồ thân thiện đó, nhảy múa giữa sân trường, bí mật đón đường con khi con đi học về, tặng quà, tặng kẹo cho con. Dưới cái vỏ ấy, anh đã khiến con gái cười. Nụ cười rạng rỡ xua đi tất cả những ân hận và buồn lo của người Cha. 
Rồi khi bị “bắt quả tang”, khi con gái hỏi “Cha phải không”, Dong Hoon vẫn không dám trả lời. Người cha đứng lặng trong bộ đồ nhân vật hoạt hình, để kệ cho con gái tháo bỏ cái đầu của nhân vật ra. Những giọt mồ hôi lăn dài, tràn trề trên gương mặt anh và con gái giơ tay lau chúng đi, nhoẻn cười… là lúc người ta bật khóc. Vượt lên trên nỗi đau, tình Cha con đã chiến thắng nỗi sợ hãi, chiến thắng những ám ảnh tột cùng về cả thể xác và tinh thần, để lại được đón nhận và tôn vinh.  
Nếu nói rằng HOPE chỉ là Hi vọng thì chắc chắn chưa phải. Đó là cả những tình yêu nảy mầm từ nỗi đau thẳm sâu. Xin được mượn một lời thoại trong phim để khẳng định điều đẹp đẽ mà tác phẩm đã mang tới cho khán giả… “Lúc cô đơn là lúc tốt bụng nhất. Lúc buồn là lúc cười to nhất… vì Họ không muốn ai đau đớn như Họ”.   
Theo RFI