Tiểu bang Louisiana vừa chính thức ban hành luật bắt buộc treo bảng Mười Điều Răn của Thiên chúa giáo trong các phòng học trường công lập, từ mẫu giáo đến đại học.
Đất nước này thành hình từ những người chạy trốn sự đàn áp tôn giáo giữa các giáo phái Thiên chúa giáo khác nhau. Do vậy, Đệ nhất Tu chính án buộc rằng: “Quốc hội không được ra luật liên quan đến việc thiết lập một tôn giáo, hay cấm đoán quyền tự do thực hành một tôn giáo nào;…” (nguyên văn: “Congress shall make no law respecting an establishment of religion, or prohibiting the free exercise thereof;…”). Điều đó nhằm bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng cho tín đồ của mọi tôn giáo và ngăn cấm sự hình thành một nhà nước thần quyền.
Quốc hội Cộng hòa tại nhiều tiểu bang khác như Texas, Utah, Oklahoma cũng đã định đưa ra dự luật tương tự về Mười Điều Răn, nhưng tất cả đều bỏ cuộc vì sự chống đối và nguy cơ bị thưa kiện.
Trên thực tế, một vụ kiện tại Tối Cao Pháp Viện năm 1980 đã đưa đến phán quyết rằng một đạo luật tương tự tại Kentucky vi hiến, chiếu theo đoạn trích bên trên của Đệ nhất Tu chính án. Đạo luật của Louisiana chắc chắn sẽ bị thưa kiện và sớm muộn sẽ đến cửa TCPV. Nhưng ngày nay, TCPV không còn là một thể chế công minh như trước. Liệu TCPV ngày nay có bảo vệ Đệ nhất Tu chính án hay không là một câu hỏi nghiêm túc ngày nay.
Đất nước này là một Hiệp Chủng Quốc, lớn mạnh nhờ bao thế hệ di dân từ những quốc gia khác nhau, với những con người từ nhiều sắc tộc khác nhau, mang những niềm tin tôn giáo khác nhau. Đó là sức mạnh độc đáo mà không quốc gia nào khác có được. Quốc gia này thường xưa nay vẫn cổ xúy và vận động cho tự do tôn giáo tại các nước khác. Nhưng giờ đây, ngay tại bên trong đất nước, quyền tự do tôn giáo đang bị đảng Cộng hòa bóp nghẹt dưới ảnh hưởng của chủ nghĩa dân tộc Thiên chúa giáo.
Tại sao một em học sinh Phật giáo, Hồi giáo, Do thái giáo, Ấn độ giáo… phải tuân theo Mười Điều Răn? Lãnh thổ này từng có những người bản địa sinh sống, với những tôn giáo nguyên sơ của họ, trước khi người di dân từ Âu châu mang Thiên chúa giáo đến đây. Và giờ đây, hơn hai trăm năm sau, cư dân trên lãnh thổ hay trên quốc gia này có thờ phượng hàng chục tôn giáo khác nhau. Đâu chỉ riêng Thiên chúa giáo?
Trong mười điều răn, ngoài những điều buộc tín đồ tin theo Thiên chúa giáo, có những điều khá phổ cập và được gần như mọi tôn giáo khuyến dụ. Chẳng hạn không gian dâm, không trộm cắp, không dối gian, không tham vợ người. Những điều này cũng đáng đem dạy dỗ cho học sinh lắm. Miễn đừng bảo chúng rằng đó là lời răn của Chúa, bởi loài người từ khi biết sống bầy đàn hẳn đã chấp nhận những định ước như thế để có thể hình thành một xã hội nguyên thủy.
Ở đất nước này thời hiện đại, những điều răn phổ cập đó cần được dạy thật kỹ để không có cửa cho một kẻ vi phạm múa mép khua môi, đòi làm tổng thống, và để những kẻ khác còn biết khinh miệt, bài trừ thay vì đồng lòng ủng hộ.
Nguyễn Bình Phương