Inside Gaza - Nhìn từ bên trong cuộc chiến », phim tài liệu của Hélène Lâm Trọng tham gia chương trình vinh danh các phóng viên chiến trường năm - Giải thưởng của thành phố Bayeux và vùng Calvados Normandie 2025. Phim được trình chiếu hôm 09/10/2025.

 Người Palestin trong khu phố al-Zeitoun - Gaza bị quân đội Israel oanh kích ngày 08/08/2025. Ảnh minh họa. AFP - BASHAR TALEB

Trả lời RFI tiếng Việt, nhà báo kiêm nhà làm phim tài liệu Hélène Lâm Trọng nhận định : Thông tin khác với các chiến dịch tuyên truyền ở chỗ báo chí phải đưa tin một cách cân bằng. Xung đột ở Gaza không là một ngoại lệ vào lúc dải đất này hoàn toàn bị phong tỏa từ sau loạt khủng bố ngày 07/10/2023.
 Một màu tang tóc trên mỗi nẻo đường. Không một tấc đất nào trên dải Gaza còn nguyên vẹn, không ngơi nghỉ, tiếng bom, drone trên đầu liên tục hành hạ, tra tấn 2 triệu dân trên một vùng đất chật hẹp 365 km vuông từ hai năm qua. 
Inside Gaza tập trung vào đời sống hàng ngày của các phóng viên hãng tin Pháp AFP còn kẹt lại. Tất cả là người Palestine và bị mang tiếng là làm « công tác tuyên truyền », « cỗ vũ các hành vi khủng bố », là « thân Hamas ». Bộ phim mở đầu với tâm sự từ ngày 07/10/2023 đến nay, Gaza chỉ còn lại « âm vang và mùi thuốc súng ». Gaza cũng là hố chôn khủng khiếp nhất đối với báo giới : Theo tổ chức Phóng Viên Không Biên Giới, từ đầu xung đột đến nay, đã có 220 nhà báo thiệt mạng chỉ tại Gaza.
Trả lời RFI Việt ngữ, Hélène Lâm Trọng trở lại với điểm khởi đầu khi chị thực hiện phim tài liệu Inside Gaza trong bối cảnh không một nhà báo quốc tế nào có thể đến Gaza tác nghiệp, thông tin từ Gaza hoàn toàn bị phong tỏa.
Hélène Lâm Trọng : Chúng tôi đã khởi động phim này vài tháng ngay sau biến cố mồng 7 tháng 10. Ý tưởng nảy sinh từ nhà sản xuất, Yann Ollivier, anh làm việc cho hãng tin AFP. Tháng 11/2023 văn phòng của AFP tại Gaza bị oanh kích. Tất cả các nhà báo quốc tế hoàn toàn bất lực vì phóng viên quốc tế bị cấm đến Gaza tác nghiệp. Chỉ còn lại các nhà báo của AFP tại Gaza. Họ làm việc trong những điều kiện vô cùng khó khăn. Phim tài liệu này trước hết là để vinh danh công sức của họ, để nhắc nhở rằng các phóng viên Palestine là những nhà báo thực thụ, họ làm việc trong những điều kiện vô cùng khó khăn và công việc của họ rất là quan trọng.  
RFI : Hélène Lâm Trọng, chị đã thực hiện nhiều phim tài liệu chủ yếu liên quan đến thời sự ở Trung Đông. Raqqa, l’Ombre de Daech (2024), Les Vivants (2023) hay Daech, les enfants fantômes (2023). Cũng chính với Daech, les enfants fantômes, Hélène Lâm Trọng đoạt giải thưởng Albert Londres 2023. Albert Londres là một trong những giải thưởng danh giá nhất dành cho các phóng viên. Vậy điều gì đã thôi thúc chị chọn nói về Gaza ?
Hélène Lâm Trọng : Điểm đặc biệt khi làm phim về Gaza hiện nay là không một nhà báo và đạo diễn nào được lai vãng vùng đất này. Gaza là một vùng đất bất khả xâm phạm vì đã bị phong tỏa ngay từ những ngày đầu cuộc xung đột cách nay hai năm. Báo chí quốc tế không thể đến đây tác nghiệp. Do vậy, tôi muốn nhường lời cho các nhà báo Palestine. Điều tôi đặc biệt quan tâm là bản sắc của các nhà báo Palestine làm việc tại Gaza : họ là ai khi bị gán cho những những nhãn mác? Các nhà báo Palestine bị gán cho những nhãn hiệu như là các nhà tuyên truyền cho phong trào Hồi Giáo Palestine, là những thành phần “tuyên truyền viên”, “thân Hamas”. Điều đó sai sự thật. Công việc của tôi là vượt lên trên những định kiến và hình ảnh đã được định sẵn.
RFI : Trong quá trình dựng phim chị đã phải vượt qua những khó khăn nào ?
Hélène Lâm Trọng : Thật ra, đây là một bộ phim mà không nhiều người muốn xem ngay sau ngày 7 tháng 10. Lúc đó, người ta không muốn nghe quan điểm từ phía Palestine. Nhưng tôi nghĩ điều đó rất quan trọng, bởi thông tin chất lượng là thông tin cân bằng. Quan điểm của người Palestine rất đáng được lắng nghe. Các nhà báo Palestine – tôi xin nhắc lại – là những nhà báo thực thụ, và họ là những những nhà quan sát có vị trí tốt nhất, để tường thuật một cách chi tiết sống động trong một cuộc xung đột khắc nghiệt như ở Gaza và hơn thế nữa làm thế nào để các nhà báo tác nghiệp, đưa tin trong môi trường bất thuận lợi đó 
RFI : Một cách rất cụ thể, khi gặp một nhà báo AFP thoát ra được khỏi Gaza, thì họ đã kể lại với chị những gì ? 
Hélène Lâm Trọng : Họ có rất nhiều điều để nói. Điều khiến tôi ấn tượng nhất là mức độ dấn thân tuyệt đối của các nhà báo AFP. Đương nhiên không ai muốn lao đầu vào chỗ chết, nhưng họ đều sẵn sàng chết vì nghề nghiệp, vì nghĩa vụ đưa tin. Các phóng viên Palestine ở Gaza ý thức được rằng thông tin là rào chắn cuối cùng để chống lại sự man rợ, là rào chắn chống lại một cuộc chiến đang kéo dài mà không biết khi nào mới dừng lại..
RFI : Raqqa: Cái bóng của Daech (2024) ; Những người sống sót (2023) ; Những đứa trẻ ma của Daech (2023) … và giờ đây là Inside Palestine … dự án tiếp theo của chị là gì?
Hélène Lâm Trọng : Dự án tiếp theo của tôi là một bộ phim tài liệu cho đài truyền hình quốc gia France Télévision và chủ đề của tôi lần này tập trung vào con lai, những đứa bé mang hai dòng máu Á -Âu sinh ra ở Đông Dương. Đây là một đề tài tôi rất quan tâm và một lần nữa là vì tôi say mê những câu hỏi về bản sắc. Trong quá trình nghiên cứu, tôi nhận thấy rằng có khoảng 200.000 đứa con lai, mang dòng máu của những người mẹ Việt Nam, người Lào hay người Cam Bốt và cha là người Pháp – thường là lính hoặc thực dân. 200.000 đứa trẻ – đó là con số khổng lồ. Bộ phim sẽ kể về số phận của những đứa trẻ này, đồng thời phản ánh những giằng xé trong quá trình phi thực dân hóa. Là một đứa con lai, tôi luôn cảm giác bị giằng co giữa hai nền văn hóa : hai phần của bản sắc Á - Âu có khi xung khắc với nhau. Tôi dự trù cho bộ phim sắp tới sẽ lấy tên là Poussières d'Empire - Những bụi tàn của đế chế. Tôi cũng hy vọng sẽ viết một cuốn sách về chủ đề này – và nếu may mắn, cả phim lẫn sách sẽ được phát hành cùng lúc.
RFI : Xin cảm ơn Hélène Lâm Trọng. Insinde Gaza đã được chiếu trong khuôn khổ chương trình Prix des correspondants de guerre của thành phố Bayeux vùng Calvados-Normandie 2025. Bộ phim này sẽ được chiếu trên đài truyền hình Arte đầu tháng 12/2025.  
Theo RFI