Mỗi điều ta có được đều đi kèm với một thứ ta đánh mất – dù có khi ta không nhận ra. Người ta thường chỉ khoe phần “được” vì đó là thứ dễ khiến người khác ngưỡng mộ.

Còn phần “mất”, hoặc là quá riêng tư, hoặc là quá mệt mỏi để kể. Nhìn một người giàu có, đi xe tiền tỷ, ở nhà trăm mét vuông, ta chỉ thấy thành quả. Nhưng ít ai biết họ phải mất bao nhiêu năm nén stress, bao lần đối mặt rủi ro, bao đêm trằn trọc trước áp lực tài chính, nhân sự, cạnh tranh. Những điều ấy không lên ảnh, không có hiệu ứng lung linh như cú bấm nút mua căn hộ mới, nhưng chính là cái giá mà họ đã trả.

Ngược lại, một người có công việc bình thường, sáng đi làm tối về, có thời gian ăn cơm với gia đình, cà phê cuối tuần với bạn bè – có thể đang sống cuộc đời mà nhiều người giàu thèm muốn. Họ không phải canh từng biến động thị trường, không phải đốt sức vì cuộc chơi lớn, không phải sống trong cảnh “càng nhiều tài sản càng bất an”. Nhưng vì không có gì nổi bật để khoe, cuộc sống đó dễ bị xem là tầm thường. Thực chất, cái gọi là “tầm thường” ấy lại là thứ xa xỉ với không ít người đang mắc kẹt trong vòng xoáy danh vọng.

Chúng ta bị đánh lừa bởi những hình ảnh một chiều. Trên mạng xã hội, người ta khoe du lịch hạng sang, nhà đẹp, tài sản tăng lên từng quý. Nhưng không ai livestream cảnh họ bị trầm cảm vì áp lực công việc, hay cãi nhau với người thân vì thiếu thời gian quan tâm. Thế là ta ngồi đó, nhìn cuộc sống mình bình yên nhưng lại thấy thiệt thòi. Càng nhìn ra ngoài, càng có cảm giác mình “kém cỏi,” dù thực ra, rất có thể ta đang sống một phiên bản mà người khác ước được sống.

Đây là bản chất khó chịu của đời sống: mọi “được” đều kèm theo một “mất,” chỉ là có người chịu nói ra, có người chọn giấu. Mỗi quyết định, mỗi hướng đi đều là một cuộc đánh đổi. Chọn công việc thu nhập cao thì mất thời gian nghỉ ngơi. Chọn tự do thì đánh đổi sự an toàn. Chọn cống hiến cho gia đình thì sẽ ít cơ hội thể hiện ngoài xã hội. Không có con đường nào chỉ toàn hoa hồng, không có cái giá nào là rẻ nếu ta muốn một điều đủ lớn.

Quan trọng không phải là đuổi theo cái người khác có, mà là hiểu rõ mình đang trả giá cho điều gì. Đừng để bị lừa bởi ánh sáng của những điều người ta phô bày. Họ chỉ đang cho bạn xem một lát cắt thuận lợi nhất. Còn cái phần thâm hụt, phần trả giá, phần héo hon – họ giấu đi, chứ không phải không có.

Vì vậy, thay vì ghen tị hay hoang mang khi thấy ai đó “thành công,” hãy tự hỏi: mình có sẵn sàng đánh đổi như họ không? Mình có cần cái “được” ấy đến mức hy sinh sự thanh thản hiện tại không? Nếu câu trả lời là không, thì đừng coi mình là kẻ thua cuộc. Nếu câu trả lời là có, thì hãy chuẩn bị tâm thế chịu mất – thật nhiều – trước khi được.

Sự trưởng thành nằm ở chỗ ta không còn ao ước mọi thứ, mà biết nhìn thẳng vào chi phí của những điều mình muốn. Vì cuối cùng, hạnh phúc không phải là việc bạn có nhiều hơn ai, mà là bạn chấp nhận cái giá phải trả cho cuộc đời mình chọn – với một tâm thế bình thản và sáng suốt.

Sưu Tầm