Bác sĩ Nguyễn Thượng Vũ, hiện là nghiên cứu gia của LaBelle Cosmeceuticals Incorporation ở Santa Clara, CaliforniaTế bào gốc, tiến bộ vượt bực của y khoa, một hứa hẹn của nỗ lực tìm kiếm phương pháp mới nhằm chữa trị các căn bệnh hiểm nghèo. Trong khi các khoa học gia Hoa Kỳ còn đang tiến hành thử nghiệm trên một loạt các loại tế bào gốc khác nhau cho các căn bệnh khác nhau , việc xác định lợi ích thực sự và vấn đề an toàn vẫn là câu hỏi trước mắt. Hơn thế nữa, FDA Cơ Quan Kiểm Soát Thực Phẩm Và Dược Phẩm Hoa Kỳ vẫn chưa cho phép bất cứ ai dùng phương pháp điều trị tế bào gốc trong các phòng mạch hoặc các thẩm mỹ viện của họ ở Mỹ.
Đầu tháng Chín vừa qua, trên website tiếng Việt Da Trẻ Đẹp.com có hai bài khảo luận của một khoa học gia người Việt ở Mỹ, tiến sĩ Y Khoa Bệnh Học Nguyễn Thượng Vũ. Bài thứ nhất “Tìm Hiểu Về Tế Bào Gốc”, và bài thứ hai “Tế Bào Gốc Trong Thẩm Mỹ, Mỹ Phẩm Và Thực Phẩm: Khoa Học Hay Thương Mãi”.
Tiến sĩ Y Khoa Bệnh Học Nguyễn Thượng Vũ sinh trưởng tại Việt Nam, sang Hoa Kỳ đầu 1980, tốt nghiệp nghành Sinh Hóa tại University of California at Berkley, Y Khoa và Tiến Sĩ Bệnh Học (bao gồm Bệnh Học Tổng Quát, Tế Bào Học & Sinh Học Phân Tử, và Miễn Nhiễm Học) tại University of California at Davis.
Từng nghiên cứu về sinh hóa của tế bào da, bệnh da và thuốc trị da với nhiều bài viết trên các tạp chí khoa học quốc tế, tiến sĩ Y Khoa Bệnh Học Nguyễn Thượng Vũ cho biết hai bài khảo luận của ông nhằm tiếp nối cảnh báo trong thông cáo chung hồi tháng Tư 2013 của Hiệp Hội Phẫu Thuật Tạo Hình Thẩm Mỹ Hoa Kỳ (American Society For Aesthetic Plastic Surgery) và Hiệp Hội Phẫu Thuật Tạo Hình Hoa Kỳ (American Society For Plastic Surgery), hai tổ chức lớn đại diện cho hơn 95% các bác sĩ giải phẩu thẩm mỹ có Board Certified của Mỹ và Canada, cũng như bản thông cáo chung tháng Bảy 2013 của Tổng Hội Y Học Hoàng Gia Thái Lan, Viện Y Khoa Hoàng Gia, Hội Da Liễu, Hội Tim Mạch, Hội Huyết Học, Hội Thận và Hội Thần Kinh Học Thái Lan.
Khoa học của kỹ thuật ghép mỡ trong thẩm mỹLiệu pháp tế bào gốc còn trong vòng thí nghiệm Để hiểu rõ vấn đề hơn, nhất là những gì liên quan đến người Việt, bác sĩ Nguyễn Thượng Vũ, hiện là nghiên cứu gia của LaBelle Cosmeceuticals Incorporation ở Santa Clara, California, trình bày tiếp đến quí thính giả:
TS Nguyễn Thượng Vũ: Thứ nhất, hiện nay kết quả từ các thí nghiệm về liệu pháp tế bào gốc, hay phẫu thuật cấy tế bào gốc trong thẩm mỹ, không được chứng minh là có kết quả dựa trên thực tế lâm sàng.
Thứ hai, không có bằng chứng khoa học nào chứng minh rằng liệu pháp tế bào gốc có hiệu quả làm trẻ hóa, làm tăng tuổi thọ, mọc tóc, giảm cân, làm chậm sự thoái hóa của các cơ quan hoặc cải thiện chất lượng của cuộc sống hoặc ngừa hay chữa bấy kỳ căn bệnh nào trên con người. Cảnh báo đó gắn liền với cảnh báo của Cơ Quan Kiểm Soát Thực Phẩm Và Thuốc Men FDA là các sản phẩm liệu pháp tế bào gốc đang được phổ biến thực sự chưa được kiểm chứng cho thấy có ích lợi gì hoặc có an toàn cho sức khỏe hay không. Trong khi đó các khoa học gia đã có những chứng cớ để dự đoán những di chứng nguy hiểm về lâu về dài như ung thư và bệnh tự kháng, gây ra từ sự thay đổi của tế bào gốc trong cơ thể bởi các sản phẩm tế bào gốc mà không được kiểm chứng.
Hiện nay liệu pháp tế bào gốc được chấp nhận bởi FDA chỉ bao gồm việc sử dụng tế bào gốc trong máu hoặc tủy xương để trị các bệnh hiểm nghèo như ung thư máu mà bệnh nhân không có sự lựa chọn nào khác. Còn tất cả các liệu pháp tế bào gốc khác đều còn nằm trong vòng các thí nghiệm lâm sàng. Thí nghiệm lâm sàng chỉ được cho phép tại các trung tâm thử nghiệm của các học viện được chấp thuận bởi Hội Đồng Y Khoa và FDA chứ không phải các phòng mạch bác sĩ tư nhân hoặc thẩm mỹ viện.
Thanh Trúc: Thưa bác sĩ, kiến thức hay sự hiểu biết về Stem Cell Tế Bào Gốc là lãnh vực bao la phức tạp, ở đây chỉ xin dựa vào thực tế quanh vấn đề thẩm mỹ, thực phẩm và sửa sắc đẹp với ba đề tài chính mà ông đã và đang nghiên cứu là Liệu Pháp Ghép Tế Bào Gốc Từ Mỡ Và Máu, Liệu Pháp Tế Bào Gốc Trong Thực Phẩm Chức Năng, và Liệu Pháp Ghép Tế Bào Gốc Trong Mỹ Phẩm, để từ đó tìm câu trả lời liệu pháp tế bào gốc sử dụng trong thẩm mỹ là khoa học hay là thương mãi. Trước hết, thế nào là Liệu Pháp Ghép Tế Bào Gốc Từ Mở Và Máu ?
Tiến sĩ Nguyễn Thượng Vũ: Ghép tế bào gốc trong máu cho thẩm mỹ là chuyện phản khoa học. Có nhiều vị nói là mình có thể lấy tế bào gốc từ trong máu rồi đưa vào trong da, thì những tế bào gốc đó sẽ biến thành những tế bào da và làm cho da trẻ hóa. Điều đó hoàn toàn phản khoa học vì tế bào gốc của máu là để tạo thành máu chứ không tạo thành da.
Dr. Vu Thuong Nguyen-LaBelleCosmeceuticals 2005Chuyện thứ hai là vấn đề phẫu thuật cấy tế bào gốc từ mỡ. Đúng theo từ chuyên môn của nó thì phẫu thuật cấy tế bào gốc từ mỡ hoặc từ máu tự thân là kỹ thuật còn đang nằm trong thí nghiệm lâm sàng. Trong kỹ thuật này giới khoa học hay lựa những tế bào gốc trong máu hay mỡ ra. Trước chỉ làm bằng thủ công, giờ có máy thì chúng ta sẽ lựa được ra nhiều nhóm tế bào mà trong đó số lượng tế bào gốc nó nhiều, sau đó đưa ngược vào cơ thể. Bây giờ qua vấn đề phẫu thuật cấy tế bào mỡ tự thân, cũng là một phương pháp mới, nhưng khác với phương pháp ghép mỡ chuẩn đã có từ lâu rồi, mà phương pháp này vẫn còn nằm trong thí nghiệm lâm sàng. Bây giờ có một số bác sĩ thẩm mỹ, tức nhiên họ làm không đúng theo luật pháp cho phép, thì họ tiếp thị họ nói sẽ rút mỡ từ trong da bụng khách hàng, chiết ra những tế bào gốc từ tế bào mỡ, kích thích nó, xong bỏ ngược vào trong da mặt của khách hàng và bảo cái đó sẽ biến thành tế bào da, làm cho tế bào da không bị lão hóa nữa mà sẽ căng và sẽ hồng hào hơn. Dĩ nhiên chuyện này không đúng là tại vì tế bào gốc từ mỡ là tạo mỡ chứ không tạo tế bào da. Phương pháp bỏ mỡ trong da mặt là phương pháp đã có lâu rồi, tại vì nó làm đầy da mặt lên thành thấy nó căng.
Cái thứ hai nữa là các mạch máu các tế bào gốc trong những mạch máu nó làm thêm nhiều vi mạch, thành ra máu vô trong da mặt nhiều hơn làm mình thấy hồng hào hơn. Điểm quan trọng là phương pháp này chỉ tồn tại được trong vòng hai năm hoặc ngắn hơn. Khi bơm vô một thời gian thì cái mỡ bơm vô có tuổi thọ có hai năm, khi nó chết đi rồi thì dĩ nhiên mình không có tế bào mỡ mới, còn những tế bào mỡ mới được hình thành từ những tế bào gốc thì bây giờ nó được ảnh hưởng môi trường của da mặt chứ không phải môi trường của bụng nữa, nó nó chỉ tích lũy ít mỡ thôi thành ra da mình trở lại như cũ chứ không hơn được gì hết.
Thanh Trúc: Thưa bác sĩ, cái hại trước mắt của chuyện ghép tế bào gốc từ mỡ và máu là như thế nào?
TS Nguyễn Thượng Vũ: Như hồi nãy tôi nói, tế bào gốc trong cơ thể của mình nó ở trong môi trường vi mô, gọi là niche, được bảo vệ rất kỹ lưỡng, đem ra khỏi môi trường đó là xáo trộn hoạt động của nó rồi. Chính vì vậy, khi đem ra ngoài, thay đổi nó, rồi chích vô da lại thì mình có cơ hội biến nó trở thành những tế bào ung thư hoặc làm nó trở thành những tế bào khác. Chuyện đã xảy ra rồi, một bệnh nhân ở Hollywood đã nhận tế bào gốc từ bác sĩ rút mỡ của bà ra rồi chích lại trên da mặt của bà, thì một thời gian sau bà ta thấy xương mọc trong mi mắt. Đó là trước mắt, nhưng lâu dài, trong vòng từ 5 tới 20 năm sau thì có thể nào những tế bào đó biến thành tế bào ung thư không, cái đó chưa biết được.
Chưa chứng minh được kết quả của liệu pháp tế bào gốcThanh Trúc: Bước qua Liệu Pháp Tế Bào Gốc Trong Thực Phẩm Chức Năng. Thưa bác sĩ, trước hết thực phẩm chức năng là gì?
TS Nguyễn Thượng Vũ: Cũng nhắc lại thông cáo chung của các Hiệp Hội Y Học là không có một bằng chứng nào để chứng minh rằng các liệu pháp tế bào gốc có hiệu quả trẻ hóa, tăng tuổi thọ, mọc tóc, giảm cân hoặc làm chậm sự thoái hóa của các cơ quan hoặc cải thiện chất lượng cuộc sống, hoặc ngừa hay chữa bất kỳ căn bệnh nào trên con người. Cái chúng tôi muốn nhấn mạnh ở đây là các thực phẩm chức năng của tế bào gốc không phải vô thưởng vô phạt mà nó có hại. Tôi đưa một thí dụ điển hình là trường hợp dùng chất huyết thanh và chất chiết xuất trong bào thai của con cừu để mà đưa vào thực phẩm.
Đầu tiên họ tung tin đồn, mà chuyện này xảy ra ở Việt Nam trước, họ tung tin đồn ở Việt Nam là các loại huyết thanh chiết xuất từ trong bào thai của con cừu thì nó có những tế bào gốc của cừu mà giúp chống lão hóa, trẻ mãi không già, tìm lại tuổi xuân… Sau khi tung tin đồn ra thì họ bắt đầu đưa những vật liệu phế thải này từ Hoa Kỳ về Việt Nam để bán. Những loại như bào thai cừu trong các trại nuôi cừu để lấy lông lấy thịt là những vật liệu phế thải dùng làm thức ăn cho gia súc, thì bây giờ họ có thị trường mới và họ bán rất mắc, một ống nhỏ cả trăm đô la. Dĩ nhiên không có bằng chứng khoa học nào để chứng minh bào thai cừu có lợi ích gì, họ chỉ mượn cái chuyện cừu là con thú đầu tiên được clone năm 1996, họ bảo là con cừu đó trẻ mãi không già.
Thường con cừu nó sống 15 năm lận nhưng con cừu đó 7 tuổi thì nó bị bịnh phổi và nó chết rồi. Con cừu đó, Dolly The Sheep, tình cờ chỉ là con vật đầu tiên được clone chứ không có gì đặc biệt hết, họ phao tin lên để bán những loại huyết thanh. Nhưng theo chính kinh nghiệm nghiên cứu của chúng tôi thì trong huyết thanh của con cừu và trong chất chiết xuất bào thai của con cừu có những chất kích thích có thể biến những tế bào gốc của da. Khi chúng tôi đem tế bào gốc của da cấy trong phòng thí nghiệm để quan sát sự biệt hóa của nó, khi đưa loại serum này vô thì nó biến thành quái tế, tức là cái tế bào mà bình thường không có trong cơ thể. Loại quái tế này giống như cái cơ trơn, nó co thắt và co thắt nhưng hình dáng không giống tế bào nào hết.
Cái thứ hai thấy trước mắt là khả năng lây các bệnh truyền nhiểm, nhất là truyền nhiểm do loai protein Prion gây bệnh thoái hóa thần kinh. Thì trong con cừu nó gây ra bệnh gọi là Scrapie nó làm cho óc con cừu nhỏ dần và con cừu chết. Trong con người Prion cũng gây bệnh thoái hóa thần kinh và nó cũng gây chết người. Prion gây ra bệnh nơi con cừu với nơi con người hầu như là y hệt nhau. Vấn đề ở đây là trước giờ người ta thấy Prion của con cừu lây qua con bò và những giống vật khác và từ con bò có thể lây qua con người. Nhưng mà người ta chưa thấy chứng cớ nào đi thẳng từ trong con cừu qua con người hết.
Lấy Serum tức huyết thanh của con cừu mà uống vào bụng thì cái Prion nó không tiêu, do đó khi vô máu thì nó lên trên óc và nằm trong đó, chừng 5 tới 20 năm sau nó đủ để biến cái Prion tự nhiên thành Prion gây bệnh. Đó là cái rất kinh khủng.
Cái dễ sợ hơn là tôi nghe rất nhiều người ở Việt Nam email qua tôi nói là cái này mắc lắm họ lấy họ chích vô trong máu, nguy hiểm vô cùng.
Thanh Trúc: Thưa bác sĩ, những loại thực phẩm chức năng đó được đưa ra thị trường dưới những dạng như thế nào?
TS Nguyễn Thượng Vũ: Đủ dạng hết, đầu tiên là trong những ống thủy tinh, kế tới trong những viên thuốc nhộng. Bào thai cừu họ phơi khô rồi xay bột ra, mà thường thường quí vị thấy có hình con cừu.
Thanh Trúc : Bây giờ đến vấn đề mỹ phẩm, thưa có thực trong kem dưỡng da chẳng hạn, là có tế bào gốc của con cừu?
TS Nguyễn Thượng Vũ: Thực sự đó là quảng cáo thôi, tại vì tế bào gốc mà bỏ ra ngoài thì chỉ một phút là nó chết liền, chẳng qua là họ mượn cái từ tế bào gốc để quảng cáo sản phẩm thôi.
Thanh Trúc: Tóm lại, bác sĩ kết luận thế nào về sự nguy hại của việc lạm dụng liệu pháp tế bào gốc để quảng cáo cho dược phẩm, thực phẩm và mỹ phẩm trong thời đại ngày nay?
TS Nguyễn Thượng Vũ: Liệu pháp tế bào gốc trong thẩm mỹ hiện nay thuần túy là thương mãi, hoàn toàn không được chứng minh bởi khoa học là có hiệu quả và an toàn. Mặc dầu trẻ, khỏe, đẹp mãi là niềm mong ước của mọi người, nhưng ai cũng biết sinh, trưởng, lão , tử là qui luật tự nhiên của cuộc sống, lão hóa tự nhiên là qui luật thiên nhiên chứ không phải một cái bệnh. Sự hiện diện của tế bào gốc trong cơ thể là để chúng ta sống theo nhịp điệu tự nhiên của qui luật đó. Như vậy, khi già mà thay đổi cái hoạt động bình thường của tế bào gốc của mình chính là mình đang tạo căn bệnh cho mình. Hy vọng kiến thức ngày hôm nay sẽ hữu ích cho quí vị.
Theo RFA
