Sách của các tác giả Iceland đã tới các hội chợ sách thế giới
Xuất bản sách ở Iceland đang trải qua thời hoàng kim.


Đảo quốc với 300.000 dân đứng đầu thế giới về số nhà văn, số sách xuất bản cũng như số sách được đọc, tính theo đầu người
Thủ đô Reykjavik là nơi ra ngõ gặp nhà văn.

Người Iceland có câu "ad ganga med bok I maganum," mỗi người đẻ ra một cuốn sách.

Quả thực là mỗi người Iceland đều "có sách ở trong bụng". Cứ mười người lại có một người ra sách.

"Thế thì có cạnh tranh quá mức không?" tôi hỏi cây viết tiểu thuyết trẻ tuổi Kristin Eirikskdottir.

"Dĩ nhiên rồi. Nhất là khi tôi sống với mẹ và bạn trai tôi, cả hai đều là nhà văn chuyên nghiệp."

"Nhưng chúng tôi cố gắng xuất bản vào những năm khác nhau để không cạnh tranh găng quá."

Ở Iceland cũng có những tour du lịch đưa khách tới những tòa nhà với những tên truyện gắn trên đó.

Những mẩu chuyện từ Thế kỷ 13 kể về người định cư Norse, những người đến Iceland từ Thế kỷ thứ 9.

Các mẩu chuyện này cũng được viết trên giấy ăn và cốc uống cà phê.

Mỗi thác nước hay đài phun nước nóng chúng tôi tới thăm đều gắn với những câu chuyện về những anh hùng cổ đại.

Người dẫn chương trình của chúng tôi đọc thơ của chính ông trong quá trình đưa chúng tôi đi.

Cha và ông của người lái taxi của chúng tôi đều viết tiểu sử.

Các ghế ngồi nơi công cộng có mã vạch để bạn có thể nghe đọc chuyện trên điện thoại di động khi ngồi nghỉ ngơi.

Tôn trọng nhà văn
Reykjavik tràn ngập nhà văn. Đây là thời của hội sách.

Ở đây có Kiran Desai, người đoạt giải Man Booker, tác giả Douglas Coupland của Generation X và siêu sao văn học Gerdur Kristny và Sjon, người cũng viết lời cho ngôi sao âm nhạc của Iceland, Bjork.
"Các nhà văn đều được tôn trọng," bà Agla Magnusdottir nói với tôi. "Họ sống thoải mái. Một số còn có lương."

Bà Magnusdottir phụ trách Trung tâm Văn học Iceland, cơ quan nhà nước trợ giúp cho nghề văn và phiên dịch.

"Họ viết về mọi thứ - từ cổ tích thời nay, thơ, truyện thiếu nhi, truyện viễn tưởng và khiêu dâm - nhưng nhiều nhất là về tội phạm," bà nói.

Điều này không có gì đáng ngạc nhiên với một nước Bắc Âu, nhưng số tác phẩm về tội phạm bán được ở Iceland nhiều gấp đôi ở các nước Bắc Âu khác.

Vậy đâu là nguyên nhân? Theo tôi, đó là do sự xuất hiện của một dàn nhà văn giỏi với những câu chuyện hấp dẫn, cách kể truyện súc tích với những nhân vật tuyệt vời.

Iceland với những dòng chảy nham thạch, những núi lửa lừng lững, các dòng suối thơ mộng và thổ nhưỡng nóng bỏng cũng là điểm tựa tuyệt vời cho các tác phẩm.
Chẳng thế mà Unesco coi Reykjavik là Thành phố Văn học.

Ông Solvi Bjorn Siggurdsson, tiểu thuyết gia với dáng người cao, ăn mặc đơn giản, nói các nhà văn thừa hưởng nhiều từ quá khứ.

"Chúng tôi là đất nước của những người kể chuyện. Khi trời tối và lạnh, chúng tôi không có việc gì khác để làm."

"Chúng tôi luôn được bao bọc bởi những vần thơ và truyện cổ. Sau khi độc lập khỏi Đan Mạch năm 1944, văn học đã tạo ra bản sắc Iceland."

Siggurdsson cũng nói tới vai trò của nhà văn Iceland được giải Nobel, ông Halldor Laxness, người có sách bán tại các trạm xăng và trung tâm du lịch trên khắp hòn đảo.

Người dân địa phương lấy tên Laxness để đặt cho mèo và hay có những chuyến đi thăm nhà của ông.

"Khi Laxness được giải Nobel hồi năm 1955, ông đã đưa văn học Iceland hiện đại lên bản đồ thế giới," ông Solvi nói.

"Ông đã cho chúng tôi sự tự tin để viết."

Lụt sách
Trong những năm qua, Iceland cũng còn được nhắc tới vì cuộc khủng hoảng tài chính hồi năm 2008 và vụ núi lửa phun trào hồi năm 2010.

Iceland cũng được biết tới với thổ nhưỡng nóng bỏng và núi lửa
Ông Hallgrimur Helgason - diễn viên hài, họa sỹ và nhà văn - nói khủng hoảng tài chính khiến người Iceland trở về với thực tại.

"Nó khiến chúng tôi bớt tự mãn và hối thúc sự sáng tạo ở các nghệ sỹ - cũng giống như những gì bà Thatcher làm cho nước Anh," ông nói.

"Chúng tôi cũng đề cập tới chính trị, chứ không chỉ có cổ tích hiện đại."

Nhưng nhiều người đang lo sẽ có khủng hoảng sách. Iceland có nhiều nhà văn tới mức các nhà sức ép đang có vẻ quá tải.

Vào thời điểm này, người Iceland đang chứng kiến đợt Lụt Sách dịp Giáng sinh, thời điểm mà người ta đua nhau xuất bản.

Cứ khoảng tháng Mười mỗi năm, mỗi hộ gia đình lại nhận được một catalogue sách và họ đọc như đọc catalogue bán thiết bị nội thất.

Ai cũng được tặng sách nhân dịp Giáng sinh.

Giám đốc dự án Thành phố Văn học Unesco, Kristin Vidarsdottir, nói: "Khi tôi tới hiệu cắt tóc, người ta không muốn nghe chuyện về những người nổi tiếng mà lại muốn tôi gợi ý xem nên đọc sách gì."


Ngoài ca sỹ Bjork, giờ Iceland có nhiều nhà văn nổi tiếng
Một lọn tóc màu xanh thẫm xuất hiện trong hội chợ sách nhắc tôi về sự hiện diện của người nổi tiếng nhất ở Iceand, ca sỹ Bjork.

Tôi tới và nói với cô: "Thật đáng quý khi cô ủng hộ các nhà văn."

"Đất nước này nhỏ thôi, chúng tôi có chung thời thơ ấu," cô nói. "Chúng tôi hỗ trợ lẫn nhau."

Nếu Bjork từng có thời là nhãn hiệu văn hóa lớn nhất của Iceland, ngày nay nhiều tác giả đang sánh vai cùng cô.
Theo RFI