Biến chứng của bệnh nghiện rượu
Rượu ức chế hệ thần kinh trung ương. Ở một số người, phản ứng ban đầu có thể là gây hưng phấn. Nhưng khi tiếp tục uống, người ta trở nên trầm xuống. Rượu làm giảm sự tự kềm chế và ảnh hưởng đến ý nghĩ, cảm xúc và khả năng suy xét của người uống.
Uống quá nhiều rượu sẽ ảnh hưởng đến lời nói, sự phối hợp các bắp thịt và các trung tâm tối quan trọng của óc. Uống một lúc quá nhiều rượu (binge drinking) có thể gây ra hôn mê nguy hiểm đến tính mạng. Nếu đã có vấn đề uống rượu, người ta dễ có vấn đề với các chất khác, thí dụ như ma túy.
Uống rượu quá mức có thể làm giảm khả năng suy xét và giảm sự tự kềm chế, đưa đến những lựa chọn nguy hiểm hay những tình huống hoặc hành vi nguy hiểm như:
-Tai nạn xe hơi và các loại tai nạn khác
-Vấn đề trong gia đình
-Hiệu suất kém ở chỗ làm việc hay trường học
-Tăng nguy cơ phạm tội bạo lực
Vấn đề sức khỏe do uống rượu quá mức có thể gồm:
-Bệnh gan. Uống nhiều rượu có thể gây ra viêm gan do rượu. Sau nhiều năm nghiện rượu, viêm gan có thể đưa đến việc gan bị phá hủy không chữa được và sẹo của mô tế bào gan tức bệnh xơ gan.
-Vấn đề tiêu hóa. Uống nhiều rượu có thể gây ra viêm bao tử, loét bao tử và thực quản cũng như cản trở việc hấp thu vitamin B và các chất dinh dưỡng khác. Uống nhiều rượu có thể làm hư tụy tạng, cơ quan sản xuất kích tố giúp sự biến dưỡng và tiết ra chất phân hóa tố giúp tiêu hóa, và gây ra viêm tụy tạng.
-Vấn đề về tim. Uống rượu quá mức có thể gây ra cao huyết áp cao và làm tăng nguy cơ bị lớn tim, suy tim hoặc đột quỵ.
-Biến chứng bệnh tiểu đường. Rượu gây trở ngại cho việc thải glucose từ gan khiến tăng nguy cơ đường trong máu hạ thấp. Nếu bạn có bệnh tiểu đường và đang dùng insulin để hạ thấp lượng đường trong máu thì điều này rất nguy hiểm.
-Giảm khả năng tình dục và rối loạn kinh nguyệt. Uống rượu quá mức có thể gây ra bệnh bất lực ở nam giới. Ở phụ nữ, nó có thể làm gián đoạn chu kỳ kinh nguyệt .
-Vấn đề về mắt. Uống nhiều rượu sau một thời gian dài có thể bệnh mắt lay động (nystagmus) cũng như suy yếu và tê liệt các cơ mắt do sự thiếu hụt vitamin B -1 (thiamine) .
-Dị tật bẩm sinh. Uống rượu trong khi mang thai có thể gây ra hội chứng “rượu bào thai” (fetal alcohol syndrome), đứa bé sinh ra sẽ có vấn đề thể chất và chậm phát triển kéo dài suốt đời.
-Mất xương. Rượu có thể gây trở ngại trong việc sản xuất xương mới, đưa đến việc xương bị rỗng, tăng nguy cơ gãy xương.
-Biến chứng thần kinh. Uống rượu quá nhiều có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh, gây tê và đau ở bàn tay và bàn chân của bạn , suy nghĩ rối loạn, lẩn và mất trí nhớ ngắn hạn.
-Hệ thống miễn dịch bị suy yếu. Uống quá nhiều rượu làm cơ thể khó chống lại bệnh tật, làm cho bạn dễ bị bệnh .
-Tăng nguy cơ ung thư . Uống rượu quá mức dài hạn có liên quan đến nguy cơ ung thư, như ung thư miệng, cổ họng, gan, ruột già và ung thư vú. Thậm chí uống vừa phải cũng có thể làm tăng nguy cơ ung thư vú.
Uống rượu dẫn đến hậu quả nghiêm trọng cho nhiều thanh thiếu niên và người trẻ tuổi. Trong nhóm tuổi này :
-Tai nạn xe hơi liên quan đến rượu là một nguyên nhân chính gây tử vong.
-Rượu thường là nguyên nhân gây các tử vong khác như chết đuối, tự tử và giết người.
-Uống rượu khiến người ta dễ hoạt động tình dục, quan hệ tình dục thường xuyên hơn, tham gia vào các quan hệ tình dục không có sự bảo vệ, và trở thành nạn nhân của lạm dụng tình dục hoặc hiếp dâm, so với những người không uống.
-Sử dụng rượu có thể dẫn đến chấn thương do tai nạn, tấn công và thiệt hại tài sản .
Định bệnh nghiện rượu
Theo sách Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM) của Hiệp Hội Bệnh Tâm Thần Hoa Kỳ, định bệnh nghiện rượu cần có 3 hay nhiều hơn những triệu chứng sau đây trong 12 tháng:
-Ghiền: Bệnh nhân ngày càng phải tăng lượng rượu uống để say. Tuy nhiên nếu gan hay hệ thần kinh đã hư thì lượng rượu cần để say lại giảm xuống.
-Triệu chứng cai nghiện xảy ra khi bệnh nhân giảm hay ngưng uống: tay chân rung rẩy, không ngủ được, buồn nôn, bứt rứt. Bệnh nhân có thể phải uống nhiều hơn để tránh bị những triệu chứng này, có thể uống cả ngày luôn.
-Uống nhiều hơn hay lâu hơn là đã định.
-Tiêu rất nhiều thì giờ để uống rượu, tìm rượu hay giã say.
Phương pháp điều trị và thuốc
Nhiều người nghiện rượu ngần ngại đi chữa bệnh vì họ không nhìn nhận là họ có vấn đề với rượu. Những người thân yêu của bệnh nhân có thể can thiệp để giúp họ nhận ra vấn đề và chấp nhận rằng họ cần sự giúp đỡ chuyên nghiệp. Nếu bạn cảm thấy lo lắng cho một người bạn hoặc người thân trong gia đình đang uống quá nhiều, nên nói chuyện với một chuyên gia để học được cách đến nói với người đó.
Có nhiều các phương pháp điều trị khác nhau. Tùy theo hoàn cảnh, điều trị có thể chỉ là một can thiệp ngắn gọn, lời khuyên cho cá nhân hoặc nhóm, một chương trình điều trị ngoại trú, hoặc phải ở nội trú.
Bước đầu tiên là xác định bệnh nhân có vấn đề với rượu. Nếu bạn không bị mất kiểm soát đối với việc sử dụng rượu, điều trị có thể chỉ là giảm uống rượu. Nếu bạn đã trở thành nghiện, chỉ cắt giảm uống rượu sẽ không hiệu quả. Mục tiêu chính của việc chữa trị là làm ngưng hẳn việc uống rượu để phẩm chất cuộc sống tốt đẹp hơn.
Điều trị nghiện rượu gồm có:
-Cai nghiện trong bệnh viện hay một trung tâm chuyên cai nghiện.
-Điều trị tâm lý. Tham gia nhóm hỗ trợ cho chính bệnh nhân và gia đình
-Thuốc uống hay chích
-Điều trị những bệnh kèm theo như huyết áp cao, tiểu đường, bệnh gan và bệnh tim
-Thực hành tâm linh . Những người có liên quan với một số loại thực hành tâm linh thường xuyên có thể tìm thấy nó dễ dàng hơn để duy trì phục hồi từ nghiện rượu hoặc nghiện khác . Đối với nhiều người , đạt cái nhìn sâu sắc hơn vào khía cạnh thiêng liêng của họ là một yếu tố quan trọng trong phục hồi.
Tự giúp
Bệnh nhân muốn trị dứt nghiện rượu cần phải thay đổi thói quen và lựa chọn một lối sống khác.
-Tình trạng xã hội: Cho mọi người biết rõ là bạn sẽ không uống nữa. Có thể cần phải xa lánh các bạn bè cũ và các tình huống xã hội dễ quyến rũ bạn uống lại.
-Tập những thói quen lành mạnh như ngủ đủ, hoạt động thể lý thường xuyên và ăn uống đầy đủ.
-Làm những việc không liên quan đến rượu. Có rất nhiều hoạt động thường liên quan đến uống rượu như họp mặt, tiệc tùng... Nên thay thế bằng những thú tiêu khiển không xoay quanh chai rượu.
Những cách điều trị khác
Một số cách điều trị khác có thể hữu ích, thí dụ như :
-Yoga: Có thể giúp bạn thư giãn, bớt căng thẳng.
-Thiền định. Sự tập trung, loại bỏ các dòng suy nghĩ tràn ngập tâm trí gây ra căng thẳng, có thể giúp ích
-Châm cứu giúp giảm lo âu và trầm cảm.


Đối phó và hỗ trợ
Nhiều người bị bệnh nghiện rượu và gia đình của họ thấy rằng tham gia vào các nhóm hỗ trợ là cách thiết yếu để đối phó với căn bệnh này, ngăn chặn hoặc đối phó với việc tái phát bệnh, và giúp tỉnh rượu.
-Alcoholics Anonymous
Alcoholics Anonymous (AA) là một nhóm tự giúp của những người đang hồi phục từ chứng nghiện rượu . AA cung cấp một nhóm cùng nhau muốn tỉnh rượu, một cách hiệu quả để đạt được tỉnh rượu hoàn toàn. Chương trình AA được xây dựng trên 12 bước, là những gợi ý thằng thắn cho những người muốn chọn cuộc sống tỉnh rượu. 12 bước này giúp người nghiện rượu chấp nhận sự bất lực của họ trước con sâu rượu. Những bước này nhấn mạnh sự cần thiết phải trung thực về quá khứ và hiện tại.
Sự phục hồi trong AA dựa trên việc chấp nhận các kinh nghiệm riêng biệt của mỗi người. Qua việc lắng nghe và chia sẻ những câu chuyện , những người có vấn đề uống rượu hoặc phụ thuộc vào rượu nhận biết họ không cô đơn mà có nhiều người khác cùng cảnh ngộ với họ. AA không có tổn phí cho thành viên hoặc bắt buộc phải theo 12 bước - chỉ yêu cầu người bệnh có ý chí muốn tỉnh rượu.
-Al -Anon và Alateen
Al -Anon dành cho những người bị ảnh hưởng bởi chứng nghiện rượu của người thân. Trong việc chia sẻ câu chuyện, họ có được một hiểu biết lớn hơn về cách bệnh nghiện rượu ảnh hưởng đến cả gia đình. Al -Anon chấp nhận 12 bước của AA như những nguyên tắc mà người tham gia phải sống theo. Al-Anon nhấn mạnh sự cần thiết phải biết buông bỏ và tha thứ. Trong nhiều cộng đồng, có nhóm Alateen dành cho con cái tuổi thiếu niên của những người nghiện rượu.
Bác sĩ hoặc nhân viên tâm lý có thể giới thiệu bạn đến một nhóm AA hoặc các nhóm hỗ trợ địa phương khác. Các nhóm này cũng thường được liệt kê trong danh bạ điện thoại , trên báo chí địa phương và trên trang mạng.
Ngăn ngừa
Can thiệp sớm có thể ngăn ngừa chứng nghiện rượu ở tuổi thiếu niên . Đối với những người trẻ, nguy cơ nghiện rượu phụ thuộc vào ảnh hưởng của cha mẹ, bạn bè và các mẫu mực khác, ảnh hưởng của các quảng cáo rượu, thời gian bắt đầu uống rượu, các nhu cầu tâm lý đối với rượu và yếu tố di truyền.
Những dấu hiệu và triệu chứng có vấn đề với rượu ở tuổi thiếu niên:
-Không còn quan tâm tới các hoạt động, sở thích và bề ngoài
-Mắt đỏ ngầu, nói không rõ, có vấn đề phối hợp hoạt động của cơ thể vàtrí nhớ
-Gặp khó khăn hoặc thay đổi trong mối quan hệ với bạn bè, chẳng hạn như tham gia một nhóm bạn mới
-Điểm học xuống và có vần đề trong trường
-Thay đổi tâm trạng thường xuyên, tự biện hộ
Chúng ta có thể giúp ngăn chặn việc sử dụng rượu ở tuổi teen. Bắt đầu bằng cách làm gương tốt trong việc sử dụng rượu, tức uống có chừng mực hoặc không uống. Nói chuyện cởi mở với con, dành thời gian cho con, và tích cực tham gia vào cuộc sống của con. Hãy để con của bạn biết các hành vi tốt bạn mong đợi nơi cháu - và những hậu quả cháu phải lãnh chịu nếu cháu không tuân theo các quy luật bạn đã đề ra.
Nguyễn Thị Nhuận