Những ngày cuối tháng Giêng 2014, báo chí Hoa Kỳ cho biết chiếc du thuyền Explorer of the Seas (Royal Caribbean Cruise Ship) khởi hành ngày 21/1/2014 trong chuyến đi 10 ngày và chở theo 3050 hành khách bị bắt buộc phải trở ngay về bến xuất phát Bayonne – New Jersey, sau khi có gần 700 người trên tàu bị rối loạn tiêu hóa với triệu chứng ói mửa, đau bụng và tiêu chảy khi còn đang ở ngoài biển khơi.

* * *

Dịch bệnh rối loạn tiêu hóa (hay bị tào tháo rượt) là một hiểm họa thường hay thấy xảy ra trên các du thuyền.
Người ta cũng còn gọi đây là stomach flu.
Tác nhân là một virus có tên Norovirus.

Nguyên nhân vì trên tàu quá đông người và cũng vì thiếu vệ sinh…
Du thuyền thường chứa trên 4000 người và chỉ tập trung trong một diện tích có giới hạn nhỏ hẹp.
Họ sống và sinh hoạt chung với nhau ít nhất trong vòng một tuần lễ, cộng thêm mỗi ngày đều có du khách đổ lên bờ để đi du ngoạn gần đâu đó hoặc đi ăn uống tại các chợ búa trên hải đảo địa phương, thí dụ như hải đảo thuộc vùng Caraibe, nơi mà vấn đề vệ sinh không mấy được bảo đảm cho lắm.
Cũng không thể bỏ qua những khâu vệ sinh khác cũng rất là quan trọng và thuộc về phần trách nhiệm của công ty du thuyền, thí dụ như trong các khu ẩm thực gồm thức ăn và thức uống cũng như các khu giải trí gồm nước ở piscine và sauna, vân vân.
Tất cả những vấn đề nêu trên chính là những nguyên nhân có thể dẫn đến sự bộc phát của dịch bệnh rối loạn tiêu hóa do Norovirus gây ra.
Và khi bị nhiễm Norovirus thì kể như chuyến đi chơi bằng du thuyền bị hỏng bét và hết vui!

Norovirus thuộc họ Caliciviridae và là một loại ARN virus
Mấy lúc gần đây, tại Bắc Mỹ và Hoa Kỳ đã xảy ra nhiều dịch bệnh rối loạn tiêu hóa do Norwalk virus gây nên.
Được biết Norwalk virus là một Norovirus (NoV) mà ngày xưa người ta thường hay gọi là Norwalk like virus (Virus NLV).
Virus Norwalk được tìm thấy dưới kính hiển vi điện tử năm 1978 từ mẫu phân của một bệnh nhân ở Norwalk, Ohio.
Virus nầy có thể sống rất dai trong điều kiện môi sinh khắc nghiệt như nó có thể sống hàng năm trong điều kiện đông lạnh hay ở nhiệt độ nóng 60 độ C trong 30 phút hoặc ở môi trường chlore 6,25mg/lít.
Centers For Disease Control and Prevention (CDC) cho biết có một chủng loại Norovirus mới được phát hiên tại Úc Châu vào tháng 3 năm 2012. Đó là GII.4 Sydney.
Chính chủng loại nầy là tác nhân của đa số dịch bệnh rối loạn tiêu hóa trên du thuyền Hoa Kỳ hiện nay.

Nhiễm từ đâu?
Bệnh nhân có thể bị nhiễm từ những nguyên nhân sau đây:
- lấy tay bốc thức ăn bỏ vào miệng sau khi đã sờ mó hay chạm vào vật dụng dơ bẩn như cầu thang, chốt cửa đã có virus mà không có sát trùng hai bàn tay trước;
- bắt tay hay tiếp xúc trực tiếp với người đang bị nhiễm virus có triệu chứng đã có biểu lộ ra;
- dùng thức ăn, thức uống hoặc dùng chén, dao, muỗng nĩa đã bị nhiễm virus sẵn…
Và sau đó thì bệnh sẽ lây lan rất nhanh trên tàu.
Tương tợ như virus bệnh cúm, Norovirus cũng có rất nhiều chủng loại bởi vậy khó có thể có được một sự miễn dịch lâu dài.
Các chủng loại được căn cứ trên địa dư.
Những vùng thấy có nhiều bệnh dịch Norovirus xuất hiện phải kể là Hawaii, Snow Mountain, Colorado, Norwalk, Ohio…
Triệu chứng chung là nhức đầu, nôn mửa, đau bụng, tiêu chảy, đau nhức các bắp cơ, sốt nhẹ, nóng lạnh.
Bệnh thường khỏi sau hai ba ngày.
Trẻ em thường nôn mửa nhiều hơn người lớn.
Norovirus có khả năng lây nhiễm rất cao.
Virus hiện diện trong phân và trong nước ói mửa.
Mấy năm gần đây tại Hoa Kỳ và Canada đã xảy ra nhiều dịch bệnh do Norwalk virus gây ra trên các du thuyền (cruise ship) như Carnival Cruise Lines Liberty (Nov 2006), Freedom of the Sea và Sun Princess (Dec 2006), RMS QE2 (Jan 2007).
Ngày15 tháng 2 năm 2010, một dịch bệnh rối loạn tiêu hóa đã xảy ra trên du thuyền The Celebrity Cruises Ship Mercury xuất phát từ Charleston, South Carolina để đi đến vùng Eastern Caribbean. Có trên 400 hành khách đã ngã bệnh và đã biểu lộ những triệu chứng như đau bụng, nôn mửa và tiêu chảy…
Tổng kết năm 2012, CDC Hoa Kỳ cho biết có tất cả 16 vụ bộc phát rối loạn tiêu hóa trên du thuyền kể cả vụ du thuyền Queen Mary 2 xảy ra vào tháng 12 với 194 hành khách bị bệnh.
Đầu tháng 3/2013, sau chuyến đi 11 ngày, du thuyền Royal Caribbean Vision of the Sea đã cập bến Port Eveglades, Florida với 108 hành khách bị rối loạn tiêu hóa vì Norovirus.
Cuối tháng 1/2014, dịch bệnh rối loạn tiêu hóa đã xảy ra trên du thuyền Explorer of the Seas trong chuyến đi 10 ngày. Tàu phải cập bến Bayonne, N.J với gần 700 người bị bệnh.
Bệnh cũng thường hay xảy ra trong bệnh viện, nhà nuôi dưỡng người già, trong nhà trẻ cũng như trong trường học, v.v…
Người già, những người có sức miễn dịch suy yếu sẵn, phụ nữ mang thai và trẻ em là những người có thể bị nhiễm bệnh nặng hơn các đối tượng khác.

Phòng ngừa

Trong cuộc sống hằng ngày đôi khi chúng ta quên tuốt luốt là vô số vi khuẩn và virus đang rình rập quanh ta chờ có dịp để lây nhiễm và tấn công…
Bàn tay vẫn thường là trung gian đem… mầm bệnh vào người!
Mỗi khi bắt tay hay sờ mó một vật gì chẳng hạn như nắm khóa cửa, vòi nước, chốt xả nước ở bàn cầu, v.v… chắc chắn là bàn tay chúng ta đã bị nhiễm rồi.
Hiện nay trên tất cả các du thuyền đều có trang bị rất nhiều loại chất chà xát tay có chứa alcool (alcohol based hand rubs) để du khách dùng sát trùng hai bàn tay.
Những hóa chất nầy ở dưới dạng gel alcool đựng trong những chai và được bố trí ở khắp nơi trên du thuyền.
Sát trùng tay có tính cách bắt buộc mỗi khi chúng ta vô phòng ăn hay đi vệ sinh hoặc lúc lên lúc xuống tàu.
Rửa tay kỹ lưỡng và thường xuyên cũng là một cách đề phòng sự lây nhiễm của Norovirus vậy!

Nguyễn Thượng Chánh, DVM
Dược sĩ Nguyễn Ngọc Lan
Montreal, Jan 30, 2014
—————-
Tham khảo:
Video: http://www.cnn.com/2014/.../royal-caribbean-illness
Video 1: Norovirus cases expected to climb

http://on.aol.ca/video/n...irus-explained-517642899

Video 2: Powerful Norovirus Spreads across America

- CDC
Outbreak updates for International cruise ships

http://www.cdc.gov/nceh/vsp/surv/GIlist.htm

- Notes from the Field: Emergence of New Norovirus Strain GII.4 Sydney — United States, 2012

http://www.cdc.gov/mmwr/...ew/mmwrhtml/mm6203a4.htm

- Norovirus Q/A

http://www.cdc.gov/ncido.../gastro/norovirus-qa.htm

- Fact about Noroviruses on cruise ships

http://www.cdc.gov/nceh/.../Norovirus/Norovirus.htm

- Bác sĩ Nguyễn A. Huy, MD
Bệnh Tiêu chảy khi đi du lịch

http://www.songmanhonlin...&task=view&id=18

- Bác sĩ Thú Y Nguyễn Thượng Chánh
Bàn tay mùa cảm cúm

http://vietbao.com/D_1-2_2-282_4-117116/

Virus thực phẩm

http://www.advite.com/virusthucpham.htm