“Công cha như núi thái sơn.
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
Một lòng thờ mẹ kính cha
Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con” .
Đối với quan niệm truyền thống của người Việt Nam, làm con cái phải có bổn phận phụng dưỡng khi cha mẹ bước vào tuổi già. Bởi cả cuộc đời cha mẹ đã bận rộn bôn ba chăm sóc con cái, đến lúc về già các cụ rất cần cuộc sống bình yên sum vầy bên con cháu. Làm con cái thì phải biết chăm sóc thương yêu cha mẹ, nhất là khi cha mẹ tuổi tác cao. Đạo lý này đã trở thành một nếp nghĩ cố định trong tư tưởng của nhiều người Việt. Nhưng với cuộc sống tại Hoa Kỳ, trong vòng quay nhịp sống hiện đại gấp gáp của việc mưu sinh, chăm sóc gia đình riêng, học hành… khiến nhiều người con, cháu đã không đủ thời gian để chăm lo chu đáo cho ông bà, cha mẹ lúc về già, đặc biệt là người già nhiều bệnh tật với nhu cầu chăm sóc kỹ lưỡng hơn. Phải làm sao để những người thân vẫn được hưởng điều kiện chăm sóc tốt nhất. Viện Dưỡng Lão chính là câu trả lời cho bài toán khó
Đối với người bản địa Hoa Kỳ hay những người bản địa tại châu Âu, người ta luôn quan niệm viện dưỡng lão là ngôi nhà lí tưởng dành cho người cao tuổi. Ở đó, các cụ già sẽ được nghỉ ngơi, chăm chút tới từng bữa ăn, giấc ngủ và đặc biệt là không bao giờ phải chịu cảnh cô đơn, thui thủi một mình. Điều này có đúng với quan niệm của người Việt sống tại Hoa Kỳ hay không?
Thực tế vẫn có một số ý kiến cho rằng việc đưa cha mẹ già vào viện dưỡng lão là một việc làm đi ngược lại với truyền thống Việt Nam và làm thay đổi hoàn toàn quan niệm về giá trị gia đình.
Nhưng vẫn có những ý kiến cho rằng nếu những người con có điều kiện chăm sóc cha mẹ của mình, mà lại gửi cha mẹ vào viện dưỡng lão rồi bỏ bê, không quan tâm là việc làm rất đáng lên án. Còn với những người con vì quá bận rộn, sức khỏe không cho phép, hoặc cha mẹ bệnh tật không thể giữ tại nhà để chăm tốt bằng nơi có bác sĩ, y tá, điều dưỡng viên… thì việc gửi cha mẹ tới các Viện Dưỡng Lão rồi tới thăm thường xuyên là việc làm có thể chấp nhận được. Nếu nhìn rộng ra, đây sẽ còn là một xu hướng phát triển tất yếu của xã hội Hoa Kỳ mà những người Việt đang chọn làm quê hương thứ hai của mình cho đến cuối đời.
Để có một cái nhìn khá chi tiết về hệ thống Viện Dưỡng Lão và ghi nhận những tâm tình của chính các cụ cao niên phải vào Viện Dưỡng Lão, những người con phải gửi cha mẹ vào Viện Dưỡng Lão, những người vợ hoặc chồng phải gửi người phối ngẫu của mình vào Viện Dưỡng Lão…là những vấn đề mà người viết bài sẽ lần lượt giới thiệu đến quý độc giả trên nhật báo Viễn Đông qua loạt bài nhiều kỳ về Viện Dưỡng Lão mà người viết đã có duyên gặp gỡ trò chuyện với rất nhiều người liên quan đến những điều trên tại một số Viện Dưỡng Lão trong quận Cam, nơi có khoảng 80- 90 phần trăm là người Việt cư trú.
Viện Dưỡng Lão là gì?
Trong ngôn ngữ tiếng Việt, khi nói đến Viện Dưỡng Lão, nghĩa là nói đến một cơ quan dịch vụ mang tính phúc lợi và an sinh xã hội. Là nơi cung cấp những dịch vụ cần thiết cho cuộc sống hàng ngày cho những người không đủ khả năng lo cho chính mình, cho những người cao niên già yếu, không thể tự chăm sóc chính mình, sẽ được chăm sóc đặc biệt.
Trong Viện dưỡng lão, người vào đây sẽ được chăm sóc về y tế với chế độ dinh dưỡng đặc biệt mỗi ngày. Tùy tình trạng sức khỏe, bệnh lý mà họ được phân thành những khu riêng biệt. Ví dụ như khu dành cho người có sức khỏe khá, khu người già yếu, hay khu cho người có sức khỏe tâm thần kém…
Còn trong Anh Ngữ, thì có nhiều từ khác nhau để tùy theo mức độ trầm trọng của bệnh tật người bệnh mà có những nơi cư trú khác nhau, thậm chí đây còn là nơi không chỉ tiếp nhận những người già mà thôi. Mà cả với nhiều người còn trẻ nhưng vì tật bệnh không thể tự chăm lo cho mình được cần phải có sự giúp đỡ của các chuyên viên về chăm sóc sức khỏe như bác si, y tá, điều dưỡng viên…
Được biết tại Hoa Kỳ hiện nay có các dạng Viện Dưỡng Lão với những tên gọi như Nursing home, Convalescent home, Rehabilitation and Nursing center, HYPERLINK "http://vietlifestyles.com/vien-duong-lao/" facility (SNF), Rest home… là những nơi cung cấp các dịch vụ cần thiết cho cuộc sống hàng ngày cho những người không đủ khả năng lo cho chính mình.
Skilled Nursing Facility (SKF): là nơi cung cấp những dịch vụ cho người bị những khuyết tật nặng như tai biến mạch máu não gây nên bán thân bất toại, hôn mê lâu dài, hoàn toàn không còn khả năng ăn, nuốt, tiêu, tiểu… Phải nằm liệt trên giường bệnh.
Thông thường tại SNF có hai phần: phục hồi và săn sóc sức khỏe. Có những người sau khi được mổ tim, giải phẫu thay xương khớp háng, thay đầu gối… cần thời gian tập dượt để phục hồi. Sau đó họ có thể về nhà sinh hoạt bình thường cùng gia đình.
Intermediate care facility (ICF): cung cấp dịch vụ cho những người bệnh như bị tật nguyền, già cả nhưng không cần săn sóc cao cấp (intensive care). Thường thường những người này không có thân nhân để lo cho mình nên phải vào đây ở cho đến ngày cuối đời.
HYPERLINK "http://vietlifestyles.com/vien-duong-lao/" (ALF): Thường thường những người vào ALF vẫn còn khả năng tự lo những nhu cầu căn bản như tắm rửa, thay quần áo, đi tiêu, đi tiểu một mình được. Họ chỉ cần giúp đỡ trong việc bếp núc, theo dõi thuốc men và chuyên chở đi thăm bác sĩ, nhà thờ, chùa chiền hay mua sắm lặt vặt. Họ vẫn còn phần nào “độc lập”.
Viện Dưỡng Lão dành cho những người bị lú lẫn (Alzheimer facility): có những bệnh nhân bị lú lẫn nặng, đến nỗi không nhận ra người thân như vợ, chồng, con cháu nữa. Không biết tự đi vào buồng tắm, phòng vệ sinh để làm những công việc tối thiểu. Họ không biết họ ở đâu, dễ đi lang thang và lạc đường. Nếu ở nhà thì phải có người lo cho người bệnh suốt 24/24. Những Viện Dưỡng Lão này dành riêng cho những bệnh nhân này, thường cửa ra vào được khóa lại để bệnh nhân không thể đi lạc ra ngoài.Đôi khi cũng có những bệnh nhân được gắn alarm vào cổ chân. Nếu bệnh nhân đi qua cửa thì alarm sẽ báo động và nhân viên sẽ kịp thời mang về lại.
Băng Huyền/ Viễn Đông
