Nhìn chung thì lực lượng quân đội VN so với TQ còn quá chênh lệch, nhưng nhiều nhà nghiên cứu chiến lược cho rằng quân đội VN có thể gây tổn thất lớn nếu TQ mở cuộc tấn công. Sự trổi dậy mạnh mẽ đầy tham vọng của TQ gây bất ổn hòa bình trong khu vực, đe dọa an ninh hàng hải tại tuyến đường vận chuyển hàng hóa qua biển Đông, nên các cường quốc bị ảnh hưởng can thiệp vào như Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, Ấn Độ, mới đây thì có Anh Quốc và Canada cũng lên tiếng. Ngoài ra còn có Israel và Nga cung cấp vũ khí và chuyển giao công nghệ quốc phòng cho VN. Các nước Tây phương này đương nhiên thấy cần ra sức giúp VN hiện đại hóa quân đội trong thế hỗ tương để chống lại “Đại Hán” bành trướng. Liệu có thể chống trả được một cuộc tấn công của TQ không ?

Quân khu
Cả nước chia làm 8 quân khu:
Quân khu 1, bảo vệ vùng đồi núi Đông Bắc, bộ tư lệnh (BTL) đặt tại Thái Nguyên.
Quân khu 2, bảo vệ miền thượng du Tây Bắc, BTL đặt tại Việt Trì (Phú Thọ).
Quân khu 3, bảo vệ lưu vực sông Hồng, BTL đặt tại Hải Phòng.
Quân khu 4, bảo vệ Bắc trung phần, BTL đặt tại TP. Vinh (Nghệ An).
Quân khu 5, bảo vệ Nam trung phần và Tây Nguyên, BTL đặt tại TP. Đà Nẳng.
Quân khu 7, bảo vệ vùng Đông Nam phần, BTL đặt tại TP. Hồ Chí Minh.
Quân khu 9, bảo vệ lưu vực đồng bằng sông Cữu long, BTL đặt tại TP. Cần Thơ.
Quân khu Thủ đô, bảo vệ Thủ đô Hà Nội và BTL đặt tại Hà Nội.

Bộ binh tác chiến
VN có khoảng 455.000 quân tác chiến chủ lực. Gồm 67 lữ đoàn và sư đoàn mỗi đơn vị từ 5.000 đến 12.500 quân. Lực lượng biên phòng có 150.000 quân. Một trung đoàn nhảy dù, nhiều tiểu đoàn đặc công và một sư đoàn Thủy quân Lục chiến. Khoảng 40.000 quân thuộc các đơn vị yểm trợ: Truyền tin, cơ khí, công binh, quân y, quân vận, … Có khoảng 5.000.000 quân trừ bị. Sư đoàn TQLC và các đơn vị đặc công trang bị vũ khí cá nhân loại tân tiến nhất hiện nay TAR-21 dùng loại đạn 5.56 mm do Israel cung cấp. Số còn lại là sử dụng vũ khí cá nhân AK-47. Việt Nam tự chế tạo được các loại súng cộng đồng như đại liên 7.62 mm, 12.7 mm và 14.5 mm, đại bác không giật 57 mm & 75 mm, các loại súng cối từ 60 mm đến 120 mm, có nhà máy chế tạo đạn dược, cùng nhiều quân trang quân dụng khác cung cấp cho quân đội.

Binh chủng thiết giáp

Lực lượng Tank chủ yếu là loại T-54/55, gồm 850 chiếc, và 350 chiếc loại T-59 (là loại T-55 của Nga do TQ sản xuất). Do ngân sách quốc phòng hạn hẹp nên VN không thể mua các loại tăng mới hiện đại, Israel là quốc gia giúp VN nâng cấp 300 chiếc T-55 trở thành T-55 M3. Thay pháo 90 mm củ bằng pháo 105 mm M68L7. Trang bị vũ khí do VN chế tạo gồm: 1 đại liên 12.7 mm, 1 đại liên 7.62 đồng trục và một súng cối 60 mm. Thay các hệ thống điều khiển tiên tiến do Nga, Thụy Điển, Israel và Ukraina cung cấp, thay động cơ Diesel mới mạnh hơn từ 800 lên 1.000 mã lực của Đức chế tạo. Israel đồng ý bán cả hệ thống dây chuyền nâng cấp để VN tự hiện đại hóa toàn bộ lực lượng tăng còn lại (tại nhà máy Z-751 Sài Gòn), đồng thời Israel mua lại số lượng lớn của VN các thùng đạn, thùng chứa hỏa tiển bằng kim loại và một số quân dụng khác, nên giảm đi phần nào cho kinh phí mua sắm vũ khí từ Israel. VN còn có 300 tăng T-72 mua của Ba Lan, trang bị pháo 125 mm, 200 tăng T-62 mua của Liên sô trang bị pháo 115 mm. Thiết giáp chống mìn RAM-2000 mua của Israel 1.000 chiếc. Xe chiến đấu bộ binh BMP-1 và BMP-2 có 1.200 chiếc cũng được nâng cấp. Khoảng 1.500 thiết giáp chở quân thuộc các loại BTR cũng được tân trang.

Có 300 xe thiết giáp PT-76, chuyên dụng lội nước yểm trợ hỏa lực cho TQLC cũng được Nga giúp nâng cấp. Thay pháo tháp củ 76.2 mm bằng pháo tháp tự động 57 mm AY220M có tốc độ bắn nhanh 120 phát/phút, 4 ống phóng hỏa tiển chống tăng ATGM, 1 đại liên 12.7 mm và 1 súng phóng lựu 30 mm. Trang bị hệ thống MSA xe tự động phát hiện và tăng cường khả năng theo dõi mục tiêu gấp 4 lần. PT-76 có nhược điểm giáp bảo vệ yếu, để khắc phục nhược điểm này xe được trang bị hệ thống Antisnaypera nhằm cảnh báo, phát hiện các thiết bị quang học gắn trên các súng chống tăng của địch để xe có thể nhanh chóng thanh toán mục tiêu.

Binh chủng Pháo binh
Lực lượng pháo binh VN khá mạnh gồm khoảng 15.000 khẩu đại bác đủ loại, nếu tính cả các loại súng cối tổng cộng trên 24.000 khẩu. Pháo không giật 73 mm, 82 mm và 107 mm. Pháo 152 mm D-20 mua của Liên Sô, một số pháo 155 mm của Hoa Kỳ chế tạo (thu được sau khi đánh chiếm Miền Nam). Pháo 130 mm M-46, loại này được Ấn Độ giúp nâng cấp. Pháo tự hành có các loại 100 mm SU-100, loại 122 mm 2S-1và loại 152 mm 2S-3 mua của Liên Sô. Pháo phản lực phóng loạt có các loại 132 mm BM-13, loại 140 mm BM-14, loại 122 mm BM-21. Nhiều hỏa tiển đường đạn chiến thuật đất đối đất Scud SS-1do Liên Sô cung cấp. Hỏa tiển đường đạn Extra mua của Israel đặt cố định hoặc có thể gắn dàn phóng 4 ống trên các loại xe chiến đấu có tầm bắn 150 km. Hỏa tiển hành trình siêu thanh BrahMos mua của Ấn Độ, tầm bắn 300 km. Các loại hỏa tiển này có độ chính xác cao, sai lệch không quá 10 m (Extra/150 km) và 50 m (BrahMos/300 km). Số lượng hỏa tiển Extra và BrahMos không được công bố.

Lực lượng Bộ Binh của VN được xem là hùng mạnh nhất Đông Nam Á, chắc chắn quân xâm lược TQ không thể dễ dàng đánh bại được khi tấn công trên bộ.

Binh chủng Phòng không: Cũng được tăng cường hiện đại hóa phòng chống một cuộc tấn công đường không, xếp theo chiến thuật có 3 loại:
Tầm gần: Có khoảng hơn 200 pháo 23 mm 4 nòng ZSU-23-4, tốc độ bắn 3.400 phát/phút, tầm 2.500 m đặt trên xe bọc thép GM-575 có trang bị Rada theo dõi và bám mục tiêu RPK-2. Có khoảng 200 pháo 20 mm 6 nòng M163, tốc độ bắn 3.000 phát/phút, cũng đặt trên xe thiết giáp. Khoảng hơn 100 pháo 37 mm nòng kép AZP/S-60 và khoảng hơn 100 pháo nòng kép 57 mm (61K) gắn trên xe bánh lốp, khi tác xạ đặt trên sàn có 4 chân chống thủy lực. Hệ thống pháo tên lửa phòng không 2S6 Tunguska mua của Nga số lượng không rỏ. Pháo 2S6 trang bị 2 pháo 30 mm có tốc độ bắn cực nhanh 5.000 phát/phút tầm bắn 4 km. Có nhiều các loại đại liên nòng kép phòng không 12.7 mm và 14.5 mm gắn trên xe thiết giáp BTR-2. Các loại pháo cao tốc phòng không có hiệu quả khi môi trường bị nhiểu sóng nặng. Hỏa tiển phòng không tầm gần SA-7 Grail (Strela-2) có khoảng 200 và SA-Grinch (Igla) có khoảng 400. Ngoài hệ thống pháo 2S6 Tunguska, một số các pháo, đại liên và hỏa tiển phòng không tầm ngắn khác VN tự sản xuất được. Ngày nay súng phòng không được cơ động hóa không còn dùng xe kéo nữa.

Tầm trung: Hỏa tiển tự hành SA-6 Gainful (2k12 Kub) và loại hỏa tiển SA-8 Gecko mua của Nga số lượng không rỏ. SA-2 Guideline (S-75 Dvina) có khoảng 280 dàn phóng với 1.000 hỏa tiển. SA-3 Goa (S-125 Neva/Pechora) có khoảng 100 dàn phóng với 1.500 hỏa tiển. Ngoài ra còn có hỏa tiển SA-13 Gopher (Strela-10) có 12 dàn phóng tự hành mua của Nga với khoảng 200 hỏa tiển.

Tầm xa: SA-20 Gargoyle (S-300 PMU-1) có 2 hệ thống với 72 hỏa tiển. Loại hỏa tiển siêu âm hiện đại này tương đương với loại hỏa tiển Patriot đánh chặn tên lửa hoặc máy bay siêu âm của Hoa Kỳ. VN có đặt mua thêm của Nga một số hệ thống S-300 PMU nữa nhưng số lượng không được công bố. Nga cũng đồng ý bán loại mới S-400 cho VN.

Lực lượng phòng không được trang bị hai loại Radar tân tiến nhất hiện nay:
Hệ thống Kolchuga do Ukraina chế tạo, VN mua 4 hệ thống này trang bị cho lực lượng phòng không. Hệ thống có 36 tần số, có độ phân giải rất cao trong môi trường nhiễu sóng nặng. Tự động theo dõi và bám bắt 32 mục tiêu cùng lúc, hổ trợ các tham số cho các hệ thống hỏa tiển tiêu diệt mục tiêu trên không hoặc trên biển, tầm hoạt động 600 km.

Rada tự động hiện đại nhất VERA-E
Hệ thống Radar thụ động VERA-E do Cộng Hòa Czech chế tạo, VN sở hữu từ 2 đến 4 hệ thống này. Tầm hoạt động 400-500 km, software của hệ thống có khả năng tự động và theo dõi đồng thời lên đến 300 mục tiêu (máy bay, tên lửa hay các mục tiêu khác). Khẳng định có thể phát hiện máy bay tàng hình B2 của Mỹ từ cự li rất xa 250 km. VERA-E có thể phát hiện các máy bay tàng hình B2, F-117, F-35 và ngay cả F-22 chứ còn đối với J-20 của TQ thì không có gì là khó khăn. Đài Radar thụ động VERA-E cung cấp tham số cho tên lửa SAM hiện nay của VN như S-125 Pechora và S-300 PMU-1 tấn công tiêu diệt mục tiêu. Cung cấp tham số chính xác của tàu chiến địch cho lực lượng phòng vệ ven biển, vị trí các dàn Radar, và ngay cả vị trí chiến xa của địch đang di chuyển để máy bay, pháo binh hay tên lửa của ta tiêu diệt mục tiêu. Tháng 7-2012, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ và Ngoại trưởng bà Hillary Clinton đã thỏa thuận bán một số dàn Radar tân tiến nhất cho VN nhằm phát hiện và giúp hệ thống hỏa tiển đánh chặn hỏa tiển tấn công của TQ, loại gì và số lượng chưa được công bố.

Lực lượng phòng thủ ven biển:
VN là khách hàng đầu tiên mua của Nga 2 hệ thống phòng thủ bờ biển cơ động K-300P Bastion trang bị hỏa tiển chống hạm siêu âm Yakhont. Tốc độ 2.5 Mach, tầm bắn 300 km. VN cũng có hợp đồng mua thêm 2 hệ thống này nhưng không biết khi nào VN tiếp nhận. Nga cũng đã chuyển giao công nghệ để VN tự chủ sản xuất loại hỏa tiển hiện đại này. Nga và VN đang hợp tác chế tạo một biến thể Kh-35 Uran khác, một thế hệ hỏa tiển mới được đặt trên chiến hạm hoặc trên đất liền (tương tự như Nga-Ấn Độ hợp tác phát triển hỏa tiển BrahMos). Mấy tháng gần đây pháo binh và lực lượng hỏa tiển phòng thủ bờ biển thường xuyên diễn tập phòng chống một cuộc tấn công đổ bộ đường biển.

Quân chủng Không quân: Có ba không đoàn.
Không đoàn Thăng Long chịu trách nhiệm phía bắc. Gồm các Phi đoàn tiêm kích Sao đỏ (Mig-21) căn cứ Nội Bài, Phi đoàn tiêm kích và ném bom Yên Thế (Su-30 MK2V) căn cứ Thọ Xuân, Phi đoàn tiêm kích Lam sơn (Mig-21 nâng cấp) căn cứ Kép, Phi đoàn Yên Bái (Su-22M-4 nâng cấp) căn cứ Yên Bái, Phi đoàn Ba Vì (Các loại trực thăng) căn cứ Hòa Lạc, Phi đoàn vận tải Hồng Hà (Các loại vân tải cơ) căn cứ Gia Lâm.

Không đoàn Hải Vân chịu trách nhiệm Miền Trung. Gồm Phi đoàn tiêm kích và ném bom Sơn Trà (Su-30 MK2V) căn cứ Đà Nẵng, Phi đoàn trực thăng tấn công (Ka-28, Ka-32, M-171) căn cứ Đà Nẵng, Phi đoàn tiêm kích Phù Cát (Su-27 nâng cấp) căn cứ Phù Cát.

Không đoàn Lê Lợi chịu trách nhiệm Miền Nam. Gồm Phi đoàn tiêm kích và ném bom Hậu Giang (Su-22 nâng cấp) căn cứ Thanh Sơn, Phi đoàn tiêm kích Đồng Nai (Su-30-MK2V) căn cứ Biên Hoà, Phi đoàn trực thăng Đồng Tháp

Hai trung tâm huấn luyện Julius (L-39C) ở Đông Tắc, và Yak-52+ Yak-130 ở Cam Ranh. Bốn loại phi cơ chiến đấu chủ lực trong lực lượng không quân VN là Su-30 MK2V (23 chiếc) đang thương lượng mua thêm 18 chiếc Su-30 khác đã qua sử dụng, Su- 27 SKs (15 chiếc), Mig-21 (250 chiếc, Ấn Độ đã giúp nâng cấp 150 chiếc), Su-22 M3/4 (50 chiếc nâng cấp). Các chiến đấu cơ vừa được trang bị loại tên lửa không đối đất & chống hạm Kh-25MPU hiện đại
Trực thăng tấn công Mi-24
Trực thăng tấn công 30 chiếc loại Mi-24. Trực thăng vận tải 123 chiếc, gồm các loại Mi-8, Mi-17, Ka-28, Ka-32T , SA-365N2, AS-350B3, SA-330J và UH-1H.

Máy bay trinh sát UAV không người lái M-400 có 12 chiếc. Máy bay trinh sát Amphibious VNS-41 (loại Che-22 Korvet của Nga) có 15 chiếc. Máy bay huấn luyện HL-1 (là loại Aerotrek A240 của châu Âu) cũng có thể dùng vào việc trinh sát, số lượng không rỏ.

Quân chủng Hải quân được chia làm 5 vùng:
Vùng 1, bảo vệ vùng vịnh Bắc bộ bao gồm các hải đảo từ Quãng Ninh đến Hà Tĩnh, BTL đặt tại Hải Phòng.
Vùng 3, bảo vệ vùng biển khoảng giửa miền Trung từ Quãng Bình đến Bình Định, bao gồm các đảo Cồn Cỏ, Lý Sơn, BTL đặt tại Đà Nẵng.
Vùng 4, bảo vệ vùng biển phía Nam miền Trung từ Phú Yên đến Bình Thuận bao gồm quần đảo Trường Sa, đặt căn cứ tại Cam Ranh (Khánh Hòa).
Vùng 2: Bảo vệ vùng biển thềm lục địa phía Nam từ Bình Thuận đến Bạc Liêu, bao gồm các nhà giàn ở bải ngầm ngoài khơi Cà Mau, đặt căn cứ tại Nhơn Trạch (Đồng Nai).
Vùng 5: Bảo vệ vùng biển Nam Biển Đông và vịnh Thái Lan, đặt căn cứ tại đảo Phú Quốc (Kiên Giang).

Để bảo vệ chủ quyền biển đảo trước âm mưu thôn tính 80% biển Đông của TQ, VN ráo riết tăng cường hiện đại hóa lực lượng hải quân. Từ một lực lượng phòng thủ ven biển với nhiều chiến hạm nhỏ từ vài trăm tấn đến 1.000 tấn, mà các nhà quân sự gọi là “hạm đội muỗi”. Đó là các tàu tuần tra có trọng tải từ 200 đến 500 tấn: gồm tàu phóng lôi cao tốc trọng tải 250 tấn có 22 chiếc (Osa II, Turya, Shershen). Trục lôi hạm (tàu quét mìn Yurk, Sonya, SO-1) 12 chiếc. Có 12 tàu tuần tra khoảng 200 tấn do Vinashin đóng. Tàu chống ngầm Petya II và Petya III trọng tải 1.000 tấn có 5 chiếc. Tàu tuần tra tên lửa Tarantul-1 và Tarantul-5 có 8 chiếc (2 chiếc do VN đóng) trọng tải 455 tấn. Một số tàu vận tải và tàu đổ bộ.

Các chiến hạm hiện đại:
Đặc điểm tàu chiến mới trang bị cho hải quân VN tuy không lớn nhưng có tốc độ nhanh, hỏa lực mạnh, nhằm chống trả một cuộc tấn công chớp nhoáng của TQ đánh chiếm thêm các đảo còn lại ở Trường Sa (như đánh chiếm Hoàng Sa năm 1974 và 7 đảo ngầm trong quần đảo Trường Sa năm 1988). Hiện VN chiếm giử trên 22 hòn đảo, là quốc gia chiếm nhiều đảo nhất trong quần đảo Trường Sa, trong đó có 33 cứ điểm phòng thủ (Đài Loan chiếm 1 đảo lớn nhất là đảo Ba Bình, Philippines chiếm 9 đảo gần đảo Palawan, Mã Lai chiếm 5 đảo nhỏ phía nam Trường Sa, TQ chiếm 7 đảo đá ngầm và lập thành các cứ điểm quân sự).

Bốn tàu pháo tuần tra Svetlyak (Project 1041.2) mua của Nga, dài 49.5 m, trọng tải 375 tấn. Trang bị 1 pháo 76.2 mm AK 176M, 4×4 phóng tên lửa phòng không Ingal MSR, 1 pháo 30 mm nòng kép AK-630, 1 phóng lựu AGS-17. VN dự định đóng thêm 8 chiếc loại này.

Bốn tàu chống đổ bộ Mirage (Project 1431.0) mua của Nga, dài 35.45 m, trọng tải 130 tấn. Trang bị 1 pháo 30 mm 6 nòng AK-306 tốc độ bắn 5.000 phát/phút, 2 súng máy 14.5 mm, hệ thống tên lửa phòng không Igla-1M, 1 súng phóng lựu chống ngầm, hệ thống tên lửa chống tăng với 6 tên lửa ATAKA tầm bắn 5.800 m để đánh chặn xe tăng đổ bộ.

Tàu tuần tra tên lửa cao tốc Molnya (Project 1241,8) mua của Nga, công ty Vympel tại Petersburg chuyển giao công nghệ cho nhà máy Ba Son (Sài Gòn) đóng thêm 8-10 chiếc khác từ nay 2012 đến 2016, trung bình mỗi năm đóng được 2 chiếc. Tàu dài 56 m, trọng tải 500 tấn, trang bị hỏa lực khá mạnh gồm 1 pháo 76 mm AK-176, 16 tên lửa chống hạm Kh-35E (do VN chế tạo theo sự chuyển giao công nghệ của Nga), tốc độ cận âm (Mach 0.9) tầm bắn 130 km, 16 tên lửa phòng không, tốc độ 35 hải lý/giờ, tầm hoạt động 2.500 hải lý.

Bốn pháo hạm tuần tra TT400TP, do VN tự đóng với bản thiết kế sơ bộ của Ukraina tại nhà máy Hồng Hà (Z-173, Hải Phòng). Tàu dài 54.14 m, trọng tải 400 tấn, tốc độ 32 hải lý/giờ, tầm hoạt động 2.500 hải lý. Đang đóng thêm 2 chiếc khác, có thể hoàn tất 2 chiếc cuối năm nay (2012) và 2 chiếc đầu năm tới. Trang bị 1 pháo 76.2 mm AK-176, tốc độ bắn 120 phát/phút, 1 hệ thống pháo tự động 30 mm 6 nòng AK-306 tốc độ bắn 5.000 phát/phút, tên lửa phòng không Igla SA-N-10, cùng hệ thống radar kiểm soát hỏa lực MR-123-02 Bagina

Hai khu trục hạm tàng hình Gepard 3.9, mua của Nga là 2 chiếc Đinh Tiên Hoàng HQ 011 và Lý Thái Tổ HQ 012, tàu dài 102 m, trọng tải 2.100 tấn, tốc độ 28 hải lý/giờ, tầm hoạt động 5.000 hải lý. Trang bị 1 pháo 76.2 mm AK-176, hai hệ thống tên lửa phòng không có điều khiển Mistral, 1 hệ thống pháo phòng không cao tốc palma, 2 súng máy 12.7 mm, 16 tên lửa chống hạm Ka-35E tầm bắn 130 km. Hai hệ thống phóng lôi 533 mm, 12 ống phóng Rocket chống ngầm RBU-6000, phía đuôi tàu có sân đáp cho 1 trực thăng Ka-28. Geprad 3.9 sử dụng công nghệ tàng hình (Stealth Technology). VN đã đặt mua thêm 2 chiếc, sau hợp đồng này, Nga sẽ chuyển giao công nghệ để VN tự đóng loại tàu chiến hạm hiện đại này với sự giám sát kỷ thuật của chuyên viên Nga.

Đóng tàu chuyên dụng và hậu cần: VN đã đóng 2 tàu vận tải 2.050 tấn tại nhà máy Z-189 (Đà Nẵng) là chiếc HQ-571và một chiếc dùng làm tàu bệnh viện. Đóng 2 tàu khảo sát và đo đạt hải dương cho hải quân HMS 6613, dài 66.35 m, trọng tải 1.550 tấn cũng tại nhà máy Z-189.
Khu truc hạm tàng hình Sigma, báo Hà Lan cho biết VN có đặt mua 4 chiến hạm tàng hình Sigma loại nhỏ Project 9113, trọng tải 1.692 tấn, dài 91m, tốc độ 28 hải lý/giờ, tầm hoạt động 3.600 hải lý. Trang bị 1 pháo 76 mm, 2 đại bác 20 mm, hệ thống phóng lôi chống ngầm, 2 hệ thống tên lửa phòng không có điều khiển Mistral, 4 bệ phóng tên lửa chống hạm 4×4 gồm 16 tên lửa MM40 Block-2 tầm bắn 130 km. Áp dụng công nghệ Sewalth Technology. Mang theo 1 trực thăng. Hai chiếc được đóng tại nhà máy Schelde ở Vlissngen thuộc tập đoàn Damen (Hà Lan), 2 chiếc sẽ được đóng tại nhà máy Damen Vinashipyard (Việt Nam).

Hộ tống hạm tàng hình P-28 ASW, theo tài liệu từ Wikimedia (Vũ khí và khí tài quân sự VN), VN có đặt mua hộ tống hạm tàng hình chuyên chống ngầm P-28 ASW của Ấn Độ số lượng không rỏ. Trang bị 1 pháo 76 mm AK-176, 16 tên lửa phòng không Barack SAM, 2 hệ thống Rocket chống ngầm gồm 12 ống phóng RBU-6000, 2 hệ thống phóng lôi 533 mm MU-90, 2 pháo cao tốc 30 mm AK-630M.

Tàu ngầm Kilo 636,VN mua của Nga 6 chiếc tàu ngần Kilo 636 (Diesel-Điện loại cải tiến), sẽ bắt đầu chuyển giao từ năm 2014 mỗi năm 1 chiếc, hiện Nga và Ấn Độ đang huấn luyện Sĩ quan và thủy thủ đoàn cho hạm đội tàu ngầm này. Tàu dài 73.9 m, trọng tải 2.300 tấn, trang bị 6 ống phóng ngư lôi 533 mm gồm 18 ngư lôi, có thể dùng ống phóng này để phóng hỏa tiển chống hạm 3M-54 Klub, hỏa tiển đối đất 3M-14E, hỏa tiển phòng không SA-N-8, và 24 thủy lôi. Theo một nguồn tin không chính thức tàu ngầm Kilo mà hải quân VN đặt mua của Nga có thể được trang bị loại siêu ngư lôi tên lửa tối tân nhất Shkval-E.

Xưởng đóng tàu Z-52,ngày 31 tháng năm 2012, Bộ tư lệnh hải quân VN khởi công xây dựng nhà máy đóng tàu chiến Z-52 tại quân cảng Cam Ranh, tỉnh Khánh Hòa. Là một cơ xưởng đóng mới và sửa chửa tàu chiến lớn nhất từ trước đến nay của hải quân. Có thể tiếp nhận sửa chửa các tàu chiến lớn 7.000-10.000 tấn, và tàu ngầm của tất cả tàu hải quân các nước có hợp tác quốc phòng với VN.
Ngoài xưởng đóng tàu Z-52 tại Cam Ranh, VN còn có các xưởng đóng tàu Hồng Hà Z-173 và Sông Cấm tại Hải Phòng, nhà máy sông Thu và Z-189 tại Đà Nẵng, nhà máy Ba Son tại Sài Gòn.

Cảnh sát biển (CSB) Việt Nam có chủ quyền trên vùng biển khá rộng lớn từ Vịnh Bắc bộ xuống phía Nam biển Đông và một nửa vịnh Thái Lan. Nhu cầu kiểm soát, tuần tra và cứu hộ rất lớn nhưng VN hiện chỉ có một số ít tàu trang bị cho CSB.

Tàu CSB VN hiện có: 4 chiếc Shershen 150 tấn mua của Nga, 4 chiếc loại Damen Stan 4207 patrol vessel, 4 tàu dài 90 m, trọng tải 2.500 tấn mua của Hà Lan (2 chiếc Sar-412 và Sar-413 đóng tại Hà Lan, 2 chiếc CSB-8001 và 8002 đóng tại nhà máy Sông Thu). 7 chiếc TT-120 trọng tải 120 tấn, 11 chiếc TT-200 trọng tải 200 tấn, 3 chiếc TT-400 trọng tải 400 tấn. Các tàu TT-120, TT-200 và TT-400 do nhà máy Hồng Hà đóng. 2 chiếc trọng tải 1.200 tấn và 3 chiếc 1.400 tấn cũng do nhà máy Sông Thu đóng. Các tàu CSB được trang bị đại liên 12.7 m, 14.5 mm, đại bác 20 mm và 30 mm, tất cả đều do VN sản xuất. CSB VN có 4 tàu kéo và cứu nạn 3500-CV trọng tải 1.400 tấn. Bộ Quốc phòng có kế hoạnh đóng mới số lượng lớn tàu CSB có trọng tải trên 2.000 tấn, do Nhật Bản hổ trợ kinh phí theo chương trình viện trợ vì phát triển ODA. Nhật Bản cũng dùng chương trình này giúp Philippines và Indonesia hiện đại lực lượng Coast Guard, để đối phó với lực lượng tàu hải giám TQ từ 1.500 đến 5.000 tấn tràn ngập biển Đông. Đầu tháng 7/2012, Philippines thương lượng với VN để mua nhiều tàu tuần tra tăng cường hạm đội “Philippines Coast Guard” và đội tàu tuần tra cho hải quân nước này.

CSB VN trong năm 2011 và 2012 được tăng cường các máy bay tuần tra biển gồm: 3 trực thăng EC-225 Super Puma MK II mua của Tây Ban Nha, 3 máy bay C-212-400 từ hảng Airbus Military, 6 chiếc phi cơ lưởng dụng DHC-6 của Canada.

Đối phó với tàu đánh cá TQ hung hăng như bọn cướp biển, từng giết hại Sĩ quan tuần tra biển của Hàn Quốc, tấn công tàu của lực lượng cảnh sát phòng vệ ven biển Nhật Bản, các nhà nghiên cứu gọi các tàu cá TQ là lực lượng xung kích tiền phong trên biển Đông. VN có kế hoạch đóng tàu cho lực lượng dân quân biển, và hổ trợ ngư dân trang bị các tàu lớn có thể đánh cá xa bờ với công xuất lớn có các thiết bị hiện đại. Ngư dân VN một số được thành lập những trung đội “dân quân biển”, ngư dân trên các hải đảo cũng được huấn luyện quân sự và võ trang để phòng chống một cuốc tấn công đánh chiếm đảo của quân xâm lược TQ.

Từ 14 đến 24 tháng 7 năm 2012, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh thứ trưởng quốc phòng VN, đến Washington họp bàn với các giới chức bộ Quốc phòng, bộ Ngoại giao, bộ Xã hội và một số giới chức lập pháp Hoa Kỳ. Một trong các vấn đề được thương thảo cụ thể là mua sắm các chiến cụ không sát thương hiện đại nhất, trong số đó có Radar dùng trong việc chống hỏa tiển của TQ mà Tổng thống Obama vừa đồng ý bán cho VN. Hỏa tiển DF-16 có tầm bắn 1.200 km, có thể từ căn cứ Quảng Đông tấn công Hà Nội và các thành phố quan trọng khác ở miền bắc VN, hay hỏa tiển JL-2 từ các tàu ngầm TQ tấn công các thành phố quan trọng ở Trung hay Nam phần. Hà Nội hoặc Hải Phòng chỉ cách Quảng Đông có 1.000 km nằm trong tầm bắn của hỏa tiển DF-16. Chuyến đi này của tướng Vịnh đến Mỹ chắc chắn TQ theo dõi sát xao. Tờ Hoàn Cầu thời báo của TQ cũng đã lên tiếng đe dọa VN “phải chịu đau đớn” khi xích lại gần hơn với Hoa Kỳ”.

VN đang tăng tốc hiện đại hóa vũ khí và khí tài cho quân đội. Liệu lực lượng Bộ binh của VN có đủ khả năng đánh trả một cuộc tấn công đường bộ? Lực lượng phòng thủ bờ biển có thể bẻ gảy được một cuộc tấn công đổ bộ đường biển vào lãnh thổ VN hay không? VN là quốc gia thành viên của LHQ phải được tổ chức này lên tiếng khi bị một nước nào đó tấn công, nhưng lực lượng không quân và hải quân VN có thể cầm cự khi TQ tấn công toàn diện, để chờ đợi có giải pháp các cường quốc can thiệp?

Một điều rất hiển nhiên mà chúng ta có thể thấy, mặc dù hạm đội Nam Hải rất hùng hậu nhưng TQ không thể dốc toàn lực để tấn công VN, còn cần phải có lực lượng phòng thủ vì TQ cũng đang có tranh chấp không xót một nước nào ở đông Á, ở biển Đông, và đối đầu với Hoa Kỳ. Ngày 7 July 2012, tờ Apple Daily của Hong Kong loan tin một tàu nghiên cứu mang số hiệu 871, trọng tải 5.000 tấn, hiện đại còn mới của hải quân TQ bị đâm chìm trong vùng biển Hoàng Sa. TQ “im re” âm thầm lo trục vớt mà không dám cho biết tàu nước nào đâm chìm? (tàu 5.000 tấn lớn lắm không thể không nhìn thấy dù là ban đêm, mà muốn đâm chìm tàu này phải là một tàu “khủng” lắm) Hay nguyên do nào khác? Thiệt hại ra sao? Một điều lạ nữa, đêm 11 July 2012 một hộ tống hạm khoảng 3.000 tấn của TQ đi tuần tra lại bị mắc cạn trên đảo Trăng Khuyết cách Palawan 60 hải lý trong vùng biển Trường Sa. Các Radar hay các thiết bị khác trên các tàu này ra sao mà cả 2 tàu của TQ lại gặp tai nạn chỉ cách nhau trong vòng 1 tuần lễ? Qua hai sự kiện này đánh giá sức mạnh thật sự của hạm đội TQ như thế nào, có lẽ còn là một nghi vấn. Nhưng dù sao hạm đội Nam Hải của TQ cũng có cả hàng không mẫu hạm, nhiều chiến hạm hiện đại to lớn từ 5.000 tấn đến 8.000 tấn, và có nhiều tàu ngầm, hải quân TQ hùng mạnh hơn hải quân VN nhiều. Quân đội VN có thể ngăn chặn quân xâm lược TQ được hay không là điều mà nhiều người đang quan tâm.

Đại tá Quách Hải Lượng nguyên là Tùy viên quân sự Việt Nam tại TQ cho biết: “Về kỷ thuật thì hiện nay tôi không dám nói thẳng ta có những gì nhưng tôi xin bảo đảm rằng có những thứ đủ đánh được bọn ấy khi nó xâm phạm chủ quyền của ta ở trong biển gần”. Tuy nhiên, muốn có khả năng quốc phòng hữu hiệu có thể đương đầu với quân thù có sức mạnh vượt trội không phải chỉ trang bị vũ khí và khí tài tối tân là đủ, còn cần phải có dân mới mong đánh thắng. Trung tướng Nguyễn Trọng Vĩnh nhà ngoại giao kỳ cựu, nguyên là Đại sứ VN tại TQ từ năm 1974 đến năm 1987 đưa ra nhật xét: “Từ bây giờ phải lo phát huy dân chủ đối với dân và tìm mọi cách nâng cao đời sống của dân. Bây giờ thì dân chủ bị hạn chế, dân không phấn khởi. Nếu mở rộng dân chủ phát huy dân chủ và nâng cao đời sống của dân để tạo được cái đại đoàn kết thì lúc bấy giờ trang bị thêm vũ khí, phương tiện. Trang bị vũ khí phải ở mức nhất định chứ yếu quá không được. Phải có dân, nếu dân không đoàn kết thì đừng hòng đánh thắng!”. Đối với VN hiểm họa giặc Tàu trước mắt, nguy cơ mất nước cũng hiện rỏ! Hiện đại hóa quân đội mà không có toàn dân đoàn kết, quyết chiến, thì đừng hòng đánh thắng kẻ thù, đó chỉ là xây dựng nền quốc phòng nửa vời.

Trọng Đạt