B. "Khỏe Vì Nước" không phải chỉ là lời thúc giục tập thể dục mà chính yếu là lời kêu gọi tuổi trẻ đứng lên cứu nước khi tổ quốc đang trong cơn nguy khốn.

Bài hát mở đầu bằng xác định lý do ta phải khỏe mạnh. Mục tiêu giữ gìn và phát huy sức khỏe là phục vụ nước, xây dựng và phát triển quốc gia ("Khỏe vì nước kiến thiết quốc gia."). Không có gì sai trong việc kêu gọi dân tham gia vào việc xây dựng đất nước. Tuy nhiên, kêu gọi dân giữ gìn sức khoẻ hoặc tập luyện cơ thể với mục đích phục vụ đất nước có hơi chút lạ lùng, vì sức khoẻ thường liên hệ đến vật chất cá nhân. Như sẽ được cho thấy sau, sức khỏe đây có ý nghĩa rộng lớn hơn là sức khoẻ vật chất.


Những người thanh niên trong nước hãy đóng góp tài năng, tạo nên cuộc sống mới cho toàn dân, đem lại hùng mạnh trên mọi nơi, và cùng hợp sức để xây dựng một nước Việt Nam hùng cường ("Đoàn thanh niên ta góp tài ba/ Tạo nguồn dân sinh mới hùng mạnh trong năm giới/ Hợp lực xây hưng thịnh chung nước Nam.") Có vài điểm đáng nói trong các câu này.


Trước hết, tác giả cho thấy ý nghĩa trong việc giữ gìn sức khoẻ để kiến thiết quốc gia không phải là chỉ có tập luyện thể dục, giữ cho thân hình tráng kiện, mà còn là đem tài năng giúp nước ("Đoàn thanh niên ta góp tài ba.") Tài ba hẳn nhiên không có ý nói đến các tài về vật chất hoặc cơ thể, mà là các tài cần thiết cho việc xây dựng quốc gia. Những tài năng này có thể là những tài năng chuyên nghiệp lợi ích cho xã hội, như kỹ thuật, khoa học, y khoa, giáo dục, công nghệ, và các ngành chuyên khoa khác. Ta sẽ thấy cả toàn bài nhắc nhở rất ít đến sức mạnh thể chất, mà dường như chú trọng hơn về trí tuệ và các sức mạnh tinh thần. Có thể tác giả muốn nói một sức khỏe thể chất dẫn đến sức mạnh tinh thần. Nhưng ý đó không được nêu rõ trong lời ca. "Khỏe vì nước" do đó cần phải được hiểu một cách rộng rãi, và chữ "khỏe" hàm ý là "sức mạnh" (vật chất lẫn tinh thần) thay vì chỉ hạn hẹp là "sức khỏe cơ thể."


Ngoài ra, tác giả chú trọng vào tuổi trẻ hơn là toàn dân qua chữ "thanh niên." Toàn bài có ba lần nhắc đến "thanh niên" cho thấy bài hát nhắm vào tuổi trẻ thanh niên và không phải toàn dân trong nước. Chỉ điểm đó thôi cũng đủ cho thấy tác giả không có ý định dùng bài hát để cổ võ cho phong trào khỏe toàn quốc, vì phong trào khỏe toàn quốc phải nhắm vào đủ mọi lớp người dân, bất kể tuổi tác, từ già đến trẻ.


"Thanh niên" nghĩa là gì? Theo định nghĩa, thanh niên là người tuổi trẻ, cả nam lẫn nữ. Nhưng thế nào là trẻ? Theo định nghĩa của đa số quốc gia trên thế giới và các tổ chức quốc tế, tuổi trẻ (youth) thường dùng cho lứa 15-24 tuổi (Xem, thí dụ như, United Nations). Khi viết "Khỏe Vì Nước," Hùng Lân có thể không biết và không theo các định nghĩa đó mà chỉ dùng "thanh niên" cho những người trẻ, khoảng 20-30 tuổi. Vào năm 1946, Hùng Lân là một thanh niên 24 tuổi. Trong phần sau của bài hát, ông dùng "ta" ám chỉ ông cũng là thành phần của đoàn thanh niên đó, cùng lứa tuổi với ông.


Ở lứa tuổi này, tuổi trẻ có thể giúp gì cho tổ quốc?


Trên thực tế, "qua lịch sử, tuổi trẻ đóng vai trò năng động trong việc hình thành những tiến bộ chính trị và xã hội" (UNAOC). "Mặc dù tuổi trẻ thường được coi là đưa đến các vấn đề xã hội, thực ra các em là những người có ích lợi quan trọng cho cuộc sống kinh tế, chính trị, và xã hội tại cộng đồng các em" (ICRW 2001). Các cuộc cách mạng hoặc phong trào chống đối chính phủ xảy ra khắp nơi trên thế giới vào đầu thập niên 2010, thí dụ như cách mạng Tunisia năm 2011 và "cách mạng dù" (umbrella revolution) ở Hồng Kông năm 2014, cho thấy cái chính nghĩa và sức mạnh vĩ đại của tuổi trẻ. "Những người trẻ dưới tuổi 30 đóng vai trò quan trọng trong việc kích động cuộc cách mạng Tunisian năm 2011 lật đổ cựu Tổng thống Zine el-Abidine Ben Ali" (Parker 2013). "Cuộc cách mạng [Tunisian] này có được là nhờ tuổi trẻ. Chính những người trẻ đã ra khắp đường phố và đối đầu với cảnh sát và tại nhiều nơi còn phải mất mạng" (trích trong sđd.). Tuổi trẻ cần phải hiểu là các em có quyền lực trong tay, và các em cần phải biết dùng nó. "Rõ ràng là những người trẻ tuổi tài giỏi, kiên quyết và hiếu hòa của Hồng Kông rốt cục tìm được quyền lực chính trị của họ" (Beech 2014). Tuổi tác không là vấn đề. Joshua Wong chỉ mới 17 tuổi mà đã là lãnh tụ một cuộc cách mạng không tiền khoáng hậu trên thế giới với sự tham gia của hàng vạn sinh viên học sinh tại Hồng Kông năm 2014. Hùng Lân viết bài "Khỏe Vì Nước" khi ông là một thanh niên 24 tuổi. Do đó, ông hiểu rõ chí khí và sức mạnh của thanh niên.


Tác giả kêu gọi tuổi trẻ hãy tạo nên cuộc sống dân mới mẻ để hùng mạnh trong "năm giới." ("Tạo nguồn dân sinh mới hùng mạnh trong năm giới.") "Dân sinh" là cuộc sống của dân, cả về vật chất lẫn tinh thần. Tác giả dùng "dân sinh" như để nhắc nhở đến dân sinh, dân trí, và dân khí của Phan Châu Trinh. "Năm giới" nghĩa là gì? Theo nghĩa nguyên văn, năm giới, hay ngũ giới, là năm điều cấm kỵ hoặc tránh né trong đạo Phật. Năm điều tránh né đó là: sát sanh, trộm cắp, tà dâm, dối trá, và rượu chè. Có lẽ nào tác gỉả, một tín đồ Công giáo, nhắc nhở tuổi trẻ đến năm điều răn dậy trong đạo Phật? Đương nhiên là không. Không phải vì vấn đề tôn giáo, mà vì năm điều răn dậy đó không có ý nghĩa trong nội dung của câu hát. Câu hát đang nói đến sự hùng mạnh trên thế giới, như được nhắc đến trong câu sau đó ("nêu đèn sáng thế giới ngắm chung") và "nước Nam" ngay câu kế tiếp. Do đó, diễn giải hợp lý nhất cho "năm giới" là "năm châu." Chữ "giới" được dùng một cách rộng rãi cùng nghĩa với chữ "giới" trong "thế giới." (Lý do tác giả dùng "giới" thay vì "châu" có thể là do vần trắc của giai điệu và cho thuận vần điệu với chữ "mới" ở phần trước đó.) Năm châu gồm có châu Á, Âu, Mỹ, Phi, và Úc (hoặc Đại Dương). Thực ra cũng còn có châu Nam Cực, nhưng ít ai nhắc đến châu này, vì ít có người ở. Vì vậy, năm châu thường lả nói đến châu Á, Âu, Mỹ, Phi, và Úc.


Câu "Hợp lực xây hưng thịnh chung nước Nam" rõ ràng là lời kêu gọi tuổi trẻ đoàn kết chung sức để xây dựng nước Việt Nam thịnh vượng. Ý nghĩa đó khác xa với ý nghĩa thúc giục tuổi trẻ rèn luyện thể dục cho cá nhân được khỏe mạnh, bởi vì tập thể dục thường là cho lợi ích cá nhân. Ngoài ra, sự khỏe mạnh tráng kiện của cơ thể là khía cạnh vật chất trong khi xây dựng đất nước liên hệ đến khía cạnh tinh thần.


Thanh niên nên khỏe mạnh vì tổ quốc với một ý chí cương quyết, không sờn lòng. Đó là vì nòi giống Lạc Hồng là nòi giống oai hùng biết bao trong lịch sử. Khi tổ quốc lâm vào cảnh nguy khốn, thanh niên Việt Nam can đảm coi thường mọi hiểm nguy để hy sinh ngay cả tính mạng mình cho tổ quốc, anh dũng ngàn năm ("Khỏe vì nước chí khí cương kiên/ Giống Lạc Hồng anh hùng vô biên/ Trong khó nguy can trường sinh thác ta coi thường/ Việt Nam thanh niên anh dũng muôn năm.") Trong đoạn này, tác giả tái xác nhận lại ý tưởng thanh niên Việt Nam có tiếng là oai hùng anh dũng từ xưa đến nay, và do đó sẵn sàng hy sinh cho tổ quốc khi tổ quốc bị khó khăn, nguy hiểm.


Cực đỉnh của bài hát là phần điệp khúc (ĐK) khi lời kêu gọi thanh niên đứng lên cứu nguy đất nước một lần nữa được nhắc lại. Hồn thiêng sông núi đang đợi chờ thanh niên đứng lên và toàn dân đang ngóng đợi thanh niên ra tay cứu nguy cho tổ quốc. Người trẻ tuổi Việt Nam đã trót mang giòng máu anh hùng nên không thể làm dơ bẩn giòng máu đó. Người thanh niên trai tráng Việt Nam phải nêu gương sáng chói cho cả thế giới ngưỡng mộ và noi theo ("Thanh niên ơi, hồn thiêng núi sông đợi chờ/ Nơi tay ta toàn dân ngóng trông từng giờ/ Mang máu anh hùng ta đừng làm nhơ máu anh hùng/ Trai đất Việt phải nêu đèn sáng thế giới ngắm chung.") Đây là phần rực rỡ của cả bài vì giai điệu hùng hồn và lời lẽ thống thiết. Đây có lẽ là lời kêu gọi hùng tráng và bi thương nhất trong các bài nhạc đấu tranh. Bất cứ người trẻ nào, cho dù lạnh lùng với đất nước đến đâu, cũng phải chạnh lòng. Có vài điểm rất quan trọng và lý thú trong phần này đáng cho ta suy gẫm như trình bày sau đây.


Trước hết, phần ĐK xác nhận lần nữa bài "Khỏe Vì Nước" không phải là chính yếu cho phong trào tập thể dục cho dân chúng. Vì ĐK là phần quan trọng nhất trong một bài hát và luôn luôn mang ý chính của bài, ý chính của bài "Khỏe Vì Nước" được gói ghém trong bốn câu này. Ta thấy cả bốn câu không hề nhắc đến việc tập thể dục hoặc bất cứ một khía cạnh vật chất nào liên hệ đến luyện tập thân thể khỏe mạnh cường tráng. Ngược lại, bốn câu này rõ ràng kêu gọi thanh niên hãy mau ra tay cứu nước và đừng để tổ quốc trông ngóng từng gìờ.


Câu "hồn thiêng núi sông đợi chờ" là lời kêu gọi tha thiết, nhắc nhở đến tính chất thiêng liêng của tổ quốc. Hình ảnh tổ quốc đợi chờ thanh niên là một hình ảnh xót xa. Lẽ ra tổ quốc không cần phải đợi chờ, vì phục vụ tổ quốc là nghĩa vụ, bổn phận của toàn dân. Nhưng tình trạng đất nước đã đến lúc nguy cập mà giới trẻ vẫn dường như hững hờ với việc sinh tồn của đất nước. Câu "Nơi tay ta toàn dân ngóng trông từng giờ" mô tả một hình ảnh bi thương khi toàn dân trông cậy thanh niên rường cột của nước nhà và đang ngóng trông từng giờ từng khắc. Nhóm chữ "nơi tay ta" ngụ ý quyền lực và tài năng của thanh niên. "Tay" có ý chỉ sức mạnh, uy lực, và quyền thế, như được chứng minh qua Joshua Wong và cuộc cách mạng dù tại Hồng Kông năm 2014 (Beech 2014). "Tay" cũng còn có ý chỉ khả năng và tài năng. Hình ảnh đó bi thương vì nó vẽ ra sự bất lực của toàn dân trước cảnh đất nước suy tàn, và toàn dân chỉ còn biết trông cậy vào sức mạnh, tài năng, và ý chí của tuổi trẻ. Tuy bi thương, hình ảnh đó cũng lóe ra một niềm hy vọng vì thanh niên Việt có máu anh hùng và oai dũng.


Thứ nhì, đây không phải là lời kêu gọi cho một việc trong tương lai hoặc chưa xảy ra. Tác gỉả dường như có ý nói đất nước Việt Nam đang lâm vào cơn nguy biến và cần thanh niên Việt Nam ra tay cứu nguy. Câu "Nơi tay ta toàn dân ngóng trông từng giờ" diễn tả một tình trạng đang tiến triển. Không ai nói "ngóng trông từng giờ" cho một việc chưa xảy ra, vì làm sao tiên đoán được mức độ khẩn cấp trong tương lai để mà "ngóng trông từng giờ"? Có thể tác giả chỉ muốn diễn tả một cảnh tượng khẩn cấp nào đó như là một giả thiết cho việc cần thanh niên ra tay. Tuy nhiên, nội dung toàn bài và những nhắc nhở rải rác vẽ ra một hình ảnh khá bi quan cho đất nước và cần thanh niên ra tay. Tại sao? Như được trình bày trên, vào năm 1946 khi "Khỏe Vì Nước" ra đời, đất nước Việt Nam đang trải qua một giai đoạn quan trọng và mong manh vì vận mệnh quốc gia có thể được quyết định với hậu quả lâu dài. Hàng ngàn thanh niên quốc gia bị cộng sản thảm sát khắp nơi, và biết bao nhiêu người phải bỏ trốn qua xứ khác. Cho dù bài hát không viết vào năm 1946, những biến cố lịch sử xảy ra trong giai đoạn này cho thấy tình trạng sôi bỏng của đất nước.


Với hoàn cảnh Việt Nam như vậy trong hiểm họa cộng sản, nhạc sĩ Hùng Lân, một người chống cộng mãnh liệt như được cho thấy qua việc ông gia nhập quân đội Quốc Gia Việt Nam chống cộng vào năm 1953 tại Hà Nội, và di cư vào miền Nam tránh né cộng sản sau hiệp định Geneva năm 1954, dường như nhận thức được tình trạng khẩn cấp, và ông đã ghi lời kêu gọi thanh niên đứng lên cứu nước thoát khỏi ách cộng sản. Ông viết "Khỏe Vì Nước" khi ông đang còn ở vùng kiểm soát bởi Việt minh. Do đó, ông không thể dùng lời lẽ quá lộ liễu để chống cộng sản. Thay vì thế, ông gói ghém ý tưởng qua những ngụ ý tinh tế.


Câu "Mang máu anh hùng ta đừng làm nhơ máu anh hùng" có vẻ là một trong những ngụ ý tinh tế đó. Trước hết, câu này hàm ý thanh niên Việt không được làm nhục máu anh hùng của người Việt. Tuy lời khuyên có vẻ là lời khuyên bình thường, ý nghĩa câu đó hơi khác thường và có một chút nghịch lý hoặc thừa thãi, vì một khi đã có máu anh hùng thì làm sao có thể làm nhục máu anh hùng đó được? Câu đó, để có ý nghĩa, phải ngụ ý rằng có những kẻ mang tiếng là người Việt Nam nhưng lại cư xử hèn nhát, lừa đảo, tàn bạo, và do đó thanh niên Việt đừng nên làm dơ bẩn máu anh hùng mà trở thành những người như vậy hoặc cúi mặt dại dột đi theo những kẻ này. Những kẻ đó chính là Việt minh cộng sản. Thời bấy giờ, Việt minh dùng thủ đoạn kêu gọi lòng ái quốc của thanh niên và dụ dỗ tuổi trẻ gia nhập. Rất nhiều người trẻ tuổi bị lừa gạt và đi theo Việt minh.


Câu "Trai đất Việt phải nêu đèn sáng thế giới ngắm chung" gợi ý vị trí Việt Nam trên thế giới. Gợi ý này hợp lý vì bấy giờ Thế chiến thứ hai mới chấm dứt và thế giới bắt đầu chuyển chú ý đến Đông dương. Câu này còn gợi ý đến phong trào Đông Du và ý tưởng của Phan Bội Châu học hỏi nước ngoài. Tác giả vượt quá ý tưởng này khi muốn Việt Nam là gương cho các nước khác đi theo. Một chi tiết nhỏ là tác giả dùng "trai" thay vì "trai gái" có lẽ vì bị giới hạn bởi âm tiết. Dùng "trai gái Việt" thay vì "trai đất Việt" không diễn tả hoàn toàn khái niệm đất nước và tổ quốc. Cũng có thể tác giả nghĩ "thanh niên" chỉ gồm có trai tráng với ý nghĩ rằng việc đánh giặc cứu nước là việc cực nhọc và nên để trai tráng cáng đáng.


Ý nghĩa của bốn câu chính trong bài hát, như được trình bày ở trên, không phù hợp với nhan đề bài hát và mục đích truyền bá phong trào tập thể dục. Chính sự không phù hợp này củng cố suy luận rằng tác giả chỉ mượn chữ "khỏe" cho mục đích phụ thuộc là phong trào thể dục, trong khi ông thực sự muốn nhắc nhở thanh niên Việt Nam đến nhiệm vụ bảo vệ đất nước và cứu nguy tổ quốc trong hiểm họa cộng sản.


Cuộc sống của dân mà yếu nhược thì sẽ lôi đất nước đến diệt vong. Ngược lại dân sống hùng mạnh sẽ đưa đất nước tới vinh quang ("Dân sinh yếu nhược lôi theo mối nhục vong quốc/ Dân sinh dũng cường đưa ta tới đài vinh quốc.") Ta để ý là tác giả dùng "dân sinh" lần nữa. Ngoài ra, tác giả dùng "dân trí" và "Duy Tân" trong câu sau. Tác giả cũng dùng chữ "khí" trước đó tuy không đi với "dân" ("chí khí cương kiên"). Do đó, rõ ràng là tác giả hàm ý các phong trào ái quốc điển hình là phong trào Duy Tân do Phan Châu Trinh khởi xướng với khẩu hiệu khai dân trí, chấn dân khí, và hậu dân sinh (Wikipedia 2015a) như trình bày ở trên.


Hãy cổ động và truyền bá phong trào khỏe khắp nơi trên toàn quốc để trí tuệ dân được tiến bộ, với ý chí quật cường và sức phát huy mạnh mẽ. Với những nỗ lực đó, phong trào Duy Tân sẽ sáng ngời mãi ngàn đời ("Mau gây lấy phong trào khỏe khắp nơi xa gần/ Cho dân trí phương cường và hưng phấn/ Nghìn đời không mờ ánh Duy Tân.") Với câu chót nhắc đến "ánh Duy Tân," nhạc sĩ Hùng Lân rõ ràng ca ngợi phong trào Duy Tân của Phan Châu Trinh hoặc các phong trào chính trị tương tự khác như Duy Tân hội và phong trào Đông Du do Phan Bội Châu khởi xướng. Đặc biệt, phong trào Duy Tân của Phan Châu Trinh chú trọng vào khía cạnh tinh thần với sức mạnh của trí tuệ và ý chí để đem lại cuộc sống tốt đẹp cho toàn dân. Câu "Cho dân trí phương cường và hưng phấn" phù hợp với mục tiêu "khai dân trí" nhắm vào mở mang trí tuệ cho dân chúng. Ngoài ra, câu "chí khí cương kiên" ở phần trước cũng phù hợp với mục tiêu "chấn dân khí" kêu gọi mọi người thức tỉnh tinh thần tự cường. Cuối cùng, "dân sinh" được nhắc lại ba lần trong bài hát. Câu "Nghìn đời không mờ ánh Duy Tân" khẳng định rõ ràng tác giả đang cổ võ phong trào Duy Tân và không dính líu gì đến phong trào tập thể dục đang xảy ra. Cách nói "không mờ ánh Duy Tân" là xác nhận "ánh Duy Tân" đó đã chiếu sáng từ lâu rổi, và đến nghìn năm cũng không làm mờ được. Dường như tác giả e rằng những từ ngữ "chí khí," "dân trí," và "dân sinh" rải rác trong bài không đủ rõ rệt nhắc đến phong trào Duy Tân nên ông phải dùng câu chót để khẳng định việc đó.


Sẽ có người cho rằng "duy tân" trong câu chót của bài không nhất thiết ngụ ý phong trào Duy Tân của Phan Châu Trinh hoặc Đông Du, Duy Tân hội của Phan Bội Châu, mà chỉ có nghĩa "đổi mới," "duy trì cái đầu tiên," hoặc "vua Duy Tân" nhà Nguyễn. Tôi sẽ không đi sâu vào tranh cãi về việc này vì không có chỗ, mà chỉ muốn nhấn mạnh rằng ý nghĩa "Duy Tân" nên được xem xét dưới ý nghĩa của toàn thể bài hát và những bằng chứng khác như tôi đã trình bày đầy đủ ở trên. Việc tập thể dục hoặc luyện tập thân thể chẳng có dính líu gì đến đổi mới. Dân Việt chuyên về canh nông, cày sâu cuốc bẫm hàng ngày. Do đó, việc hoạt động cơ thể không phải là việc mới lạ. Người dân, nhất là giới thanh niên bấy giờ, không sống cuộc đời thác loạn, chơi bời, rượu chè nghiện ngập, để mà cần phải phải tập thể dục cho đổi mới. Ngoài ra, trong phiên bản tôi dùng dựa vào tờ nhạc đánh máy khá cũ của bài "Khỏe Vì Nước" và rất có thể là tờ nhạc gốc, hai chữ "Duy Tân" được viế́t hoa, cho thấy tác giả muốn nhắc đến phong trào Duy Tân hoặc Duy Tân hội.


Tóm lại, nhạc sĩ Hùng Lân viết "Khỏe Vì Nước" không phải là một bài hát cổ võ cho việc tập thể dục cho thân thể cường tráng, mà chính yếu là lời kêu gọi thống thiết đến thanh niên Việt đứng lên cứu nguy đất nước trong hiểm họa mất nước. Chữ "khỏe" trong "Khỏe Vì Nước" không chỉ có ý khỏe mạnh cơ thể mà quan trọng hơn, khỏe mạnh về trí tuệ và ý chí. Qua cách dùng chữ ẩn ý tinh tế, tác giả cổ võ phong trào Duy Tân phát động bởi Phan Châu Trinh và Phan Bội Châu. Sự cổ võ tinh tế này là một cái tát đích đáng vào mặt Hồ Chí Minh vì, như trình bày ở trên, Hồ coi Phan Châu Trinh và Phan Bội Châu là hai kẻ thù chính trị, chứng minh qua việc Hồ cãi vã nẩy lửa với Phan Châu Trinh và bán đứng Phan Bội Châu. Nguyễn Hữu Khôi, một cán bộ viên chức cộng sản, không thể có khả năng viết lời nhạc với ý tưởng tinh tế và có can đảm tát vào mặt Hồ như vậy, cho dù cái tát được hóa trang.


Quan trọng hơn, tác giả dường như muốn gửi một thông điệp đến giới trẻ toàn quốc đứng lên cứu nước chống lại cộng sản. Chiến tranh Việt Minh và Pháp bùng nổ vào cuối năm 1946, vào ngày 19 tháng 12, và chỉ mới bắt đầu đẫm máu vào đầu năm 1947 (Logevall 2012, 161-168). Do đó, khi viết bài "Khỏe Vì Nước" trong năm 1946, tác giả không thể coi chiến tranh Việt Minh - Pháp là cảnh "khó nguy" khiến cho "hồn thiêng núi sông đợi chờ" và "toàn dân ngóng trông từng giờ" vào sức mạnh trong tay thanh niên. Tình cảnh "khó nguy" đó chỉ có thể là cảnh cộng sản tàn sát người quốc gia và đem đất nước Việt tới tình trạng "vong quốc." Do đó, thanh niên Việt phải "hợp lực xây hưng thịnh chung nước Nam" để "cho dân trí phương cường và hưng phấn" và "nghìn đời không mờ ánh Duy Tân."


Một cách tài tình, tác giả lợi dụng phong trào thể dục đang được lan tràn để gửi thông điệp đó qua bài hát "Khỏe Vì Nước." Những thanh niên yêu nước sẽ hiểu được thông điệp đó qua những lời nhắc nhở về trí tuệ, ý chí, và dân sinh. Việc tác giả cố tình hay vô tình gói ghém lời kêu gọi thanh niên đứng lên cứu nước qua một ca khúc nhắc đến sức khỏe thực ra cũng không quan trọng. Như tôi đã viết nhiều lần trong các bài trước, ý định thầm kín của tác giả nhiều khi không quan trọng bằng cái tác dụng trên người nghe, hoặc diễn giải của người nghe, miễn là diễn giải này dựa vào nhận xét hoặc phân tích có luận lý và dẫn chứng, như tôi trình bày ở trên.


Sẽ có người cho rằng bài "Khỏe Vì Nước" không hề có ý kêu gọi tuổi trẻ đứng lên cứu nước, hoặc ca ngợi phong trào Duy Tân, hoặc chỉ trích Hồ Chí Minh một cách gián tiếp, với lý do là hiện nay nhóm cầm quyền cộng sản Việt Nam cho phép bài hát được lưu hành trong nước và còn được dùng trong các dịp trình diễn luyện tập thể dục thể thao trước công chúng. Để trả lời ý kiến này, tôi chỉ nói rằng nhóm cầm quyền cộng sản không nhận ra ý nghĩa tinh tế của bài hát, có thể do sự ngu muội, có thể do kết quả tuyên truyền đã tạo ra những con người máy thiếu bộ óc suy nghĩ. Người cộng sản tại Việt Nam không có những đức tính căn bản của người Việt như lương thiện, thật thà, lòng nhân ái, khiêm tốn, liêm sỉ, danh dự, và trách nhiệm. Ngoài ra, người cộng sản cũng không có ba điểm thiết yếu để hòa đồng vào cuộc sống trong xã hội văn minh. Thứ nhất là sự thâm thúy và tinh tế. Thứ nhì là óc hài hước. Thứ ba là khả năng nghệ thuật. Bài hát "Khỏe Vì Nước" là thí dụ cho điểm thứ nhất kể trên. Bây giờ thì quá trễ cho nhóm cầm quyền cộng sản tại Việt Nam làm gì với bài "Khỏe Vì Nước." Họ không thể cấm lưu hành, vì như vậy là mặc nhiên công nhận Hồ đã bị tát vào mặt mấy chục năm qua mà không biết, và do đó họ biến thành trò hề cho toàn dân. Họ không thể phản biện, vì có quá nhiều bằng chứng lịch sử vững chắc và họ phải công bố sự thật về mối liên hệ giữa Hồ Chí Minh và Nguyễn Ái Quốc hoặc Nguyễn Tất Thành. Vì vậy, họ bắt buộc phải cho bài hát tiếp tục lưu hành mà không làm gì được.