Trả lời câu hỏi của BBC Tiếng Việt trong thảo luận về vai trò của tân Quốc hội khóa 14, rằng khi nào Việt Nam có được một Quốc hội thực hiện đúng và đầy đủ trách nhiệm với nhân dân, cựu đại biểu quốc hội, giáo sư Nguyễn Minh Thuyết, nói người dân phần nào cũng phải có trách nhiệm và thực hiện quyền lực của mình.
"Tôi vẫn nói rằng chúng ta trách các Đại biểu Quốc hội thì cũng đúng nhưng người dân cũng phải tự trách mình vì mình đã chấp nhận những người như vậy," nguyên Đại biểu Quốc hội khóa 11, 12 nói trong Bàn tròn thứ Năm, hôm 21/07.
"Từ xưa người ta đã nói nhân dân nào chính quyền ấy. Nếu mình dễ dàng chấp nhận, không đòi hỏi cao thì các đại biểu chỉ hoạt động đến thế thôi.
"Quyền lực của người dân là rất lớn nên nếu mình phát huy quyền lực của người dân thì mình sẽ có một Quốc hội ưng ý."
Trong khi đó Luật sư Trần Quốc Thuận, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội cho rằng không nên trách người dân khi họ ở "trong một cơ chế, một thể chế mà người ta không có cách gì khác", và nếu muốn trách dân thì "phải trách nhà cầm quyền trước."
Ông nói dân thường, chẳng hạn như những người nông dân, chỉ có mong ước rất giản dị, như làm sao cho dễ làm ăn, "không bị nhũng nhiễu". Trong khi đó giới trí thức thì muốn "thay đổi thể chế này, chủ nghĩa kia", nhưng phải "kết hợp lại thì mới có được sức mạnh và tạo sự chuyển biến."
Nguyên Đại biểu Quốc hội Nguyễn Minh Thuyết đồng ý với quan điểm của Luật sư Trần Quốc Thuận và bổ sung thêm rằng người dân Việt Nam cũng phải tự chất vấn.
"Người Việt Nam không dốt, không yếu nhưng tại sao lại kém các nước khác? Vậy chính mình cũng cần tự hỏi mình."
Với Quốc hội khóa 14, Giáo sư Thuyết cho biết ông không có kỳ vọng lớn mà "chỉ hy vọng là Quốc hội khóa này vẫn có những đại biểu có bản lĩnh, trí tuệ, không thông qua những luật mà vừa thông qua chưa kịp có hiệu lực thi hành đã phải sửa, đã phải tạm đình chỉ."
Bốn vấn đề Quốc hội khóa 14 cần bàn, theo cựu dân biểu Nguyễn Minh Thuyết:
Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết trả lời phỏng vấn tại trụ sở của BBC ở London, năm 2015
Giải pháp đưa kinh tế tiến lên, tài chính công lành mạnh, giảm nợ công
Cử tri mong ngóng Quốc hội mổ xẻ về thảm họa môi trường do Formosa đưa ra, mổ xẻ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân Việt Nam cũng như của Formosa để đưa ra những giải pháp căn cơ
Kèm theo những vấn đề môi trường là bàn lại kêu gọi đầu tư, trong đó có kêu gọi đầu tư nước ngoài nhưng phải làm sao góp phần cho hạnh phúc của người dân. Đầu tư không phải là cốt để tăng trưởng GDP vì tôi xin nói đó là cách tính thành tích gian dối. Cái chính đầu tư là để người dân sống hạnh phúc hơn, sung sướng hơn.
Người dân đang trông ngóng rằng nếu Quốc hội không đưa ra được nghị quyết riêng thì có thể đưa ra trong nghị quyết chung một tuyên bố về thái độ của Việt Nam đối với phán quyết của PCA liên quan tới vấn đề Biển Đông, mà tòa đã bác bỏ yêu sách của Trung Quốc.
'
Đại cải cách toàn diện'
Luật sư Trần Quốc Thuận so sánh giao thông ở thành phố Hà Nội và Sài Gòn với xã hội Việt Nam hiện nay
Luật sư Trần Quốc Thuận cho rằng, xã hội Việt Nam có dấu hiệu cho thấy phát triển không bình thường, và cần có cuộc "đại cải cách toàn diện" để tìm lối ra.
"Nhìn đường phố Hà Nội và đường phố Sài Gòn thì thấy được xã hội Việt Nam, phải chen nhau mà đi, không chen thì không có cách gì đi được.
"Mỗi ngày coi truyền hình thấy rất nhiều vấn đề nhưng không thấy cơ quan quản lý nhà nước, như vậy người ta có cảm giác vậy họ ăn lương làm gì? Nó cho thấy một xã hội có dấu hiệu phát triển không bình thường."
"...Người ta thường nói câu: Ăn cây nào, rào cây ấy. Anh được lên có phải do dân đưa anh lên không hay do ai đưa lên? Nếu do ai đưa lên thì anh phải nghe lời người đưa lên, làm sao anh nghe lời người không đưa lên được," Luật sư Trần Quốc Thuận nói về mong muốn có được Quốc hội "của dân, do dân và vì dân".
"...Cần có một cuộc đại cải cách toàn diện thì may ra Việt Nam có lối ra. Còn nói rằng mình chọn người này không chọn người kia, thì cuối cùng mình chỉ chọn những người đã được chọn rồi thì làm sao có quốc hội thực sự của dân được."
Trong chương trình, Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết cũng trả lời thắc mắc của chị Cao Vĩnh Thịnh,
Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết trả lời thắc mắc của chị Cao Vĩnh Thịnh, một nhà hoạt động môi trường ở Hà Nội, nói rằng đại diện của nhóm môi trường do chị tham gia đã hai lần liên hệ với Đại biểu Quốc hội nhưng đều nhận được câu trả lời là "ngoài thẩm quyền của đại biểu".
Giáo sư khẳng định, "nếu đại biểu nào trả lời chị Thịnh thế là đại biểu trả lời sai, vì đại biểu có trách nhiệm phải giải quyết các kiến nghị của cử tri."
"Nếu ông ấy không trực tiếp giải quyết được thì ông ấy phải yêu cầu các cơ quan nhà nước giải quyết. Lần sau cứ đưa tên đại biểu lên Facebook của chị để các đại biểu nhìn vào mà rút kinh nghiệm."
Theo BBC
