Thủy Quân Lục Chiến Mỹ và Philippines tập trận hỗn hợp hồi Tháng Mười, 2016, mà ông Tổng Thống Philippines Duterte nói là “lần cuối cùng.” (Hình: Getty Images)

MANILA (NV) – Bộ trưởng Quốc Phòng Philippines nói hôm Thứ Năm rằng nhiều phần sẽ không cho phép Mỹ dùng Philippines làm bàn đạp để tuần tra Biển Ðông hầu tránh chọc giận Trung Quốc.

Bộ Trưởng Quốc Phòng Philippines Delfin Lorenzana cho hay tàu chiến và máy bay của quân đội Mỹ có thể dùng các căn cứ khác tại Guam, Okinawa, hoặc bay lên từ các hàng không mẫu hạm để tuần tra khu vực Biển Ðông vốn đang có nhiều tranh chấp chủ quyền của một số nước trong khu vực.
Khi còn người tổng thống tiền nhiệm

Trước đây, thời Tổng Thống Benigno Aquino II, một số máy bay và tàu chiến Mỹ đã ghé Philippines trên đường tuần tra Biển Ðông để thách đố tuyên bố chủ quyền ngang ngược của Bắc Kinh. Tuy nhiên, từ khi ông Duterte lên cầm quyền từ Tháng Sáu vừa qua, ông đã có những phát biểu và hành động làm hài lòng Trung Quốc, kể cả việc ông bắn tiếng sẵn sàng điều đình song phương với Bắc Kinh về tranh chấp biển đảo, khác hẳn chính quyền tiền nhiệm.

Khi được hỏi có cho Mỹ tiếp tục sử dụng các căn cứ ở Philippines vào việc tuần tra Biển Ðông hay không, Bộ Trưởng Lorenzana nói rằng ông Duterte nhiều phần sẽ không để điều đó xảy ra vì để “tránh bất cứ hành động khiêu khích nào có thể leo thang căng thẳng trên Biển Ðông.”

Ông Duterte cũng từng lên tiếng đe dọa sẽ chấm dứt các cuộc tập trận và tuần tra chung với Mỹ trên Biển Ðông, một điều bị Bắc Kinh chống đối. Các cuộc tập trận hỗn hợp kiểu tác chiến sẽ được điều chỉnh lại thành những cuộc tập luyện cho các hoạt động cứu trợ khẩn cấp khi thiên tai xảy ra hoặc các hoạt động nhân đạo.

Theo tin tức, từ 2017, các cuộc tập trận giữa lực lượng Mỹ và Philippines như đổ bộ chiếm đảo hay các cuộc hành quân tương tự có sự tham gia của các lực lượng hải quân, xe lội nước nhằm giúp quân Phi luyện tập khả năng bảo vệ lãnh thổ sẽ không còn diễn ra nữa.

Các quyết định của ông Duterte đang là lực cản đối với các nỗ lực của Mỹ muốn tăng cường sự hiện diện tại Á Châu dù phía quân đội Mỹ vẫn tuyên bố tiếp tục tuần tra thường xuyên trên một trong những thủy lộ bận rộn nhất thế giới này.

Sau khi ông Duterte gặp Chủ Tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ở Bắc Kinh hồi Tháng Mười vừa qua, Trung Quốc đã cho ngư dân Philippines đến khai thác thủy sản ở bãi đá ngầm Scarborough mà Bắc Kinh chiếm từ năm 2012 sau khi xua đuổi tàu tuần và tàu đánh cá của Philippines.
Theo ông Lorenzana, tàu tuần của Trung Quốc cũng không còn ngăn cản các tàu của Philippines đến tiếp tế cho lính của họ canh giữ khu vực Second Thomas Shoal, phía Nam quần đảo Trường Sa. Ông cũng cho hay Trung Quốc cũng thăm dò xem họ có thể cung cấp võ khí cho Philippines hay không. Ông Duterte cũng từng bắn tiếng sẽ đàm phán mua võ khí của cả Nga và Trung Quốc.

Theo nhận định của cựu bộ trưởng Quốc Phòng Philippines là Albert del Rosario, Trung Quốc có thể sẽ gia tăng thêm ảnh hưởng ở khu vực nếu ông tổng thống mới đắc cử của Mỹ Donald Trump nhất định theo đuổi chính sách cô lập.

“Nếu Mỹ rũ bỏ vai trò lãnh đạo ở khu vực, khoảng trống này sẽ được lấp đầy nhanh chóng từ láng giềng phương Bắc của chúng tôi,” del Rosario nói với hãng thông tấn AP.
Theo báo Người Việt