Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Ted Osius (lúc còn tại chức), phát biểu trong cuộc họp báo tại Hà Nội ngày 2/11/2017. REUTERS/Kham
Trả lời hãng tin Reuters tại Sài Gòn hôm nay, 12/04/2018, cựu đại sứ Mỹ tại Việt Nam Ted Osius tố cáo Hoa Kỳ muốn trục xuất về nước hàng ngàn người Việt, mặc dù trên nguyên tắc đa số những người này được bảo vệ, không thể bị trục xuất, chiếu theo một hiệp định song phương giữa hai nước. Ông Osius khẳng định là một số nhỏ những người theo lẻ được hiệp định đó bảo vệ đã bị đưa về Việt Nam.
Theo lời cựu đại sứ Mỹ, nhiều người trong diện bị trục xuất là những người từng ủng hộ chế độ Việt Nam Cộng Hòa và Hà Nội nay có thể xem họ là những phần tử gây mất ổn định. Những người này đã sang tị nạn tại Hoa Kỳ sau khi kết thúc chiến tranh Việt Nam.
Reuters trích lời một quan chức Mỹ cho biết, tính đến tháng 12 năm ngoái, có 8.600 người Việt ở Mỹ nằm trong diện bị trục xuất và 7.821 người phạm tội hình sự. Cũng theo Reuters, chính quyền Trump xem Việt Nam và 8 quốc gia khác là thuộc loại « cứng đầu », vì không muốn nhận lại các công dân của họ bị Mỹ trục xuất. Tuy nhiên, những người Việt nói trên là trường hợp cá biệt, vì họ có giấy tờ cư trú hợp pháp ở Hoa Kỳ, nhưng chưa phải là công dân Mỹ.
Theo lời cựu đại sứ Ted Osius, phần lớn những người Việt trong diện bị trục xuất đã đến Hoa Kỳ trước năm 1995, tức là trước khi Hà Nội và Washhington tái lập bang giao. Một hiệp định song phương giữa Việt Nam và Hoa Kỳ ký vào năm 2008 có quy định rằng những công dân Việt Nam nào đến Mỹ trước ngày 12/07/1995 thì không thể bị trục xuất về Việt Nam.
Ông Osius nhìn nhận là một số người Việt ở Mỹ đã phạm tội ác nghiêm trọng, nhưng theo ông, hiệp định 2008 có ghi rõ là những trường hợp của các tội phạm đến Hoa Kỳ trong thời gian từ 1975 đến 1995 phải được xử lý riêng.
Hãng Reuters cho biết là Nhà Trắng đã từ chối bình luận về vấn đề này, còn một phát ngôn viên của Bộ Ngoại Giao Mỹ thì tuyên bố là chính phủ Hoa Kỳ và chính phủ Việt Nam đang « tiếp tục thảo luận về quan điểm của họ liên quan đến những người đã từ Việt Nam sang Mỹ ». Về phía Việt Nam, một quan chức cao cấp, xin được dấu tên, xác nhận với Reuters rằng Hà Nội đang « thảo luận » với Washignton về vấn đề này. Quan chức này cho rằng phần lớn những người đã sang định cư ở Hoa Kỳ do hậu quả của chiến tranh, nhưng còn những người đến Mỹ sau đó, không phải do hậu quả chiến tranh, lại là thuộc diện khác.
Reuters cho biết thêm là vào tháng 9 năm ngoái, cựu đại sứ Osius đã viết thư cho ông Rex Tillerson, lúc đó còn là Ngoại trưởng, kêu gọi ông xét lại chính sách đối với người Việt ở Mỹ. Đến tháng 11, sau khi đại sứ Osius từ chức, ông Tillerson đã gởi bức trả lời rằng « không thể tiếp tục giữ nguyên trạng trên vấn đề trục xuất » và Việt Nam cần phải nhận thêm nhiều người bị trả về.
Theo RFI
