Lâm nghiệp - phá rừng:
Tổ tiên ta đã để lại cho chúng ta một đất nước với rừng vàng biển bạc. Nhưng chỉ trong 40 năm cái gia tài quý báu ngàn năm của chúng ta đã bị giặc Tàu phá tan với sự đồng lõa của bè lũ tặc quyền Hà Nội. Năm 1943, 43% diện tích Việt Nam (tức 139.905 km2 vì VN thời đó có 325.360 km2, theo con số của tác giả dẫn ở dưới) được rừng che phủ. Trong 30 năm từ 1943 đến 1973, suốt hai cuộc nội chiến mang danh là chống Pháp và Mỹ với bom đạn triền miên chỉ có 22.000 km2 rừng bị hủy hoại [xxii], tức chưa tới 16% rừng chứ không phải 60% như đảng rêu rao, và như vậy sau chiến tranh Việt Nam còn khoảng 118.000 km2 rừng ; nhưng 17 năm sau (1990), trong thời bình, số rừng còn lại chỉ là 91.750 km2, nghĩa là 26.520 km2 bị hủy hoại, nhiều hơn thời chiến tranh. Do đó một chương trình trồng lại rừng đã được phát huy, nhưng độ phá rừng vẫn mạnh với năm tháng, hủy hoại những cánh rừng mưa nguyên sinh quý báu, nuôi dưỡng hơn ngàn sinh vật khác nhau, với những giống chỉ thấy tại Việt Nam và được Liên Hiệp Quốc che chở. Năm 1990, số rừng nguyên sinh của Việt Nam còn tương đương với 10% tổng số rừng, nhưng đến năm 2010, theo CIFOR chỉ còn khoảng 80.000 ha rừng nguyên sinh (0,6% tổng số rừng), trên nguyên tắc được bảo vệ nhưng vẫn thường xuyên bị cướp phá. Ngày nay, theo Bộ nông nghiệp công bố ngày 27/7/2016, rừng che phủ hơn 40% diện tích toàn quốc, trong đó 20% là rừng trồng (ít cây bản địa mà chủ yếu là bạch đàn, thông, keo, tre luống), 1,3% là rừng đặc sản (cao su, cà phê, hồ tiêu, lý ra không được gồm trong mục rừng), còn lại là rừng tự nhiên, đa số là rừng tái sinh thuộc loại thưa nghèo.
Hậu quả của sự phá rừng là đất bị xói mòn, trọc lở, khó canh tác, khí hậu khô hạn và nước trôi bề mặt gây ra lũ lụt, không kể sinh thái mất tính đa dạng.
Rừng bị phá do nhiều nguyên nhân, quan trọng nhất là sự gia tăng dân số lôi cuốn theo những nhu cầu về không gian, xây cất, gia dụng (củi), phát triển nông nghiệp (chuyển rừng sang đồn điền cà phê, hồ tiêu, cao su, vv.) và công nghiệp (các loại nhà máy, đặc biệt nhà máy nhiệt điện và thủy điện) ; nhưng cái tệ hại đáng kể là sự quản lý lỏng lẻo của nhà nước cộng sản trong việc cấp đất và kiểm soát sự sử dụng đất, không ngại để cho giặc Tàu nghiễm nhiên chiếm cả trăm ngàn ha rừng dưới cái cớ khai thác lâm nghiêp và công nghiệp. Nếu không có lá thư phản kháng của hai tướng Đồng Sĩ Nguyên và Nguyễn Trọng Vĩnh[xxiii]ngày 11/2/2010 ít ai biết tặc quyền Hà Nội đã cho Trung Quốc, Đài Loan và Hồng Kông thuê và khai thác dài hạn (50 năm) 264.000 ha rừng đầu nguồn, 87% chủ yếu ở các tỉnh xung yếu ở biên giới. Nhà nước cộng sản còn cho phép mỗi công ty Trung Quốc tàn phá cả ngàn hay chục ngàn ha rừng, kể cả rừng già, ở vùng duyên hải và các tỉnh ở Tây bắc và Tây nguyên, để có đất xây nhà máy và tùy nghi sử dụng. Ngoài ra, phải kể đến đám lâm tặc cướp gỗ từ rừng nguyên sinh và rừng già để bán cho Tàu, với sự tiếp tay của quan chức cộng sản rất sính trang hoàng nhà cửa bằng gỗ quý.
  
Ngư nghiệp:
-          Ngay sau hiệp định về vịnh Bắc Bộ, Trung Quốc được nhượng nhiều phần biển chưa đủ, đòi thêm quyền đánh cá trong vùng đặc quyền của Việt Nam, dưới hình thức một thỏa thuận « hợp tác » về ngành cá, có nghĩa là tàu bè tối tân của Trung Quốc sẽ vào phần vịnh của Việt Nam câu tranh cá của ngư dân Việt Nam với thuyền tàu nhỏ bé.
-          Do sự sa thải chất độc bởi công ty Formosa (sẽ nói ở sau), biển miền Trung coi như chết, nghề câu cá, nghề làm muối, nghề làm nước mắm cũng chết theo, gây nạn thất nghiệp, bệnh tật và nghèo đói cho ngư dân thuộc 5 tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế. Ngư dân nào ra ngoài khơi xa bờ biển kiếm cá sạch phải liều mạng vì thuyền gỗ nhỏ bé của họ có thể bị thuyền bọc sắt và trang bị vũ khí của ngư dân (hay lính giả làm ngư dân) Tàu đâm hoặc bắn chìm ; bén mảng xa hơn gần Hoàng Sa Trường Sa thì họ có cơ bị bắn bể sọ bởi hải quân Tàu như lại xảy ra ngày 11/3/2017 mới đây[xxiv]. Còn sợ bị Trung cộng bắn, đi xa hơn đến tận biển của Thái Lan, Mã Lai và Nam Dương thì có cơ nguy bị cảnh sát của họ bắt giữ.
-          Sông hồ Việt Nam cũng đang hấp hối vì các chất độc sa thải từ các công ty bẩn không bị kiểm soát của Trung Quốc, đưa đến sự tiêu diệt dần ngành thủy sản trong nước. Ví dụ ở ngoài Bắc, theo báo Pháp luật Việt Nam ngày 10/10/2016, thủy sản ở các ao hồ Hà Nội gồm 17 000 ha, cung cấp cho 25-30% thành phố, bị nhiễm kim loại nặng như chì, thủy ngân, arsenic, cadmium, kền, crom, vv.[xxv] ; ở trong Nam thì cuối năm 2014 một cuộc giám sát nguồn nước giếng khoan quanh Sài Gòn, cấp nước tiêu dùng hàng ngày cho dân chúng cho thấy trên 1400 mẫu nước thì 1360 không đạt chỉ tiêu lý hóa[xxvi], chứng tỏ các chất độc đã ăn sâu vào lòng đất.

Công nghiệp:
-          Sau mật ước Thành Đô, Việt cộng bắt buộc phải để cho người Hoa sang sinh sống buôn bán ở Việt Nam, và nhà hàng Hoa Long tại đường Hàng Trống, Hà Nội, của người Hoa góp vốn với người Việt năm 1991 là vụ đầu tư đầu tiên của Trung Quốc vào Việt Nam. Tính đến ngày 10/3/2016 Trung cộng có 1616 dự án còn hiệu lực trị giá 11,19 tỷ USD [xxvii], có mặt trên khắp lãnh thổ Việt Nam (chính thức là tại 54 trên 63 tỉnh) và là nhà đầu tư thứ 8 tại Việt Nam, nhưng sau quý đầu 2017 chúng đã nhẩy lên vị trí đầu các nước đầu tư. Cạnh phần lớn các dự án không quá 7 triệu USD (bằng nửa dự án trung bình của các nước khác) nhưng phủ rộng từ Bắc chí Nam, có một số dự án lên tới bạc tỷ USD. Thêm vào còn có những dự án trên nguyên tắc do Việt Nam hoàn toàn làm chủ, nhưng có vốn vay của Trung Quốc nên chịu cùng điều kiện bất thuận lợi. Cũng như sự nhập siêu từ Trung cộng, sự có mặt quá lớn của các công ty Tàu tại Việt Nam, ngoài cái tệ hại chèn ép nông công nghiệp bản xứ, nó còn làm trầm trọng thêm sự lệ thuộc của Việt Nam vào Trung Quốc.
-          Trung Quốc luôn luôn chọn những địa điểm có tính chiến lược để lập công ty và luôn luôn được tặc quyền Hà Nội cấp cho chúng một thửa đất rộng lớn quá nhu cầu của công nghiệp; làm như Trung cộng lấy cớ công nghiệp để tiếp thu dần đất đai Việt Nam do Việt cộng đã bán cho chúng tại hội nghị Thành Đô, bắt đầu là những thửa đất trọng yếu nhất, quý giá nhất, đẹp nhất (vùng biên giới, Tây nguyên, duyên hải, các nơi thắng cảnh).
-          Do áp lực và tiền hối lộ của Bắc Kinh, tập đoàn Hán nô Việt Nam thông thường chọn gói thầu của công ty Tàu thay vì công ty Việt cho mọi dự án lớn bé, viện vào lý do chúng rẻ hơn, tuy biết rõ rằng giá rẻ đó chỉ là giá dỏm, khi thực thi giá sẽ vượt trội giá dự kiến. Điển hình là dự án đường sắt Cát Linh – Hà Đông giao cho Tàu đảm trách, khởi công năm 2008 với giá ước định là 550 triệu USD, tính hoàn thành trong năm 2013, đến nay vẫn chưa xây xong trong khi giá đã tăng thêm 330 triệu USD. Báo chí đã từng than phiền về sự làm ăn cẩu thả vô trách nhiệm của nhà thầu Trung Quốc[xxviii], khiến công trình trì trệ và thiếu an toàn (như lấy đất bùn làm đường xá sẽ làm đường lún sụn) nhưng nhà nước vẫn làm ngơ, để Tàu nắm gần trọn ngành xây cất: 90% dự án nhà máy điện, 79% dự án xi măng đều do công ty Trung Quốc thầu.
-          Chuyện nhà thầu đường sắt Cát Linh – Hà Đông thật ra không lạ vì chủ đầu tư là Cục đường sắt Việt Nam không có tiền thực hiện dự án, phải vay tiền của Trung Quốc, mà khi đã vay của đàn anh tham ác thì phải chịu những điều kiện khắt khe do đàn anh đề ra : dành mọi ưu tiên cho nhà thầu Tàu, mua thiết bị và nguyên phụ liệu của Tàu với giá do Tàu ấn định. Đặc biệt chúng bắt phải dùng lao động Tàu, tuy luật VN nhất quán « không chấp nhận lao động phổ thông nước ngoài vào VN làm việc, kể cả các công việc cần chuyên gia, giám đốc điều hành hay lao động kỹ thuật, nếu người VN có thể đáp ứng được thì cũng phải tuyển lao động VN »[xxix]. Khỏi nói, nếu chủ đầu tư là công ty Tàu kiểu như Formosa, thì chúng chẳng coi nhà nước VN là cái gì, cơ quan công quyền bị chúng cấm bén mảng tới khu công nghiệp của chúng. Thành thử hiện giờ ngay tặc quyền VN cũng không rõ hiện có bao nhiêu công dân Trung Quốc sinh sống và làm việc tại Việt Nam. Nhất là với chính sách cho người Hoa đến Việt Nam không cần hộ chiếu và với số lượng cả vạn « du khách » Trung Quốc ùa vào Việt Nam mỗi ngày, làm sao biết được có bao nhiêu « du khách » ở lại VN không về, trú ngụ trong các khu và công ty Tàu ?    
-          Sự lệ thuộc vào Trung Quốc khiến ngành công nghiệp của Việt Nam ở trạng thái lạc hậu không thể vươn lên được. Tiền bỏ ra để mua những thiết bị và nguyên liệu phụ trợ kém chất lượng và lỗi thời của Trung cộng[xxx] (tương đương với 70% hàng hóa nhập từ Trung Quốc) không những làm cho cán cân mậu dịch với Trung Quốc thâm thụt tới 20 tỷ USD, còn có hại cho sự phát triển và môi trường ; nếu được đem dùng để mua thiết bị và nguyên liệu của nước khác thì công nghiệp Việt Nam sẽ tiến bộ hơn nhiều. Trong khi nhà thầu Trung Quốc thiếu kỹ năng lại chỉ biết hưởng lợi, nếu để cho các nước Âu Mỹ Nhật làm tổng thầu thì họ sẽ tôn trọng hợp đồng hơn, sẽ giao một phần công trình cho người Việt giúp họ có thêm tay nghề, và nhà máy sẽ hoạt động tốt hơn. 
-          Công nghiệp Việt Nam hiện không sản xuất được sản phẩm cụ thể gì cho sự tiêu dùng hàng ngày của dân chúng bởi sự cạnh tranh của hàng hóa rẻ tiền nhập từ Trung Quốc. Các xí nghiệp Việt Nam hiện tập trung vào công nghiệp nặng, khai thác tài nguyên, lắp ráp (than, thép, điện, dầu khí, cơ khí, hóa học), có ít công nghiệp chế biến (may mặc, da giầy), phần lớn được xây dựng với tiền vay từ các ngân hàng quốc tế. Đa số là những công ty nhà nước do quan chức hay thân quyến của chúng quản lý, được bổ nhiệm không phải theo khả năng mà theo bè phái, dễ bị mua chuộc và bị các doanh nhân Tàu thao túng, để rồi công ty thông thường lỗ lã nợ nần (chủ yếu nợ ngân hàng Trung cộng) chồng chất, như chẳng hạn công ty Vinachem, chủ hai nhà máy đạm ở Ninh Bình và Hà Bắc nợ tới 7000 và 8300 tỷ đồng (30,8 và 36,5 T USD)[xxxi], hay công ty PVC (tổng công ty xây lắp dầu khí VN) lỗ 2362 tỷ đồng (14,3 T USD) danh tiếng với vụ Trịnh Xuân Thanh..  
-          Tuân theo yêu cầu của Bắc Kinh, Hà Nội cấp mọi sự ưu đãi cho công ty Tàu, không dám từ chối dự án nào của chúng dù nó tai hại đến đâu cho đất nước. Trung cộng đầu tư ồ ạt vào Việt Nam không phải để giúp đàn em phát triển, mà vì lợi ích của chúng và đặc biệt hơn vì qua sự du nhập vào Việt Nam những nhà máy chế biến nguy hại nhất chúng đạt được nhiều mục tiêu : chuyển sang nước khác những công nghiệp bẩn và lạc hậu để thực hiện sự canh tân theo công nghiệp cao tại nội địa, khai thác triệt để những tài nguyên và ưu thế địa lý của Việt Nam, bóp nghẹt kinh tế Việt Nam, phá hoại môi trường và phương tiện sinh kế của người Việt để dân tình suy nhược đến độ không còn sức chống lại sự Hán hóa.    

SỰ TÀN PHÁ MÔI TRƯỜNG
Sau nhiều lần toan chiếm Việt Nam, đặc biệt sau cuộc xâm lăng bất thành năm 1979, Trung Quốc đã rút kinh nghiệm và hiểu rằng chúng không thể thành công bằng binh lực không thôi trước sự phản kháng của 90 triệu công dân Việt Nam vốn có óc bài Hoa do lịch sử in vào tâm khảm; muốn thôn tính Việt Nam, chúng thấy trước khi dùng đến bạo lực, phải tìm cách tiêu diệt dân Việt một cách khôn ngoan, khiến họ chết dần chết mòn, mất hết dũng khí.
Với sự đồng lõa của tặc quyền Hà Nội, không những đã cam tâm bán nước mà còn có dã tâm bán dân, từ hơn mười năm nay Bắc Kinh cho thi hành mọi phương thức có tác động đầu độc dân Việt. Nhờ vào áp lực chính trị và tài chính, Trung Quốc ép lũ tay sai Việt Nam đón nhận mọi doanh nhân Tàu muốn hoạt động tại Việt Nam. Mà doanh nhân Trung Quốc có tiếng về lối làm ăn vô trách nhiệm bất chấp luật pháp và nhân đạo. Chẳng những chúng dùng những mánh khóe gian lận mang thêm lợi lộc trong việc sản xuất, chúng còn dạy cho người Việt bắt chước chúng : pha trộn thức ăn thức uống với chất hóa học, lạm dụng phân bón và thuốc diệt trùng khi trồng trọt, đổ chất thải thẳng vào sông hồ mà không xử lý trước vv.. Qua những thỏa ước bất bình đẳng Việt Nam phải mua ưu tiên hàng hóa thiếu phẩm chất của Trung cộng từ đồ ăn đến thiết bị. Kết quả là chợ búa Việt Nam toàn hàng độc khó phân biệt tốt xấu.  
Các tư nhân và nhà máy nhỏ không hại đủ, Bắc Kinh tiến lên một bước trong việc sát hại dân Việt với sự áp đặt một loạt dự án nguy hiểm khổng lồ. Nhất cử lưỡng tiện, chúng chuyển sang Việt Nam những loại nhà máy gây nhiều ô nhiễm nhất mà chúng đã phải đóng lại trong chính nước chúng, đồng thời chúng đòi xây những nhà máy đó tại những điểm trọng yếu nhất, có tính cách chiến lược nhất của Việt Nam. Biết vậy mà đám tặc quyền vẫn cúi đầu chấp nhận.

Nhà máy bauxite Tây Nguyên:
Chất bùn đỏ thải từ công nghệ nhôm độc hại đến nỗi một khi nó lan tới đâu là giết hại sinh vật và thực vật đến đó do những chất xút, arsenic, kiềm, natri phóng xạ, vv. chứa trong đó. Công nghệ tân tiến tốn kém có thể xử lý được một phần lớn nhưng không hoàn toàn loại bùn ấy. Vì vậy cho nên Trung Quốc đã phải đóng cửa các nhà máy nhôm của mình. Nhân biết Việt Nam có tại Tây Nguyên một trữ lượng bauxit (là khoáng chất luyện được thành nhôm) lớn thứ ba thế giới, lũ chóp bu Bắc Kinh, ngay từ 2001 đã gây áp lực với Hà Nội để lập nhà máy bauxit ở Tây Nguyên, một vùng được coi là « mái nhà của Đông Dương » vì từ trên đó có thể giám sát được ba nước Việt Nam, Căm Bốt, Lào. Và cuối cùng năm 2007 Nông Đức Mạnh – Nguyễn Tấn Dũng đã bằng lòng ký kết thỏa ước nhượng tới 1800 km2 cho Tàu ở Lâm Đồng và Dak Nông để chúng khai thác bauxit cùng với Việt Nam trong 6 nhà máy, với 2 nhà máy đầu tiên ở Tân Rai và Nhân Cơ được chọn ở ngay đầu nguồn các sông hồ, nhưng thực sự để làm gì với một diện tích rộng lớn như vậy ? Và chúng đã cho triển khai việc xây nhà máy bất kể đến sự phản đối của hàng ngàn chuyên gia và nhân sĩ nêu lên các cơ nguy cho môi trường và quốc phòng. Hiện hai nhà máy, tốn hơn 32.000 tỷ đồng (1,4 tỷ USD) vay của nước ngoài (Trung Quốc ?),[xxxii] đã đi vào hoạt động từ 2013 và 2016. Chưa thấy Tân Rai và Nhân Cơ mang lại lợi lộc gì [xxxiii]mà chỉ thấy bể chứa bùn đã khá đầy, nếu có mưa lũ lớn, bùn tràn ra ngoài sẽ hủy hại cả một miền từ bắc xuống nam[xxxiv], thêm vào cả chục ngàn ha rừng thiên nhiên và nguyên sinh trên đất nhượng giao cho Tàu đã bị phá hoại,và hàng ngàn người Hoa (nếu không hơn, vì ai dám kiểm soát số người cư trú trong phần đất nhượng cho Tàu), trên nguyên tắc là công nhân được nhà thầu Tàu mang theo, sống nhan nhản tại Tây Nguyên, ăn ở với phụ nữ trong vùng và sinh con đẻ cái ở đó (theo dư luận số trẻ con lai Tàu có quốc tịch Tàu nơi đó đã lên tới ít nhất 3000, khiến Trung cộng đòi Việt Nam mở trường học dạy tiếng Tàu cho chúng). Đấy là không kể sự phá rừng Tây Nguyên vì lý do phát triển đã tiêu diệt cả một nền vãn hóa đặc trưng của đồng bào Thượng, đưa họ vào cảnh lầm than điêu đứng…

Nhà máy thép Formosa:
Năm 2008, Bắc Kinh lại làm áp lực chính trị và đặc biệt tài chính (qua tiền hối lộ các quan chức) với Hà Nội để Việt Nam chấp nhận cho tập đoàn Formosa Plastic mở một nhà máy gang thép tại Hà Tĩnh cùng một nhà máy nhiệt điện ở ngay bờ biển. Để thực hiện dự án được khoe là trị giá 28,5 tỷ USD, 10 tỷ trong giai đoạn đầu, tập đoàn đã lập ra một công ty con lấy tên là Hưng nghiệp Formosa Hà Tĩnh, gọi tắt là công ty Formosa. Nghe tên thì tưởng Formosa thuộc về Đài Loan, nhưng trên thực tế, công ty con này đã bán hầu hết cổ phần cho công ty Trung Quốc và đấy là một công ty của Tàu cộng. Bắc Kinh bèn chọn một dãy đất ở dưới Đèo Ngang gồm cảng Sơn Dương tại Vũng Áng (một hải cảng nước sâu có thể tiếp nhận tàu thủy tới 50.000 DWT), một khu hết sức xung yếu của Việt Nam, và năm 2010 bắt cặp bán nước Nông Đức Mạnh – Nguyễn Tấn Dũng cắt tại đó cho Formosa 3.300 ha (gồm rừng mưa quý giá chẳng bao lâu bị chúng phá sạch), dưới hình thức cho thuê dài hạn 70 năm nhưng thật ra là gần như cho không vì đất được miễn đủ thứ thuế, ngay cả tiền thuê đã rẻ bèo còn được miễn trong 15 năm.[xxxv] Thêm vào chúng còn được quyền tùy nghi xây cất cơ sở hạ tầng cùng đưa công nhân của chúng đến ở và để có chỗ ở cho công nhân chúng đang xây một chung cư lớn trên 14 ha cắt thêm cho chúng tại Kỳ Anh.
Kệ cho dư luận bàn tán và đám dân nghèo bị cướp đất kêu ca, dự án Formosa được tiến hành năm 2012. Hơn ba năm sau (2015) ai cũng có thể nhận thấy trên Google map rằng trong khu nhượng địa Formosa, được xây cả một thành phố với nhiều kiển trúc biệt lập trong đó nhà máy thép chỉ là một cơ quan phụ.
Ngày 6/4/2016, dân Vũng Áng ngủ dậy ra biển thấy cá chết chồng chất trên bãi. Hiện tượng mỗi ngày một tăng cho tới ngày 18/4 hàng hàng cây số bờ biển miền Trung đầy dãy cá chết. Thảm họa này không hề được cơ quan chính quyền quan tâm. Để tìm hiểu nguyên nhân, ngư dân trong vùng lặn xuống biển và khám phá ra một dòng nước thải màu nâu cam tuôn ra từ một ống ngầm của nhà máy thép. Phải đợi sáu tuần sau những cuộc biểu tình dài dẵng của ngư dân Hà Tĩnh chống Formosa, quan chức nhà nước mới lên tiếng công nhận đấy là một thảm họa lớn và khiến công ty nhận trách nhiệm đồng thời nhận bồi thường 500 triệu USD. Số tiền này chẳng đáng là bao so với những thiệt hại gây ra: biển chết, cả triệu ngư dân mất công ăn việc làm, ngành cá và hải sản miền Trung suy sụp gây ra nạn thất nghiệp ; nam nữ thanh niên và trung niên phải đi tha phương cầu thực. Mà không rõ số tiền đã được trao trả cho phía Viêt Nam chưa hay vào túi ai rồi, bởi người dân miền Trung từ hơn một năm nay vẫn không có trợ cấp từ cơ quan nhà nước. Và hơn một năm sau, nước thải đỏ vẫn tiếp tục chảy ra biển, lan dần tới Đà Nẵng.
Điều khó hiểu là Trung Quốc với Việt Nam lập nhà máy gang thép để làm gì, khi Trung Quốc đang phải trữ một lượng thép lớn không bán được do sản xuất thặng dư so với nhu cầu thế giới, và Việt Nam đã có nhiều nhà máy thép nhỏ hoạt động một nửa công suất cùng một nhà máy thép lớn ở Thái Nguyên (Tisco) đang xây dở[xxxvi]. Lại nữa, Formosa không phải là một tập đoàn lành nghề thép, và nhà thầu Trung Quốc chỉ biết nhập thiết bị kém cỏi của nước họ, làm sao chúng dám bảo đó sẽ là nhà máy thép lớn nhất và tối tân nhất đông Nam Á ? Thêm vào, công ty Trung Quốc làm chủ dự án 10 tỷ nhưng thực vốn chỉ có 3,8 tỷ, còn lại phải vay ngân hàng; thế là thường, nhưng tại sao nhà nước Việt Nam lại nhận bảo lãnh số tiền chúng vay nước ngoài biến nó thành nợ công, rồi cho phép chúng vay thêm ngân hàng thương mại VN tới 40 tỷ ? Phải chăng đây là một cách cướp tiền của dân qua Formosa? Sự thỏa thuận giữa Bắc Kinh và tặc quyền Hà Nội thật rất chi là mờ ám [xxxvii].
Ngoài ra, tập đoàn Formosa có tai tiếng vì những hành sự phá hại môi trường, đi đến đâu là có chuyện ở đó. Bắc Kinh thừa biết vậy mà vẫn liên minh với đám doanh nhấn ấy ; chúng cố ý chọn Formosa chính vì lý do đó chăng, bởi mục đích ngầm của chúng là dùng Formosa để diệt dân miền Trung và thay thế họ bởi công dân của chúng ? Theo ban quản trị Formosa, nhà máy chưa hoàn thành hẳn tức chưa hoạt động thực sự, vậy chúng lấy ở đâu ra nhiều chất thải đến nỗi nhiễm độc cả một dọc 250 km biển ? Như nhiều nhân chứng nghi ngờ, nhà máy thép phải chăng chỉ là một công ty giải quyết chất thải trá hình? Họ nói đã phát giác nhiều điểm chôn chất thải quanh nhà máy, ngay cả một trang trại 16 ha chứa rác của Formosa tại Kỳ Long[xxxviii]. Và liệu tặc quyền Việt Nam có biết chăng cái dụng ý biến đất nước thành bãi chứa rác công nghệ khồng lồ của Trung Quốc và Đài Loan?
Tháng 9/2016, đương lúc lòng dân công phẫn về vụ Formosa, Bộ Công Thương tuyên bố đưa vào quy hoạch một dự án 10 tỷ USD để xây một nhà máy luyện cán thép lớn ngang Formosa tại Cà Ná, Ninh Thuận, trên 150 ha bờ biển được tỉnh cho thuê không lại thêm nhiều ưu đãi về thuế má và tiếp vận. Dự án do tập đoàn Hoa Sen đề xuất, nhưng tập đoàn này chỉ có nhiều nhất 300 triệu USD vốn, lại có khoản nợ bằng một nửa số vốn thì lấy đâu ra để đầu tư nếu không là bù nhìn của Trung Quốc[xxxix] ? May mà vụ Formosa vẫn nóng nên cuối cùng TT Nguyễn Xuân Phúc phải yêu cầu tạm ngưng dự án. Nếu ngày nào nhà máy Cà Ná hoạt động và cũng xả chất thải không xử lý, chắc chắn phần biển miền Nam sẽ chết tiếp.  

Nhà máy giấy trên sông Hậu và sông Tiền
Đồng bằng sông Cửu Long, vựa lúa của nước Việt, phì nhiêu nhờ vào vô số rạch tủa ra khắp đồng bằng từ hai nhánh chính Tiền và Hậu của sông Cửu Long. Muốn kiềm chế hay tiêu diệt miền Nam, chỉ cần đe dọa hay đầu độc hai con sông đó.  
Tháng 5/2007, công ty Lee § Man của Trung Quốc (trụ sở tổng bộ tại Đông Quản, Quảng Đông) được tặc quyền cho phép thực hiện một liên hiệp nhà máy giấy trị giá 1,2 tỷ USD, gồm một nhà máy giấy tẩy trắng với công suất 330.000 tấn/năm, một nhà máy giấy cứng, bao bì cao cấp với công suất 420.000 tấn/năm, một nhà máy nhiệt điện, một nhà máy xử lý nước thải, và một bến cảng, tại một thửa đất 200 ha ở Phú An - Mái Dầm, huyện Châu Thành, Hậu Giang, ở đầu nguồn sông Hậu. Vì gặp khó khăn, đến 2014 công ty mới khởi động dự án.
Tuy không biết rằng công ty Lee § Man từng có thành tích làm ô nhiễm sông Dương Tử và Trường Giang ở ngay Trung Quốc nước họ, do suy luận các chuyên gia và dư luận lề đảng cũng thấy cần phải phản đối dự án, vì nó đe dọa sự sinh tồn của sông Hậu, là con sông nuôi dưỡng đồng bằng sông Cửu Long[xl]. Công ty chỉ vận trù 20% dự án với cây nguyên liệu còn sẽ phải dùng giấy vụn và giấy phế liệu nhập từ các nước khác. Không rõ nhà máy sẽ dùng phương thức gì để tẩy trắng giấy cũ[xli], bởi tùy theo phương thức chất thải sẽ ít/nhiều độc hơn, nhưng theo lượng nước lớn trù tính (20.000 đến 50.000 m3/ngày-đêm) xả ra ngoài thì công nghệ dùng không tân tiến lắm. Nhà máy giấy thuộc loại công nghiệp gây nhiều ô nhiễm nhất, nếu hệ xử lý nước thải không nghiêm ngặt, nước đầy cơ chất clo như dioxin, cộng với phénol, hydrôcacbua, kim loại vv. sẽ sớm tiêu diệt hết sinh vật và thực vật trên và trong sông rạch miền Tây Nam Bộ ; ngay nếu có hệ xử lý tốt, nó không thể loại hết các chất độc, lại nữa nó dùng quá nhiều nước nên chiếm phần nước ngọt dành cho các sinh hoạt khác ; kết quả sẽ là sông chết, thủy sản chết, lúa chết và người cũng sẽ chết theo[xlii]. Mới đi vào giai đoạn thử nghiệm sáu tháng kể từ đầu tháng ba, nhà máy đã làm cho dân Châu Thành khổ vì bụi bậm, mùi hôi thối và tiếng ồn. Sau một tháng bộ Tài nguyên môi trường mới thức tỉnh và bắt nhà máy sửa sai, nhưng nhà máy vẫn được chạy thử.
Nhà máy giấy ở Hậu Giang chưa xây xong thì đầu năm 2016, chỉ trong ba tháng, công ty Chang Yang Holding Limited (nguyên của Đài Loan nhưng năm 2008 đã trở thành công ty con của Tập đoàn Nine dragons paper holdings limited của Trung Quốc) đã được cấp giấy phép xây một nhà máy giấy khác tên là Đại Dương tại Long Giang, Tân Phước, Tiền Giang, trên một thửa đất 22ha ở đầu nguồn sông Tiền, với tổng vốn đầu tư là 220 triệu USD, để sản xuất giấy duplex, giấy kraft và giấy gia dụng[xliii]. Nó sẽ xả nước vào kênh Năng là đường tuyến đi vào Đồng Tháp Mười. Nhỏ hơn Lee § Man, nó cũng sẽ dùng nguyên liệu giấy vụn và giấy phế bỏ. Theo hợp đồng, tháng 8/2017 nhà máy sẽ đi vào hoạt động nhưng dư luận yêu cầu nhà nước thu hồi dự án ; trong trường hợp này công ty Chang Yang đòi được bồi thường 10 triệu USD.

Nhà máy điện:
Để có điện, tặc quyền Việt Nam thoạt đầu noi gương Trung Quốc, triệt để khai thác thủy điện. Nhà nước chỉ công nhận có 888 nhà máy thủy điện, nhưng theo báo The diplomat thì Việt Nam có hơn 7000 (!) đập hay đơn vị thủy điện. Từng đó nhà máy chỉ cung cấp được 30% điện trong nước. Nguyên do của sự kiện là xây đập chỉ là có cớ để được cấp đất cho hồ chứa nước, mà đất ở trên cao để xây đập thường là đất phủ rừng già có gỗ quý. Được giấy phép xây đập là có thể phá rừng buôn gỗ có lợi lớn. Thành thử rất nhiều đập bị xây bởi những kẻ chẳng biết gì về công nghệ thủy điện (phần lớn là người Hoa biết đút lót quan chức địa phương) không vững chắc nên thường bị vỡ, không được quản lý tử tế vả xả nước bất thần, gây ra nhiều thiệt hại cho dân gian.
Không còn nơi để khai thác thủy điện, ngõ hầu đáp ứng nhu cầu sản xuất điện để kèm theo sự phát triển kinh tế[xliv], Việt Nam chọn sự khai triển nhà máy nhiệt điện, chủ yếu nhiệt điện than thay vì hướng về một năng lượng tái tạo như gió thích hợp với một nước có hơn 3000 km bờ biển. Song, về sự gây ô nhiễm không khí thì nhiệt điện đoạt kỷ lục, ở đâu có nhà máy nhiệt điện thì trời u tối, bụi than tô đen nhà cửa và vật dụng, số dân cư mắc bệnh đau phổi gia tăng hẳn.  Bắc Kinh đã phải đóng cửa nhà máy nhiệt điện của chính họ. Thế nhưng Hà Nội quy hoạch cho xây 20 nhà máy nhiệt điện[xlv], tính sẽ tăng số đó lên tới 80 vào năm 2030. Bắc Kinh khuyến khích quyết định ấy và lợi dụng nó để du nhập công ty của họ tại những địa điểm trọng yếu do chúng chọn, ví như Vĩnh Tân 1 ở Bình Thuận, hiện là nhà máy điện lớn nhất Việt Nam, trị giá 1,75 tỷ USD, nằm trên 58 ha cạnh khu bảo toàn biển. Trên 20 nhà máy nhiệt điện hiện hữu, có 15 do Trung cộng làm chủ hoặc tổng thầu, toàn là những dự án đồ sộ, có tác động lớn trên môi trường, mà công nghệ của Tàu về nhà máy than rất lạc hậu, nên dễ xảy ra sự cố, như với nhà máy Duyên Hải 1, vừa mới đi vào hoạt động tháng 1/2016 đã khiến dân lân cận nghẹt thở vì khói bụi, đe dọa nghề muối của họ[xlvi].

[xv] Theo giá thị trường năm 2016, than Nam Dương rẻ nhất : 45,3 USD/1 tấn, than Úc : 53 USD/1 tấn, than Nga : 63 USD. Không hiểu vì lý do gì Việt Nam đi nhập thêm 1,5 triệu tấn than Tàu với giá cứa cổ là 85 USD/1 tấn. Xem : Nguyễn Tuyền, Than nhập từ Trung Quốc về Việt Nam giá đắt nhất thế giới, trong Dân trí, 16/10/2016 (http://dantri.com.vn/su-kien/ than-nhap-tu-trung-quoc-ve-vie t-nam-gia-dat-nhat-the-gioi-20 161016063417389.htm) .

[xvi] Trong bài « Quan hệ thương mại Việt Trung, bối cảnh và những vấn đề đặt ra » của Doãn Công Khánh, đăng trong Tạp chí Cộng sản, 14/8/2016, có câu : « Điều đáng ngạc nhiên là ngay cả đối với mặt hàng rau, củ, quả, Trung Quốc cũng xuất sang Việt Nam số lượng gấp ba lần mức mà nước này nhập từ Việt Nam. » (http://www.tapchicongsan.org. vn/Home/Doi-ngoai-va-hoi-nhap/ 2016/40377/Quan-he-thuong-mai- Viet-Trung-Boi-canh-va-nhung-v an.aspx ). Đứng ở quan điểm “âm mưu làm hại kinh tế và dân Việt của Bắc Kinh” thì sự thâu mua mặt hàng tương đối tốt của Việt Nam rồi tràn ngập Việt Nam với thực phẩm độc bẩn không có gì lạ.

[xvii] Trên thực tế, trong tinh thần “hữu nghị”, Việt Nam để cho xe và người của Trung cộng qua cửa khẩu một cách dễ dãi, nhưng ngược lại, theo như báo Biên Phòng ngày 18/1/2017, Trung Quốc luôn luôn gây phiền nhiễu cho xe chở hàng Việt Nam ở biên giới : “các cơ quan chức năng trung ương của Trung Quốc thường xuyên kiểm tra hoặc đưa ra yêu cầu đối với hang nhập khẩu qua đường tiểu ngạch… Những đợt kiểm tra giám sát và các yêu cầu mới đưa ra thường gây gián đoạn khó khăn cho hàng Việt Nam xuất sang Trung Quốc, có đợt gián đoạn dài ngày gây ách tắc nhiều hàng hòa và tổn thất cho các doanh nghiệp Việt Nam.” (http://www.bienphong.com.vn/v iet-nam-tro-thanh-doi-tac-thuo ng-mai-lon-nhat-cua-trung-quoc -trong-khu-vuc/) Vấn đề là tại sao phía Việt Nam không làm hệt như vậy để kiểm xoát số lượng và chất lượng của các mặt hàng Trung Quốc?

[xviii] Xem : Đại Dương, Trung Quốc có tính chinh phục Việt Nam không?, Việt Nam daily, 16/9/2008 (http://www.vietnamdaily.com/i ndex.php?c=article&p=46017)

[xix] Nông dân Việt Nam, đại đa số là tiểu nông không có đất nhiều hơn ½ ha, thiếu vốn, nên cần phải bán gấp bán ngay sản phẩm để có tiền sinh sống và chuẩn bị mùa sau. Trong khi đó, ngành nông vẫn thiếu doanh nghiệp hay hợp tác xã có thể mua gom cho người dân, kết quả là nông dân, đặc biệt ở các nơi hẻo lánh, lệ thuộc vào thương lái Tàu và dễ bị chúng lừa.

[xx] Xem VT News, Những kiểu mua bán lạ đời với mục đích đáng sợ của thương lái Trung Quốc, 21/9/2015 (http://vtc.vn/kinh-te/nhung-k ieu-mua-ban-la-doi-voi-muc-dic h-dang-so-cua-thuong-lai-trung -quoc-d223682.html) .

[xxi] Xem : Vũ Minh Tiến, Thương lái Trung Quốc mua nông sản lạ đời : họ mua làm gì nhỉ?, trong Petro Times, 14/4/2917 (http://petrotimes.vn/thuong-l ai-trung-quoc-mua-nong-san-la- doi-ho-mua-lam-gi-nhi-171857.h tml) .

[xxii] Theo Collins, được dẫn trong Yann Roche et Rodolphe de Koninck, Les enjeux de la déforestation au Vietnam, in Vertigo, vol.3, n°1, 4/2002 (https://vertigo.revues.org/41 13) . Nhưng sau khi cho hai con số 43% và 22000 km2 hai tác giả tính làm sao mà bảo số rừng hủy hoại lên tới 23% ! Các cơ quan nhà nước công nhận con số 43% nhưng chẳng hiểu vin vào đâu mà bảo sau chiến tranh Việt Nam chỉ còn 9,5 triệu ha rừng (tức 95.000 km2) phủ 29% diện tích cả nước, trong khi nếu trừ 22.000 với 139.905 thì còn 9,7905 triệu ha (97.905 km2) bằng 27% diện tích cả nước.

[xxiii] Xem lá thư đó đăng trong blog Boxitvn.net, trong đó có đoạn : « Đây là một hiểm họa cực lớn liên quan đến an ninh nhiều mặt của quốc gia. Hám lợi nhất thời, vạn đại đổ vào đầu cháu chắt. Mất của cải còn làm lại được, còn mất đất là mất hẳn. Cho Hồng Kông, Đài Loan, Trung Quốc khai thác rừng đầu nguồn là tiềm ẩn đầy hiểm họa.. Họ đã thuê được thì họ có quyền chặt phá vô tội vạ. Rừng đầu nguồn bị chặt phá thì hồ thuỷ lợi sẽ không còn nguồn nước, các nhà máy thuỷ điện sẽ thiếu nước không còn tác dụng, lũ lụt, lũ quét sẽ rất khủng khiếp. Năm qua nhiều tỉnh miền Trung đã hứng chịu đủ, chẳng phải là lời cảnh báo nghiêm khắc hay sao ? Các tỉnh bán rừng là tự sát và làm hại cho đất nước. Còn các nước mua rừng của ta là cố tình phá hoại nước ta và gieo tai họa cho nhân dân ta một cách thâm độc và tàn bạo. Nếu chúng ta không có biện pháp hữu hiệu, họ có thể đưa người của họ vào khai phá, trồng trọt, làm nhà cửa trong 50 năm, sinh con đẻ cái, sẽ thành những “làng Đài Loan”, “làng Hồng Kông”, “làng Trung Quốc”. Thế là vô tình chúng ta mất đi một phần lãnh thổ và còn nguy hiểm cho quốc phòng. » (http://boxitvn.blogspot.fr/20 10/02/ve-viec-cac-tinh-cho-ngu oi-nuoc-ngoai.html).
[xxiv] Theo ông Vũ Văn Tám, thứ trưởng bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn, “trong hai năm hơn 4000 tàu cá, hơn 2300 ngư dân Việt thương vong, mất tích trên biển”. Xem Viet Times, 8/5/2016 ( http://viettimes.vn/2-nam-hon- 4000-tau-ca-hon-2300-ngu-dan-v iet-thuong-vong-mat-tich-tren- bien-54638.html) . Theo ông Đặng Xương Hùng, cựu nhân viên ngoại giao xin tị nạn chính trị tại Thụy Sĩ, sở dĩ nhà cầm quyền Việt Nam tiếp tục khuyến khích ngư dân ra câu cá ở Hoàng Sa nhưng không dám phản đối Trung Quốc mỗi khi họ tấn công ngư dân Việt Nam, là tại vì « người cộng sản Việt Nam rất thí quân…và vấn đề thí quân đó đang xảy ra với ngư dân Việt Nam. Tức sử dụng ngư dân để nói lên rằng Hoàng Sa Trường Sa vẫn là của Việt Nam. Tuyên bố đó ra với bên ngoài để giành được bao nhiêu thì hay bấy nhiêu, còn ngư dân thì chứ thiệt thòi, không được bảo vệ từ phía quân đội Việt Nam »… « Tuy nhiên việc Việt Nam có thực sự muốn thoát hẳn khỏi Trung Quốc hay không, thì đó là một vấn đề mà tôi muốn đặt câu hỏi. Tôi cũng thắc mắc về ý đồ Việt Nam có muốn thoát khỏi Trung Quốc hay không. » Xem : Gia Minh, Tại sao Việt Nam không thể bảo vệ ngư dân trong vùng biển chủ quyền, RFA, 14/10/2015 (http://www.rfa.org/vietnamese /in_depth/fishm-plight-n-vn-fo reign-policy-10142015060627.ht ml).
[xxv] Xem : Hoàng Nguyễn, Nước độc âm ĩ giết sông hồ Hà Nội, Pháp luật Việt Nam, 8/10/2016 (http://baophapluat.vn/do-thi/ nuoc-doc-am-i-giet-song-ho-ha- noi-298611.html ).

[xxvi] Xem : Trần Ngọc, Sống với nguồn ô nhiễm độc hại, Pháp luật thành phố HCM, 6/7/2015 (http://plo.vn/xa-hoi/khoe-360 /song-voi-nguon-nuoc-o-nhiem-d oc-hai-566907.html) .

[xxvii] Đấy là số dự án được đăng ký, không kể những công ty của Trung Quốc do người Việt đứng tên, những công ty của Việt Nam hay nước ngoài khác do Trung Quốc mua lại, cũng như không kể các dự án của Việt Nam với vốn vay của Trung Quốc. Về sự phân phối các dự án của Trung Quốc năm 1016, xem bài báo của Phương Nguyễn trong VNbiz, 10/4/2017( http://vietnambiz.vn/trung-quo c-dang-ky-rot-hon-11-ty-usd-va o-cac-du-an-tai-viet-nam-18637 .html ). Và về những vấn đề liên quan đến sự đầu tư của Trung Quốc tại Việt Nam, xem : Đầu tư trực tiếp của Trung Quốc tại Việt Nam sau hơn 20 năm nhìn lại, Trường đại học xã hội và nhân văn, Sàigòn (http://dongphuong..hcmussh.edu .vn/?ArticleId=af61ca6e-232a-4 1a3-908b-ad0af67aecd1).

[xxviii] Xem : Phương Linh, Làm ăn vơi Trung Quốc tạo thói quen cẩu thả cho kinh tế Việt Nam, trong VNExpress, 3/7/2014 ( http://kinhdoanh.vnexpress.net /tin-tuc/doanh-nghiep/lam-an-v oi-trung-quoc-tao-thoi-quen-ca u-tha-cho-kinh-te-viet-nam-301 2778.html) . Ngoài đường sắt CátLinh – Hà Đông, Việt Nam còn có vấn đề gay go với nhà thầu Trung Quốc trong việc thi công nhiều dự án lớn khác.

[xxix] Xem : Tây Giang – Lan Anh, Tràn lan lao động « chui » Trung Quốc, trong Tuổi trẻ, 27/3/2014 (http://tuoitre.vn/tin/chinh-t ri-xa-hoi/20140327/tran-lan-la o-dong-chui-trung-quoc/600064. html).

[xxx] Xem : Mạnh Nguyễn, Máy móc, thiết bị nhiều Trung Quốc: biết là dở, sao vẫn ồ ạt nhập?, trong CafeF, 22/9/2016 (http://cafef.vn/may-moc-thiet -bi-nhieu-trung-quoc-biet-la-d o-sao-van-o-at-nhap-2016092214 2629203.chn) .

[xxxi] Xem : Bạch Dương, Vì sao hai doanh nghiệp phân đạm tỷ USD rơi vào cơn bĩ cực?, trong VN Economy, 15/9/2016 ( http://vneconomy.vn/doanh-nhan /vi-sao-hai-doanh-nghiep-phan- dam-ty-usd-roi-vao-con-bi-cuc- 20160915014756338.htm) .

[xxxii] Xem: Anh Thư, Rót 32.000 tỷ vào bauxit, alumin Tây Nguyên, kết quả giờ ra sao?, 25/2/2017, trong Bauxite Việt Nam (http://www.boxitvn.net/bai/47 070) .

[xxxiii] Xem: Vĩnh Long, 3 năm, gần 3000 tỷ lỗ theo tổ hợp bôxit nhôm Lâm Đồng, 15/3/2017, trong Trithức VN, 14/4/2017 (http://trithucvn.net/kinh-te/ 3-nam-gan-3-700-ty-lo-theo-to- hop-bo-xit-nhom-lam-dong.html) .

[xxxiv] Xem: Mạnh Quân, Những hồ chứa bất an, 20/6/2016, trong Dân trí (http://dantri.com.vn/blog/nhu ng-ho-chua-bat-an-201606200516 40836.htm) . Tác giả cho biết tháng 10/2014 đã có một sự cố bùn đỏ thoát ra ngoài nhà máy Tân Rai vùi lắp 4000 m2 ao cá vườn chè của dân địa phương. Ngoài ra, cũng đã có một sự cố bùn đỏ tràn ra ngoài nhưng của nhà máy titan tại Bình Thuận, cũng do Trung Quốc khai thác. Nguyên do đều là sự cẩu thả của nhà thầu Tàu và thiết bị lạc hậu của Tàu.

[xxxv] Xem: VOA tiếng Việt 22/9/2015 (https://www.facebook.com/VOAT iengViet/posts/101531463864030 08) .

[xxxvi] Vụ nhà máy Tisco cũng lại là một chuyện đầu tư tắc trách của quan chức cộng sản, luôn luôn mắc mưu nhà thầu Tàu. Lũ này chuyên đấu giá thật hạ, ký hợp đồng xong chúng kiếm cớ đẩy cao giá đầu tư lên tới gấp hai gấp ba. Trong trường hợp Tisco giá ban đầu năm 2007 là 3843 tỷ đồng (160 triệu USD), sang 2008 nhà thầu đòi tăng lên 8104 triệu đồng (356 triệu USD), chủ đầu tư trả tới 4500 tỷ đồng (198 triệu USD) năm 2012 thì hết tiền không vay được nữa, thế là nhà thầu bỏ ngang xương, để mặc cho thiết bị đã chi gỉ tại chỗ. Tisco đang đợi nhà nước giải quyết hộ, đến nay vẫn chưa ngã ngũ ra sao. Xem: Cầm Văn Kình - Chu Hà, Nhà máy 8100 tỷ thành đống sứt gỉ, 16/11/2015, trong Tuổi trẻ (http://tuoitre.vn/tin/kinh-te /20151116/nha-may-8100-ti-than h-dong-sat-gi/1003558.html) .

[xxxvii] Xem: Nguyễn Hữu Quý, Trung Quốc đang có âm mưu gì ở Hà Tĩnh và Quảng Trị?, 29/4/2017, trong Biển đông chủ quyền (http://quangda.de/bien-dong-c hu-quyen/bien-gioi-lanh-tho/59 18-trung-quoc-dang-co-am-muu-g i-o-ha-tinh-va-quang-tri.html)

[xxxviii] Xem: Trần Xuân, Formosa Hà Tĩnh chuyển chất thải độc hại từ Đài Loan vào Việt Nam đổ?, trong blog Người Kỳ Anh (http://nguoikyanh.blogspot.fr /2016/07/formosa-chuyen-chat-t hai-doc-hai-tu-dai-loan-vao-vi et-nam-do.html) .

[xxxix] Về dự án Cà Ná, xem : Tuấn Hưng, Dự án thép Cà Ná, tập đoàn Hoa Sen có tránh nổi những rủi ro khôn lường này?, trong Việt Nam thời báo (http://nguoikyanh.blogspot.fr /2016/07/formosa-chuyen-chat-t hai-doc-hai-tu-dai-loan-vao-vi et-nam-do.html) và: Lê Anh Hùng, Hiểm họa Trung Quốc trong dự án thép Cà Ná, 20/9/2016, trong VOA (http://www.voatiengviet.com/a /hiem-hoa-tq-trong-du-an-thep- ca-na/3519187.html) .

[xl] Xem : Mai Nguyên, Bị tẩy chay ở Trung Quốc, nhà máy giấy Lee § Man tìm cách xâm nhập Việt Nam, đầu độc nguồn nước đồng bằng sông Cửu Long, trong Thanh niên Việt Nam (http://www.thanhnientphcm.com /2017/04/bi-tay-chay-o-trung-q uoc-nha-may-giay-lee-man-tim-c ach-xam-nhap-viet-nam-dau-doc- nguon-nuoc-dong-bang-song-cuu- long.html) .

[xli] Hiện có 2 phương pháp tẩy trắng giấy : 1° phương pháp bình thường với khí clo, bioxit clo, hypoclorit natri, peroxit hydro ; cách tẩy bằng xút, quá hại môi trường đã bị bỏ ở Âu Mỹ, tuy vẫn phải dùng tới xút để khử chất clorolignin ở giấy; 2° phương pháp mới hơn, với oxy hoặc hơn nữa với ozon.
[xlii] Xem: Hồ Hùng, Người dân run rẩy vì nhà máy giấy lớn bậc nhất thế giới sắp vận hành ở miền Tây , 5/7/2016, trong Soha News (http://soha.vn/nguoi-dan-run- ray-vi-nha-may-giay-lon-bac-nh at-the-gioi-sap-van-hanh-o-mie n-tay-20160705105006814.htm) .

[xliii] Về nhà máy Đại Dương, xem : Phương Dung, Nguy cơ gây ô nhiễm sông Tiền, xem xét từ chối dự án nhà máy giấy gần 5000 tỷ đông, 11/4/2017, trong Dân Trí (http://dantri.com.vn/kinh-doa nh/nguy-co-gay-o-nhiem-song-ti en-xem-xet-tu-choi-du-an-nha- may-giay-gan-5000-ty-dong-2017 0411093805725.htm) .

[xliv] Để có ý niệm về tình hình năng lượng Việt Nam, xem : Nguyên Phạm, Tình hình năng lượng Việt Nam, 10/11/2016, trong Năng lượng hạt nhân (http://www.nangluonghatnhan.c om/single-post/2016/11/11/T%C3 %ACnh-h%C3%ACnh-n%C4%83ng-l%C6 %B0%E1%BB%A3ng-Vi%E1%BB%87t-Na m) .

[xlv] Về những nhà máy nhiệt điện ở VN, xem : Vân Trường – Anh Đức, 14 nhà máy nhiệt điện vây đồng bằng sông Cửu Long, 3/10/2016, trong Tuổi trẻ, (http://tuoitre.vn/tin/kinh-te /20161003/14-nha-may-nhiet-die n-vay-dong-bang-song-cuu-long/ 1181694.html) .

[xlvi] Xem : Trường Sơn – Đình Tuyến, Nhiều sai phạm trong vận hành dự án nhiệt điện Duyên Hải, 2/10/2016, trong Thanh Niên (http://thanhnien.vn/thoi-su/n hieu-sai-pham-trong-van-hanh-d u-an-nhiet-dien-duyen-hai-7505 50.html).

[xlvii] Xem một loạt livestream của Huỳnh Quốc Huy trên You tube về đề tài này, ví như :https://www.youtube.com/watch? v=fP2Gbg8UHc4 .

[xlviii] Con số hơn 2,5 triệu người bỏ VN sang nước ngoài sinh sống từ 1990 đến 2015 là do Vụ kinh tế và xã hội của Liên hiệp quốc (UN-DESA) cung cấp. Xem: Hồ Mai, Mỗi năm gần 100 nghìn người di cư ra nước ngoài, 24/7/2016, trong Vietnam finance (http://vietnamfinance.vn/tai -chinh-quoc-te/moi-nam-gan-100 -nghin-nguoi-viet-di-cu-ra-nuo c-ngoai-20160722095009241.htm) . Vì không cấp nổi việc làm cho công dân, tà quyền cộng sản Việt Nam khuyến khích công dân đi kiếm ăn ở nước ngoài dưới cái từ ngữ hạ nhân phẩm “xuất khẩu lao động” làm như con người chỉ là một món hàng buôn bán. Số 2,5 triệu dân di cư kia là số chính thức, không kể đến những người đi “chui” và ở lậu. Theo dư luận thì số người ra đi lớn gấp hai.

[xlix] Xem: Hà Quyên, Hơn 300 người Việt chết mỗi ngày vì ung thư, 5/2/2017, trong Zing.vn(http://news.zing.vn/hon-300-n guoi-viet-chet-moi-ngay-vi-ung -thu-post718306.html) .

[l] Về vấn đề công dân Trung Quốc tại Việt Nam xem: Thực trạng lao động Trung Quốc tại Việt Nam, 12/8/2011, trong Báo không lề (https://baokhongle.wordpress. com/2011/08/12/th%E1%BB%B1c-tr %E1%BA%A1ng-lao-d%E1%BB%99ng-t rung-qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%A1i- vi%E1%BB%87t-nam) . Bài báo cho hay năm 2009 có 35.000 dân lao động Trung Quốc và 800.000 người Hoa (dân VN?) sống tại Việt Nam. Ngoài bài báo này không thấy tài liệu khác nói về số dân Trung cộng ở VN. Theo thông tin nhà nước hiện ở VN có hơn 1300 công ty Trung Quốc đăng ký, một con số nhỏ so với thực tế vì nó không kể đến vô số công ty đăng ký là của người Việt hay nước khác nhưng sau đó đã được mua lại bởi người Trung Quốc; theo dư luận số công ty của Trung cộng ở VN phải ít nhất là 5000. Nếu tính trung bình mỗi công ty TQ nhập khoảng 1000 công nhân nước họ thì ở VN đã có ít nhất 1,3 triệu người dân Trung cộng.

[li] Xem: Việt Nam phản đối bài viết trên mạng Trung Quốc, 5/9/2008, trong BBCVietnamese.com (http://www.bbc.com/vietnamese /vietnam/story/2008/09/080905_ viet_protest_china.shtml).

[lii] Xem: Nguyễn Văn Tuấn, Liệu quân phục Việt Nam có made in China ? 18/7/2011, trong Vietinfo (http://m.vietinfo.eu/tu-lieu/ lieu-quan-phuc-viet-nam-co-mad e-in-china.html).

[liii] Theo Vũ Quang Việt, cựu vụ trưởng vụ kế hoạch của Liên hiệp quốc, nợ công thực sự của Việt Nam là 431 tỷ USD, một con số bao gồm nợ nhà nước và nợ của các công ty do nhà nước bảo lãnh (324 tỷ USD), tương đương với 219% GDP. Xem: Lê Dung/STBN, Không phải 62% GDP mà nợ công VN đang là 210% GDP, in Việt Nam thời báo, 20/2/2017 (http://www.ijavn.org/2017/02/v ntb-khong-phai-62-gdp-ma-no-co ng-viet.html).

[liv] Một bài báo đăng trong blog của Hiếu Trương liệt kê tài sản tham nhũng của cán bộ cộng sản vào năm 2005. Xem: NT, Danh sách trên 300 cán bộ cộng sản có tài sản vài trăm triệu mỹ kim (https://vivi099.wordpress.co m/2015/11/01/danh-sach-tren-30 0-can-bo-cong-san-co-tai-san-v ai-tram-trieu-my-kim/ ). Tính theo tài liệu này thì hồi đó số tiền tham nhũng của các quan chức đã lên đến khoảng 300 tỷ USD. Bây giờ, hơn 10 năm sau, con số đó phải nhân với 2,3. Riêng sự biển thủ dầu hỏa tại công ty dầu khí lên tới 36 tỷ/năm, trong 10 năm là 360 tỷ, theo lời tố cáo của Trịnh Xuân Thanh trong You tube: (https://www.youtube.com/watch ?v=mcvgXfaOdho) .