Như thế, sau nhiều lần Ban Tuyên Giáo khuyến khích các kỹ sư thiết lập riêng mạng xã hội cho dân Việt Nam, sau nhiều tháng công an bố ráp và bắt những tiếng nói bất đồng chính kiến trên mạng Facebook, một mạng xã hội đặc chất VN đã chính thức phóng lên Internet hôm Thứ Ba 23/7/2019. Trong khi đó, nhà nước vẫn ra sức tuyên truyền ngoài Internet, cả trên đường phố và khu xóm.
Trước tiên là chuyện đấu tranh bàn phím… nhà nước không để hở chút nào. Báo Lao Động hôm Thứ Hai 22/7/2019 có bản tin nhan đề “Đấu tranh với thông tin xấu, độc trên mạng xã hội” trong đó ghi nhận rằng các đơn vị Công đoàn LĐLĐ tỉnh Bắc Giang vừa tổ chức tập huấn “cách phòng, chống và đấu tranh với các thông tin xấu, độc trên mạng xã hội cho 102 cán bộ công đoàn toàn tỉnh. Các Phó Chủ tịch LĐLĐ tỉnh Nguyễn Văn Bắc và Nguyễn Thị Thu Hương dự và chỉ đạo hội nghị.
Tại buổi tập huấn, các đại biểu đã được nghe đồng chí Trịnh Văn Tùng, cán bộ Phòng Chính trị Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh giới thiệu chuyên đề "Nhận diện và đấu tranh chống các quan điểm sai trái trên Internet và mạng xã hội; nâng cao cảnh giác, chủ động phòng ngừa âm mưu, thủ đoạn hoạt động chống phá Đảng, Nhà nước của các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị, chống đối trong thời gian gần đây"…”
Nghĩa là gì? Thế lực thù địch ở đâu? Lẽ ra chính phủ phải chỉ ra Biển Đông, nơi thế lực thù địch có tàu chiến, tàu ngầm… đang hộ tống hàng ngàn tàu cá TQ vào vét cá ở Biển VN, và hộ tống giàn khoan dầu vào cắm lãnh hải VN ở Biển Đông…
Nhưng đường phố cũng là mặt trận. Báo Đảng CSVN hôm Thứ Ba 23/7/2019 kể chuyện Vĩnh Long: gần 200 báo cáo viên cấp huyện được bồi dưỡng nghiệp vụ tuyên truyền miệng.
Bản tin nói là vào sáng 23/7, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Vĩnh Long đã tổ chức bế mạc Hội nghị tập huấn nghiệp vụ tuyên truyền miệng, báo cáo viên năm 2019. Trong đó ông TS Nguyễn Bách Khoa, Uỷ viên Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Hiệu trưởng Trường Chính trị Phạm Hùng, tỉnh Vĩnh Long, hô hào, và “đồng chí Nguyễn Bách Khoa khẳng định, công tác tuyên truyền miệng là một hình thức đặc thù không thể thay thế trong công tác tư tưởng của Đảng; là kênh thông tin chính thống, trực tiếp truyền bá đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến với mỗi người dân; thông báo kịp thời có định hướng các vấn đề thời sự quan trọng trong nước và quốc tế, các vấn đề nóng bỏng mà dư luận xã hội quan tâm; là công cụ sắc bén trong đấu tranh bảo vệ chân lý, chống lại mọi âm mưu, thủ đoạn "diễn biến hoà bình" của các thế lực thù địch và các phần tử cơ hội, nhất là trên lĩnh vực tư tưởng, chính trị, văn hoá.”
Nghĩa là gì? Nghĩa là rỉ tai? Kề tai mà nói? Tai trái hay tai phải? Mà, tai hay là tay? Có phạm tội dâm ô như Nguyễn Hữu Linh khi thò tay phải ôm và nựng một bé gái trong thang máy mà giấu bàn tay trái dưới váy em bé để khỏi bị camera chụp hình?
Nhưng mạng xã hội là tối tân hơn nhiều… Bản tin ICT News kể về mạng xã hội mới khai trương hôm Thứ Ba 23/7/2019: Nhận 500 tỷ đầu tư, Gapo đặt mục tiêu 50 triệu người dùng trong giai đoạn đầu…
Ngày 23/7, Mạng xã hội Gapo dành cho giới trẻ đã chính thức ra mắt, đồng thời nhận được cam kết đầu tư 500 tỷ đồng từ G-Captital. Khoản đầu tư này dự kiến được sử dụng trong giai đoạn đầu với mục tiêu đạt 50 triệu người dùng.
...Theo thỏa thuận hợp tác chiến lược, mạng xã hội Gapo sẽ được sử dụng sản phẩm âm nhạc trong các dự án sắp tới của nghệ sĩ Việt Nam do Sony Music Entertainment Việt Nam sở hữu thông qua các nhà sáng tạo nội dung, trên cả hai nền tảng web và app.
Cũng nên nhắc rằng mới tuần trước, thông tấn BBC hôm 16/7/2019 ghi nhận chỉ thị về mạng xã hội từ các quan chức: Hồi tháng 4/2017, người tiền nhiệm của ông Nguyễn Mạnh Hùng, ông Trương Minh Tuấn đã từng nói tại Quốc hội Việt Nam rằng về dài hạn, nước này cần có các mạng xã hội tương đương với mạng của Facebook, Google để cạnh tranh.
Cuộc chất vấn ở Ủy ban Thường vụ Quốc hội khi đó tập trung vào các "mặt trái" của mạng xã hội nói chung. Lần này, phát biểu tại TPSG hôm 15/07, Bộ trưởng Hùng, người có hàm thiếu tướng quân đội khi phụ trách tập đoàn Viettel nói:
"Đã đến lúc chúng ta viết một mạng xã hội mới, nhân văn hơn, thực sự coi trọng khách hàng hơn và đưa người dân làm chủ thể tri thức. Đồng thời người dùng cũng phải được chia sẻ giá trị khi tham gia cuộc chơi đó..."
BBC ghi thêm: “Ông Hùng kêu gọi các doanh nghiệp công nghệ thông tin Việt Nam tạo ra mạng xã hội đối trọng, khác biệt Facebook.”
Nghĩa là gì? Nghĩa là, phải cho Facebook đi chỗ khác chơi, y hệt như đàn anh Hoa Lục có mạng xã hội riêng cho dân TQ, không cho các mạng Facebook và Google vào… Phía Việt Nam cũng nói thẳng như thế.
Thông tấn chuyên ngành kỹ thuật Techz loan tin hôm 23/7/2019 qua ban tin nhan đề “Mạng xã hội Gapo và 4 điều mong chờ để soán ngôi Facebook: Dành cho các mẹ bỉm sữa”…
Bản tin Techz ghi rằng: Mạng xã hội mới “made in Việt Nam” vừa mới ra mắt đã thu hút sự quan tâm của cộng đồng mạng với kỳ vọng có thể soán ngôi Facebook… Ngày 23/7, một mạng xã hội “made in Việt Nam” đã chính thức ra mắt. Theo đó, MXH này được công ty cổ phần công nghệ Gapo phát triển và đưa vào sử dụng với tên gọi mạng xã hội Gapo. Với mong muốn người dùng trải nghiệm rồi đưa ra góp ý, từ đó công ty sẽ lắng nghe phản hồi và hoàn thiện.
Lời tung hô từ Techz là: “Sau một ngày ra mắt, với những người dùng đã trải nghiệm thì Gapo không còn xa lạ. Dù đang trong thời gian thử nghiệm nhưng mạng xã hội này nhận được nhiều lời khen từ cộng đồng mạng. Nhiều người kỳ vọng mạng xã hội Gapo có thể soán ngôi Facebook trong tương lai.”
Thế nhưng, trục trặc kỹ thuật tức khắc hiện ra ngay trong ngày khai trương, theo VietnamNet qua bản tin nhan đề “MXH Gapo tạm ngừng hoạt động để sửa lỗi ngay trong ngày ra mắt”…
Bản tin này nói rằng:
“ Chưa đầy 12 tiếng đồng hồ sau khi ra mắt, người dùng Gapo đã không thể truy cập mạng xã hội này. Nhà phát triển Gapo đã phải tạm dừng hệ thống để sửa lỗi.
Đáng chú ý khi chỉ khoảng 1 giờ sau đó, Gapo đã tiếp tục gửi đi bản thông báo thứ 2 tới người dùng. Nội dung của bản thông báo này cho biết Gapo đã tạm ngưng toàn bộ hệ thống để nâng cấp và sửa lỗi. Việc ngưng hoạt động của Gapo khiến nhiều người cảm thấy bất ngờ bởi mạng xã hội này chỉ vừa mới ra mắt sáng 23/7.”
Dĩ nhiên là GAPO thanh minh thanh nga liền… Bản tin ICT News ghi lời ông Giám đốc Gapo: “Chúng tôi không ngờ nhu cầu tìm hiểu một mạng xã hội mới lại cao đến thế…”
Nghĩa là, đông người vào, nên sập mạng? Hay chỉ vì kỹ thuật chưa hoàn chỉnh?
Tới đây, cần suy nghĩ về mạng Zalo, mạng lớn nhất tại Việt Nam với hơn 100 triệu người tại VN và hải ngoại đang sử dụng… Tại sao mạng Zalo nhất định không chịu chuyển sang làm mạng xã hội, cho dù chính phủ khuyến khích và cho biết thủ tục rất dễ?
Có phải là, khi làm mạng xã hội là phải gắn bó với công an để theo dõi người dân? Trên đường phố Vĩnh Long còn phải đào tạo cán bộ tuyên truyền miệng, hà huống gì mạng xã hội lại không có cán bộ tuyên truyền mạng?
Có một bản tin hôm 23/7/2019 trên Cafe Biz, nhan đề “Zalo không muốn là mạng xã hội?” trong đó ghi nhận vì sao Zalo không chịu chuyển sang làm mạng xã hội, cho dù nhiều chức năng kể như gần tương đương:
“Khi phải hoạt động theo giấy phép mạng xã hội, Zalo sẽ phải đối mặt với rất nhiều bất lợi và thua thiệt so với các mạng xã hội nước ngoài...
Khi Thanh tra Sở Thông tin và Truyền thông Tp.SG có văn bản đề nghị thu hồi hai tên miền Zalo.vn và Zalo.me thuộc sở hữu của Công ty Cổ phần VNG vì không có giấy phép thiết lập mạng xã hội, thì nhiều người mới ngã ngửa và không khỏi ngạc nhiên vì Zalo là "mạng xã hội" lớn thứ hai tại Việt Nam, vì Zalo thuộc công ty Internet được xem là lớn nhất hiện nay.
Và ngạc nhiên hơn khi năm 2018 Zalo đã bị phạt vì không có giấy phép mạng xã hội, nhưng đến nay, VNG vẫn "chưa buồn" xin giấy phép mạng xã hội cho Zalo(?!)
Chỉ muốn là OTT… Zalo "khởi thủy" là OTT - ứng dụng gọi điện, nhắn tin miễn phí (tương tự như Viber, WhatsApp, Line, Kakao Talk, Mocha…) được VNG ra mắt lần đầu tiên vào tháng 8/2012 (bản thử nghiệm) và 4 tháng sau ra bản chính thức. Đến giữa tháng 1/2014, VNG công bố đạt 7 triệu người dùng, đứng thứ 2 tại thị trường trong nước, sau Viber - tốc độ phát triển được xem là khá ấn tượng đối với một sản phẩm công nghệ Việt.
Đến nay, theo công bố của VNG, Zalo đã có hơn 100 triệu người sử dụng tại Việt Nam và nhiều nước và vùng lãnh thổ trên thế giới như Mỹ, Myanmar, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan… Hiện ứng dụng này có khoảng 46 triệu người sử dụng hàng tháng. Zalo đang là "mạng xã hội" có thị phần đứng thứ hai tại Việt Nam, sau Facebook (theo số liệu của Bộ Thông tin và Truyền thông)...
Zalo đặc biệt còn đang trên hành trình trở thành một "siêu" ứng dụng. Trên ứng dụng này, người dùng có thể mua sắm (Zalo Shop), tra cứu xe bus phục vụ đi lại, tra cứu thông tin thời tiết, mua vé máy bay, tra cứu vệ sinh an toàn thực phẩm các cửa hàng ăn uống, cập nhật thông tin y tế, đặt lịch khám, thanh toán hóa đơn điện nước.
Không chỉ vậy, Zalo của VNG hiện còn hợp tác với trên 30 tỉnh thành trong việc triển khai mô hình hành chính công 4.0, nhằm cải cách hành chính và tương tác với người dân, xây dựng mô hình thành phố thông minh, cung cấp cho người dân tính năng kiểm tra tình trạng hồ sơ, góp ý với các cơ quan nhà nước hoặc cập nhật những thông tin, chính sách, dự thảo luật mới nhất…
Vậy vì sao VNG lại không muốn xin giấy phép thiết lập mạng xã hội cho Zalo? Câu trả lời chính xác nhất chắc chắn phải đến từ lãnh đạo VNG. Tuy nhiên, VNG chưa một lần trả lời chính thống về lý do trên.”
Nghĩa là gì? Có lẽ câu trả lời chính xác là phải từ Ban Tuyên Giáo và Bộ Công An…
Bởi vì, sau khi nhà nước tung ra Lữ đoàn 47 với nhiệm vụ Tuyên truyền mạng, gồm 10.000 chiến binh mạng, thì có vẻ không thành công gì… vì Facebook vẫn là mặt trận dân chủ nóng bỏng hàng ngày, chưa thấy ngày nào là êm lời kêu gọi dân chủ.
Để ghi về Lữ đoàn 47, xin mời đọc bản tin từ VOA ngày 13/01/2018, ghi nhận:
“Tổ chức Phóng viên Không Biên giới (RSF) bày tỏ lo ngại về loan báo của Việt Nam triển khai 10.000 "chiến binh mạng" để chống lại quan điểm bất đồng chính kiến trên Internet và gọi đó là một “cuộc tấn công nhắm vào quyền tự do thông tin.”
Cuối tháng 12 vừa qua, Phó chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội Nhân dân Việt Nam, Thượng tướng Nguyễn Trọng Nghĩa, cho biết một đơn vị không gian mạng mới của quân đội bao gồm 10.000 người mang tên "Lực lượng 47" đã bắt đầu hoạt động "để chủ động đấu tranh chống các quan điểm sai trái."
Những người này được mô tả là "vừa hồng vừa chuyên," vừa kiên định về ý thức hệ, vừa có trình độ và kỹ năng sử dụng công nghệ cao để thực hiện nhiệm vụ, báo Tuổi Trẻ dẫn lời ông cho biết.
RSF nói bước đi này của Việt Nam càng củng cố thêm lo ngại của họ về xu hướng các chính phủ tổ chức các đạo quân dư luận viên trên Internet để tấn công và làm im tiếng các nhà báo độc lập và các cơ quan truyền thông.
"Đây là một cuộc tấn công mới nhắm vào quyền tự do thông tin ở một quốc gia vẫn tiếp tục áp dụng mô hình kiểm duyệt chặt chẽ của họ trên mạng xã hội," Daniel Bastard, trưởng phụ trách bộ phận Châu Á-Thái Bình Dương của RSF, nói. "Vào thời điểm mà 25 blogger Việt Nam đang ngồi tù, thông báo này xác định một cách thẳng thừng rằng Việt Nam quyết truy lùng và làm im tiếng các nhà báo công dân mà không hề cảm thấy tội lỗi."…”
Thế đấy, Lữ đoàn 47 đã thua rồi… Thế cho nên, cần mạng xã hội riêng cho VN, và nhà nước thấy cần đẩy anh Facebook ra ngoài biên giới… không chỉ biên giới lãnh thổ, mà kể cả biên giới tư tưởng của dân VN. Bây giờ là Gapo, có phải không?
Trần Khải
