Bốn giờ sáng trời còn tối đen, ra đề máy xe mà lạnh thấu xương, mặt kiếng đóng một lớp băng mờ, không thấy đường đành chờ mươi phút cho tan vậy. Vừa lái Tim vừa gặm lát bánh mì vuông khô khốc, tưởng chừng như gặm rơm, duy có ly cà phê hòa tan còn ấm bốc hơi tỏa mùi thơm phức, tuy là mùi hoá chất nhưng cũng tạm thích vậy!
 Tim liếc nhìn qua kiếng chiếu hậu, xa lộ phía sau dài hun hút không thấy điểm đầu, nhìn phía trước thì mút chỉ cà tha không thấy điểm cuối, nhiều lúc cứ tưởng kéo đến vô cùng tận. Thỉnh thoảng một vài chiếc xe hàng hạng nặng chạy xuyên bang lao qua ầm ầm, một vài chiếc xe nhỏ chạy loang loáng, có lẽ cũng là những người đi làm sớm như Tim. Ngày nào cũng thế, sáng sớm vào hãng, chào nhau, bắt tay, cụng ngực xong là lao vào việc. Mọi người như lũ người máy, quần quật suốt ngày để cuối tuần nhận cái ngân phiếu với đồng lương tối thiểu.
 Hãng của Tim có lẽ là hình ảnh tiêu biểu cho cái xứ sở naỳ. Nó là một cái lẫu thập cẩm, đủ cả sắc tộc và màu da: Trắng, đen, vàng, xì…Người ta bảo bình đẳng, cấm kỳ thị! nói vậy chứ không phải vậy, da trắng vẫn nắm toàn bộ quyền lực và quyền lợi. Người ta cũng bảo, xứ này làm việc rất hiệu quả, không có kiểu:” sáng vác ô đi tối vác về”, thực tế thì cũng gần gần vậy chứ chưa hoàn toàn đúng. Hãng tim có những công việc và vị trí rất vô dụng, làm chơi mà ăn thật. Những vị trí và chức vụ này có hay không có cũng chẳng ảnh hưởng gì đến năng suất hay hiệu quả của việc sản xuất cả, đã thế những vị trí ấy laị lương cao mới chết chứ! Còn những người đồng hương của Tim nữa, cũng hết sức kỳ quặc. Người ta ví họ như những con cua trong một cái thau, những cái que của chúng móc vào nhau, con nào muốn leo lên, vượt qua thì những cái que ấy sẽ kéo xuống.
 Bà Tám được cử làm tổ trưởng, mới có nhiêu đó mà hách xì vằng, nịnh trên nạt dưới, ép công nhân làm những việc quá qui định để lấy điểm với đốc công. Một hôm bà Tám kêu:
 - Tim, làm việc này cho tôi!
 Tim bảo:
 - Việc này đâu phải việc của em, vả laị cũng sắp hết giờ rồi!
  Bà Tám lập tức sừng sộ:
 - Đồ lười biếng!
 Tim cãi:
 - Em không lười nhưng rõ ràng việc này không phải việc của em!
 Bà Tám không thấy mình sai mà còn đổ vấy:
 - Làm việc chung với đồng hương mệt quá! Thà làm với người khác chủng tộc!
 Đúng là mệt thật! mệt vì đồng hương, hình như ai cũng nói câu này, ai cũng né đồng hương mà không thấy bản thân mình chính là một người đồng hương khó ưa, xấu tánh! Bà Tám vẫn thường mang chả giò, phở… vào hãng đãi thằng đốc công với dụng ý gây tình cảm để nó chiếu cố. Thằng John ăn hết ráo, món gì cũng xơi được cả! nó cảm ơn rối rít. Tuần rồi, bà Tám đọc nhầm cái đơn hàng, làm sai một loạt. Thằng John kêu bà Tám lên văn phòng cảnh cáo và thay người khác làm tổ trưởng. Giờ ăn trưa, bà Tám hầm hầm:
 - Con bà nó, ăn xong quẹt mỏ như gà!
 Những người đồng hương cười tủm tỉm, bà Ba ngồi bàn kế bên nói:
 - Người Mỹ họ rạch ròi lắm, không có nhập nhằng việc công với tình cảm cá nhân như người mình. Chị cho nó ăn thì nó cảm ơn, còn việc của hãng thì nó cứ theo qui định mà làm.
 Bà Tám liếc xéo bén như dao lam rồi hứ cái cóc:
 - Vô duyên, rảnh quá hén, dạy đời người khác! đồng hương gì mà thấy người ta hơn thì ganh, thấy người ta thua thì lên mặt!
 Cả bàn ăn im bặt nhìn nhau, anh Tư nói nhỏ:
 - Có phải bà ta đang tự nói bản thân bả phải không?
 Thế rồi một ngày kia hãng cử Tim làm tổ trưởng. Bà Tám lập tức mỉa mai:
 - Tim nay là cánh tay phải đắc lực của quản đốc rồi hén!
 Cách mấy hôm sau quản đốc cho gọi Tim lên văn phòng
 - Người ta báo cho tao biết, mày nói với mọi người là tao kỳ thị, hách dịch, khó chịu có phải không?
 Tim đớ người ra, đắng cả họng thật không biết nói làm sao. Tim thừa biết là ai đã đâm sau lưng mình như thế. Tim giơ bàn tay phải lên nói:
 - Tôi nghiêm túc nói rằng: Tôi không hề nói những lời này, trời đất chứng giám!
 Thằng quản đốc ôn tồn:
 - Mày nói thế thì tao tin, tao quan sát thấy mày rất tốt, thôi mày xuống hãng làm việc đi!
 Tim ngao ngán quá, thấy đồng hương như thấy chè đậu, người nào cũng ôm cái bản ngã to như núi, dù sống ở xứ sở văn minh nhưng vẫn hành xử như chốn đồng quê sau lũy tre làng. Làm trong hãng còn đỡ, nếu làm ở các tiệm Nail thì còn kinh khủng hơn: tranh giành, hơn thua, tị hiềm, xúc xiểm, chơi xấu… không thứ gì không có. Ai cũng chưng diện đồ hiệu, bóp xịn, xe sang mà trong lòng thì chẳng xịn, chẳng sang tí nào! Ngày cuối tuần Tim theo bạn  đến chùa, phục vụ sắp xếp xe. Mặc cho Tim hướng dẫn, nhiều người vẫn lái ào ào vào và tìm chỗ đậu sao cho tiện mình nhất, mặc cho chỗ đó cản trở ra vào hay việc an toàn của mọi người. Có người còn la Tim:
 - Tui là Phật tử ruột của chùa, cúng chùa, làm công quả ở đây lâu năm…Tui phải được đậu xe chỗ này!
 Tim nhỏ nhẹ giải thích:
 - Dạ, chỗ này cản trở giao thông, vả laị lát nữa mấy thầy sẽ đi qua lối này.
 Người ấy vẫn quầy quả:
 - Cậu là ai mà cản tui? Xí, bày đặc!
 Tim giơ hai tay lên trời, nói với bạn:
 - Đến chùa mà còn hăng cỡ naỳ, đi chợ thì chắc phải biết!
 Bạn gái Tim có đạo, tuần nào không đi chùa thì Tim theo bạn gái đi nhà thờ. Tim ngạc nhiên, lẩm bẩm: “Ở đây toàn người giàu sang”. Ai ai cũng đồ hiệu, đàn bà nhẫn xoàn, đàn ông đồng hồ mắc tiền… trước giờ lễ, tiếng trò chuyện râm ran, sau lưng có người xúc xiểm:
 - Con nhỏ đó mới làm nail mà bày đặt mang bóp LV, nhẫn xoàn năm ly, không chừng đồ giả!
 Mấy bà kế cận hùa theo:
 - Thằng cha đó chưng diện như đĩ đực, làm hãng lương có nhiêu đâu, tiền đách đâu ra mà bày đặt chảnh!
 Một bà ngồi hàng ghế trước Tim, quay xuống:
 - Tôi mới mua cái nhẫn xoàn bảy ly nè, có chục xấp chứ nhiêu đâu, có mấy cái rồi nhưng thấy rẻ thì mua chơi!
 Tim thấy mình như ăn phải cơm nếp nhão nhưng ráng ngồi cho qua buổi lễ. Trên đường lái xe về, Tim trêu cô bạn gái:
 - Em cũng là đồng hương của anh?
 Cô ta cười nắc nẻ:
 - Em không là đồng hương mà là hương đồng đây! 
 
Ất Lăng thành, 7/2019
Tiểu Lục Thần Phong