Báo Pháp France24 đăng tin rằng chính phủ Việt Nam "xin" công chúng đóng góp tiền cho quỹ vắc-xin COVID-19, 8/6/2021. Hình minh họa.
UBND phường Trường Thọ, Thủ Đức, TP.HCM vừa xác nhận về vụ tự thiêu xảy ra chiều 19 tháng 7 ở đường số 2, khu phố 8 của phường này.
Trong vài ngày qua, người sử dụng mạng xã hội tại Việt Nam đã chuyển cho nhau thông tin, hình ảnh về vụ tự thiêu được cho là nhằm phản kháng cách thức phòng - chống dịch của hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam vốn đã và đang đẩy dân chúng đến chỗ bế tắc, khiến họ phẫn uất…
Theo thông tin mà UBND phường Trường Thọ cung cấp cho báo giới: Nạn nhân là một người đàn ông 46 tuổi, có chứng nhận khuyết tật thần kinh, tâm thần nhưng không có mâu thuẫn nào với gia đình, hàng xóm. Ông đã dùng chất lỏng tự đốt thân thể và được những người tham dự một đám tang đang di quan giúp dập lửa, đưa nạn nhân vào Bệnh viện Chợ Rẫy. Chính quyền địa phương đang tiếp tục theo dõi, liên hệ với gia đình nạn nhân để nắm tình hình cũng như có biện pháp hỗ trợ cần thiết (1).
Đối với sự kiện vừa kể, tuy chỉ có… UBND phường Trường Thọ cung cấp thông tin. Nội dung chỉ là thông tin thuần túy, không có nhận định riêng của cơ quan hữu trách nhằm bác bỏ hay lên án tin đồn như thường thấy, song ít nhất đã có một người (ông Phan Hữu Điệp Anh, 60 tuổi, ngụ ở quân Bình Thạnh, TP.HCM) bị khởi tố và tống giam với cáo buộc “lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân” bởi đã chia sẻ những thông tin, ý kiến trên mạng xã hội về vụ tự thiêu vừa kể (2).
***
Khoan bàn về nguyên nhân thật sự khiến người đàn ông 46 tuổi tự thiêu là do… phẫn uất vì cách thức phòng - chống dịch của hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam như ông Phan Hữu Điệp Anh và nhiều người đã chia sẻ, hay vì… có giấy chứng nhận khuyết tật tâm thần, thần kinh mà đến nay, chính chính quyền địa phương chỉ thông tin, chứ không khẳng định bởi còn… đang tiếp tục theo dõi, liên hệ với gia đình nạn nhân nắm tình hình cũng như có biện pháp hỗ trợ cần thiết,…
Chỉ thử so sánh cách xử lý thông tin liên quan đến vụ tự thiêu ở phường Trường Thọ, Thủ Đức, TP.HCM, bị cáo buộc là tin giả, gây hoang mang cho người dân, xâm phạm lợi ích của nhà nước, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân vốn có rất nhiều người tin với cách xử lý thông tin thật, thông tin chính thống nhưng… không ai tin. Ví dụ…
Ngày 7 tháng 7, ông Đào Ngọc Dung – Bộ trưởng Lao động Thương binh Xã hội, thay mặt chính phủ Việt Nam công bố Quyết định thực hiện một số chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do dịch COVID-19. Theo quyết định vừa kể thì ở đợt dịch này, chính phủ sẽ chi thêm 26.000 tỉ để giúp cả dân lẫn doanh giới. Ông Dung nhấn mạnh: Chưa bao giờ có gói hỗ trợ nào táo bạo như lần này...
Năm ngoái cũng vì dân chúng lẫn doanh giới vất vả vật lộn với đủ loại khó khăn do dịch COVID-19, chính phủ Việt Nam từng loan báo, sẽ chi 62.000 tỉ hỗ trợ nhưng cuối cùng, 62.000 tỉ ấy trở thành thứ để công chúng đùa cợt, mỉa mai về chuyện muốn có thì… lên TV mà nhận.
Năm nay, tại cuộc họp báo công bố khoản hỗ trợ mới, ông Dung trấn an, sở dĩ gói hỗ trợ 62.000 tỉ bị đùa cợt, mỉa mai vì nhiều tiêu chí chặt chẽ, nhiều thủ tục, thời gian xem xét có khi phải cả tháng, nhanh cũng mất 10 ngày, giờ, quyết định hỗ trợ mới sẽ rút ngắn thời gian, thủ tục chỉ còn bốn ngày, thêm ba ngày để giải ngân, nghĩa là trong vòng tối đa bảy ngày, tiền hỗ trợ sẽ đến tay người cần được giúp bởi… làm chậm là có lỗi với dân, làm sai thì có tội với dân (3)…
Ngày 18 tháng 7 – 11 ngày sau khi ông Dung khẳng định thời gian chờ đợi để được hỗ trợ sẽ không quá bảy ngày, ông Nguyễn Hồng Lam – một sĩ quan công an cấp tá, đồng thời còn là một nhà báo - viết: Dốt nát, rẻ tiền và phá hoại rồi đưa lên trang Facebook của ông, nội dung thế này:
Gói hỗ trợ do dịch dã 26.000 tỷ đến nay vẫn chỉ mới nhận được chủ yếu trên TV. Chỉ một số nơi, tiền thật sự đã đến tay người dân đang gặp khó. Nhưng chưa nhiều, chưa rộng khắp. Khi hoài nghi xã hội đến đỉnh thì mạng xã hội đồng loạt xuất hiện khá nhiều dòng trạng thái khoe “đã nhận được tiền”. Dối trá thì không ai nghi ngờ, nhưng dốt nát thì vô đối: Tất cả những người khoe “đã nhận” khắp nơi trên mạng đều nhận và đăng đúng... một bức ảnh. Truyền thông bằng nghệ thuật sắp đặt trở nên trơ trẽn, rẻ tiền, sống sượng đến mức chẳng thèm sắp đặt cho hợp lý gì cả.
Rõ ràng sự dối trá được nhân bản vô tính và sản xuất hàng loạt, số lượng lớn, theo đơn đặt hàng. Tôi cho rằng đây là một sự sắp đặt cố ý để xuyên tạc, phá hoại chủ trương. Có liên quan hay không, Bộ TTTT (Bộ Thông tin –Truyền thông) cũng phải làm rõ, chỉ đích danh và trừng phạt nặng kẻ chủ mưu, người tiếp tay gây ra vụ này. Bởi vì, tất cả các dòng trạng thái trên đều là tin giả, cố ý giàn dựng, phản cảm. Nếu để nó lại thành tin “lên TV” thì tin tôi đi, đó sẽ là một vụ khủng hoảng truyền thông đáng khinh bỉ.
Người dân biết tự giúp đỡ, chia sẻ lẫn nhau khi khốn khó. Không có “sự hỗ trợ” từ một nguồn nào đó không làm họ chết. Nhưng nếu phải nhận thêm sự dối trá thì chắc chắn người dân sẽ rất ghét, dễ trở thành công phẫn. Bất mãn dẫn đến bất ổn xã hội từ những “chuyện nhỏ” này mà ra chứ đâu.
PS: Phần lớn các stt (thông tin, ý kiến được các cá nhân đưa lên trên trang facebook cá nhân) khoe đã nhận tiền và đăng cùng một bức ảnh đều từ trang của những người kinh doanh, làm dịch vụ online (4).
***
Dường như chỉ ở Việt Nam mới có chuyện không ít tin… thật – tin chính thức từ nguồn chính thống – lại… sai, còn rất nhiều tin… giả, tin… đồn, tin… thất thiệt thì… đúng!
Chẳng lẽ tin… thật mà thực tế cho thấy rõ ràng là… sai không gây hoang mang cho người dân, xâm phạm lợi ích của nhà nước, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân và có gây hoang mang cho người dân, xâm phạm lợi ích của nhà nước, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân đến mức nào thì cũng không cần xử lý? Chẳng lẽ vì lợi ích nhà nước tung tin giả, dẫu thật sự xâm hại lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân vẫn được miễn trách. Dưới gầm trời này, còn nhà nước nào quái gở như thế không
Trân Văn (VOA)
_______________
Chú thích(1)
https://thanhnien.vn/tho...-giua-duong-1417857.html(2)
https://vnexpress.net/tu...ch-covid-19-4328481.html(3)
https://tuoitre.vn/cham-...ti-20210707171348344.htm(4)
https://www.facebook.com.../posts/10216027165672006
