Khánh Ly với ‘Gia tài của mẹ’ vẫn còn bị chính trị hóa?

Nhiều năm nay, việc ca sĩ Khánh Ly trở về hát ở trong nước là một dấu hiệu tích cực không chỉ về hoạt động văn hóa, mà còn về tinh thần hòa giải hòa hợp dân tộc.
Trong hành trang của bà, chiếm chủ yếu là các ca khúc Trịnh Công Sơn, cũng tựa như lời nhắn nhủ tới các thế hệ trong và sau chiến tranh, các quan điểm chính trị khác biệt, là hãy cùng nhau hướng tới tương lai hòa bình cho Việt Nam.
Nới trói
Việc những ca khúc trước 1975 ở miền Nam và sau này ở hải ngoại được thoát cảnh “cấp phép” (kiểu nhỏ giọt) là cả một đoạn trường gian nan. Đương nhiên nó liên quan tới việc ca sĩ hải ngoại về nước biểu diễn có thuận lợi hay không. 
Đã có nhiều tranh cãi và cả chuyện khôi hài, ví như bài “Nối vòng tay lớn” mà cũng bị liệt vào loại “cấm” (2017), hay “Con đường xưa anh đi” thì bị cấm vĩnh viễn, dẫn đến lãnh đạo quản lý văn hóa cấp vụ đã phải kiểm điểm, rồi bị “điều chuyển” ngay sau đó.
Nhìn lại, để có bước ngoặt giảm đói nghèo vật chất, nhiều trí thức, nhà kinh tế có tư tưởng tiến bộ đã phải đấu tranh không mệt mỏi mới có được Luật Doanh nghiệp năm 2000, cho phép thành lập doanh nghiệp tư nhân.
Nhưng đói nghèo tinh thần thì cứ dai dẳng, tận 20 năm sau mới được “nới” chút ít, với Nghị định 144, trong đó bỏ quy định cấp phép phổ biến hai loại ca khúc nói trên. 
Còn bó
Tuy không còn “trói” như trước với từng ca khúc, nhưng Nghị định 144 lại vẫn “bó” với hoạt động biểu diễn, bằng những quy định cấm khá chung chung (Điều 3). Trong đó, đáng chú ý có Khoản 2, cấm “xuyên tạc lịch sử”, hay Khoản 3, cấm “gây hận thù giữa các dân tộc và nhân dân các nước, ảnh hưởng xấu đến quan hệ đối ngoại”.
Khi một tổ chức, cá nhân làm thủ tục xin phép biểu diễn tại địa phương, sẽ dễ nảy sinh tình trạng mỗi nơi hiểu theo một cách khác nhau về những quy định “cấm” trong đó, ví như thế nào là “xuyên tạc lịch sử” với một ca khúc ra đời từ rất lâu rồi?
Không những nó làm khó cho người thực thi nhiệm vụ một cách chính trực, mà còn dễ sinh lỗ hổng cho hành vi tiêu cực, hay những quan điểm bảo thủ vẫn muốn níu kéo cơ chế cũ, chỉ sợ trách nhiệm mà coi nhẹ đời sống văn hóa tinh thần của công chúng. 
Thực tế …
Thấy ngay qua buổi diễn mới đây của Khánh Ly tại Đà Lạt, mở màn cho tua lưu diễn tại nhiều thành phố lớn, trong đó có Nhà hát lớn Hà nội, với tên gọi Như một lời chia tay. 
Theo danh sách cấp phép, có 24 ca khúc trong đêm nhạc, nhưng Khánh Ly đã hát “thêm” bản Gia tài của mẹ, thế là sinh chuyện. Ở mọi xứ khác trên thế giới, trong các chương trình âm nhạc, ai cũng thấy nó phóng khoáng đến thế nào trong tương tác giữa khán giả và ca sĩ. Họ có thể hát cùng, có thể hát thêm, … chẳng phải gửi “xét duyệt” nội dung trước nhiều ngày. Nhưng xứ Việt là một ngoại lệ. 
Oái oăm hơn, bản Gia tài của mẹ, tuy không bị cấm với nghị định mới, nhưng người ta có thể “ngầm cấm” bởi cách nhận thức khác nhau giữa cơ quan quản lý và người dân, ở hai khoản nêu trên. Cụ thể:
Câu “Hai mươi năm nội chiến từng ngày” có thể bị cho là “xuyên tạc lịch sử”, bởi lâu nay chế độ này vẫn coi đó là “cuộc kháng chiến chống Pháp/ chống Mỹ cứu nước” đấy chứ.
Câu “Gia tài của mẹ là nước Việt buồn” cũng có thể bị cho là “xuyên tạc lịch sử”, nhất là về giai đoạn sau 75’ đến nay, toàn dân hồ hởi phấn khởi đấy chứ.
Câu “Ôi lũ con cùng cha quên hận thù” cũng có thể bị cho là “gây hận thù giữa các dân tộc và nhân dân các nước”, trong đó có Trung Quốc (khi nó đi cùng với câu “một ngàn năm nô lệ giặc Tàu” ngay đầu bài hát).
Thậm chí, nếu quyết liệt hơn, người ta còn có thể cho rằng bài hát coi gia tài của mẹ VN toàn là “một bọn lai căng”, “một lũ bội tình”, nên việc truyền bá nó là nói xấu xã hội, chế độ, là vi phạm vào Điều 331, Bộ luật Hình sự, “Tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân”.
Cho nên, việc ban tổ chức bị cơ quan quản lý địa phương mời làm việc, rồi có thể bị phạt hành chính, dù cho lý do chỉ là ca sĩ đã hát một ca khúc không có trong danh sách được cấp phép cho buổi diễn, nhưng không loại trừ khả năng còn có những lý do khác khó nói. 
Chính trị
Hầu như các báo đưa tin chỉ có Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh làm việc với nhà tổ chức buổi diễn, có báo cho biết thêm là có cả “cơ quan chức năng”. Nhưng Tuổi trẻ thì rõ hơn, là còn có “PA03 (Phòng An ninh chính trị nội bộ, Công an tỉnh Lâm Đồng)”. Bức ảnh hiếm hoi ở đầu bài viết này, lấy từ báo Lâm Đồng, minh họa rõ. 
Tại sao lại phải cần đến công an, mà lại là an ninh (chuyên chống … “phản động”, “các thế lực thù địch”, “nội gián”), trong khi lẽ thường chỉ cần sở văn hóa thôi? 
Chưa hết, lại cả Cục Nghệ thuật Biểu diễn cũng vào cuộc; không khéo còn có cả cục nào đó trên Bộ Công an tham gia cũng nên. 
Với bao nhiêu bài viết trong nhiều năm nay, trên các báo Công An Nhân Dân, Quân Đội Nhân Dân, lên án “các thế lực thù địch” hay “xuyên tạc lịch sử”, trong đó coi cuộc chiến ở miền Nam VN trước 75’ là “nội chiến”, thì người dân có thể dễ dàng luận ra đằng sau (các) buổi làm việc này là điều gì. 
Nếu cứ như dân gian nói vui, bác sĩ nhìn đâu cũng thấy vi trùng, công an nhìn ai cũng ra … kẻ địch, sẽ dễ đoán sức tưởng tượng cho diễn biến vụ việc này còn đi bao xa … 
Dù kết cục ra sao thì cuộc vui cũng ít nhiều mất vui cho nhân vật chính.

Nguyễn Hữu Vinh (RFA)

Gia tài của mẹ


Trịnh Công Sơn từng được chọn làm biểu tượng trên Google. Sáng tác "Gia Tài Của Mẹ" vẫn còn bị cấm tại Việt Nam.

Ngoài bài “Gia Tài Của Mẹ” nhiều Ca Khúc Da Vàng khác của ông vẫn còn bị cấm. Chiến tranh chấm dứt gần một nửa thế kỷ, vậy mà nhạc Trịnh Công Sơn vẫn bị cấm, hòa bình thực sự vẫn chưa có, chia rẽ trong nước và hải ngoại vẫn tồn tại.
Trong chuyến lưu diễn ca nhạc tại Việt Nam gần đây, Ca Sĩ Khánh Ly đã hát bài “Gia Tài Của Mẹ” của Trịnh Công Sơn tại Đà Lạt vào ngày 25-6-2022 trước số cử tọa gần 1,000 người. Theo Cục Nghệ Thuật Biểu Diễn thuộc Bộ Văn Hóa - Thể Thao – Du Lịch (VH-TT-DL), bài này nằm ngoài danh sách 24 bài đã đăng ký để xin phép trình diễn. Danh sách này bao gồm Tình Xa; Như Cánh Vạc Bay; Dấu Chân Địa Đàng; Như Một Lời Chia Tay; Rơi Lệ; Ru Người; Lời Buồn Thánh; Ngủ Đi Con; Người Con Gái Việt Nam Da Vàng; Kinh Khổ; Mây Hại Bên Ni Bên Nớ; Chờ; Tiếng Sáo Thiên Thai; Xin Cho Tôi; Và Con Tim Đã Vui Trở Lại; Ca Dao Mẹ; Xin Còn Gọi Tên Nhau; Bài Tình Ca Cho Em; Xa Em Kỷ Niệm; Còn Mãi Tìm Nhau; Xin Trả Nợ Người; Hẹn Hò; Cỏ Hồng; Thiên Thai.
Hơn thế nữa bài “Gia Tài Của Mẹ” còn bao gồm trong danh sách bị cấm bởi chính quyền Hà Nội nên ban tổ chức là công ty Mây Lang Thang đã bị Sở Văn Hóa - Thể Thao – Du Lịch tỉnh Lâm Đồng điều tra. Tại thời điểm này, không rõ cơ sở trung ương có quyết định nào khác không.
Chính quyền Hà Nội không cho phép hát bài “Gia Tài Của Mẹ” của Nhạc Sĩ Trịnh Cộng Sơn là một điều dễ hiểu, mặc dù trong thời đại kỹ thuật số, với Internet, Facebook, Youtube, Instagram sự cấm đoán thông tin nói chung không còn hiệu quả nữa.
Trong ca khúc “Gia Tài Của Mẹ”, Nhạc Sĩ Trịnh Công Sơn bốn lần "chửi" Tầu, chửi Tây mà không hề chửi Mỹ xâm lược đến một chữ. Trịnh Công Sơn cũng không hề ca ngợi cuộc chiến “giải phóng miền Nam” của cộng sản. Lê Duẩn từng nói không úp mở “Chúng ta đánh Mỹ là đánh cho Liên Xô và Trung Quốc.”
Trái lại, Trịnh Công Sơn coi chiến tranh Việt Nam là một cuộc nội chiến khốc liệt, dại dột, làm đất nước tan hoang. Đối với cộng sản, chiến tranh tại Việt Nam là một cuộc chiến chống xâm lăng.
Hai mươi năm nội chiến từng ngày
gia tài của mẹ, một rừng xương khô
gia tài của mẹ, một núi đầy mồ.
Trịnh Công Sơn kêu gọi chấm dứt chiến tranh, quên hận thù.
Mẹ mong con chớ quên màu da
con chớ quên màu da, nước Việt xưa
mẹ mong trông con mau bước về nhà
mẹ mong con lũ con đường xa
ôi lũ con cùng cha, quên hận thù.
Sau khi chiến tranh chấm dứt, CSVN quyết tâm trả thù quân dân miền Nam, thực hiện chế độ vô sản chuyên chính trên toàn cõi Việt Nam với tin tưởng tuyệt đối rằng "Chủ nghĩa xã hội là con đường tất yếu. Chủ nghĩa cộng sản là tương lai tươi sáng của nhân loại." Rồi chỉ 17 năm sau chế độ cộng sản trên toàn thế giới xụp đổ không tốn một viên đạn. Việt Nam chính thức từ bỏ chế độ XHCN cộng sản vào năm 1986 và trở thành một nước tư bản sau khi đã hi sinh hàng triệu sinh mạng để tiêu diệt nó.
Báo nhà nước đã lên tiếng chỉ trích việc Khánh Ly hát bài “Gia Tài Của Mẹ” như sau:
“Thiết nghĩ các cơ quan chức năng cần phải có sự kiểm duyệt chặt chẽ về nội dung của các tác phẩm nghệ thuật trước khi phát hành cũng như trình diễn trước công chúng cũng như có chế tài xử phạt mạnh tay đối với hành vi sử dụng nghệ thuật để xuyên tạc lịch sử, chống phá Đảng, Nhà nước, chế độ xã hội chủ nghĩa.”
“Về phía ca sỹ Khánh Ly, một người từng đứng giữa “Little Sài Gòn” tuyên bố “không bao giờ về Việt Nam kiếm tiền rồi lương tâm chống cộng luôn chảy trong máu tôi”… Giờ ở cái tuổi trên bảy mươi, được Đảng, Nhà nước tạo điều kiện trở về quê hương nên tập trung hát những ca khúc đúng nghĩa nghệ thuật và đừng đụng chạm gì đến lịch sử theo kiểu phiến diện vì đây là Việt Nam, là nơi lịch sử được giữ gìn, là nơi mà người Việt Nam đoàn kết đánh ngoại bang chứ không bao giờ là nội chiến.”
Theo bản tin ngày 30-6-2022 của Đài Á Châu Tự Do (RFA), Nghị Định số 144/2020/NĐ-CP của Cục Nghệ Thuật Biểu Diễn, thay thế Nghị Định số 79/2012/NĐ-CP sửa đổi bởi Nghị Định số 15/2016/NĐ-CP, đã không còn đòi hỏi giấy phép phổ biến những ca khúc sáng tác ở miền Nam trước 1975. Việc ngăn cấm trình diễn bài “Gia Tài Của Mẹ” là vi phạm tinh thần của nghị định nói trên và ảnh hưởng đến việc hòa giải dân tộc gần nửa thế kỷ sau khi chiến tranh Việt Nam chấm dứt.
Tuy nhiên, theo điều 10 của Nghị Định 144/2020/NĐ-CP, tổ chức biểu diễn nghệ thuật vẫn phải cần giấy phép của cơ quan có thẩm quyền của nhà nước. Đơn xin bao gồm kích bản, danh mục các tác phẩm và tác giả. Ca khúc “Gia Tài Của Mẹ” không có trong danh sách được cấp phép là trái với quy luật. Trong trường hợp này, hình phạt đối với cá nhân là 10 – 15 triệu đồng VN, và đối với tổ chức là 20 - 30 triệu đồng VN.
Nếu nội dung của chương trình biểu diễn xuyên tạc lịch sử, độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, phủ nhận thành tựu cách mạng, … số tiền phạt sẽ là 25 – 30 triệu đồng đối với cá nhân và 50 – 60 triệu đồng đối với tổ chức, đồng thời những người vi phạm sẽ bị cấm hoạt động biểu diễn 6 – 12 tháng. Theo truyền thông quốc doanh, nội dung bài “Gia Tài Của Mẹ” xuyên tạc lịch sử dân tộc. Hiện nay Khánh Ly vẫn còn ở Việt Nam qua đến tháng 8 để trình diễn tiếp tại Hà Nội, Saigon, Đà Nẵng. Chưa biết điều gì sẽ xảy ra tiếp theo.
Tin giờ chót của báo Tiền Phong vào ngày hôm nay, 1-7-2022, cho hay sau hai lần làm việc với Sở Văn Hóa - Thể Thao – Du Lịch tỉnh Lâm Đồng, công ty Mây Lang Thang đã nhận sai lầm trong việc tổ chức cuộc trình diễn ca nhạc cho Ca Sĩ Khánh Ly tại Đà Lạt và cam kết sẽ rút kinh nghiệm không để trường hợp tương tự xẩy ra trong tương lai. Công ty Mây Lang Thang chỉ bị cảnh cáo.
Ngoài “Gia Tài Của Mẹ”, Trịnh Công Sơn còn có một số bản nhạc gây ít nhiều tranh cãi tùy theo bạn ở phe nào trong cuộc chiến Việt Nam. “Hát Cho Người Nằm Xuống” là một trong những bản nhạc này. Trịnh Công Sơn sáng tác bài này vào tháng 5, 1968 để khóc cho người bạn văn nghệ vừa nằm xuống là Đại Tá Không Quân Lưu Kim Cương, chỉ huy trưởng yếu khu Tân Sân Nhất, bị tử trận trong đợt tổng tấn công Tết Mậu Thân đợt II của cộng sản vào phi trường Tân Sân Nhất.
“Anh nằm xuống cho hận thù vào lãng quên,
Tiễn đưa nhau trong một ngày buồn,
Đất ôm anh đưa vào cội nguồn,
Rồi từ đó, trong trời rộng, đã vắng anh,
Như cánh chim, bỏ rừng, như trái tim bỏ tình,
Nơi đây một lần, nhìn anh đến,
những xót xa đành nói cùng hư không!”
…
“Xin cho một người vừa nằm xuống,
thấy bóng thiên đường cuối trời thênh thang.”
Sau 30 tháng 4, 1975 thay vì phải đi học tập cải tạo, Trịnh Công Sơn bị đẩy đi nông trường lao động. Ngoài bài “Gia Tài Của Mẹ” nhiều Ca Khúc Da Vàng khác của ông vẫn còn bị cấm. Chiến tranh chấm dứt gần một nửa thế kỷ, vậy mà nhạc Trịnh Công Sơn vẫn bị cấm, hòa bình thực sự vẫn chưa có, chia rẽ trong nước và hải ngoại vẫn tồn tại.
GIA TÀI CỦA MẸ
Một ngàn năm nô lệ giặc tầu
một trăm năm đô hộ giặc tây
hai mươi năm nội chiến từng ngày
gia tài của mẹ, để lại cho con
gia tài của mẹ, là nước Việt buồn.
Một ngàn năm nô lệ giặc tầu
một trăm năm đô hộ giặc tây
hai mươi năm nội chiến từng ngày
gia tài của mẹ, một rừng xương khô
gia tài của mẹ, một núi đầy mồ.
Dạy cho con tiếng nói thật thà
mẹ mong con chớ quên màu da
con chớ quên màu da, nước Việt xưa
mẹ mong trông con mau bước về nhà
mẹ mong con lũ con đường xa
ôi lũ con cùng cha, quên hận thù.
Một ngàn năm nô lệ giặc tầu
một trăm năm đô hộ giặc tây
hai mươi năm nội chiến từng ngày
gia tài của mẹ, ruộng đồng khô khan
gia tài của mẹ, nhà cháy từng hàng.
Một ngàn năm nô lệ giặc tầu
một trăm năm đô hộ giặc tây
hai mươi năm nội chiến từng ngày
gia tài của mẹ, một bọn lai căng
gia tài của mẹ, một lũ bội tình.

Nguyễn Quốc Khải (VOA)

Đánh giá chuyến trở về Việt Nam của Khánh Ly


Như vậy chiến tranh chống Mỹ không phải, chiến tranh giải phóng miền Nam cũng không phải; chỉ còn một danh xưng cho cuộc chiến 1954-75 là “Nội chiến”, một danh xưng cấm kỵ đối với chế độ. (ảnh Bùi Văn Phú)

Nhưng, Khánh Ly, không biết vô tình hay cố ý, khi trình bày ca khúc Gia tài của mẹ đã công khai xác định giữa lòng chế độ một sự thật mà không ai dám nói, hay được nói.
Khánh Ly trở về trình diễn ở Việt Nam đã khiến không ít người Việt hải ngoại đã từng hâm mộ tiếng hát của chị lên tiếng chỉ trích, thậm chí còn dùng những lời lẽ thậm tệ. Nhưng trên bình diện khai dân trí, giúp cho người dân, dù là đảng viên hay người còn mù quáng hiểu biết thế nào là tự do, thế nào là nhà nước pháp quyền, và danh xưng chính xác của cuộc chiến 1954-75 thì chuyến trở về của Khánh Ly đã tạo được một kích động lớn theo chiều hướng đó.
I-Trước tiên, ban tổ chức đêm nhạc “Dấu chân địa đàng” ngày 25/6/2022 tại Đà Lạt bị chính quyền làm khó dễ vì Khánh Ly đã hát một bài không có trong chương trình 24 ca khúc đã được kiểm duyệt và cho phép trước (1). Điều này đã khiến những người Việt ở ngoài nước ngạc nhiên. Tại nước ngoài, tất cả các chương trình ca nhạc hay giải trí đều được tự do, không phải xin phép; và chương trình không phải đưa cơ quan nào kiểm duyệt để chấp thuận. Đây là vấn đề người dân nên mang ra chất vấn các đại biểu quốc hội tại sao nước ta lại qui định khác với tất cả thế giới?
II-Về phương diện pháp lý (lập pháp), nghị định áp dụng cho nội vụ, "Nghị định 144/2020/NĐ-CP hoạt động nghệ thuật biểu diễn” (2), hoàn toàn bất hợp hiến bởi vì có “Điều 3. Quy định cấm trong hoạt động nghệ thuật biểu diễn."
Giải thích đơn giản cho người ngoài ngành chuyên môn hiểu thế này: Thời buổi này, hầu như toàn dân đều biết, mọi người đều có quyền làm những điều luật pháp không cấm. Mà “luật” ở đây phải hiểu là một văn bản do quốc hội soạn thảo. Nói cách khác, chỉ có luật do quốc hội soạn thảo mới có quyền cấm người dân làm một số hành vi nào đó. Chính điều 3 đã rõ ràng cho thấy Nghị định bất hợp hiến, nhưng không hiểu sao các “luật gia” từ trong chính quyền tới tư nhân đều không nhận thấy? Những ai tự nhận mình là luật gia nên nêu vấn đề hủy bỏ nghị định này.
III-Tạm thời bỏ ngoài vấn đề sai phạm căn bản của điều 3 vừa phân tích, về nội dung, nghị định viện dẫn qui định những điều đã được qui định trong các bộ luật hình sự và dân sự -- đây là một qui định chòng chéo --. Lại thêm ngôn từ mơ hồ; có thể bị nhà cầm quyền giải thích một cách co dãn thiệt hại cho người dân. (Nguyên tắc cơ bản là “luật hình phải được qui định một cách chặt chẽ.”)
Ví dụ 1: Khoản 1 “1. Chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.”
Khoản này rõ ràng không cần thiết, vì đã có hẳn đạo luật hình sự ngăn cấm hành động này.
Ba khoản còn lại cũng thừa (vì đã có những đạo luật qui định rồi), đồng thời mơ hồ, khiến người dân dễ dàng bị nhà nước làm khó dễ, áp dụng những biện pháp trừng phạt co dãn không có căn cứ. Bằng chứng là trong nội vụ, mới đầu sở Văn Hóa -Thể Thao-Du Lịch (VH-TT-DL) Lâm- Đồng làm có vẻ nghiêm trọng lắm, thậm chí còn có cả cơ quan an ninh của công an vào cuộc, rồi thì Cục Nghệ thuật biểu diễn loan báo chờ điều tra, báo cáo của Lâm đồng sẽ có quyết định sau. Nhưng cuối cùng thấy nếu làm nghiêm trọng thì bất lợi về chính trị nên Sở VH-TT-DL Lâm đồng chỉ cảnh cáo, và Cục Nghệ thuật biểu diễn cũng im luôn; cái này gọi là “lặng lẽ cho chìm xuồng”.
Ví dụ 2: Điều 4. Quyền, trách nhiệm của tổ chức, cá nhân tổ chức biểu diễn nghệ thuật.
1. Tổ chức, cá nhân tổ chức biểu diễn nghệ thuật có quyền:
b) Thụ hưởng các lợi ích hợp pháp từ việc tổ chức biểu diễn nghệ thuật.
Qui định này thừa. Đây là một hoạt động kinh doanh cho nên việc người tổ chức được hưởng lợi ích hợp pháp trong kinh doanh của họ là đương nhiên theo luật dân sự, không cần thêm nghị định này.
Ví dụ 3: Điều 5. Quyền, trách nhiệm của tổ chức, cá nhân tham gia biểu diễn nghệ thuật
1. Tổ chức, cá nhân tham gia biểu diễn nghệ thuật có quyền:
b) Thụ hưởng các lợi ích hợp pháp từ việc tham gia biểu diễn nghệ thuật:
Khoản này cũng thừa vì những người (hay tổ chức) tham gia biểu diễn dĩ nhiên được hưởng lợi ích hợp pháp do hợp đồng lao động của họ ký kết với người tổ chức (dựa trên luật dân sự.) Tại sao lại phải cần nghị định này nữa?
Ví dụ 4: Điều 6. Quyền, trách nhiệm của chủ địa điểm tổ chức biểu diễn nghệ thuật
1. Chủ địa điểm tổ chức biểu diễn nghệ thuật có quyền:
b) Thụ hưởng các lợi ích hợp pháp từ việc khai thác, sử dụng địa điểm.
Điều này cũng thừa vì chủ địa điểm (nhà hát) khi cho thuê địa điểm dĩ nhiên họ được hưởng tiền cho thuê theo hợp đồng ký kết với người tổ chức (đã qui định trong luật dân sự).
Ví dụ 5: Tất cả các điều khoản khác đều thừa, vì đã được qui định trong các đạo luật khác rồi và ngôn từ lại rất mơ hồ.
IV-Ca khúc Gia tài của mẹ bị cấm (không văn bản mà qua sự kiểm duyệt & chấp thuận chương trình trước.) và tất cả mọi người đều nghĩ bởi hai câu: “Một Ngàn Năm Nô Lệ Giặc Tàu”, “Hai Mươi Năm Nội Chiến Từng Ngày”.
A-“Một ngàn năm nô lệ giặc Tàu”.
Không có Khánh Ly trình bày ca khúc này thì cũng đã có không ít người Việt Nam nghĩ rằng hiện nay giới cầm quyền đang bị nô lệ Trung Quốc. Rõ ràng nhất là những cuộc biểu tình chống Trung Quốc chiếm Hoàng Sa, Trường Sa, độc chiếm biển Đông đều bị ngăn chặn, giải tán; và những người tổ chức đều bị bắt bỏ tù dài hạn. Thậm chí chỉ mặc cái áo may ô có hàng chữ NO U, ám chỉ chống đối đường lưỡi bò của Trung Quốc muốn chiếm toàn vùng biển Đông cũng bị bắt. Nhưng khi Khánh Ly trình bày ca khúc Gia Tài Của Mẹ thì vấn đề nhà cầm quyền đang nô lệ Trung Quốc lại được hâm nóng và toàn dân, một lần nữa, nhìn rõ chân tướng của giới cầm quyền.
B-Câu “Hai Mươi Năm Nội Chiến Từng Ngày” đã khiến công chúng ồn ào hơn bởi vì vẫn còn không ít người miền Bắc không đồng ý coi cuộc chiến 1954-75 là nội chiến mà là cuộc chiến chống Mỹ và Giải Phóng Miền Nam như đảng tuyên truyền.
Nhưng ngày nay, cũng không ít người miền Bắc (nhất là những người có trình độ, có ngoại ngữ) tin rằng cuộc chiến mà cha anh họ hy sinh và bản thân họ trải qua không phải là cuộc chiến chống Mỹ. Nhờ đọc tài liệu, sách báo phương Tây, họ biết rõ là người Mỹ chỉ tham gia cuộc chiến Việt Nam từ năm 1965 để giúp miền Nam chống lại cuộc xâm lấn của cộng sản miền Bắc. Họ biết rất rõ là cộng sản miền Bắc đã bắt đầu xâm lấn miền Nam (có thể gọi là xâm lăng không?) từ 1959 khi chưa có quân Mỹ và đồng minh tại miền Nam (Tháng 1 năm 1959, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 15 (khóa II) mở rộng, do Chủ tịch Hồ Chí Minh chủ trì, họp tại Hà Nội, xác định: “Nhiệm vụ cơ bản của cách mạng miền Nam là giải phóng miền Nam, phương pháp cách mạng và phương thức đấu tranh là dùng bạo lực cách mạng.” Tiếp đó, ngày 19/5/1959 Đoàn 559 có nhiệm vụ đưa cán bộ và vũ khí vào miền Nam được thành lập. 17 tháng sau, ngày 20-12-1960, số cán bộ xâm nhập từ miền Bắc đã tổ chức ra “Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam”. Nhưng để lừa bịp thế giới, đảng đã tuyên truyền đó là tổ chức do nhân dân Miền Nam tự phát dựng lên (3 & 4). Thêm nữa, sau Hiệp định Paris tháng 1/1973 thì quân Mỹ rút hết về nước, miền Nam đâu còn quân Mỹ nữa, thế mà cộng sản miền Bắc vẫn cứ tiếp tục xâm lăng miền Nam. Tài liệu chứng minh rõ, không có Mỹ hay có Mỹ cộng sản miền Bắc vẫn xâm lăng miền Nam, như vậy gọi là nội chiến là chính xác. Và nếu muốn chính xác nữa thì phải gọi là “cuộc nội chiến do cộng sản miền Bắc phát động.”
C-“Cuộc chiến giải phóng miền Nam.”
Đi kèm với chiêu bài chống Mỹ là chiêu bài giải phóng miền Nam. Hai danh xưng này cộng sản miền Bắc gán cho cuộc nội chiến do họ phát động là không thể tách rời.
Ngày nay, có lẽ những người mù quáng nhất cũng không còn tin chiêu bài giải phóng miền Nam. Bởi vì sau khi cướp được miền Nam, chính những thành viên của “đoàn quân chiến thắng” cũng nhận thấy trong chiến tranh, miền Bắc đói khổ, đời sống chỉ bằng một phần ngàn đời sống của người dân miền Nam trên mọi phương diện, kể cả phương diện văn hóa. Nếu ai còn chưa tin hãy vào trang “Hà Nội Tri Thức” để biết tâm sự thật của những người miền Bắc, trước kia cũng là những con người u mê, bị đảng nhồi sọ; nhưng nay là những trí thức thấm nhuần kiến thức phương tây. Thêm nữa, muốn biết rõ Saigon trước “giải phóng” tốt đẹp sung túc như thế nào xin mời đọc Ái Vân Tự Truyện. Còn nữa, năm 1975 nhà văn Nguyễn Quang Lập người miền Bắc, 19 tuổi, đang là sinh viên Đại học Hà Nội. Vào Saigon một năm sau đó ông đã viết bài ký “Saigon giải phóng tôi.” (5). Nhà thơ bộ đội giải phóng miền Nam Trần Mạnh Hảo, hiện nay là người có kiến thức đông tây uyên thâm hơn tất cả các tiến sĩ, giáo sư được nhà nước phong cấp đã xác nhận với tôi trên facebook, “tất cả kiến thức của ông đều được thu thập từ sách báo miền Nam sau khi ông vào miền Nam.” Hay ngắn gọn và đầy đủ như nhà văn Dương Thu Hương, một nữ bộ đội tình nguyện vượt Trường Sơn đi “giải phóng miền Nam”, trong bài trả lời phỏng vấn của nhà báo Đinh Quang Anh Thái đăng trên Việt Tide 242: “Khi đội quân chiến thắng vào Sài Gòn năm 1975, trong khi tất cả mọi người trong đội quân chúng tôi đều hớn hở cười thì tôi lại khóc. Vì tôi thấy tuổi xuân của tôi đã hy sinh một cách uổng phí. Tôi không choáng ngợp vì nhà cao cửa rộng của miền Nam, mà vì tác phẩm của tất cả các nhà văn miền Nam đều được xuất bản trong một chế độ tự do; tất cả các tác giả mà tôi chưa bao giờ biết đều có tác phẩm bầy trong các hiệu sách, ngay trên vỉa hè; và đầy rẫy các phương tiện thông tin như TV, radio, cassette. Những phương tiện đó đối với người miền Bắc là những giấc mơ. Ông Thái đừng quên rằng, ở miền Bắc, tất cả mọi báo đài, sách vở đều do nhà nước quản lý. Dân chúng chỉ được nghe đài Hà Nội mà thôi; và chỉ có những cán bộ được tin tưởng lắm mới được nghe đài Sơn Mao, tức là đài phát thanh Trung Quốc. Còn toàn bộ dân chúng chỉ được nghe loa phóng thanh tập thể; có nghĩa là chỉ được nghe một tiếng nói. Vào Nam tôi mới hiểu rằng, chế độ ngoài Bắc là chế độ man rợ vì nó chọc mù mắt con người, bịt lỗ tai con người. Trong khi đó ở miền Nam người ta có thể nghe bất cứ thứ đài nào, Pháp, Anh, Mỹ . . .nếu người ta muốn. Đó mới là chế độ của nền văn minh. Và thật chua chát khi nền văn minh đã thua chế độ man rợ. Đó là sự hàm hồ và lầm lẫn của lịch sử. Đó là bài học đắt giá và nhầm lẫn lớn nhất mà dân tộc Việt Nam phạm phải.”(6)
Như vậy chiến tranh chống Mỹ không phải, chiến tranh giải phóng miền Nam cũng không phải; chỉ còn một danh xưng cho cuộc chiến 1954-75 là “Nội chiến”, một danh xưng cấm kỵ đối với chế độ. Nhưng, Khánh Ly, không biết vô tình hay cố ý, khi trình bày ca khúc Gia tài của mẹ đã công khai xác định giữa lòng chế độ một sự thật mà không ai dám nói, hay được nói.

Nguyễn Tường Tâm (VOA)
___________________
Ghi chú:
1-https://tuoitre.vn/danh-ca-khanh-ly-hat-gia-tai-cua-me-don-vi-to-chuc-bi-moi-lam-viec-20220629181246802.htm
Danh ca Khánh Ly hát "Gia tài của mẹ", đơn vị tổ chức bị mời làm việc
2-https://luatvietnam.vn/van-hoa/nghi-dinh-144-2020-hoat-dong-nghe-thuat-bieu-dien-195588-d1.html
Nghị định 144/2020/NĐ-CP hoạt động nghệ thuật biểu diễn
3-https://www.qdnd.vn/tu-lieu-ho-so/ngay-nay-nam-xua/ngay-20-12-1960-mat-tran-dan-toc-giai-phong-mien-nam-viet-nam-chinh-thuc-duoc-thanh-lap-680654
Ngày 20-12-1960: Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam chính thức được thành lập
4-http://dsvh.gov.vn/di-tich-lich-su-duong-truong-son-duong-ho-chi-minh-2969
Di tích lịch sử Đường Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh
5-https://www.nguoi-viet.com/van-hoc-nghe-thuat/qv-sai-gon-giai-phong-toi/
Sài Gòn giải phóng tôi
6-https://www.vietthuc.org/toi-khoc-ngay-30-thang-t%C6%B0-75-vi-th%E1%BA%A5y-n%E1%BB%81n-van-minh-da-thua-ch%E1%BA%BF-d%E1%BB%99-man-r%E1%BB%A3/
Tôi khóc ngày 30 tháng Tư 75 vì thấy nền văn minh đã thua chế độ man rợ